دید و بازدیدهای نوروزی را دریابیم!
تاکید بر صله رحم در کلام امام رضا(ع)
به گزارش خبرگزاري فرهنگ رضوي، همانگونه که طبیعت به سمت نوشدن حرکت می‌کند، گاه لازم است انسان‌ها نیز به سوی تازه شدن و دیدار تازه کردن با خود و نزدیکان خود قدم بردارند.
نوروز بهانه‌ای زیبا برای این اتفاق است. دید و بازدید ایام بهار که به عنوان سنتی زیبا از گذشته در نوروز وجود داشته است، در دین اسلام همواره مورد تاکید بوده و در آیات و روایات بدان سفارش شده است. از این سنت در دین اسلام به عنوان صله رحم یاد می‌شود. برای اشاره به اهمیت ٖصله رحم و دیدار کردن با خویشاوندان ابتدا به بیان معنای این واژه می‌پردازیم.
«صله» از ریشه وصل می‌آید و به معنای پیوستگی میان دو چیز است. کلمه «رحم» نیز درواقع همان جای کودک در شکم مادر است.
«رحم» در این ترکیب تشبیه و استعاره‌ای‌ست برای خویشاوندی و نسبت میان افراد. گویا که خویشاوندان مانند فرزندانی هستند که از یک رحم و از یک مادر متولد شده‌اند. حتی اگر اینگونه نباشد و تنها نسبت خونی دوری داشته باشند.
حضرت محمد (ص) همواره در احادیث خود بر انجام صله رحم و پرهیز از قطع آن سفارش نموده‌اند. این عمل به قدری در اسلام اهمیت دارد که قطع کننده صله رحم مورد لعن قرار گرفته و در واقع با ترک این سنت به گناهی کبیره پرداخته است.
اما بسیاری دلیل پرهیز خود از حفظ روابط خویشاوندی را نداشتن تمکن مالی می‌دانند. این در حالی‌ست که ائمه اطهار این عمل را به ساده‌ترین شکل ممکن نیز مورد ستایش قرار داده‌اند و برای انجام آن به هیچ عنوان رعایت پذیرایی‌های تجمل‌گرایانه و ... لازم نیست.
برخی نیز به راستی فایده این عمل را نمی‌دانند. دین اسلام یکی از فواید صله رحم را افزایش طول عمر برشمرده است. شاید به این دلیل که امید و نشاطی که انسان با دیدار عزیزان خود به دست می‌آورد قلب او را به زندگی امیدوار می‌کند و به او استقامت و قدرت می‌بخشد.
انسان در جامعه با مشکلات متعددی روبروست و قادر نیست به تنهایی به مقابله با تک تک آنها بپردازد. کمترین فایده ارتباط با اقوام و خویشان همین است که در مواقع لزوم هم آنانند که به یاری فرد می‌شتابند و در شاید و غم او شریک می‌شوند.
بنابراین هدف از صله رحم تنها ارتباط مسافتی نیست. بلکه این دیدارها فواید عاطفی بسیاری به همراه دارد.
اکنون به بازخوانی ۵ حدیث از امام رضا (ع) درباره صله رحم می‌پردازیم.
۱- پیوند خویشاوندی را برقرار کنید، اگرچه با جرعه آبی باشد، و بهترین پیوند خویشاوندی، خودداری از آزار خویشاوندان است. (تحف العقول، ص ۴۴۵)
۲- به دیدن یکدیگر روید، تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید. (بحار الانوار، ج ۷۸، ص۳۴۷)
۳-هرگز دو گروه با هم روبه‌رو نمی‌شوند، مگر این که نصرت و پیروزی با گروهی است که عفو و بخشش بیشتری داشته باشد. (بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۴۵۲)
۴- به بزرگترهایتان احترام بگذارید، و با کوچکترها مهربان باشید، و صله رحم نمایید. (عیون اخبار الرضا ، ج۲، ص ۲۶۵)
۵- سخاونتمند از غذای مردم می‌خورد، تا مردم از غذای او بخورند، اما بخیل از غذای مردم نمی‌خورد تا آنها نیز از غذای او نخورند. (عیون اخبار الرضا، ج۱ ص ۱۵، ح ۲۶)
نوروز بهانه‌ای زیبا برای این اتفاق است. دید و بازدید ایام بهار که به عنوان سنتی زیبا از گذشته در نوروز وجود داشته است، در دین اسلام همواره مورد تاکید بوده و در آیات و روایات بدان سفارش شده است. از این سنت در دین اسلام به عنوان صله رحم یاد می‌شود. برای اشاره به اهمیت ٖصله رحم و دیدار کردن با خویشاوندان ابتدا به بیان معنای این واژه می‌پردازیم.
«صله» از ریشه وصل می‌آید و به معنای پیوستگی میان دو چیز است. کلمه «رحم» نیز درواقع همان جای کودک در شکم مادر است.
«رحم» در این ترکیب تشبیه و استعاره‌ای‌ست برای خویشاوندی و نسبت میان افراد. گویا که خویشاوندان مانند فرزندانی هستند که از یک رحم و از یک مادر متولد شده‌اند. حتی اگر اینگونه نباشد و تنها نسبت خونی دوری داشته باشند.
حضرت محمد (ص) همواره در احادیث خود بر انجام صله رحم و پرهیز از قطع آن سفارش نموده‌اند. این عمل به قدری در اسلام اهمیت دارد که قطع کننده صله رحم مورد لعن قرار گرفته و در واقع با ترک این سنت به گناهی کبیره پرداخته است.
اما بسیاری دلیل پرهیز خود از حفظ روابط خویشاوندی را نداشتن تمکن مالی می‌دانند. این در حالی‌ست که ائمه اطهار این عمل را به ساده‌ترین شکل ممکن نیز مورد ستایش قرار داده‌اند و برای انجام آن به هیچ عنوان رعایت پذیرایی‌های تجمل‌گرایانه و ... لازم نیست.
برخی نیز به راستی فایده این عمل را نمی‌دانند. دین اسلام یکی از فواید صله رحم را افزایش طول عمر برشمرده است. شاید به این دلیل که امید و نشاطی که انسان با دیدار عزیزان خود به دست می‌آورد قلب او را به زندگی امیدوار می‌کند و به او استقامت و قدرت می‌بخشد.
انسان در جامعه با مشکلات متعددی روبروست و قادر نیست به تنهایی به مقابله با تک تک آنها بپردازد. کمترین فایده ارتباط با اقوام و خویشان همین است که در مواقع لزوم هم آنانند که به یاری فرد می‌شتابند و در شاید و غم او شریک می‌شوند.
بنابراین هدف از صله رحم تنها ارتباط مسافتی نیست. بلکه این دیدارها فواید عاطفی بسیاری به همراه دارد.
اکنون به بازخوانی ۵ حدیث از امام رضا (ع) درباره صله رحم می‌پردازیم.
۱- پیوند خویشاوندی را برقرار کنید، اگرچه با جرعه آبی باشد، و بهترین پیوند خویشاوندی، خودداری از آزار خویشاوندان است. (تحف العقول، ص ۴۴۵)
۲- به دیدن یکدیگر روید، تا یکدیگر را دوست داشته باشید و دست یکدیگر را بفشارید و به هم خشم نگیرید. (بحار الانوار، ج ۷۸، ص۳۴۷)
۳-هرگز دو گروه با هم روبه‌رو نمی‌شوند، مگر این که نصرت و پیروزی با گروهی است که عفو و بخشش بیشتری داشته باشد. (بحارالانوار، ج ۷۱، ص ۴۵۲)
۴- به بزرگترهایتان احترام بگذارید، و با کوچکترها مهربان باشید، و صله رحم نمایید. (عیون اخبار الرضا ، ج۲، ص ۲۶۵)
۵- سخاونتمند از غذای مردم می‌خورد، تا مردم از غذای او بخورند، اما بخیل از غذای مردم نمی‌خورد تا آنها نیز از غذای او نخورند. (عیون اخبار الرضا، ج۱ ص ۱۵، ح ۲۶)
