زیارت جهانی اربعین نیازمند همت و برنامه ریزی مسئولانه برای مردم

خبرگزاری رضوی- بهمن دهستانی؛ در حالی که کمتر از دو هفته تا اربعین حسینی باقی مانده است روند اعزام زائران ایرانی به عراق برای شرکت در آیین پیاده روی و زیارت اربعین پر از ابهام و تناقضات دستگاه های اجرایی است و اعلام ضوابط و شروط مختلف توسط مسئولان ذیربط خیل مشتاقان را با سردرگمی مواجه ساخته است و دستاوردهای زیارت تمدنی و جهانی اربعین را در معرض آسیب قرار داده است.
تعطیلی کامل زیارت اربعین در سال گذشته با اعمال مقررات و محدودیت های سخت گیرانه و ممانعت از مراجعه مردم به مرزها برای پیشگیری از شیوع بیشتر بیماری کرونا تصمیمی بود که بخش زیادی از مشتاقان را ملزم به ترک پیگیری ها نمود.
در طول بیش از یکسال و نیم مدیریت بیماری کرونا در کشور، یکی از شدیدترین محدودیت ها برای سفرهای زیارتی به عراق اعمال شد که تا امروز ادامه دارد و این در حالی بود که سهولت مقررات سفر به سایر کشورها، ابهامات و انتقادات زیادی را نزد مردم بر می انگیخت.
با ورود ویروس موسوم به کرونای انگلیسی به کشور، مقامات رسمی منشاء آن را کشور عراق اعلام کردند که برای زیارت یا تجارت به شهرهای ایران سفر می کنند و از این رو اعمال محدودیت ها نسبت به سفرهای زیارتی تشدید و ادامه یافت در حالی که سفر شهروندان عراقی و پروازهای شرکت های هواپیمایی از عراق به مقصد شهرهای مختلف کشور اعم از تهران و مشهد و ... همچنان برقرار بود.
در آن زمان برخی مدیران وزارت بهداشت اعلام کردند فروش صدها برگه آزمایش تقلبی تست منفی کرونا به عراقی ها از عوامل ورود کرونای انگلیسی به ایران بوده است اما با این وجود بنا بر گواهی شاهدان و رسانه ها هیچ پایش جدی در مرزهای هوایی و زمینی کشور در قبال اتباع عراق اعمال نمی شد.
تداوم فشارها برای ممانعت از سفر زیارتی به عتبات و همزمان برقراری سفرهای سیاحتی و توریستی به سایر کشورها زمینه پیگیری و فعال سازی زیارت کربلاء را توسط بخش های مردمی موجب شد.
دولت عراق نیز که بعد از گذشت چندماه از شیوع کرونا عدم ابتلای فراگیر را تجربه میکرد بطور محدود صدور روادید را انجام میداد و کانال ها و بسترها و کاروان هایی برای اعزام و زیارت عتبات عالیات در عراق فراهم شد.
این رویه که با مدیریتی غیر رسمی و مردمی همراه بود با برخی افزایش قیمت ها خارج از چارچوب های متداول قبلی دنبال می شد که انتقاد نهادهایی مانند سازمان حج و زیارت را که متولی رسمی اعزام به عتبات شمرده می شد برانگیخت.
گرچه سازمان حج و زیارت به خارج شدن مدیریت زائر و زیارت کربلاء از دست خود ابراز نگرانی می کرد و کاروان های اعزامی به عراق در طول یکسال و نیم گذشته را غیر قانونی توصیف میکرد اما مردم پیگیری و تلاش مؤثری را برای تغییر و تسهیل آن شاهد نبودند و عموما مخالفت ستاد ملی مقابله با کرونا با اعزام را دلیل توقف کار خود عنوان میکردند.
همچنین عدم مذاکره جدی با مقامات عراقی که انتظار می رفت از مأموریت های سازمان حج و زیارت باشد عملا این نهاد را که یکی از امیدها برای گشودن راه کربلاء بود در این زمینه ناکارآمد و غیر فعال نشان داد.
جایگاه عراق به عنوان یکی از همسایگان مهم که به اذعان مسئولان در پایداری یا تغییر وضعیت سلامت در ایران تأثیر دارد موجب نشد تا مقامات ستاد کرونا یا وزارت بهداشت حتی یک جلسه مجازی با همتایان عراقی یا وزارت بهداشت عراق برای بررسی تهدیدهای محتمل برگزار کنند.
این رفتارها بخشی از مردم را به این نتیجه رساند که اهتمام لازم و دغدغه کافی نسبت به امر زیارت در سطوح مدیریتی وجود ندارد که البته با توجه به حجم مشکلات کشور خصوصا فشارهای ناشی از موج های پی در پی کرونا که صدها جان باخته روی دست کشور می گذاشت قابل درک بود.
اکنون در یک تجربه زیارتی دیگر، موسم پیاده روی اربعین در دومین سال بعد از شیوع کرونا در حالی فرا می رسد که اقدامات و تمهیدات اندیشیده شده برای آن بهبود و ارتقایی را نشان نمی دهد و در حالی که وجود محدودیت ها طبیعی و لازم به نظر می رسد و مردم انتظار اعزام میلیونی را ندارند اما اعزام جمعیت اندک 60 هزار نفری هم که مطابق مقررات عراق قرار است فقط با پرواز سفر کنند و زحمات سفر زمینی را برای ستاد مرکزی اربعین ندارد ابهامات و سردرگمی فراوانی برای مردم ایجاد کرده است.
تلقی بخشی از مشتاقان که در فضای مجازی هم بازتاب یافته این است که تا اراده و حمایت سردار سلیمانی در سال های قبل بود زیارت کربلاء برای مردم در دسترس قرار داشت. این تعابیر و نگاه نشان می دهد از منظر گروهی از مردم، برگزاری زیارت اربعین در تراز جهانی و تمدنی نیازمند همت بلند، اراده و دغدغه در سطوح سیاسی و امنیتی است.
واقعیت آن است که مذاکرات با عراق برای زیارت اربعین در همین ماه صفر صورت جدی به خود گرفت که طبعا بسیار دیر است و نمی توان برنامه ریزی مطلوب را برای آن به عمل آورد. حتی برخی از امور جزئی اجرایی مانند وضعیت خودروهای امدادی و خدماتی از مرز زمینی در سفر نخست وزیر عراق با او بحث گذاشته شده است که به گفته مسئولین ایرانی بطور کلی مورد موافقت قرار گرفته و تفصیل آن به تشکیل کارگروهی ایرانی و عراقی موکول شده است.
همزمان عدم همکاری و تمایل بخش هایی در دولت عراق در تسهیل سفر ایرانیان را نباید از نظر دور داشت. جریان هایی در دولت عراقی علاقه ای به حضور انبوه و گسترده زائران در خاک عراق را ندارند و آن را به نفع مطامع سیاسی خود نمی بینند.
حدود یک دهه برگزاری زیارت بین المللی اربعین با حضور شیعیان از تمامی نقاط جهان و مشارکت چشمگیر و برجسته محبان اهل بیت(ع) از ایران که بیشترین جمعیت زائر را به خود اختصاص می دادند همبستگی کم نظیری در میان ملل مسلمان شیعه ایجاد کرد.
زیارت اربعین در اوج ناامنی های داعش در عراق با استقبال بیشتر زائران برگزار شد و به پیشروی گروه های تروریستی و تکفیری لجام زد.
پدیده بی نظیر پیاده روی و زیارت اربعین با وجود صلح آمیز بودن و تجلی همزیستی ملل، جلوه ای از قدرت نرم و بیداری اسلامی و آگاهی مکتبی بود که حتی در خاموش سازی برخی فتنه ها در عراق مؤثر واقع شد.
این دستاوردها دشمنان متعددی در داخل و خارج از عراق دارد که به روشنی برای خاموش کردن قدرت اربعین و همبستگی اسلامی و پیوند ایران و عراق و حضور مفاهیم انقلاب اسلامی اقدام می کنند و سهم زیادی در کند کردن و دشوار نمودن امر زیارت دارند که باید مورد توجه مسئولان کشورمان قرار گیرد.