خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛

تکرار کم توجهی ها در اختصاص بودجه آموزش و پرورش

خبرگزاری رضوی- الهام اسماعیلی؛ آموزش و پرورش را می توان مهمترين اندام و به منزله قلب پيکره جامعه دانست که هرگونه آسيبی به آن، موجب زيان ساير بخش ها می شود. وظيفه آموزش و پرورش تربيت نيروی آگاه، کارآمد و متعهد برای کشور است. آموزش و پرورش می تواند موجب شکوفايی ساير بخش های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی شود و اين استعداد و توانايی تنها با تقويت آموزش و پرورش ايجاد می شود. با مطالعه در سرنوشت و سير صعودی کشورهای پيشرفته متوجه نقش مهم آموزش و پرورش در ارتقا و به فعليت رسيدن استعداد ساير بخش های اين کشورها می شويم.

تردیدی نیست که وزارت آموزش و پرورش و وزارت بهداشت، به عنوان متولیان اصلی تعلیم و تربیت و سلامت مبتنی بر عدالت اجتماعی، اصلی ترین، مهم‌ترین و پرهزینه ترین دستگاه‌های دولتی دارای بیشترین مخاطب و مراجع و افراد ذی نفع در میان شهروندان ایرانی هستند.

تأمین بخش عمده‌ ای از پیش نیازها و ملزومات رسیدن به حیات طیبه و نیز ایجاد تمدن نوین ایرانی اسلامی که به خوبی در اسناد بالادستی تعلیم و تربیت مانند سند تحول بنیادین آموزش و پرورش و بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، همچنین سند تحول دولت سیزدهم بر آن تاکید شده، بر عهده وزارت آموزش و پرورش است.

همچنین انديشمندان جهان به اين نتيجه رسيده اند که اگر جامعه ای می خواهد به سمت توسعه پايدار اقتصادی برود و شرايط ايده آلی داشته باشد بايد از نظر فرهنگی و علمی به رشد و بالندگی برسد. سوق دادن دانش پژوهان و دانشجويان به سوی فرهيختگی و بستن راه های نفوذ فرهنگ های بيگانه بر عهده معلمين است. معلمان با نهادينه كردن آموزه های دينی در بين دانش آموزان می توانند نقش بسيار مهمی در تحقق فرهنگ اسلامي داشته باشند.

با وجودی که آموزش و پرورش نقش بسیار موثری در تربیت هدفمند افراد مختلف جامعه و توسعه همه جانبه در هر کشوری دارد اما متاسفانه وضعیت نگران کننده لایحه بودجه ۱۴۰۲ آموزش و پرورش عدالت آموزشی را زیر سوال می برد.

بودجه آموزش و پرورش در هر کشور نشان دهنده اهمیتی است که دولتمردان به بخش آموزش می دهند. در بسیاری از کشورهای پیشرفته این بودجه در صد قابل توجهی از در آمد ملی است که از جمله می توان به کشورهایی چون ژاپن، ترکیه، آمریکا، انگلس و فرانسه اشاره کرد.

وزارت آموزش و پرورش که در سال ۱۴۰۱ دارای ۹۷۱ هزار عضو شاغل و ۳۸ هزار بازنشسته بود، در لایحه بودجه ۱۴۰۲ مبلغ ۲۴۲ هزار میلیارد تومان پیش بینی کرد. این بدان معنا است که با در نظر گرفتن جمعیت ۱۶ میلیون و ۲۰۰ هزار نفری دانش‌آموزی کشور، سرانه هر دانش آموز ایرانی در سال ۱۴۰۲ روزانه فقط ۲۰۰۰ تومان است.

با عنایت به نیاز روز افزون نیروی انسانی و کمبود محسوس کادر آموزشی، فرهنگی و اداری، و خدماتی لازم است امسال حداقل ۱۰۰،۰۰۰ نفر جذب شوند. البته با لحاظ محدودیت‌ های موجود در افزایش تعداد دانشجو معلمان و فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی و جذب نیرو از راه‌های قانونی دیگر، بخشی از کسری نیروی انسانی با کیفیت از طریق بهره گیری از خدمات ده‌ها هزار بازنشسته گرامی و نیروهای خدوم حق التدریسی مانند سال‌های پیش تأمین می‌شود.

در حوزه کیفیت بخشی و توسعه عدالت آموزشی، تثبیت و تعمیق یادگیری برای دانش آموزان، طرح رتبه بندی معلمان و نیروهای اداری و فرهنگی، فوق العاده ویژه فرهنگیان، سرانه‌ بهداشتی دانش آموزان، یارانه‌هایی نظیر یارانه کاغذ و غیره، پاداش پایان خدمت بیش از ۷۰ هزار بازنشسته ، ردیف‌های پرورشی و تربیتی، کسری‌ های ردیف‌ های های اصلی بودجه آموزش و پرورش به دلایل غیر قابل پیش بینی مانند آرای دیوان عدالت اداری، نوسانات ارزی تأثیر گذار بر پرداخت حقوق فرهنگیان اعزام به خارج از کشور، ردیف اعتباری سند تحول بنیادین، بودجه‌ عمرانی آموزش و پرورش، امکان عدم تحقق اعتبارات تملک دارایی‌ های سرمایه‌ ای، تأمین فضای زیرساختی و مراکز آموزشی، اعتبارات عمرانی، اعتبارات سازمان نوسازی مدارس کشور، با توجه به اینکه سهم اعتبارات آموزش و پرورش از بودجه‌ عمومی دولت در لایحه بودجه ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱، ۱.۷ درصد کمتر شده یعنی از ۱۲.۹ به ۱۱.۲ درصد کاهش یافته است، نگرانی‌های جدی را در این زمینه ایجاد کرده و توجه ویژه ای می‌طلبد.

از طرف دیگر، بررسی‌ ها نشان می‌ دهد سهم اعتبارات غیر پرسنلی در لایحه‌ بودجه‌ سال ۱۴۰۲، ۲.۶ درصد است که این امر موانع بزرگی در اجرای برنامه‌های کیفیت‌بخشی را ایجاد خواهد کرد.

برخی از مشکلات دیگر نظیر حذف اعتبارات آموزش و پرورش از محل هدفمندی یارانه‌ ها، کمبود شدید فضای آموزشی و تراکم بالای تعداد دانش آموزان در کلاس، کمبود حدود ۵۰،۰۰۰ نیروی خدماتی در مدارس، پایین بودن مبلغ سرانه‌ تغذیه و زیست شبانه‌روزی و پرورشی و ایاب و ذهاب ۴۰۰،۰۰۰ دانش‌آموز مدارس شبانه‌روزی مناطق محروم (فقط ۱۹ هزار تومان برای هر دانش آموز)، تأمین بودجه‌ قرارگاه اجرایی سازی سند تحول بنیادین، اعتبارات حوزه‌ی پرورشی و تقویت و احیای آن، اعتبار باشگاه دانش‌ پژوهان جوان به ویژه دانش آموزان المپیادی و فناور، اعتبار کاهش آسیب‌های اجتماعی دانش آموزان، اعتبار کافی جهت اجرای طرح شهید محمودوند جهت شناسایی و جذب دانش‌آموزان بازمانده از تحصیل (قریب ۱ میلیون نفر)، تخصیص و تأمین سهم آموزش و پرورش از مالیات بر ارزش افزوده (بالغ بر ۲۰۰۰ میلیارد تومان)، اعتبار برای برخی از خدمات رفاهی فرهنگیان، تأمین اعتبار ۲۰۰۰ میلیارد تومانی فرهنگیان خرید خدمات، و اعتبار طرح شیر مدارس فقط برخی از مشکلات پیش روی سرپرست وزارت آموزش و پرورش دکتر رضا مراد صحرایی می‌باشد که بر دشواری مأموریت ایشان را که فردی فروتن، خدوم، متدین، متخصص و انقلابی است، دلالت دارد.

بر این اساس، رفع موانع و مشکلات پیش روی وزرات آموزش و پرورش، به ویژه محاسبه دقیق نیازها و تأمین اعتبارات و پیش بینی‌ های بودجه‌ ای این وزارتخانه با همکاری تنگاتنگ دولت مردمی و نمایندگان مجلس انقلابی شورای اسلامی امکان پذیر است‌.

در صورت عدم تأمین بودجه مورد نیاز، مسائل مربوط به فرهنگیان که ولی نعمتان اصلی نظام تعلیم و تربیت هستند، در ماه‌های اولیه سال جاری، ممکن است نقایص و خسارت‌هایی به بار بیاورد، که نه تنها به سیر حرکتی منظم قطار نظام تعلیم و تربیت کمکی نکند، بلکه موانعی در جهت عدم تحقق خواسته‌های ایشان ایجاد نماید.

رهبر معظم انقلاب بارها اشاره کرده اند که هزینه در آموزش و پرورش سرمایه گذاری است اما متاسفانه هنوز این نگاه در سازمان برنامه و بودجه عملیاتی نشده است.