گزارش خبرگزاری رضوی در روز خبرنگار؛
رزمندگانی که قلم سلاح مبارزه یشان بود
الهام اسماعیلی- به گزارش سرویس فرهنگ و جامعه خبرگزاری رضوی، روایت سازی برای پشتیبانی از صدام، توجیه جنگ و خط کلی رسانههای معاند، ایران هراسی بود و صدام و رسانههای حزب بعث برای توجیه جنایتهای خود ایران را به عنوان یک خطر جهانی معرفی می کردند تا منطقی برای تحمیل جنگ داشته باشند.
در چنین برههای، نقش خبرنگاران به عنوان بخشی از رزمندگان جبهه جنگ رسانهای، خود را نشان داد. رسالت خبرنگاران در دفاع مقدس در سه محور حفظ و ارتقا روحیه حماسی ملت، حفظ و ارتقا روحیه رزمی رزمندگان و مقابله با عملیات دشمن بود.
برخی از خبرنگاران قبل از کار رسانهای، یک رزمنده و مجاهد فی سبیل الله بودند و در خط مقدم برای به تصویر کشیدن رشادتهای رزمندگان حضور داشتند. کار خبرنگاران به انتقال رشادتها خلاصه نمیشد؛یعنی صرفا این نبود که مردم از اخبار جنگ و پیروزیها مطلع شوند. رسانه عامل تعیین کننده در دفاع مقدس و بخشی از قدرت ملی ما بود که توطئههای دشمن را خنثی میکرد.
چهره های بسیاری در دوران دفاع مقدس رسالت مهم انتقال پیام و مفاهیم جنگ به مردم را برعهده داشتند.
شهید سید مرتضی آوینی
پس از سه دهه هنوز هم روایت فتح موثرترین تلاش یک چهره رسانهای برای معرفی واقعیت جنگ و دفاع مقدس محسوب میشود. مستندی که او ساخت در هیچ جای دنیا مشابهی نداشت چراکه دوربین در این مستند در دل صحنههای پرخطر جنگ میچرخید و تصاویری را ضبط میکرد که باورشان سخت است. روایت فتح معتبرترین روایت از جنگی است که به هیچ جنگی در دنیا شبیه نبود و به همین دلیل هم این مستند شبیه هیچ برنامه تلویزیونی دیگری نبود.
شهید غلامرضا رهبر
او مدیر خبر رادیو خوزستان بود و در روزهایی که آبادان در محاصره رژیم بعثی قرار داشت، او و همکارانش با سختیهای بسیار رادیو را فعال نگه داشتند. شهید رهبر در تمام روزهای محاصره رادیو آبادان مردم را به مبارزه و مقاومت دعوت میکرد. هنوز هم بسیاری از مردم صدای شهید رهبر را به خاطر دارند که به آنها میگفت که به ایستگاه ۷ بروند و در مقابل دشمن مقاومت کنند. او بعدها به آرزوی خود یعنی شهادت رسید و پیکرش هم هیچ گاه پیدا نشد.
شهید سیدمحمد اسحاقی
وی را نخستین و تنها خبرنگار استان گیلان میدانند که مقالات زیادی را در زمینههای تاریخی و سیاسی در نشریات روز از جمله اطلاعات، کیهان و پاسدار اسلام به چاپ رساند. او هفت بار برای تهیه گزارش و خبر عازم جبهههای حق علیه باطل شد. گزارشهای او از عملیاتهای رمضان، والفجر۱ و ۲ و ۳ و ۴ و کربلای ۳ و ۴ در جراید آن روزها منتشر شد. البته بعدها روایتهای او با عنوان کتاب «نبرد العُمَیّه» در سال ۱۳۷۱ از سوی سپاه پاسداران منتشر شد. شهید سیدمحمد اسحاقی که روایتگر نخستین نبرد دریایی سپاه در خلیج فارس است، با اینکه میتوانست از طریق لشکر قدس گیلان به جبهه برود، اما از طریق لشکر ۱۴ امام حسین (ع) اصفهان گزارشهای خبریاش را پیگیری میکرد. چون میگفت: بچههای لشکر قدس مرا میشناسند، میترسم کاری را انجام دهم و ریا شود. سرانجام این نخبه سیاسی در عملیات کربلای ۵ که به عنوان راوی در کنار شهید حسین خرازی حضور داشت، در روز ۲۹ بهمنماه سال ۱۳۶۵ به فیض شهادت نائل آمد.
شهید حسین ضامن
شهید حسین ضامن، نخستین خبرنگار شهید استان سیستان و بلوچستان در دفاع مقدس است که تنها یک ماه پس از اعزام به جبهههای حق علیه باطل در ۲۵ اردیبهشتماه سال ۱۳۶۵ در منطقه عملیاتی فاو، به هنگام تبادل آتش در عملیات والفجر ۸ از ناحیه سر مورد اصابت ترکش خمپاره قرار گرفت و به شهادت رسید. این شهید در سال ۱۳۶۲ همکاری خود را با ایرنا به عنوان خبرنگار آغاز کرد و ۲ سال از خدمت خود را در سختترین شرایط آب و هوایی در شهرستان چابهار گذراند.
شهید علی نبیپور
شهید علی نبیپور در ۱۳۵۹ با عنوان خبرنگار در سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی آغاز کرد. با شروع جنگ تحمیلی از نخستین خبرنگارانی بود که به جبهه اعزام شد.او در سنین جوانی از طرف کمال خرازی، مدیرعامل وقت ایرنا به سمت سرپرستی واحد خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در یاسوج منسوب شد. سرانجام در هفتم مردادماه سال ۱۳۶۱ در عملیات رمضان در جنوب شلمچه به شهادت رسید.
نام شهدای رسانه که برخی آن ها نخبه جنگ، برخی روایتگر شور و حماسه رزمندگان در جبهه، برخی دیگر روایت مظلومان در جبهه مقاومت و یا خبرنگارانی که در حین خدمت به شهادت رسیدند، در لوح یاران امام حسین (ع) میدرخشد.
شهید علیاکبر طحانی
شهید علیاکبر طحانی در روزنامه کیهان به عنوان خبرنگار افتخاری کار میکرد. همیشه یک کیف کوچک دنبالش بود که درون آن یک عدد دوربین ۱۳۵ میلیمتری قرار داشت که البته روی آن برچسب مؤسسه کیهان خورده بود. هر کجا میرفت آخر روز مینشست و خاطراتش را ثبت میکرد. مانند دیگر خبرنگارها خرچنگ قورباغه مینوشت که حتی بعد از نوشتن، خط خودش را به سختی میتوانست بخواند. او در ۱۱ فروردینماه سال ۱۳۶۷ در شاخ شمیران به شهادت رسید. بعد از شهادت علیاکبر، نه دوربین پیدا شد و نه دفترچههای ۴۰ برگ که گزارشها و خاطراتش را نوشته بود.
شهید حسن باقری
غلامحسین افشردی معروف به حسن باقری در سال ۱۳۵۸ با ورود به روزنامه جمهوری اسلامی در سرویس فرهنگی و سیاسی فعالیت خود را آغاز کرد. به عنوان خبرنگار سفر ۱۵ روزهای به لبنان و اردن انجام داد و گزارش تحلیلی جامعی از اوضاع نابسامان مسلمانان در آن منطقه تهیه کرد. با شروع جنگ همراه با عدهای از اعضای سپاه پاسداران راهی جنوب کشور شد. در این دوره با استفاده از تجربیاتی که در زمان خبرنگاری خود در ایران و لبنان به دست آورده بود، به جمعآوری اطلاعات، نقشهها و کالکهای عملیاتی و ضبط صدا در جبهههای ایران پرداخت و این اسناد را به گزارشهای سازمانیافته تبدیل کرد. این نابغه جنگ در روز ۹ بهمنماه سال ۱۳۶۱ وقتی در منطقه فکه مشغول شناسایی منطقه و آمادهسازی عملیات والفجر مقدماتی بود، در سنگر دیدهبان، مورد اصابت گلوله خمپاره قرار گرفت و همراه با توکل قلاوند، معاون اطلاعات قرارگاه نجف و مجید بقایی شهید شد.
امروز نیز خبرنگاران و قشر عظیم رسانه سربازان اصلی مقابله با دشمن هستند و راه رزمندگان همان دوران دفاع مقدس را دنبال می کنند اما این بار مقابله بسیار حساس و نرم است لذا باید فعالان رسانه از این ابزار و فضای مجازی در راستای تقویت بنیه اعتقادی مردم و جوانان برای مقابله با هجمه های دشمن بهره بگیرند.
در چنین برههای، نقش خبرنگاران به عنوان بخشی از رزمندگان جبهه جنگ رسانهای، خود را نشان داد. رسالت خبرنگاران در دفاع مقدس در سه محور حفظ و ارتقا روحیه حماسی ملت، حفظ و ارتقا روحیه رزمی رزمندگان و مقابله با عملیات دشمن بود.
برخی از خبرنگاران قبل از کار رسانهای، یک رزمنده و مجاهد فی سبیل الله بودند و در خط مقدم برای به تصویر کشیدن رشادتهای رزمندگان حضور داشتند. کار خبرنگاران به انتقال رشادتها خلاصه نمیشد؛یعنی صرفا این نبود که مردم از اخبار جنگ و پیروزیها مطلع شوند. رسانه عامل تعیین کننده در دفاع مقدس و بخشی از قدرت ملی ما بود که توطئههای دشمن را خنثی میکرد.
چهره های بسیاری در دوران دفاع مقدس رسالت مهم انتقال پیام و مفاهیم جنگ به مردم را برعهده داشتند.
شهید سید مرتضی آوینی
پس از سه دهه هنوز هم روایت فتح موثرترین تلاش یک چهره رسانهای برای معرفی واقعیت جنگ و دفاع مقدس محسوب میشود. مستندی که او ساخت در هیچ جای دنیا مشابهی نداشت چراکه دوربین در این مستند در دل صحنههای پرخطر جنگ میچرخید و تصاویری را ضبط میکرد که باورشان سخت است. روایت فتح معتبرترین روایت از جنگی است که به هیچ جنگی در دنیا شبیه نبود و به همین دلیل هم این مستند شبیه هیچ برنامه تلویزیونی دیگری نبود.
شهید غلامرضا رهبر
او مدیر خبر رادیو خوزستان بود و در روزهایی که آبادان در محاصره رژیم بعثی قرار داشت، او و همکارانش با سختیهای بسیار رادیو را فعال نگه داشتند. شهید رهبر در تمام روزهای محاصره رادیو آبادان مردم را به مبارزه و مقاومت دعوت میکرد. هنوز هم بسیاری از مردم صدای شهید رهبر را به خاطر دارند که به آنها میگفت که به ایستگاه ۷ بروند و در مقابل دشمن مقاومت کنند. او بعدها به آرزوی خود یعنی شهادت رسید و پیکرش هم هیچ گاه پیدا نشد.
شهید سیدمحمد اسحاقی
وی را نخستین و تنها خبرنگار استان گیلان میدانند که مقالات زیادی را در زمینههای تاریخی و سیاسی در نشریات روز از جمله اطلاعات، کیهان و پاسدار اسلام به چاپ رساند. او هفت بار برای تهیه گزارش و خبر عازم جبهههای حق علیه باطل شد. گزارشهای او از عملیاتهای رمضان، والفجر۱ و ۲ و ۳ و ۴ و کربلای ۳ و ۴ در جراید آن روزها منتشر شد. البته بعدها روایتهای او با عنوان کتاب «نبرد العُمَیّه» در سال ۱۳۷۱ از سوی سپاه پاسداران منتشر شد. شهید سیدمحمد اسحاقی که روایتگر نخستین نبرد دریایی سپاه در خلیج فارس است، با اینکه میتوانست از طریق لشکر قدس گیلان به جبهه برود، اما از طریق لشکر ۱۴ امام حسین (ع) اصفهان گزارشهای خبریاش را پیگیری میکرد. چون میگفت: بچههای لشکر قدس مرا میشناسند، میترسم کاری را انجام دهم و ریا شود. سرانجام این نخبه سیاسی در عملیات کربلای ۵ که به عنوان راوی در کنار شهید حسین خرازی حضور داشت، در روز ۲۹ بهمنماه سال ۱۳۶۵ به فیض شهادت نائل آمد.
شهید حسین ضامن
شهید حسین ضامن، نخستین خبرنگار شهید استان سیستان و بلوچستان در دفاع مقدس است که تنها یک ماه پس از اعزام به جبهههای حق علیه باطل در ۲۵ اردیبهشتماه سال ۱۳۶۵ در منطقه عملیاتی فاو، به هنگام تبادل آتش در عملیات والفجر ۸ از ناحیه سر مورد اصابت ترکش خمپاره قرار گرفت و به شهادت رسید. این شهید در سال ۱۳۶۲ همکاری خود را با ایرنا به عنوان خبرنگار آغاز کرد و ۲ سال از خدمت خود را در سختترین شرایط آب و هوایی در شهرستان چابهار گذراند.
شهید علی نبیپور
شهید علی نبیپور در ۱۳۵۹ با عنوان خبرنگار در سازمان خبرگزاری جمهوری اسلامی آغاز کرد. با شروع جنگ تحمیلی از نخستین خبرنگارانی بود که به جبهه اعزام شد.او در سنین جوانی از طرف کمال خرازی، مدیرعامل وقت ایرنا به سمت سرپرستی واحد خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران در یاسوج منسوب شد. سرانجام در هفتم مردادماه سال ۱۳۶۱ در عملیات رمضان در جنوب شلمچه به شهادت رسید.
نام شهدای رسانه که برخی آن ها نخبه جنگ، برخی روایتگر شور و حماسه رزمندگان در جبهه، برخی دیگر روایت مظلومان در جبهه مقاومت و یا خبرنگارانی که در حین خدمت به شهادت رسیدند، در لوح یاران امام حسین (ع) میدرخشد.
شهید علیاکبر طحانی
شهید علیاکبر طحانی در روزنامه کیهان به عنوان خبرنگار افتخاری کار میکرد. همیشه یک کیف کوچک دنبالش بود که درون آن یک عدد دوربین ۱۳۵ میلیمتری قرار داشت که البته روی آن برچسب مؤسسه کیهان خورده بود. هر کجا میرفت آخر روز مینشست و خاطراتش را ثبت میکرد. مانند دیگر خبرنگارها خرچنگ قورباغه مینوشت که حتی بعد از نوشتن، خط خودش را به سختی میتوانست بخواند. او در ۱۱ فروردینماه سال ۱۳۶۷ در شاخ شمیران به شهادت رسید. بعد از شهادت علیاکبر، نه دوربین پیدا شد و نه دفترچههای ۴۰ برگ که گزارشها و خاطراتش را نوشته بود.
شهید حسن باقری
غلامحسین افشردی معروف به حسن باقری در سال ۱۳۵۸ با ورود به روزنامه جمهوری اسلامی در سرویس فرهنگی و سیاسی فعالیت خود را آغاز کرد. به عنوان خبرنگار سفر ۱۵ روزهای به لبنان و اردن انجام داد و گزارش تحلیلی جامعی از اوضاع نابسامان مسلمانان در آن منطقه تهیه کرد. با شروع جنگ همراه با عدهای از اعضای سپاه پاسداران راهی جنوب کشور شد. در این دوره با استفاده از تجربیاتی که در زمان خبرنگاری خود در ایران و لبنان به دست آورده بود، به جمعآوری اطلاعات، نقشهها و کالکهای عملیاتی و ضبط صدا در جبهههای ایران پرداخت و این اسناد را به گزارشهای سازمانیافته تبدیل کرد. این نابغه جنگ در روز ۹ بهمنماه سال ۱۳۶۱ وقتی در منطقه فکه مشغول شناسایی منطقه و آمادهسازی عملیات والفجر مقدماتی بود، در سنگر دیدهبان، مورد اصابت گلوله خمپاره قرار گرفت و همراه با توکل قلاوند، معاون اطلاعات قرارگاه نجف و مجید بقایی شهید شد.
امروز نیز خبرنگاران و قشر عظیم رسانه سربازان اصلی مقابله با دشمن هستند و راه رزمندگان همان دوران دفاع مقدس را دنبال می کنند اما این بار مقابله بسیار حساس و نرم است لذا باید فعالان رسانه از این ابزار و فضای مجازی در راستای تقویت بنیه اعتقادی مردم و جوانان برای مقابله با هجمه های دشمن بهره بگیرند.