بازخوانی دیدگاه اسلامی درباره پاسداشت طبیعت

به گزارش خبرگزاري فرهنگ رضوي، روز سیزدهم فروردین در سنت ما ایرانیان، روز گرامی داشتن طبیعت است. روز پناه بردن به صحرا و دشت و بر سر سفره طبیعت نشستن است.

اما این سنت ایرانی در دین اسلام نیز همواره مورد تاکید بوده است. خداوند در قرآن کریم انسان‌ها را به آبادانی زمین فراخوانده و فرموده است: «خداوند شما را در زمین خلق کرد و شما را به عمارت آبادان کردن زمین گماشت.» (سوره هود، آیه ۶۱)

این حقیقت زیبا در کلام پیامبر اسلام و معصومین (ع) نیز متجلی است. به عبارت دیگر هریک از ائمه اطهار(ع) به نوعی حفاظت و بهره بردن از طبیعت را به مسلمانان توصیه می‌کنند.

پیامبر اکرم(ص) می‌فرمایند: «از زمین حفاظت کنید. به درستی که آن مادر شماست.»

همچنین طراوت طبیعت در دیدگاه اسلامی مایه و موجب شادمانی و تازه شدن روح است.
امام علی(ع) فرموده‌اند: «نگاه کردن به سبزه، موجب شادابی است.»(نهج البلاغه، حکمت ۴۰۰)

معصومین (ع) نیز همواره کشاورزی را از جمله بهترین کارها معرفی نموده‌اند. امام باقر(ع) در این خصوص می‌فرمایند: «بهترین کارها کشاورزی است.» (میزان الحکمه، ح ۷۵۴۵)
امام صادق(ع) نیز می‌فرمایند: «زراعت کنید و درخت بکارید؛ به خدا قسم آدمیان کاری برتر و پاک‌تر از این نکرده‌اند.»(بحار الانوار، ج ۱۰۳، ص ۶۸)

اما متاسفانه برخی از انسان‌ها بهره بردن از نعمت‌های خداوندی را با اسراف اشتباه می‌گیرند و با زیاده‌روی در این راه به موهبت‌های طبیعی  آسیب می‌رسانند و با این شیوه علاوه بر محروم کردن خود، سایر انسان‌ها را نیز از برکات خدادادی محروم می‌نمایند.

 در این راستا توجه به آموزه‌های معصومین یاری‌کننده ماست:
 
امام علی (ع) می‌فرمایند: «خاکروبه را پشت در منزل نریزید، زیرا جایگاه شیاطین است.» (علل الشرایع، ج ۲، ص ۵۸۳)

امام صادق (ع) نیز فرموده اند: «آب مورد نیاز مردم را آلوده نکن.» (الکافی، ج۳، ص ۶۵)

امام رضا (ع) در این خصوص پرهیز از اسراف در استفاده از طبیعت می‌فرمایند: «پاکیزگی از اخلاق پیامبران است. از این رو اسراف و تبذیر در آب ، خاک، جنگلها، و میوه ها بسی نکوهیده است و خداوند اسراف کنندگان را دوست ندارد.» (بحارالانوار،ج ۴۹ ، ص ۱۰۲)

دایره این مراقبت از طبیعت تنها مختص به مسئولیت فردی انسان‌ها نمی‌شود. بلکه گاه ایثار ما و انجام وظیفه اهمال شده دیگران نیز زیبنده و پسندیده است.
امام صادق (ع) فرموده‌اند: «امام سجاد(ع) هرگاه در میان راه به کلوخی برمی‌خورد، از مرکب پیاده می‌شد و با دستش آن را از راه دور می‌کرد.»

البته رسیدن به این درجه از فروتنی و ایثار به آسانی به دست نمی‌آید.  قدم نخست آن است که اگر از طبیعت بهره می‌بریم- که حق طبیعی ما نیز هست- با بی‌نظمی و اسراف، باری بر دوش زیبایی‌های آن نباشیم.

امید که در این روز طبیعت را به معنای حقیقی کلمه پاس بداریم و علاقه خود را با احترام به محیط پیرامون خود ابراز كنيم.