گفتگوی خبرگزاری رضوی با فعال قرآنی در چهارشنبه‌های امام رضایی؛
داوود خلوصی؛ مبدع طرح آموزشی قرآن «شهید علیرضا عاصمی» در مدارس مشهد
خبرگزاری رضوی ـ آزیتا ذکاء؛ وضعیت فعلی قرآن در مدارس آموزش و پرورش به گونه‌ای نیست که دانش‌آموز تا مقطع دانشگاه بتواند قرآن را به درستی بخواند. از آنجا که بهترین استاد قرآن در آموزش مهارت روخوانی قرآن معلم ابتدایی بوده، لازم است برای ارتقای آموزش قرآن در مقطع دبستان معیار داشته باشیم. داوود خلوصی با 22 سال سابقه تدریس، با اجرای طرح آموزشی «شهید علیرضا عاصمی» در این زمینه گامی موفقیت‌آمیز برداشته است.
همنشینگی با قرآن، استاد خلوصی را در نوجوانی محفل‌دار قرآن، در سال‌های بعد دانشجو و حافظ قرآنی، سپس مدرس موفق قرآن کرده است. چهارشنبه‌های امام رضایی و حضور در ماه بهار قرآن فرصتی حاصل شد تا از این استاد توانمند آموزش قرآن و موفقیت‌هایش گزاشی تهیه کنیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
نخستین گام آموزش قرآن
داوود یک سال قبل از پیروزی انقلاب در روستای فروتقه شهرستان کاشمر در یک خانواده مذهبی دیده به جهان گشود. روزها و شب‌های کودکی‌اش با جنگ تحمیلی گذشت و به دلیل حضور پدرش در جبهه نتوانست با او به جلسات قرآن بروند، اما به همراه عموی برگ خود پایش به جلسات قرآن باز شد. او خاطرات کودکی خود را از آموزش قرآن چنین یادآور می‌شود: «دوران کودکی من با جنگ هشت ساله دفاع مقدس گذشت. پدرم یا جبهه بود یا مجروح و در منزل استراحت می‌کرد، فرصتی نبود با پدرم به جلسات قرآن بروم. در روستایمان جلساتی بود که هر هفته در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد و آقایان عبدی و مقنی این جلسات را مدیریت می‌کردند. دانش‌آموز دوم و سوم دبستان بودم و هنوز به خوبی قرآن خواندن نمی‌دانستم، ولی به شنیدن قرآن علاقه داشتم و با اشتیاق خط می‌بردم. این جلسات را به همراه عموی بزرگم شرکت می‌کردم. دو سال به جلسات سنتی روستا رفتم. سپس برای سکونت به شهر کاشمر رفتیم و دو و سه سال هم آنجا در جلسات قرآن شرکت کردم تا اینکه سال 1369 به خاطر شغل پدرم که سپاهی بود به مشهد عزیمت کردیم».
گام دوم آموزش قرآن در مشهد
روخوانی و روانخوانی قرآن را در نوجوانی به خوبی آموخته و در خواندن قرآن روان شده بود. توفیقی حاصل شد تا به خاطر شغل پدر حلاوت هجرت به مشهدالرضا(ع) را بچشد و در جوار علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) به صورت تخصصی و فنی وارد عرصه آموزش و قرائت قرآن شود. او در این‌باره چنین می‌گوید: «به دلیل شغل پدرم در اواخر دهه 60 مشهد آمدیم و در کوچه بلال در محدوده میدان امام حسین(ع) ساکن شدیم. دوم راهنمایی به خوبی روخوانی و روانخوانی را یاد گرفته و می‌توانستم قرآن بخوانم. کم کم حضورم در جلسات با بچه‌های محل خودجوش انجام می‌شد. در آن محله جلسه استاد شیشه‌چی بود که دو هفته در روز برگزار می‌شد. شنبه شب‌ها ثابت خانه خودشان بود و شب‌های جمعه به صورت سیار در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد که تجوید را نزد استاد شیشه‌چی آموختم».
گام سوم آموزش توسط یک دوست قدیمی
وی با اینکه در مشهد از محضر استاد توانمندی برای آموزش قرآن بهره‌مند شده بود، اما از جلسات قرآنی شهر خودش هم غافل نبود و تابستان‌ها به آنجا می‌رفت. او در توضیح بیشتر ادامه می‌دهد: «حمید ناظمی و علی رمضانی دو استادی بودند که برای آموزش قرآن نوجوانان و جوانان شهر کاشمر بسیار زحمت کشیدند و رفتار قرآنی آنها سبب شد که روز به روز علاقه‌ام به قرآن افزایش یابد. آقای رمضانی وقتی دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد شد، خدمت او می‌رفتم و آنجا با صوت و لحن توسط ایشان آشنا شدم که او هم با واسطه از استاد اوحدی یاد گرفته بود.
پس از آموزش ابتدایی صوت و لحن نزد دوستم آقای رمضانی، پایم به جلسات مسجد کرامت باز شد که مدیریت آن را حسین علمی بر عهده داشت. آن زمان محفل قرآنی مسجد کرامت رونق خوبی داشت و کودکان و نوجوانان قرآنی توانمندی در آن محافل به تلاوت قرآن می‌پرداختند که از جمله آنها می‌توان به «جواد فروغی» و «حامد شاکرنژاد» اشاره کرد. مستمع پای ثابت محافل این مسجد بودم که خیلی از مشهدی‌ها آن را به خاطر دارند. گاهی ازدحام جمعیت زیاد می‌شد و مجبور بودیم در گوشه خیابان بنشینیم و از تلاوت‌ها کسب فیض کنیم. تلاوت‌های زیبای جواد فروغی بر خیلی از کودکان و نوجوانان هم‌نسل خود تأثیرگذار بود. حضور در این محفل قرآنی موجب شد کم کم صوت و لحن من هم ارتقا پیدا کند. از سال 1374 سطحم بالاتر رفت و نوار گوش می‌کردم. علاقه به تلاوت‌های استاد متولی عبدالعال داشتم و آنها را گوش می‌دادم. گاهی هم از استادان دیگری همچون مصطفی اسماعیل و راغب مصطفی غلوش تقلید می‌کردم».
جلسه‌ای با قدمت 19 سال برای نوجوانان و جوانان
این استاد جوان مشهدی مدیریت یک جلسه قرآن به نام «شهید علیرضا عاصمی» را در مجتمع بعثت واقع در بولوار معلم بر عهده دارد. او در معرفی بیشتر جلسه خود، می‌گوید: «این جلسه قرآنی از سال 1370 تشکیل شده و ابتدا مدیریت آن را جواد ایمانی بر عهده داشت. از سال 1381 بنده اداره این جلسه را پنجشنبه‌ها به‌صورت ثابت عهده‌دار شدم که اقشار مختلف مردم در آن شرکت می‌کنند و حضور دانش‌آموزان از سطح مبتدی تا بین‌المللی در آن چشم‌گیر است. در این جلسه قرآنی، علاوه بر جلسه عمومی تلاوت قرآن، کلاس‌های مختلف آموزشی در سطوح مختلف نیز برگزار می‌شود. شاگردانی که در این سال‌ها تربیت کرده‌ام، همچون محمد خاکپور، علیرضا بیژنی، احسان محمدی، جواد سلیمانی، حمید حق‌طلب توانسته‌اند مقام‌های مختلفی را در سطوح ملی و بین‌المللی به دست آورند».
طرح آموزشی قرآن در مدارس با عنوان «شهید علیرضا عاصمی»
آقای خلوصی بیش از 20 سال است که در مدارس شهرهای مختلف به تدریس قرآن مشغول بوده و اکنون در مشهد به دانش‌آموزان مقاطع متوسطه اول و دوم کتاب‌های دینی، عربی و قرآن را تدریس می‌کند. این معلم پیشکسوت آموزش و پرورش از موفقیت‌های خود در این عرصه سخن گفته و یادآور می‌شود: «متأسفانه به آموزش قرآن در مدارس کم‌توجهی می‌شود که بنده تصمیم گرفتم آموزش قرآن را در مدارس مشهدالرضا(ع) با جذب مربیان متخصص کلید بزنم که موفق هم شدم و چهار سال است که طرح آموزش قرآن با عنوان «شهید علیرضا عاصمی» را در مدارس مشهد آغاز کرده‌ام. ما این طرح را اول در ناحیه هفت مشهد با 150 دانش‌آموز شروع کردیم و امسال 750 دانش‌آموز در این طرح آموزش می‌بینند.
این طرح را فقط در ناحیه‌های سه، شش و هفت مشهد و همچنین منطقه ملک‌آباد نزدیک نیشابور اجرا می‌کنیم و 133 معلم با ما همکاری می‌کنند. برای آموزش این طرح دو کتاب با عنوان «سین» داریم و مولف این کتاب‌ها، بنده و مهندس میلاد اسماعیلیان بودیم که کتاب‌های ما را ضریح آفتاب چاپ کرده است. تابستان برای معلمان مدارس، کلاس گذاشتیم و کتاب‌ها را به آنها آموزش دادیم تا آنها یک زنگ را در کلاس خود، به آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن اختصاص دهند».
(3).jpg)
ادامه تحصیل در رشته قرآنی تا مقطع دکترا
این استاد جوان مشهدی پس از پایان مقطع دبیرستان و اخذ دیپلم در رشته قرآن و حدیث دانشکده علوم قرآنی دانشگاه تهران پذیرفته می‌شود و به این شهر می‌رود. مقاطع کارشناسی و دکترا را در تهران و کارشناسی ارشد را نیز در قم می‌گذراند. او در این‌باره خاطرنشان می‌کند: «اساس آموزشهای تخصصی‌ام از سال 1385 شروع شد که من از مشهد رفتم و در تهران دانشجوی علوم قرآنی دانشگاه تهران شدم. حضور چهار ساله‌ام در پایتخت با ثمرات روزافزونی در حوزه قرآن همراه بود و توانسته‌ام از محضر استادان بزرگی نظیر سیدمحسن خدام‌حسینی، منصور قصری‌زاده و علی‌اکبر حنیفی کسب فیض کنم».
حفظ قرآن کریم در دوران دانشجویی
استاد خلوصی در مقطع کارشناسی به فکر حفظ قرآن هم می‌افتد و با این اقدام گامی دیگر در موفقیت‌های قرآنی خود برمی‌دارد. او در توضیح بیشتر اضافه می‌کند: «با اینکه علاقه زیادی به حوزه تلاوت قرآن داشتم، اما احساس کردم باید معلمی باشم که حافظ قرآن هم است. لذا همزمان با تحصیل از سال 1375 حفظ قرآن را شروع کردم و به مرور زمان، 16 جزء را حفظ کردم و از جزء 16 به بعد هم، نزد استاد «کاظم گرامی» رفته و ارائه محفوظات داشتم و اصولی‌تر حفظ قرآن را پیش بردم تا توانستم طی چهار سال موفق به حفظ کامل قرآن شوم».
همنشینگی با قرآن، استاد خلوصی را در نوجوانی محفل‌دار قرآن، در سال‌های بعد دانشجو و حافظ قرآنی، سپس مدرس موفق قرآن کرده است. چهارشنبه‌های امام رضایی و حضور در ماه بهار قرآن فرصتی حاصل شد تا از این استاد توانمند آموزش قرآن و موفقیت‌هایش گزاشی تهیه کنیم که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید.
نخستین گام آموزش قرآن
داوود یک سال قبل از پیروزی انقلاب در روستای فروتقه شهرستان کاشمر در یک خانواده مذهبی دیده به جهان گشود. روزها و شب‌های کودکی‌اش با جنگ تحمیلی گذشت و به دلیل حضور پدرش در جبهه نتوانست با او به جلسات قرآن بروند، اما به همراه عموی برگ خود پایش به جلسات قرآن باز شد. او خاطرات کودکی خود را از آموزش قرآن چنین یادآور می‌شود: «دوران کودکی من با جنگ هشت ساله دفاع مقدس گذشت. پدرم یا جبهه بود یا مجروح و در منزل استراحت می‌کرد، فرصتی نبود با پدرم به جلسات قرآن بروم. در روستایمان جلساتی بود که هر هفته در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد و آقایان عبدی و مقنی این جلسات را مدیریت می‌کردند. دانش‌آموز دوم و سوم دبستان بودم و هنوز به خوبی قرآن خواندن نمی‌دانستم، ولی به شنیدن قرآن علاقه داشتم و با اشتیاق خط می‌بردم. این جلسات را به همراه عموی بزرگم شرکت می‌کردم. دو سال به جلسات سنتی روستا رفتم. سپس برای سکونت به شهر کاشمر رفتیم و دو و سه سال هم آنجا در جلسات قرآن شرکت کردم تا اینکه سال 1369 به خاطر شغل پدرم که سپاهی بود به مشهد عزیمت کردیم».
گام دوم آموزش قرآن در مشهد
روخوانی و روانخوانی قرآن را در نوجوانی به خوبی آموخته و در خواندن قرآن روان شده بود. توفیقی حاصل شد تا به خاطر شغل پدر حلاوت هجرت به مشهدالرضا(ع) را بچشد و در جوار علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) به صورت تخصصی و فنی وارد عرصه آموزش و قرائت قرآن شود. او در این‌باره چنین می‌گوید: «به دلیل شغل پدرم در اواخر دهه 60 مشهد آمدیم و در کوچه بلال در محدوده میدان امام حسین(ع) ساکن شدیم. دوم راهنمایی به خوبی روخوانی و روانخوانی را یاد گرفته و می‌توانستم قرآن بخوانم. کم کم حضورم در جلسات با بچه‌های محل خودجوش انجام می‌شد. در آن محله جلسه استاد شیشه‌چی بود که دو هفته در روز برگزار می‌شد. شنبه شب‌ها ثابت خانه خودشان بود و شب‌های جمعه به صورت سیار در منزل یکی از اعضای جلسه برگزار می‌شد که تجوید را نزد استاد شیشه‌چی آموختم».
گام سوم آموزش توسط یک دوست قدیمی
وی با اینکه در مشهد از محضر استاد توانمندی برای آموزش قرآن بهره‌مند شده بود، اما از جلسات قرآنی شهر خودش هم غافل نبود و تابستان‌ها به آنجا می‌رفت. او در توضیح بیشتر ادامه می‌دهد: «حمید ناظمی و علی رمضانی دو استادی بودند که برای آموزش قرآن نوجوانان و جوانان شهر کاشمر بسیار زحمت کشیدند و رفتار قرآنی آنها سبب شد که روز به روز علاقه‌ام به قرآن افزایش یابد. آقای رمضانی وقتی دانشجوی دانشگاه فردوسی مشهد شد، خدمت او می‌رفتم و آنجا با صوت و لحن توسط ایشان آشنا شدم که او هم با واسطه از استاد اوحدی یاد گرفته بود.
پس از آموزش ابتدایی صوت و لحن نزد دوستم آقای رمضانی، پایم به جلسات مسجد کرامت باز شد که مدیریت آن را حسین علمی بر عهده داشت. آن زمان محفل قرآنی مسجد کرامت رونق خوبی داشت و کودکان و نوجوانان قرآنی توانمندی در آن محافل به تلاوت قرآن می‌پرداختند که از جمله آنها می‌توان به «جواد فروغی» و «حامد شاکرنژاد» اشاره کرد. مستمع پای ثابت محافل این مسجد بودم که خیلی از مشهدی‌ها آن را به خاطر دارند. گاهی ازدحام جمعیت زیاد می‌شد و مجبور بودیم در گوشه خیابان بنشینیم و از تلاوت‌ها کسب فیض کنیم. تلاوت‌های زیبای جواد فروغی بر خیلی از کودکان و نوجوانان هم‌نسل خود تأثیرگذار بود. حضور در این محفل قرآنی موجب شد کم کم صوت و لحن من هم ارتقا پیدا کند. از سال 1374 سطحم بالاتر رفت و نوار گوش می‌کردم. علاقه به تلاوت‌های استاد متولی عبدالعال داشتم و آنها را گوش می‌دادم. گاهی هم از استادان دیگری همچون مصطفی اسماعیل و راغب مصطفی غلوش تقلید می‌کردم».
جلسه‌ای با قدمت 19 سال برای نوجوانان و جوانان
این استاد جوان مشهدی مدیریت یک جلسه قرآن به نام «شهید علیرضا عاصمی» را در مجتمع بعثت واقع در بولوار معلم بر عهده دارد. او در معرفی بیشتر جلسه خود، می‌گوید: «این جلسه قرآنی از سال 1370 تشکیل شده و ابتدا مدیریت آن را جواد ایمانی بر عهده داشت. از سال 1381 بنده اداره این جلسه را پنجشنبه‌ها به‌صورت ثابت عهده‌دار شدم که اقشار مختلف مردم در آن شرکت می‌کنند و حضور دانش‌آموزان از سطح مبتدی تا بین‌المللی در آن چشم‌گیر است. در این جلسه قرآنی، علاوه بر جلسه عمومی تلاوت قرآن، کلاس‌های مختلف آموزشی در سطوح مختلف نیز برگزار می‌شود. شاگردانی که در این سال‌ها تربیت کرده‌ام، همچون محمد خاکپور، علیرضا بیژنی، احسان محمدی، جواد سلیمانی، حمید حق‌طلب توانسته‌اند مقام‌های مختلفی را در سطوح ملی و بین‌المللی به دست آورند».
طرح آموزشی قرآن در مدارس با عنوان «شهید علیرضا عاصمی»
آقای خلوصی بیش از 20 سال است که در مدارس شهرهای مختلف به تدریس قرآن مشغول بوده و اکنون در مشهد به دانش‌آموزان مقاطع متوسطه اول و دوم کتاب‌های دینی، عربی و قرآن را تدریس می‌کند. این معلم پیشکسوت آموزش و پرورش از موفقیت‌های خود در این عرصه سخن گفته و یادآور می‌شود: «متأسفانه به آموزش قرآن در مدارس کم‌توجهی می‌شود که بنده تصمیم گرفتم آموزش قرآن را در مدارس مشهدالرضا(ع) با جذب مربیان متخصص کلید بزنم که موفق هم شدم و چهار سال است که طرح آموزش قرآن با عنوان «شهید علیرضا عاصمی» را در مدارس مشهد آغاز کرده‌ام. ما این طرح را اول در ناحیه هفت مشهد با 150 دانش‌آموز شروع کردیم و امسال 750 دانش‌آموز در این طرح آموزش می‌بینند.
این طرح را فقط در ناحیه‌های سه، شش و هفت مشهد و همچنین منطقه ملک‌آباد نزدیک نیشابور اجرا می‌کنیم و 133 معلم با ما همکاری می‌کنند. برای آموزش این طرح دو کتاب با عنوان «سین» داریم و مولف این کتاب‌ها، بنده و مهندس میلاد اسماعیلیان بودیم که کتاب‌های ما را ضریح آفتاب چاپ کرده است. تابستان برای معلمان مدارس، کلاس گذاشتیم و کتاب‌ها را به آنها آموزش دادیم تا آنها یک زنگ را در کلاس خود، به آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن اختصاص دهند».
ادامه تحصیل در رشته قرآنی تا مقطع دکترا
این استاد جوان مشهدی پس از پایان مقطع دبیرستان و اخذ دیپلم در رشته قرآن و حدیث دانشکده علوم قرآنی دانشگاه تهران پذیرفته می‌شود و به این شهر می‌رود. مقاطع کارشناسی و دکترا را در تهران و کارشناسی ارشد را نیز در قم می‌گذراند. او در این‌باره خاطرنشان می‌کند: «اساس آموزشهای تخصصی‌ام از سال 1385 شروع شد که من از مشهد رفتم و در تهران دانشجوی علوم قرآنی دانشگاه تهران شدم. حضور چهار ساله‌ام در پایتخت با ثمرات روزافزونی در حوزه قرآن همراه بود و توانسته‌ام از محضر استادان بزرگی نظیر سیدمحسن خدام‌حسینی، منصور قصری‌زاده و علی‌اکبر حنیفی کسب فیض کنم».
حفظ قرآن کریم در دوران دانشجویی
استاد خلوصی در مقطع کارشناسی به فکر حفظ قرآن هم می‌افتد و با این اقدام گامی دیگر در موفقیت‌های قرآنی خود برمی‌دارد. او در توضیح بیشتر اضافه می‌کند: «با اینکه علاقه زیادی به حوزه تلاوت قرآن داشتم، اما احساس کردم باید معلمی باشم که حافظ قرآن هم است. لذا همزمان با تحصیل از سال 1375 حفظ قرآن را شروع کردم و به مرور زمان، 16 جزء را حفظ کردم و از جزء 16 به بعد هم، نزد استاد «کاظم گرامی» رفته و ارائه محفوظات داشتم و اصولی‌تر حفظ قرآن را پیش بردم تا توانستم طی چهار سال موفق به حفظ کامل قرآن شوم».
