در همایش ملی«نما و هویت» مطرح شد؛
ساخت و سازهای اطراف حرم با مفهوم زیارت همخوانی ندارد
به گزارش خبرگزاری رضوی، روز شنبه نهم دیماه همایش ملی «نما و هویت» در هتل پردیسان مشهد برگزار شد. در این همایش مهدی حجت معمار برجسته معاصر ایران، در خصوص رابطه بین نما و هویت بیان کرد: ساختمانهای آجری هویت‌‌مند هستند؛ زیرا ما بیشتر با ساختمان‌هایی با نماد آجری مانوس هستیم چرا که این نما برای ما مسبوق به سابقه است. اما ساختمانی که سرتاسر شیشه است احساس می‌کنیم هویت ندارد چرا که با فرهنگ و زندگی ما منطبق نیست.
عدم درک مفهوم زیارت و ایجاد ساختمان های بلند در اطراف حرم
وی افزود: معماران ما همیشه صحبت از شخصیت و هویت دارند. شخصیت به معنای ویژگی ها و شاخصه های یک عنصر؛ اما هویت یک سوال کیستی بوده و در واقع احرازشدنی است. در واقع کیفیت هویت مند شدن هر عنصری مهم بوده و هویت نیازمند مسبوق به سابقه بودن است.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران با بیان اینکه مملکت ما 1400 سال با اسلام عجین شده است. اینکه ما عبارت ایرانی-اسلامی را بکار می‌بریم به معنای این است که پیرو طاغوت نیستیم. به عبارتی اگر بخواهیم مهری درست کنیم و بگوییم این اسلامی و این غیر اسلامی است، غلط است، باید سعی کنیم اثر ما به اندازه ای مشهون از ارزش های اسلامی باشد که اسلامی تر شود.
وی با انتقاد از کسانی که در اطراف حرم مطهر رضوی ساختمان های بلند درست کردند، اذعان کرد: کسانی که مفهوم و معنی زیارت را نمی‌دانند چنین ساختمانهای غول پیکری را در اطراف حرم می‌سارند و یا اینکه سراغ این می‌‌روند که زیر حرم تونل بسارند یا زائران زمانی که از هتل بیرون می‌‌آیند به سرعت با سه قدم به حرم بروند. این در حالیست که زیارت آداب و روش دارد و عمده مساله زیارت سلوکی است که برای تحقق زیارت اتفاق می افتد.
شهرمشهد آراستگی خود را از دست داده است
در ادامه سید عبدالهادی دانشپور؛ عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، شهر را تجلی و بازتاب فرهنگ دانست و در این زمینه ابراز کرد: شهر را می توان صورت فرهنگ و منظر لباس این فرهنگ متصور شد اما متاسفانه شهر مشهد در چند سال اخیر آراستگی خود را از دست داده است و نه تنها مشهد بلکه دیگر شهرهای کشورمان دچار چنین به هم ریختگی در آراستگی شده اند.
وی در تعریف هویت چنین گفت: هویت به معنای شرایط و کیفیتی است که فرد به واسطه آن می تواند چیزی را از دیگری احراز کند و تشخیص دهد. با این تفاسیر اگر کسی به مشهد سفر کند بعید است که بتواند هویتی منسجم برای شهر تعریف کند.
نفوذ معماری نئوکلاسیک در مشهد
دکتر هادی ایوانی؛ استاد گروه شهرسازی دانشگاه پیام نور مشهد سخنران دیگر این همایش به تاریخچه شکل گیری شهرمشهد اشاره کرد و افزود: مشهد از سال 820 هجری قمری تبدیل به شهر می شود. زمان شکل گیری، شهرمشهد به سبک دوران آذری است و پس از ان یعنی دوران صفوی که مذهب شیعه به رسمیت شناخته می شود به مشهد با توجه به مضجع شریف حضرت رضا(ع) نگاهی ویژه ای می شود و ناسیونالیسم فرهنگی ایجاد و این موجب توسعه شهر مشهد می شود.
وی در ادامه سخنان خود گفت: در دوران قاجاریان سبک اصفهان، و به تدریج سبک تهران ایجاد میشود و دوره پهلوی دوران ورود مدرنیته و التقاط سبک ها است.
ایوانی در خصوص سبک شهرمشهد در عصر حاضر اشاره کرد: در سال 1371 در حدود 360 هکتار اطراف حرم 340 خانه تاریخی و 700 خانه مرتبط با دوران قاجار داشتیم این در حالی است که به مرور این خانه ها رو به تخریب رفت و در سال 1389 در بافت اطراف حرم و چه بسا کل شهر مشهد کمتر ار 60 خانه باقی ماند که در صورت عدم توجه به مرور بافت های تاریخی شهرمان را از دست خواهیم داد.
وی با ابراز تاسف گفت: متاسفانه ساختمان های و نماهای که امروز می سازیم متعلق به ما و فرهنگ ما نیست. کیستی آن برای ما مشخص نیست و نمی دانیم از کجا می آید.
استاد گروه شهرسازی دانشگاه پیام نور مشهد با بیان اینکه ما در حوزه های مختلف سبک زندگی دچار اختلال هستیم افزود: معماری نئوکلاسیک همچون غده سرطان تمام شهرها و چهره شهرهای ما را گرفته است و این نشانگر آن است که ما هنوز نتوانستیم چیزی را تولید کنیم که موردپذیرش و پسند مردممان باشد.
وی نقش حاکمیت را در این زمینه یک نقش حمایتی، تشویقی و کمک رسانی ذکر کرد و گفت: بناهای تاریخی ما سرمایه‌های ما هستند و در صورت تخریب باید پاسخگوی نسل آینده باشیم.
اقبال عمومی اندک به نمای ایرانی-اسلامی مشهد
در ادامه این همایش مریم استادی؛ دبیر همایش و عضو هیات مدیره معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی به ایراد سخن پرداخت و گفت: طبق نظرسنجی صورت گرفته؛ اقبال عمومی نسبت به نمای ایرانی-اسلامی در شهر مشهد بسیار کم است.
وی اظهار کرد: نما بازتاب نوع و سبک زندگی شهروندان در شهر است. پرداختن به موضوع نما و هویت در حال تبدیل شدن به یک دل مشغولی ماندگار بوده است که سوالات زیادی در این زمینه در اذهان باقی مانده است.
استادی خاطرنشان کرد: نظام مهندسی به سهم خود و براساس اهداف قانونی اقدام به برگزاری این همایش کرده، اما موضوع نما، هویت و پرداختن به ارتقا منظر شهرها نیاز به خواست و مطالبه عمومی از طرف تمامی ارگان‌های دست‌اندرکار از جمله شهرداری، استانداری، شورای شهر و دانشگاه‌ها دارد که می توانند به سهم خود نقش ایفا کنند.
وی عنوان کرد: همیشه این سوال در اذهان مطرح است که چگونه می توانیم برای مشهد به عنوان یک شهر حرم‌مقام الگویی داشته باشیم و چهره امروز مشهد چگونه می تواند با معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی ارتباط برقرار کند لذا الگوی معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی سال هاست جامعه معماری و شهرسازی را درگیر خود کرده است.
نمای ساختمان های ما هویت خود را از دست داده است
حسین بشیر، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی، نما و هویت را مقوله هایی مرتبط با شهرسازی و معماری برشمرد و گفت: نما باید به گونه ای باشد که آیندگان با مشاهده آن بگویند که این ساختمان های مربوط به چه دوره‌ای است این در حالی است که در عصر حاضر شاهد هر گونه نمایی در شهرمان هستیم.
وی در پایان به برگزاری هفت همایش علمی ملی در رشته‌های مختلف از جمله متروپل، بلندمرتبه سازی، طراحی بر مبنای عملکرد، شهرسازی، برق، نقشه برداری در نیمه دوم سال گذشته توسط نظام مهندسی اشاره کرد.
عدم درک مفهوم زیارت و ایجاد ساختمان های بلند در اطراف حرم
وی افزود: معماران ما همیشه صحبت از شخصیت و هویت دارند. شخصیت به معنای ویژگی ها و شاخصه های یک عنصر؛ اما هویت یک سوال کیستی بوده و در واقع احرازشدنی است. در واقع کیفیت هویت مند شدن هر عنصری مهم بوده و هویت نیازمند مسبوق به سابقه بودن است.
بنیانگذار سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران با بیان اینکه مملکت ما 1400 سال با اسلام عجین شده است. اینکه ما عبارت ایرانی-اسلامی را بکار می‌بریم به معنای این است که پیرو طاغوت نیستیم. به عبارتی اگر بخواهیم مهری درست کنیم و بگوییم این اسلامی و این غیر اسلامی است، غلط است، باید سعی کنیم اثر ما به اندازه ای مشهون از ارزش های اسلامی باشد که اسلامی تر شود.
وی با انتقاد از کسانی که در اطراف حرم مطهر رضوی ساختمان های بلند درست کردند، اذعان کرد: کسانی که مفهوم و معنی زیارت را نمی‌دانند چنین ساختمانهای غول پیکری را در اطراف حرم می‌سارند و یا اینکه سراغ این می‌‌روند که زیر حرم تونل بسارند یا زائران زمانی که از هتل بیرون می‌‌آیند به سرعت با سه قدم به حرم بروند. این در حالیست که زیارت آداب و روش دارد و عمده مساله زیارت سلوکی است که برای تحقق زیارت اتفاق می افتد.
شهرمشهد آراستگی خود را از دست داده است
در ادامه سید عبدالهادی دانشپور؛ عضو هیات علمی دانشگاه علم و صنعت ایران، شهر را تجلی و بازتاب فرهنگ دانست و در این زمینه ابراز کرد: شهر را می توان صورت فرهنگ و منظر لباس این فرهنگ متصور شد اما متاسفانه شهر مشهد در چند سال اخیر آراستگی خود را از دست داده است و نه تنها مشهد بلکه دیگر شهرهای کشورمان دچار چنین به هم ریختگی در آراستگی شده اند.
وی در تعریف هویت چنین گفت: هویت به معنای شرایط و کیفیتی است که فرد به واسطه آن می تواند چیزی را از دیگری احراز کند و تشخیص دهد. با این تفاسیر اگر کسی به مشهد سفر کند بعید است که بتواند هویتی منسجم برای شهر تعریف کند.
نفوذ معماری نئوکلاسیک در مشهد
دکتر هادی ایوانی؛ استاد گروه شهرسازی دانشگاه پیام نور مشهد سخنران دیگر این همایش به تاریخچه شکل گیری شهرمشهد اشاره کرد و افزود: مشهد از سال 820 هجری قمری تبدیل به شهر می شود. زمان شکل گیری، شهرمشهد به سبک دوران آذری است و پس از ان یعنی دوران صفوی که مذهب شیعه به رسمیت شناخته می شود به مشهد با توجه به مضجع شریف حضرت رضا(ع) نگاهی ویژه ای می شود و ناسیونالیسم فرهنگی ایجاد و این موجب توسعه شهر مشهد می شود.
وی در ادامه سخنان خود گفت: در دوران قاجاریان سبک اصفهان، و به تدریج سبک تهران ایجاد میشود و دوره پهلوی دوران ورود مدرنیته و التقاط سبک ها است.
ایوانی در خصوص سبک شهرمشهد در عصر حاضر اشاره کرد: در سال 1371 در حدود 360 هکتار اطراف حرم 340 خانه تاریخی و 700 خانه مرتبط با دوران قاجار داشتیم این در حالی است که به مرور این خانه ها رو به تخریب رفت و در سال 1389 در بافت اطراف حرم و چه بسا کل شهر مشهد کمتر ار 60 خانه باقی ماند که در صورت عدم توجه به مرور بافت های تاریخی شهرمان را از دست خواهیم داد.
وی با ابراز تاسف گفت: متاسفانه ساختمان های و نماهای که امروز می سازیم متعلق به ما و فرهنگ ما نیست. کیستی آن برای ما مشخص نیست و نمی دانیم از کجا می آید.
استاد گروه شهرسازی دانشگاه پیام نور مشهد با بیان اینکه ما در حوزه های مختلف سبک زندگی دچار اختلال هستیم افزود: معماری نئوکلاسیک همچون غده سرطان تمام شهرها و چهره شهرهای ما را گرفته است و این نشانگر آن است که ما هنوز نتوانستیم چیزی را تولید کنیم که موردپذیرش و پسند مردممان باشد.
وی نقش حاکمیت را در این زمینه یک نقش حمایتی، تشویقی و کمک رسانی ذکر کرد و گفت: بناهای تاریخی ما سرمایه‌های ما هستند و در صورت تخریب باید پاسخگوی نسل آینده باشیم.
اقبال عمومی اندک به نمای ایرانی-اسلامی مشهد
در ادامه این همایش مریم استادی؛ دبیر همایش و عضو هیات مدیره معماری سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی به ایراد سخن پرداخت و گفت: طبق نظرسنجی صورت گرفته؛ اقبال عمومی نسبت به نمای ایرانی-اسلامی در شهر مشهد بسیار کم است.
وی اظهار کرد: نما بازتاب نوع و سبک زندگی شهروندان در شهر است. پرداختن به موضوع نما و هویت در حال تبدیل شدن به یک دل مشغولی ماندگار بوده است که سوالات زیادی در این زمینه در اذهان باقی مانده است.
استادی خاطرنشان کرد: نظام مهندسی به سهم خود و براساس اهداف قانونی اقدام به برگزاری این همایش کرده، اما موضوع نما، هویت و پرداختن به ارتقا منظر شهرها نیاز به خواست و مطالبه عمومی از طرف تمامی ارگان‌های دست‌اندرکار از جمله شهرداری، استانداری، شورای شهر و دانشگاه‌ها دارد که می توانند به سهم خود نقش ایفا کنند.
وی عنوان کرد: همیشه این سوال در اذهان مطرح است که چگونه می توانیم برای مشهد به عنوان یک شهر حرم‌مقام الگویی داشته باشیم و چهره امروز مشهد چگونه می تواند با معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی ارتباط برقرار کند لذا الگوی معماری و شهرسازی ایرانی-اسلامی سال هاست جامعه معماری و شهرسازی را درگیر خود کرده است.
نمای ساختمان های ما هویت خود را از دست داده است
حسین بشیر، رئیس سازمان نظام مهندسی ساختمان خراسان رضوی، نما و هویت را مقوله هایی مرتبط با شهرسازی و معماری برشمرد و گفت: نما باید به گونه ای باشد که آیندگان با مشاهده آن بگویند که این ساختمان های مربوط به چه دوره‌ای است این در حالی است که در عصر حاضر شاهد هر گونه نمایی در شهرمان هستیم.
وی در پایان به برگزاری هفت همایش علمی ملی در رشته‌های مختلف از جمله متروپل، بلندمرتبه سازی، طراحی بر مبنای عملکرد، شهرسازی، برق، نقشه برداری در نیمه دوم سال گذشته توسط نظام مهندسی اشاره کرد.
