سفری فراتر از ملاقات های رسمی/ روابط ایران و عراق بر پایه «زیارت» احیاء می شود

خبرگزاری رضوی-بهمن دهستانی؛ پایان سفر چهار روزه رئیس قوه قضائیه به عراق با اتفاقات مهمی همراه بود و رویدادهای این سفر آن را با دستاوردهای قابل توجهی همراه ساخت.
آیت الله سید ابراهیم رئیسی ریاست قوه قضاییه دوشنبه شب 20 بهمن ماه در صدر یک هیات بلند پایه قضایی به دعوت فائق زیدان رئیس شورای عالی قضایی عراق وارد بغداد شد.
نخستین برنامه این سفر ادای احترام به مقام سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس و همراهان آنان در محل شهادت آنان بود که با اجتماع و استقبال جوانان و رزمندگان مقاومت شکوه خاصی یافت و سخنرانی آیت الله رئیسی در این مکان مورد توجه رسانه ها و افکار عمومی عراقی ها قرار گرفت.
آیت الله رئیسی در سخنرانی خود در بدو ورود به بغداد مردم عراق را مخاطب قرار داد و خون و جان دو ملت را درهم آمیخته توصیف کرد و بر عدم امکان جدایی مردمان دو کشور تأکید نمود. این سخنرانی که با بیان عباراتی به زبان عربی همراه بود بازتاب زیادی در شبکه های اجتماعی عراق یافت.
حضور گسترده فرماندهان گروه های مقاومت و شخصیت های عراقی در استقبال از رئیس قوه قضائیه چشمگیر بود و حکایت از تفاوت این سفر داشت.
زیارت حرم امامین کاظمین علیهما السلام در شب ورود به بغداد از دیگر برنامه های رئیس قوه قضائیه بود که با استقبال و شعارهای جوانان و اهالی کاظمیه همراه شد.
دیدارهای رسمی رئیس دستگاه قضایی جمهوری اسلامی صبح سه شنبه 21 بهمن ماه با رئیس شورای عالی قضایی عراق آغاز شد و مباحث حقوقی و قضایی متنوعی مورد بحث قرار گرفت که می تواند در انتظام بخشی به روابط ایران و عراق در عرصه های مختلف بسیار مؤثر باشد.
در این دیدار در مورد پرونده شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس تصمیم گرفته شد کارگروهی که توسط دستگاه قضایی عراق در این موضوع فعال شده است با کارگروه مرتبط در ایران همکاری نزدیک تری داشته باشند و این موضوع پیگیری جدی شود.
آیت الله رئیسی در این باره تصریح کرده است: به هیچ عنوان نباید پرونده شهادت حاج قاسم سلیمانی مشمول مرور زمان شود، باید همواره در دستور کار باشد و پیگیری جدی از طرف دستگاه قضایی عراق و همکاری مجموعه تحقیقاتی و قضایی و مسئولین وزارت خارجه کار را دنبال کنند.
تعیین تکلیف زندانیانی که بر اثر برخی تخلفات سبک و جرایم اداری مانند ورود و خروج غیرقانونی از مرزها یا عدم التزام به مقررات داخلی عراق و ایران به زندان افتاده اند از دیگر توافقات این ملاقات بود که می تواند موجب بازگشت صدها زندانی ایران و عراق به خانواده های خود شود. عبور و مرور سالانه میلیون ها زائر از مرزهای دو کشور بطور طبیعی تبعاتی دارد که این موارد از جمله آنها است.
آیت الله رئیسی در تشریح اقدامات لازم برای رهایی این زندانیان و بازگشت آنان به میهن و خانواده های خود گفته است: قبل از سفر، توفیق دیدار با مقام معظم رهبری را داشتم و پیشنهاد کردم چند زندانی عراقی که در زندان ایران هستند بتوانند مشمول عفو مقام معظم رهبری قرار گیرند که ایشان موافقت کردند.
مبارزه جدی با فساد و مواد مخدر و فعال شدن قانون استرداد مجرمین از مسائلی بود که مورد بحث سران قضایی دو کشور قرار گرفت و با توجه به کارزار دو کشور در مبارزه با فساد اقتصادی و اداری با تبادل پیشنهاداتی میان طرفین همراه بود. همکاری دو کشور در مبارزه با پولشویی یکی از این موارد بود.
تشکیل و تقویت حوزه داوری و دادگاه‌های تخصصی تجاری میان عراق و ایران از دیگر ابتکارات این سفر بوده است که می تواند نقش ویژه ای در تأمین امنیت تجارت و تسهیل آن میان تجار و بازرگانان داشته باشد. تجارت و بازرگانی زیرساخت مهمی در روابط ایران و عراق در کنار روابط زیارتی و فرهنگی محسوب می شود و تشکیل نظام های حل اختلافات بازرگانی موجب تأمین امنیت در این عرصه راهبردی است و به رونق بیشتر روابط اقتصادی میان دو ملت کمک می کند.
یکی دیگر از سرفصل های مهم سفر رئیس قوه قضائیه به عراق طرح مقوله مهم زیارت و طراحی سازوکاری برای احیای آن به عنوان رکن اساسی حفظ پایداری روابط ایران و عراق بود.
آیت الله رئیسی این مطالبه را در دیدار با رئیس جمهور عراق مطرح نمود که با تأیید آقای برهم صالح به عنوان عالی ترین مقام عراق در این سفر همراه بود. نزدیک به یکسال است که با شیوع کرونا در منطقه و جهان رفت و آمدهای زیارتی میان دو کشور و حرم های اهل بیت (ع) متوقف و تعطیل شده است و میلیون ها مشتاق از زیارت عتبات مقدسه محروم شده اند و حتی زیارت عظیم اربعین بدون حضور ایرانیان و شیعیان دیگر کشورها برگزار شد.
با گذشت یکسال از پاندمی کرونا و توسعه تجارب و رشد ابتکارات در طراحی و اجرای دستورالعمل های بهداشتی میان کشورها، زمینه برقراری سفرهای زیارتی بیش از گذشته فراهم است.
دیدار رئیس قوه قضائیه با خانواده شهدای مقاومت حشدالشعبی در عراق از دیگر رویدادهای برجسته این سفر بود که عمق ارتباطات میان مردم عراق و جمهوری اسلامی را نشان می داد. ایت الله رئیسی در این دیدار با دلجویی و ابراز محبت به فرزندان شهداء راهبرد متمایز انقلاب اسلامی در نگاه به همسایگان را به نمایش گذاشت.
ابلاغ پیام مقام معظم رهبری به جوانان و رزمندگان و دولتمردان عراقی از نقاط عطف سفر سید ابراهیم رئیسی به عراق بود که حاوی نکات در خور بررسی فراوانی است.