خبرگزاری رضوی گزارش می دهد:
معرفی دانشمندان مسلمان پیشگام، زمینه ساز پیشرفت علمی جهان اسلام
خبرگزاری رضوی- بهمن دهستانی؛ تأسیس تمدن نوین اسلامی از آرمان های مطرح شده برای پیشرفت ایران و اعتلای اسلام در عصر حاضر است که درباره آن مباحث و ابتکارات متنوعی عرضه گردیده و تلاش های فراوانی صورت گرفته است. تقویت گفتمان علم در ایران اسلامی در طول دو دهه اخیر موجب جهش کم سابقه ای در پیوند محافل علمی و دانشگاهی ایران به جریان های علمی دنیا شده است.
رشد نگاه تمدنی به علم
از دهه هفتاد شمسی با رشد مراکز دانشگاهی، حرکت های دانایی محور در تمامی حوزه های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در ایران وارد سیاستگذاری ها گردید و در افق چشم انداز 1404 کشور، ایران کشوری الهام بخش در جهان اسلام و در تمامی حوزه های علمی و اقتصادی تعریف شده بود.
از این دوره تأسیس جشنواره ها و جوایز علمی به عنوان ابزارهای توسعه علمی مورد توجه قرار گرفت و جشنواره ملی خوارزمی یکی از برجسته ترین این موارد بود. همزمان جوایز و جشنواره های متعدد دیگری در علوم مختلف در سطوح بین المللی و منطقه ای طراحی و اجرا گردید.
تشویق ها و حمایت های راهبردی رهبر معظم انقلاب سهم ویژه ای در جهش علمی صورت گرفته در این مقطع داشت و موجب شکل گیری ایده و آرمان تأسیس تمدن نوین اسلامی شد.
اسلام آیین دانش بنیان
نگاهی به آموزههای اسلام نیز نشاندهنده توجه بسیار زیاد به علم است. در قرآن و عترت، توصیههای پرشماری به آموختن دانش وجود دارد و میتوان گفت سفارش به دانشپژوهی یکی از مهمترین آموزههای دینی است. در آیات سوره علق خداوند در نقش بزرگترین معلم آنچه انسان نمیداند را با قلم به او میآموزد. در احادیث و سخنان حضرت محمد مصطفی(ص) توصیههای بسیاری به آموختن علم و دانش وجود دارد. ایشان نه تنها مسلمانان را مکرر به دانشآموزی سفارش کردهاند، بلکه آن را بر همگان واجب دانستهاند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة». حدیث مشهور: «اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّینِ» هم نشان میدهد اسلام برای آموختن علم چنان اهمیتی قائل است که اگر برای آموختنش طی مسافتی بعید نیز لازم باشد، باید برای کسب آن تلاش کرد. این توجه و سفارش فراوان به علمآموزی یکی دیگر از عواملی بود که باعث رشد علمی خیرهکننده تمدن اسلامی در سدههای آغازین شکلگیریاش شد. دوران طلایی تمدن اسلامی در قرون 4 و 5 هجری اوج این شکوفایی بوده است.
رابطه بیداری اسلامی با پیشرفت علوم
در طی دهههای اخیر همزمان با جریان بیداری اسلامی در جهان اسلام که ناظر به جبران عقب ماندگی های مسلمین از پیشرفت های علمی اروپا پدیدار گشت، نوعی خیزش فکری، علمی و فرهنگی در جوامع مسلمان اتفاق افتاده است. این خیزش باعث رشد تولیدات علمی و فناوری در کشورهای اسلامیشده است. در حال حاضر دانشمندان مسلمان بسیاری در همه کشورهای جهان نقش مؤثری در پیشرفت علم و فنّاوری بر عهدهدارند. این زمینه و این خیزش فعلی اگر با راهکارهای مناسب همراه شود میتواند زمینهساز رشد کشورهای اسلامی در تولید علم و فناوری و قرار گرفتن در جایگاه مناسبی در جهان شود.
برقراری ارتباط بین مراکز علمی و محققان و تقویت ارتباطات منطقهای بین کشورهای اسلامی یکی از راهکارهایی است که میتواند به این خیزش و رشد علمی سرعت و شتاب بیشتری ببخشد. اعطای جوایز علمی یکی از بهترین روشهای ایجاد روابط و همکاریهای علمی در سطح منطقهای و بین مراکز علمی است. بر همین اساس جایزه مصطفی(ص) توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و با تشکیل شورای سیاستگذاری برای آن آغاز به کار کرد.
ابتکار نو برای جهش علمی
این ابتکار از ابتدا تلاش داشته است با اتکاء به مدل های رایج تأمین مالی علم در دنیا که مبتنی بر موقوفات است کمترین اتکاء و وابستگی را به منابع دولتی نشان دهد و اعتبار بیشتر نزد محققان دنیا کسب نماید. جوایز مختلفی توسط کشورهای اسلامی اهداء می شود که غالبا ارتباط مستقیمی با تبلیغ سران و سیاستمداران این کشورها دارد و دغدغه ای برای اتحاد علمی و تعمیق پیشرفت حقیقی برای جوامع مسلمان ندارد.
بنیاد جایزه مصطفی(ع) اعلام کرده است با رعایت معیارهای دقیق علمی و استانداردهای جهانی در انتخاب های خود الگوی قابل قبولی به دنیا عرضه می نماید. چهار دوره برگزاری این جایزه نشان داده است آتیه روشنی برای آن متصور است و با استقبال خوبی از ناحیه دانشوران و دانشگاه های داخل و خارج مواجه گردیده است.
تجربه جایزه مصطفی(ص) در چهارمین دوره خود رقم زدن جنبش علمی در ایران و جهان اسلام با رویکرد تمدنی را نوید می دهد که زمینه ساز رشد واقعی جوامع و کشورهای اسلامی است.
این جایزه که به صورت دو سالانه برگزار میشود، امسال با معرفی پنج دانشمند برتر جهان اسلام به کار خود پایان داد. منتخبین جایزه مصطفی(ص) در چهار زمینه فناوری نانو، زیست فناوری، علوم پایه و بخش عمومی برگزیده شده اند. این جایزه همزمان با ایام میلاد رسول اعظم حضرت محمد مصطفی(ص) به پنج دانشمند مسلمان اعطاء میگردد.
پروفسور کامران وفا مسلمان ایرانی و پروفسور زاهد حسن، دانشمند بنگلادشی جزء دانشمندان مسلمان مقیم در کشورهای غیر مسلمان هستند که بطور مشترک برنده جایزه سال 2021 شده اند.
همچنین پروفسور محمد صایغ برگزیده مقیم کشورهای اسلامی در بخش پزشکی جایزه مصطفی(ص) است. پروفسور اقبال چودری نیز در بخش شیمی آلی زیستی موفق به دریافت جایزه مصطفی(ص) شد. همچنین یحیی تیعلاتی اهل مراکش در بخش فیزیک نظری و ذرات موفق به دریافت جایزه مصطفی(ص) گردید.
رشد نگاه تمدنی به علم
از دهه هفتاد شمسی با رشد مراکز دانشگاهی، حرکت های دانایی محور در تمامی حوزه های سیاسی و اقتصادی و فرهنگی در ایران وارد سیاستگذاری ها گردید و در افق چشم انداز 1404 کشور، ایران کشوری الهام بخش در جهان اسلام و در تمامی حوزه های علمی و اقتصادی تعریف شده بود.
از این دوره تأسیس جشنواره ها و جوایز علمی به عنوان ابزارهای توسعه علمی مورد توجه قرار گرفت و جشنواره ملی خوارزمی یکی از برجسته ترین این موارد بود. همزمان جوایز و جشنواره های متعدد دیگری در علوم مختلف در سطوح بین المللی و منطقه ای طراحی و اجرا گردید.
تشویق ها و حمایت های راهبردی رهبر معظم انقلاب سهم ویژه ای در جهش علمی صورت گرفته در این مقطع داشت و موجب شکل گیری ایده و آرمان تأسیس تمدن نوین اسلامی شد.
اسلام آیین دانش بنیان
نگاهی به آموزههای اسلام نیز نشاندهنده توجه بسیار زیاد به علم است. در قرآن و عترت، توصیههای پرشماری به آموختن دانش وجود دارد و میتوان گفت سفارش به دانشپژوهی یکی از مهمترین آموزههای دینی است. در آیات سوره علق خداوند در نقش بزرگترین معلم آنچه انسان نمیداند را با قلم به او میآموزد. در احادیث و سخنان حضرت محمد مصطفی(ص) توصیههای بسیاری به آموختن علم و دانش وجود دارد. ایشان نه تنها مسلمانان را مکرر به دانشآموزی سفارش کردهاند، بلکه آن را بر همگان واجب دانستهاند: «طَلَبُ الْعِلْمِ فَرِیضَةٌ عَلَی کلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَة». حدیث مشهور: «اُطلُبوا العِلمَ ولَو بِالصِّینِ» هم نشان میدهد اسلام برای آموختن علم چنان اهمیتی قائل است که اگر برای آموختنش طی مسافتی بعید نیز لازم باشد، باید برای کسب آن تلاش کرد. این توجه و سفارش فراوان به علمآموزی یکی دیگر از عواملی بود که باعث رشد علمی خیرهکننده تمدن اسلامی در سدههای آغازین شکلگیریاش شد. دوران طلایی تمدن اسلامی در قرون 4 و 5 هجری اوج این شکوفایی بوده است.
رابطه بیداری اسلامی با پیشرفت علوم
در طی دهههای اخیر همزمان با جریان بیداری اسلامی در جهان اسلام که ناظر به جبران عقب ماندگی های مسلمین از پیشرفت های علمی اروپا پدیدار گشت، نوعی خیزش فکری، علمی و فرهنگی در جوامع مسلمان اتفاق افتاده است. این خیزش باعث رشد تولیدات علمی و فناوری در کشورهای اسلامیشده است. در حال حاضر دانشمندان مسلمان بسیاری در همه کشورهای جهان نقش مؤثری در پیشرفت علم و فنّاوری بر عهدهدارند. این زمینه و این خیزش فعلی اگر با راهکارهای مناسب همراه شود میتواند زمینهساز رشد کشورهای اسلامی در تولید علم و فناوری و قرار گرفتن در جایگاه مناسبی در جهان شود.
برقراری ارتباط بین مراکز علمی و محققان و تقویت ارتباطات منطقهای بین کشورهای اسلامی یکی از راهکارهایی است که میتواند به این خیزش و رشد علمی سرعت و شتاب بیشتری ببخشد. اعطای جوایز علمی یکی از بهترین روشهای ایجاد روابط و همکاریهای علمی در سطح منطقهای و بین مراکز علمی است. بر همین اساس جایزه مصطفی(ص) توسط شورای عالی انقلاب فرهنگی تصویب شد و با تشکیل شورای سیاستگذاری برای آن آغاز به کار کرد.
ابتکار نو برای جهش علمی
این ابتکار از ابتدا تلاش داشته است با اتکاء به مدل های رایج تأمین مالی علم در دنیا که مبتنی بر موقوفات است کمترین اتکاء و وابستگی را به منابع دولتی نشان دهد و اعتبار بیشتر نزد محققان دنیا کسب نماید. جوایز مختلفی توسط کشورهای اسلامی اهداء می شود که غالبا ارتباط مستقیمی با تبلیغ سران و سیاستمداران این کشورها دارد و دغدغه ای برای اتحاد علمی و تعمیق پیشرفت حقیقی برای جوامع مسلمان ندارد.
بنیاد جایزه مصطفی(ع) اعلام کرده است با رعایت معیارهای دقیق علمی و استانداردهای جهانی در انتخاب های خود الگوی قابل قبولی به دنیا عرضه می نماید. چهار دوره برگزاری این جایزه نشان داده است آتیه روشنی برای آن متصور است و با استقبال خوبی از ناحیه دانشوران و دانشگاه های داخل و خارج مواجه گردیده است.
تجربه جایزه مصطفی(ص) در چهارمین دوره خود رقم زدن جنبش علمی در ایران و جهان اسلام با رویکرد تمدنی را نوید می دهد که زمینه ساز رشد واقعی جوامع و کشورهای اسلامی است.
این جایزه که به صورت دو سالانه برگزار میشود، امسال با معرفی پنج دانشمند برتر جهان اسلام به کار خود پایان داد. منتخبین جایزه مصطفی(ص) در چهار زمینه فناوری نانو، زیست فناوری، علوم پایه و بخش عمومی برگزیده شده اند. این جایزه همزمان با ایام میلاد رسول اعظم حضرت محمد مصطفی(ص) به پنج دانشمند مسلمان اعطاء میگردد.
پروفسور کامران وفا مسلمان ایرانی و پروفسور زاهد حسن، دانشمند بنگلادشی جزء دانشمندان مسلمان مقیم در کشورهای غیر مسلمان هستند که بطور مشترک برنده جایزه سال 2021 شده اند.
همچنین پروفسور محمد صایغ برگزیده مقیم کشورهای اسلامی در بخش پزشکی جایزه مصطفی(ص) است. پروفسور اقبال چودری نیز در بخش شیمی آلی زیستی موفق به دریافت جایزه مصطفی(ص) شد. همچنین یحیی تیعلاتی اهل مراکش در بخش فیزیک نظری و ذرات موفق به دریافت جایزه مصطفی(ص) گردید.