پژوهشگر مذاهب اسلامی در گفتگو با رضوی:
آموزه های عسکری و مهدوی سرنوشت امت اسلامی را تعیین می کنند
خبرگزاری رضوی. محمدعلی محمدیان. سالروز شهادت امام عسکری(ع) فرصتی برای بازخوانی تعالیم آن حضرت در رفتار و مواجهه با مذاهب به عنوان یک واقعیت جاری در امت اسلامی است. مجاهدت ها و سیره حضرت امام حسن عسکری(ع) در شرایطی بروز یافت که پیرامون ایشان را حاکمیت غیرشیعی احاطه کرده بود. دورانی که پس از شهادت ایشان سرآغاز یک روند متمایز در حیات مسلمانان تا به امروز بوده است. به این مناسبت و برای آشنایی بیشتر با آموزه های امام یازدهم اهل بیت(ع) با حجت الاسلام مختاری پژوهشگر مذاهب اسلامی در حوزه علمیه قم گفتگو کرده ایم.
در روایت معروفی از امام عسکری(ع) ایشان مرقد خود در سامراء را امان و امن برای اهل جانبین معرفی می کنند که عالمان امامیه از آن تعبیر به امنیت برای شیعه و سنی می کنند. تفسیر جنابعالی از این مضامین در سیره امام یازدهم چیست؟
امام حسن عسکری مانند اجداد طاهرینش از پیشگامان تقریب و وحدت میان مذاهب اسلامی بودند. مسائل جهان اسلام و روابط اجتماعی شیعیان و اهل سنّت نیز یکی دیگر از دغدغه های جدّی امام عسکری به شمار می رفت. در حقیقت آن حضرت مانند اجداد طاهرینش از پیشگامان تقریب و وحدت میان مذاهب اسلامی بود، همچنانکه بارگاه ملکوتی عسگریین علیهما السلام در سامرا ملجأ و مأوای همه مذاهب و ملّتهای اسلامی است و همچون نگینی زمرّدنشان می درخشد. مرحوم مجلسی اوّل در توضیح روایتی که شما به آن اشاره کردید می فرماید: منظور از جانبین، شیعیان و اهل سنّت یا عراق و عجم است.
در عین حال باید دانست و مسلم است که اوضاع شیعیان در عصر غیبت یکی دیگر از نگرانی ها و اولویت های مهم امام حسن عسکری بوده است. سخنان اهل بیت درباره عصر غیبت نشان می دهد که ایشان بسیار نگران وضعیت شیعیان در زمان غیبت بوده اند چنانکه روایات فراوانی از رسول خدا (ص) و ائمه (ع) در این رابطه نقل شده است.
بطور مثال محمد بن عثمان عَمْری دومین نائب حضرت مهدی (عج) میگوید: روزی پدرم از امام حسن عسکری پرسید: «آیا این سخن حق است که پیامبر خدا (ص) فرمودهاند: «من مات و لم یعرف إِمام زمانه مات میتة جاهلیة» امام فرمود: آری، این سخن درست است و هیچ تردیدی در آن نیست، همانطور که شکی در روز بودن این روز روشن نیست: «إن هذا حق کما أن النهار حق»؛ سپس پدرم عرض کرد: پس از اینکه شما رحلت کردید، امام بعد از شما کیست؟ امام عسکری به نام مبارک حضرت ولیّعصر اشاره کردند و آنگاه فرمود: او غیبتی طولانی دارد که در آن عدهای سرگردان، گروهی هلاک و دستهای دچار تردید میشوند.
به باور شیعیان جهان، امت اسلامی در حال حاضر در عصر غیبت به سر می برد. تعالیم اهل بیت(ع) و تلاش ای امام عسکری(ع) چه جهتی را در این رابطه به جوامع اسلامی نشان می دهند؟
عصر غیبت سخت ترین دوران حیات انسان بر روی کره خاکی است زیرا مردم به خاطر دوری از حجت خدا دچار مشکلات طاقت فرسایی میشوند که شاید در کل تاریخ بشر بی سابقه باشد، چنانکه پیامبر اکرم (ص) آن را به دست کشیدن بر خار یا نگاه داشتن آتش در کف دست تشبیه کرده است. بنابراین، امتحان به وسیله غیبت حضرت مهدی(عج) یکی از شدیدترین امتحانات است، زیرا از یک سو، دنیا چنان به اهلش رو می آورد که بسیاری را هلاک می کند و از طرفی مشکلات چنان زیاد خواهد شد که عده ای طاقت از کف میدهند. البته، چنین اوصافی مطلق و بر آمده از جبر نیست، بلکه بسته به اعمال انسانها دارد، یعنی؛ اگر انسان در جاده سعادت گام بر دارد، برکات آسمان و زمین بر او نازل خواهد شد.
بنابراین، امروز همه مسلمانان دنیا باید با اتحاد و برادری اسلامی بر اساس قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام ریشه ظلم و فساد و تکفیر را در دنیا بخشکانند، زیرا قرآن کتاب خدا و عصاره رسالت است و امام(ع)، مظهر اسمای حسنای الهی و تجلی رحمت واسع حق است. کسی که، تربیت شده خدای رحمان و مظهر رحمت بیکران الهی است. امروز همگان باید خود را برای ظهور آخرین حجّت خدا و عصاره فضائل همه انبیاء آماده سازند و با کنار گذاشتن اختلافات زمینه ظهور آن حضرت را فراهم کنند، زیرا نیاز و اضطرار جوامع مسلمین شرط ظهور امام زمان (عج) است. از این رو، این ایام که از یک سو سالروز شهادت حضرت امام حسن عسکری و از سویی، آغاز دوران امامت حضرت صاحب الزمان (عج) دانسته می وشد، فرصت مناسبی برای تحقق اهدف و آرمانهای بلند اهل بیت علیهم السلام به ویژه حضرت عسکری علیهالسلام است.
در روایت معروفی از امام عسکری(ع) ایشان مرقد خود در سامراء را امان و امن برای اهل جانبین معرفی می کنند که عالمان امامیه از آن تعبیر به امنیت برای شیعه و سنی می کنند. تفسیر جنابعالی از این مضامین در سیره امام یازدهم چیست؟
امام حسن عسکری مانند اجداد طاهرینش از پیشگامان تقریب و وحدت میان مذاهب اسلامی بودند. مسائل جهان اسلام و روابط اجتماعی شیعیان و اهل سنّت نیز یکی دیگر از دغدغه های جدّی امام عسکری به شمار می رفت. در حقیقت آن حضرت مانند اجداد طاهرینش از پیشگامان تقریب و وحدت میان مذاهب اسلامی بود، همچنانکه بارگاه ملکوتی عسگریین علیهما السلام در سامرا ملجأ و مأوای همه مذاهب و ملّتهای اسلامی است و همچون نگینی زمرّدنشان می درخشد. مرحوم مجلسی اوّل در توضیح روایتی که شما به آن اشاره کردید می فرماید: منظور از جانبین، شیعیان و اهل سنّت یا عراق و عجم است.
در عین حال باید دانست و مسلم است که اوضاع شیعیان در عصر غیبت یکی دیگر از نگرانی ها و اولویت های مهم امام حسن عسکری بوده است. سخنان اهل بیت درباره عصر غیبت نشان می دهد که ایشان بسیار نگران وضعیت شیعیان در زمان غیبت بوده اند چنانکه روایات فراوانی از رسول خدا (ص) و ائمه (ع) در این رابطه نقل شده است.
بطور مثال محمد بن عثمان عَمْری دومین نائب حضرت مهدی (عج) میگوید: روزی پدرم از امام حسن عسکری پرسید: «آیا این سخن حق است که پیامبر خدا (ص) فرمودهاند: «من مات و لم یعرف إِمام زمانه مات میتة جاهلیة» امام فرمود: آری، این سخن درست است و هیچ تردیدی در آن نیست، همانطور که شکی در روز بودن این روز روشن نیست: «إن هذا حق کما أن النهار حق»؛ سپس پدرم عرض کرد: پس از اینکه شما رحلت کردید، امام بعد از شما کیست؟ امام عسکری به نام مبارک حضرت ولیّعصر اشاره کردند و آنگاه فرمود: او غیبتی طولانی دارد که در آن عدهای سرگردان، گروهی هلاک و دستهای دچار تردید میشوند.
به باور شیعیان جهان، امت اسلامی در حال حاضر در عصر غیبت به سر می برد. تعالیم اهل بیت(ع) و تلاش ای امام عسکری(ع) چه جهتی را در این رابطه به جوامع اسلامی نشان می دهند؟
عصر غیبت سخت ترین دوران حیات انسان بر روی کره خاکی است زیرا مردم به خاطر دوری از حجت خدا دچار مشکلات طاقت فرسایی میشوند که شاید در کل تاریخ بشر بی سابقه باشد، چنانکه پیامبر اکرم (ص) آن را به دست کشیدن بر خار یا نگاه داشتن آتش در کف دست تشبیه کرده است. بنابراین، امتحان به وسیله غیبت حضرت مهدی(عج) یکی از شدیدترین امتحانات است، زیرا از یک سو، دنیا چنان به اهلش رو می آورد که بسیاری را هلاک می کند و از طرفی مشکلات چنان زیاد خواهد شد که عده ای طاقت از کف میدهند. البته، چنین اوصافی مطلق و بر آمده از جبر نیست، بلکه بسته به اعمال انسانها دارد، یعنی؛ اگر انسان در جاده سعادت گام بر دارد، برکات آسمان و زمین بر او نازل خواهد شد.
بنابراین، امروز همه مسلمانان دنیا باید با اتحاد و برادری اسلامی بر اساس قرآن و سیره اهل بیت علیهم السلام ریشه ظلم و فساد و تکفیر را در دنیا بخشکانند، زیرا قرآن کتاب خدا و عصاره رسالت است و امام(ع)، مظهر اسمای حسنای الهی و تجلی رحمت واسع حق است. کسی که، تربیت شده خدای رحمان و مظهر رحمت بیکران الهی است. امروز همگان باید خود را برای ظهور آخرین حجّت خدا و عصاره فضائل همه انبیاء آماده سازند و با کنار گذاشتن اختلافات زمینه ظهور آن حضرت را فراهم کنند، زیرا نیاز و اضطرار جوامع مسلمین شرط ظهور امام زمان (عج) است. از این رو، این ایام که از یک سو سالروز شهادت حضرت امام حسن عسکری و از سویی، آغاز دوران امامت حضرت صاحب الزمان (عج) دانسته می وشد، فرصت مناسبی برای تحقق اهدف و آرمانهای بلند اهل بیت علیهم السلام به ویژه حضرت عسکری علیهالسلام است.