خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
حمایت از حیوانات؛ مورد تاکید اسلام/حل معضل حیوانات مزاحم نیازمند تدبیر است
خبرگزاری رضوی- الهام اسماعیلی؛ در مکتب تربیتی اسلام آنگونه که از حیوانات حمایت بهعمل آمده است در هیچ دینی به چشم نمیخورد، در این مکتب همه انسانها در برابر مسئله حفظ و حمایت از حیوانات مسئول هستند.
همچنین در مکتب تربیتی اسلام، نه تنها از آزار حیوانات نهی و نکوهش بهعمل آمده، بلکه از کشتن، از بین بردن و از پای درآوردن هرگونه جاندار و جنبندهای بدون تجویزهای الهی نهی بهعمل آمده است، چنانکه امام صادق(ع) فرمود: از کشتن تمامی جنبندگان پرهیز کن، همچنین از مثله کردن حیوانات نیز نهی شده آمده است.
نکته قابل ذکر در مسئله حمایت از حیوانات این است که حمایت از حیوانات که مورد نظر اسلام است با آنچه در جهان امروز بهعنوان قانون و جمعیت حمایت از حیوانات به چشم میخورد تفاوت اساسی دارد. حمایتی که از حیوانات در اسلام به چشم میخورد عمومیت دارد و هرگونه حیوان اعم از وحشی و اهلی را شامل میشود، همچنین در مکتب اسلام هرکسی به قدر توان و وسع خود نه تنها باید از حقوق حیوانات دفاع کند.
اما با این حال چنانچه وجود حیوانات سبب آسیب رساندن به انسان شود حال این آسیب جنبه جسمی یا روحی داشته باشد و از طرفی بهداشت و سلامت را به خطر بیندازد؛ اسلام نسبت به این قضیه حساسیت نشان می دهد چرا که اسلام انسان را اشرف مخلوقات نامیده و سلامت جامعه انسانی برایش در اولویت قرار دارد.
چند سالی است که وجود سگ های ولگرد در اطراف شهرها و روستاهای مختلف کشورمان و ایجاد رعب و وحشت در بین مردم از یک طرف و انتقال بیماری مشترک از سوی دیگر به یک معضل تبدیل شده است.
طبق گزارش ها حداقل ۵۰ نفر در سال به دلیل حمله سگ های ولگرد در کشورمان جان خود را از دست می دهند و حدود ۲۰۰ هزار گزیدگی توسط سگ ها در سال ثبت شده است.به گفته مصطفی نادری، کارشناس محیطزیست، جمعیت سگهای ولگرد در کشورمان از مرز دو میلیون قلاده گذشته است.
طبق نظر اکثریت مراجع تقلید اگر ثابت شود یا ظن غالب بر آن باشد، خطری متوجه جامعه انسانی است یا این حیوانات حامل و ناقل بیماری های عفونی و مشترک بین انسان و حیوان هستند،معدوم سازی آن ها از نظر شرع جایز است.
چالش های کنترل حیوانات
کشتن سگ ها امر خداپسندانه ای نیست لذا برای جلوگیری از رشد سگ های ولگرد، معدوم سازی یکی از روش هایی بسیار راهگشاست و این اقدام هم در صورتی مطلوب است که یک برنامه ای پشت آن باشد. به دلیل حساسیت عقیمسازی و وقت و هزینه آن باید با علم به این که این موضوع چه چالشهایی را دربر دارد پیش برویم. به عنوان مثال اگر خانوادهای اعلام کرد که شرایط نگهداری یک سگ را دارد آن سگ را عقیم کرده و پس از طی مراحل واکسن زدن و سایر مراحل بهداشتی در اختیار آن خانواده قرار گیرد. تاکید بر عقیمسازی قبل از به سرپرستی گرفتن به این دلیل است که عدهای از سگهایشان توله میگیرند و چون از پس مخارج آنها بر نمیآیند تولهها را رها میکنند. برای جلوگیری از رهاسازی به این شیوه باید قبل از به سرپرستی سپردن، سگها عقیم شوند.
به گفته محمد ایرانپور؛ رفتارشناس حیوانات، سازمان بهداشت جهانی حیوانات در ۱۱ ماده راهنمای کنترل سگها را ارائه کرده است.
وی می گوید: انجام پژوهش علمی در خصوص آمار سگهای رها و صاحبدار ایران و خسارتهای آنها به تنوعزیستی، ارائه آموزش و نشستهای تخصصی در رسانهها بهویژه در صداوسیما درباره بایدها و نبایدهای نگهداری حیوانات در خانه و بیرون از خانه، به رسمیت شناختن حق مردم در داشتن حیوان خانگی بهشرط داشتن شناسنامه، عقیم بودن حیوان، داشتن گواهی سلامت و بیمه شخص ثالث، تشکیل کارگروههای تخصصی و مشورتی از دانشگاهیان، دامپزشکان، متخصصان محیط زیست، متخصصان بهداشت، پلیس و نمایندگان سمنهای دوستدار سگ و گربه و خبرنگاران برای همکاری در جمعآوری حیوانات بدون صاحب، عقیمسازی و سپردن نگهداری آنها به علاقهمندان در خانه یا کمپ، ممنوع کردن هرگونه غذارسانی به حیوانات بی شناسنامه و رها یا خارج از کمپهای نگهداری بهعنوان راهکار پیشنهادی جهت کنترل وضع آشفته فعلی در کشور پیشنهاد میشود.
صیانت از حقوق مردم
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی از اعلام وصول طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات خطرناک در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خبر داد و گفت: در این طرح متقاضیان نگهداری سگ، علاوه بر تقاضای مجوز، باید هزینههای نگهداری و مسئولیت آن را بپذیرند و در صورت رهاسازی تولههای آن، مجازات میشوند.
مجتبی ذوالنور با بیان اینکه بررسی این طرح، بیش از دو ماه است که در حال پیگیری است به تشریح جزئیات آن پرداخت و گفت: جلسات متعدد کمیسیون حقوقی و قضایی با حضور دستگاه های ذیربط از جمله سازمان بهزیستی، دامپزشکی، نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات، سپاه، وزارت کشور، شورای شهر و شهرداری و سمن های مربوطه برگزار شد و پس از بررسی های فراوان، کلیات این طرح به اتفاق آرا در کمیسیون به تصویب رسید.
همچنین در مکتب تربیتی اسلام، نه تنها از آزار حیوانات نهی و نکوهش بهعمل آمده، بلکه از کشتن، از بین بردن و از پای درآوردن هرگونه جاندار و جنبندهای بدون تجویزهای الهی نهی بهعمل آمده است، چنانکه امام صادق(ع) فرمود: از کشتن تمامی جنبندگان پرهیز کن، همچنین از مثله کردن حیوانات نیز نهی شده آمده است.
نکته قابل ذکر در مسئله حمایت از حیوانات این است که حمایت از حیوانات که مورد نظر اسلام است با آنچه در جهان امروز بهعنوان قانون و جمعیت حمایت از حیوانات به چشم میخورد تفاوت اساسی دارد. حمایتی که از حیوانات در اسلام به چشم میخورد عمومیت دارد و هرگونه حیوان اعم از وحشی و اهلی را شامل میشود، همچنین در مکتب اسلام هرکسی به قدر توان و وسع خود نه تنها باید از حقوق حیوانات دفاع کند.
اما با این حال چنانچه وجود حیوانات سبب آسیب رساندن به انسان شود حال این آسیب جنبه جسمی یا روحی داشته باشد و از طرفی بهداشت و سلامت را به خطر بیندازد؛ اسلام نسبت به این قضیه حساسیت نشان می دهد چرا که اسلام انسان را اشرف مخلوقات نامیده و سلامت جامعه انسانی برایش در اولویت قرار دارد.
چند سالی است که وجود سگ های ولگرد در اطراف شهرها و روستاهای مختلف کشورمان و ایجاد رعب و وحشت در بین مردم از یک طرف و انتقال بیماری مشترک از سوی دیگر به یک معضل تبدیل شده است.
طبق گزارش ها حداقل ۵۰ نفر در سال به دلیل حمله سگ های ولگرد در کشورمان جان خود را از دست می دهند و حدود ۲۰۰ هزار گزیدگی توسط سگ ها در سال ثبت شده است.به گفته مصطفی نادری، کارشناس محیطزیست، جمعیت سگهای ولگرد در کشورمان از مرز دو میلیون قلاده گذشته است.
طبق نظر اکثریت مراجع تقلید اگر ثابت شود یا ظن غالب بر آن باشد، خطری متوجه جامعه انسانی است یا این حیوانات حامل و ناقل بیماری های عفونی و مشترک بین انسان و حیوان هستند،معدوم سازی آن ها از نظر شرع جایز است.
چالش های کنترل حیوانات
کشتن سگ ها امر خداپسندانه ای نیست لذا برای جلوگیری از رشد سگ های ولگرد، معدوم سازی یکی از روش هایی بسیار راهگشاست و این اقدام هم در صورتی مطلوب است که یک برنامه ای پشت آن باشد. به دلیل حساسیت عقیمسازی و وقت و هزینه آن باید با علم به این که این موضوع چه چالشهایی را دربر دارد پیش برویم. به عنوان مثال اگر خانوادهای اعلام کرد که شرایط نگهداری یک سگ را دارد آن سگ را عقیم کرده و پس از طی مراحل واکسن زدن و سایر مراحل بهداشتی در اختیار آن خانواده قرار گیرد. تاکید بر عقیمسازی قبل از به سرپرستی گرفتن به این دلیل است که عدهای از سگهایشان توله میگیرند و چون از پس مخارج آنها بر نمیآیند تولهها را رها میکنند. برای جلوگیری از رهاسازی به این شیوه باید قبل از به سرپرستی سپردن، سگها عقیم شوند.
به گفته محمد ایرانپور؛ رفتارشناس حیوانات، سازمان بهداشت جهانی حیوانات در ۱۱ ماده راهنمای کنترل سگها را ارائه کرده است.
وی می گوید: انجام پژوهش علمی در خصوص آمار سگهای رها و صاحبدار ایران و خسارتهای آنها به تنوعزیستی، ارائه آموزش و نشستهای تخصصی در رسانهها بهویژه در صداوسیما درباره بایدها و نبایدهای نگهداری حیوانات در خانه و بیرون از خانه، به رسمیت شناختن حق مردم در داشتن حیوان خانگی بهشرط داشتن شناسنامه، عقیم بودن حیوان، داشتن گواهی سلامت و بیمه شخص ثالث، تشکیل کارگروههای تخصصی و مشورتی از دانشگاهیان، دامپزشکان، متخصصان محیط زیست، متخصصان بهداشت، پلیس و نمایندگان سمنهای دوستدار سگ و گربه و خبرنگاران برای همکاری در جمعآوری حیوانات بدون صاحب، عقیمسازی و سپردن نگهداری آنها به علاقهمندان در خانه یا کمپ، ممنوع کردن هرگونه غذارسانی به حیوانات بی شناسنامه و رها یا خارج از کمپهای نگهداری بهعنوان راهکار پیشنهادی جهت کنترل وضع آشفته فعلی در کشور پیشنهاد میشود.
صیانت از حقوق مردم
عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی از اعلام وصول طرح صیانت از حقوق عامه در برابر حیوانات خطرناک در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس خبر داد و گفت: در این طرح متقاضیان نگهداری سگ، علاوه بر تقاضای مجوز، باید هزینههای نگهداری و مسئولیت آن را بپذیرند و در صورت رهاسازی تولههای آن، مجازات میشوند.
مجتبی ذوالنور با بیان اینکه بررسی این طرح، بیش از دو ماه است که در حال پیگیری است به تشریح جزئیات آن پرداخت و گفت: جلسات متعدد کمیسیون حقوقی و قضایی با حضور دستگاه های ذیربط از جمله سازمان بهزیستی، دامپزشکی، نیروی انتظامی، وزارت اطلاعات، سپاه، وزارت کشور، شورای شهر و شهرداری و سمن های مربوطه برگزار شد و پس از بررسی های فراوان، کلیات این طرح به اتفاق آرا در کمیسیون به تصویب رسید.