عضو هیات علمی دانشگاه هنر تهران:
نقاره زنی؛ آیین بروزیافته بر بستر باورهای مذهبی شیعیان است
به گزارش خبرنگار خبرگزاری رضوی، دکتر سید حسین میثمی در برنامه گفتمان هنری مکتب هنر رضوی به تبیین کارکردهای نشانه شناختی موسیقی در آیین نقاره زنی حرم مطهر رضوی پرداخت و در این زمینه اظهار کرد: نقاره زنی در حرم مطهر رضوی تحت عنوان «آیین نقاره زنی» در فهرست «میراث فرهنگی ناملموس» آثار ملی ایران ثبت شده است.
عدم ترنم نوای نقاره در وقایع ناگوار ملی و مذهبی
وی با اشاره به اینکه بررسی نوای بارگاه از منظر مجری، محتوای اجرا و مخاطب بیرونی و درونی دربرگیرنده نشانه بودن چندسویه است، بیان کرد: آیین نقاره زنی در حرم رضوی در روزهایی همچون سوگواری بر ائمه اطهار(ع)، برپایی عزای عمومی و بروز وقایع مشابه برگزار نمی شود لذا عدم ترنم این نوا در بارگاه حضرت رضا(ع) نشانه ای از بروز وقایع ناگوار مذهبی یا ملی به حساب می آید.
نقاره زنی؛ آیین بروزیافته بر بستر باورهای مذهبی شیعیان
دانشیار دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران عنوان کرد: اجرای نقاره زنی در حرم مطهر امام رضا(ع) به مثابه آیین بروزیافته بر بستری از باورها و مناسک مذهبی شیعیان، ویژگی‌های متفاوتی به این رویداد موسیقیایی، نسبت به خصوصیات تاریخی آن بخشیده است که بروز تغییراتی در پنداشت شنوندگان و مجریان آن از کارکردهای مذهبی و فرهنگی این آیین در دوران معاصر را به همراه داشته است.
نقاره‌زنی ارائه نمادین رویداد موسیقایی
وی ادامه داد: اساس این تغییر دیدگاه مبتنی بر ویژگی های نشانه شناختی متفاوتی است که متاثر از باورها و تفسیرهای متفاوت زائران، مجاوران، خادمان و متولیان حرم مطهر رضوی در محتوای موسیقایی این آیین بروز یافته است.
میثمی شکل گیری آیین نقاره زنی آستان قدس رضوی را نمونه ای از ارائه نمادین یک رویداد موسیقایی ذکر کرد.
نقاره خانه در گذشته حکم رسانه داشت
وی نقاره زنی در حرم امام رضا(ع) را نوعی اطلاع رسانی عنوان کرد و افزود: نقاره خانه حرم امام رضا (ع) در گذشته حکم رسانه حرم بوده است. رسانه صوتی که خبر از اتفاق های پیرامون می داد. صبح ها پیش از طلوع آفتاب و عصرها پیش از غروب خورشید صدای نقاره ها شنیده می شود. امروزه در جشن هایی مثل شب ولادت امامان معصوم(ع) و جشن ها و اعیادی مثل عید فطر، عید قربان، عید نوروز هم نقاره‌زن ها می نوازند. در ماه رمضان هم یک نوبت دو ساعت مانده به سحر و به مدت نیم ساعت، نقاره سحر و یک ربع قبل از غروب آفتاب، نقاره افطار نواخته می شود.
عدم ترنم نوای نقاره در وقایع ناگوار ملی و مذهبی
وی با اشاره به اینکه بررسی نوای بارگاه از منظر مجری، محتوای اجرا و مخاطب بیرونی و درونی دربرگیرنده نشانه بودن چندسویه است، بیان کرد: آیین نقاره زنی در حرم رضوی در روزهایی همچون سوگواری بر ائمه اطهار(ع)، برپایی عزای عمومی و بروز وقایع مشابه برگزار نمی شود لذا عدم ترنم این نوا در بارگاه حضرت رضا(ع) نشانه ای از بروز وقایع ناگوار مذهبی یا ملی به حساب می آید.
نقاره زنی؛ آیین بروزیافته بر بستر باورهای مذهبی شیعیان
دانشیار دانشکده موسیقی دانشگاه هنر تهران عنوان کرد: اجرای نقاره زنی در حرم مطهر امام رضا(ع) به مثابه آیین بروزیافته بر بستری از باورها و مناسک مذهبی شیعیان، ویژگی‌های متفاوتی به این رویداد موسیقیایی، نسبت به خصوصیات تاریخی آن بخشیده است که بروز تغییراتی در پنداشت شنوندگان و مجریان آن از کارکردهای مذهبی و فرهنگی این آیین در دوران معاصر را به همراه داشته است.
نقاره‌زنی ارائه نمادین رویداد موسیقایی
وی ادامه داد: اساس این تغییر دیدگاه مبتنی بر ویژگی های نشانه شناختی متفاوتی است که متاثر از باورها و تفسیرهای متفاوت زائران، مجاوران، خادمان و متولیان حرم مطهر رضوی در محتوای موسیقایی این آیین بروز یافته است.
میثمی شکل گیری آیین نقاره زنی آستان قدس رضوی را نمونه ای از ارائه نمادین یک رویداد موسیقایی ذکر کرد.
نقاره خانه در گذشته حکم رسانه داشت
وی نقاره زنی در حرم امام رضا(ع) را نوعی اطلاع رسانی عنوان کرد و افزود: نقاره خانه حرم امام رضا (ع) در گذشته حکم رسانه حرم بوده است. رسانه صوتی که خبر از اتفاق های پیرامون می داد. صبح ها پیش از طلوع آفتاب و عصرها پیش از غروب خورشید صدای نقاره ها شنیده می شود. امروزه در جشن هایی مثل شب ولادت امامان معصوم(ع) و جشن ها و اعیادی مثل عید فطر، عید قربان، عید نوروز هم نقاره‌زن ها می نوازند. در ماه رمضان هم یک نوبت دو ساعت مانده به سحر و به مدت نیم ساعت، نقاره سحر و یک ربع قبل از غروب آفتاب، نقاره افطار نواخته می شود.
