پژوهشگر علوم اجتماعی به مناسبت دهم دیماه روز مشهد مطرح کرد:
هویت فرهنگی و تاریخی مشهد در معرض تهدید قرار گرفته است
به گزارش خبرگزاری رضوی، روزهای نهم و دهم دی ماه سال ۱۳۵۷ خونین‌ترین روزهای مشهد در دوران انقلاب بود و علمای بزرگ انقلابی و مبارز همراه مردم مشهد در این راهپیمایی حضور داشتند اما اکنون جوان‌ترها کمتر از این رویداد تاریخی به عنوان بخشی از هویت مشهد آگاه‌اند و شاید همین ناآگاهی نسبت به تاریخ و هویت این شهر، زمینه‌ساز گسست فرهنگی میان نسل‌ها شود.
شورای فرهنگ عمومی کشور در راستای عملیاتی کردن یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خود، نام‌گذاری برخی از روزهای سال را بنا به رخدادها، یادمان تاریخی و ملی و مذهبی شهرهای مختلف به نام آن‌ها تعیین کرد و ۹ مهر ماه سال گذشته شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی به ریاست نماینده ولی فقیه در استان ۱۰ دی ماه را به عنوان «روز ملی مشهد» معرفی کرد.
مشهد نمی‌تواند در گسست از گذشته خود، به حیات ادامه دهد
عضو هیئت علمی گروه اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، نام‌گذاری روز ۱۰ دی به عنوان روز ملی مشهد را یک نقطه عطف در تاریخ مشهد دانست و گفت: روز ۱۰ دی ماه در شرایطی رقم خورد که شهر مشهد و در مقیاس بزرگ‌تر ایران در آستانه تجربه جدیدی بود و به تعبیر دیگر اگر ما تاریخ مشهد را به مشهد قدیم یعنی مشهدی که هنوز با دنیای سیاسی و اقتصادی جدید آشنا نشده و مشهدی که اکنون در حال تجربه آن هستیم (و از ساخت شهری جدید و فناوری‌های‌های به‌روز دنیا استفاده می‌کند) تقسیم کنیم، دهم دی ماه فارغ از بار مبارزاتی و انقلابی بیانگر تلاش برای پیوند این دو مشهد به یکدیگر است و با نام‌گذاری این روز ما می‌توانیم از آن به عنوان یک ظرفیت فرهنگی و تبلیغاتی استفاده کنیم.
محمدرضا قائمی نیک عنوان کرد: مشهد از آن شهرهایی است که نمی‌تواند در گسست از گذشته خودش به حیات ادامه دهد علت هم این است حیات این شهر با گره خوردن به مسائل سنتی و تاریخی خود و در رأس آن‌ها بارگاه حضرت رضا(ع) به عنوان نقطه کانونی، هویت فرهنگی و تاریخی یافته که اگر از آن فاصله بگیرد طبیعتاً از هویت‌های دیگری مثل هویت شهر صنعتی، هویت شهر سیاسی، هویت شهر گردشگری و نظایر این‌ها برخوردار نیست.
وی محور اصلی مشهد را این هویت فرهنگی و مذهبی توصیف کرد و با تأکید بر اینکه مشهد تنها شهر ایران است که در جهان اسلام به عنوان پایتخت فرهنگی نام‌گذاری شده است، متذکر شد: نام‌گذاری این روز و معرفی مشهد با این روز می‌تواند گره‌های بسیاری از مشکلات معاصر این کلانشهر را باز کند که اگر روزی که تاریخ رقم خوردن یک رخداد صنعتی یا اقتصادی در مشهد بود این ظرفیت را نداشت اما ۱۰دی به عنوان روز مشهد می‌تواند ظرفیت‌های فرهنگی و مذهبی این شهر را متناسب با شرایط انقلاب اسلامی تقویت کند و سبب شود توجه‌ها به مشهد به عنوان یک شهر فرهنگی رقم بخورد و هویت انقلابی مشهد در این نام‌گذاری شناسانده شود.
مهم‌ترین مسئله مشهد، زیارت است
این استاد دانشگاه در خصوص مشکلات معاصر مشهد به کلان مسئله‌های مشهد اشاره کرد و گفت: نخستین مسئله مشهد، در معرض تهدید قرار گرفتن هویت فرهنگی و تاریخی این شهر است، مشهد یکی از ذخایر فرهنگی ایران است و به واسطه شرایط ساخت و سازها و توسعه شهری این ذخیره فرهنگی در معرض تهدید یا تضعیف قرار گرفته است. مسئله بعدی روند توسعه مشهد است؛ اگر در سطح کشور با دو الگوی توسعه غربی و اسلامی پیشرفت مواجه هستیم به نظر می‌رسد آن چیزی که بیشتر در مشهد اجرایی شده شیوه‌ای از توسعه متأثر از غرب است، این شیوه باید اصلاح شود و به مسیر اصلی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگردد.
قائمی نیک مهم‌ترین مسئله مشهد را زیارت عنوان کرد و با یادآوری این مطلب که مشهد دومین شهر زیارتی در جهان اسلام است، این موضوع را دال مرکزی هویت این کلانشهر مذهبی دانست.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد با وجود اینکه مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام مطرح شده اما هنوز تعاملات و تصمیم‌های این شهر توسط اهل فرهنگ و حکمت گرفته نمی‌شود و حکمت، معرفت و فرهنگ در این شهر همچنان در حاشیه قرار دارد. ما در مشهد همچنان پروژه‌های کلان شهری را به صورت عمرانی، کالبدی و مهندسی تعریف می‌کنیم در حالی که به نظر می‌رسد شهری که برند و برچسب فرهنگی بودن دارد، باید پروژه‌های کلانش پروژه‌های فرهنگی باشد و بعد برای این پروژه‌های فرهنگی کلان پروژه‌های عمرانی، کالبدی و مهندسی تعریف شود.
شورای فرهنگ عمومی کشور در راستای عملیاتی کردن یکی از مهم‌ترین برنامه‌های خود، نام‌گذاری برخی از روزهای سال را بنا به رخدادها، یادمان تاریخی و ملی و مذهبی شهرهای مختلف به نام آن‌ها تعیین کرد و ۹ مهر ماه سال گذشته شورای فرهنگ عمومی خراسان رضوی به ریاست نماینده ولی فقیه در استان ۱۰ دی ماه را به عنوان «روز ملی مشهد» معرفی کرد.
مشهد نمی‌تواند در گسست از گذشته خود، به حیات ادامه دهد
عضو هیئت علمی گروه اجتماعی دانشگاه علوم اسلامی رضوی، نام‌گذاری روز ۱۰ دی به عنوان روز ملی مشهد را یک نقطه عطف در تاریخ مشهد دانست و گفت: روز ۱۰ دی ماه در شرایطی رقم خورد که شهر مشهد و در مقیاس بزرگ‌تر ایران در آستانه تجربه جدیدی بود و به تعبیر دیگر اگر ما تاریخ مشهد را به مشهد قدیم یعنی مشهدی که هنوز با دنیای سیاسی و اقتصادی جدید آشنا نشده و مشهدی که اکنون در حال تجربه آن هستیم (و از ساخت شهری جدید و فناوری‌های‌های به‌روز دنیا استفاده می‌کند) تقسیم کنیم، دهم دی ماه فارغ از بار مبارزاتی و انقلابی بیانگر تلاش برای پیوند این دو مشهد به یکدیگر است و با نام‌گذاری این روز ما می‌توانیم از آن به عنوان یک ظرفیت فرهنگی و تبلیغاتی استفاده کنیم.
محمدرضا قائمی نیک عنوان کرد: مشهد از آن شهرهایی است که نمی‌تواند در گسست از گذشته خودش به حیات ادامه دهد علت هم این است حیات این شهر با گره خوردن به مسائل سنتی و تاریخی خود و در رأس آن‌ها بارگاه حضرت رضا(ع) به عنوان نقطه کانونی، هویت فرهنگی و تاریخی یافته که اگر از آن فاصله بگیرد طبیعتاً از هویت‌های دیگری مثل هویت شهر صنعتی، هویت شهر سیاسی، هویت شهر گردشگری و نظایر این‌ها برخوردار نیست.
وی محور اصلی مشهد را این هویت فرهنگی و مذهبی توصیف کرد و با تأکید بر اینکه مشهد تنها شهر ایران است که در جهان اسلام به عنوان پایتخت فرهنگی نام‌گذاری شده است، متذکر شد: نام‌گذاری این روز و معرفی مشهد با این روز می‌تواند گره‌های بسیاری از مشکلات معاصر این کلانشهر را باز کند که اگر روزی که تاریخ رقم خوردن یک رخداد صنعتی یا اقتصادی در مشهد بود این ظرفیت را نداشت اما ۱۰دی به عنوان روز مشهد می‌تواند ظرفیت‌های فرهنگی و مذهبی این شهر را متناسب با شرایط انقلاب اسلامی تقویت کند و سبب شود توجه‌ها به مشهد به عنوان یک شهر فرهنگی رقم بخورد و هویت انقلابی مشهد در این نام‌گذاری شناسانده شود.
مهم‌ترین مسئله مشهد، زیارت است
این استاد دانشگاه در خصوص مشکلات معاصر مشهد به کلان مسئله‌های مشهد اشاره کرد و گفت: نخستین مسئله مشهد، در معرض تهدید قرار گرفتن هویت فرهنگی و تاریخی این شهر است، مشهد یکی از ذخایر فرهنگی ایران است و به واسطه شرایط ساخت و سازها و توسعه شهری این ذخیره فرهنگی در معرض تهدید یا تضعیف قرار گرفته است. مسئله بعدی روند توسعه مشهد است؛ اگر در سطح کشور با دو الگوی توسعه غربی و اسلامی پیشرفت مواجه هستیم به نظر می‌رسد آن چیزی که بیشتر در مشهد اجرایی شده شیوه‌ای از توسعه متأثر از غرب است، این شیوه باید اصلاح شود و به مسیر اصلی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگردد.
قائمی نیک مهم‌ترین مسئله مشهد را زیارت عنوان کرد و با یادآوری این مطلب که مشهد دومین شهر زیارتی در جهان اسلام است، این موضوع را دال مرکزی هویت این کلانشهر مذهبی دانست.
وی تصریح کرد: به نظر می‌رسد با وجود اینکه مشهد به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام مطرح شده اما هنوز تعاملات و تصمیم‌های این شهر توسط اهل فرهنگ و حکمت گرفته نمی‌شود و حکمت، معرفت و فرهنگ در این شهر همچنان در حاشیه قرار دارد. ما در مشهد همچنان پروژه‌های کلان شهری را به صورت عمرانی، کالبدی و مهندسی تعریف می‌کنیم در حالی که به نظر می‌رسد شهری که برند و برچسب فرهنگی بودن دارد، باید پروژه‌های کلانش پروژه‌های فرهنگی باشد و بعد برای این پروژه‌های فرهنگی کلان پروژه‌های عمرانی، کالبدی و مهندسی تعریف شود.
منبع: روزنامه قدس
