مقام رأس الحسین به روی عزاداران بسته شد/ آیا جامع الازهر به وحدت مسلمین اعتقاد ندارد؟
حسین ادبی/ مدرس و محقق حوزه علمیه خراسان
اگر از برخوردهای جهتدار حکومت مصر و بهانههای واهی آن در تعطیلی مسجد بزرگ رأسالحسین بگذریم، عدم واکنش جامعالازهر در برابر این عمل اختلافافکن جای بسی تعجب دارد! رییس الازهر، دکتر احمد الطیب بارها اعلام کرده که شیعیان را به رسمیت میشناسد و پیروان آن باید به عنوان یک مذهب از مذاهب اسلامی در ابراز عقیده و انجام اعمال عبادی خود آزاد باشند. اما در عین حال، ایشان و دیگر مفتیان جامع الازهر از زمان روی کار آمدن السیسی و اعمال این محدودیتها، هیچ واکنشی به این مسئله نشان ندادهاند. مسئله وحدت مسلمین یکی از مهمترین مسائل امروز جهان اسلام است و همه مسلمانان به ضرورت خودداری از اعمال وحدتشکن و تفرقهافکنانه واقفند و بر آن تأکید میکنند. با این حال واکنشی از سوی علمای الازهر نسبت به این عمل وحدتشکن دیده نمیشود. آیا به راستی جامع الازهر به وحدت مسلمین اعتقاد دارد؟ آیا جامع الازهر در برابر محدودیت و ممنوعیت فعالیت یک فرقه از فرق اهل سنت در یک کشور شیعی هم به همین میزان سکوت میکند؟ آیا رأسالحسین یک مسجد متعلق به شیعیان است و فقط شیعیان هستند که به ذریه پیامبر و خاندان او ارادت دارند و در این مسجد به عبادت میپردازند یا شافعیهای مصر که بخش اعظم اهالی مصر را تشکیل میدهند هم در این عرض ارادت شریکند؟ آیا این محدودیت فقط محدودیت برای شیعیان است و یا جهان اسلام را تحتالشعاع خود قرار میدهد؟ بدیهی است که پاسخ روشن سوالهای مذکور، نشان از آن دارد که اقداماتی اینچنین که از رویکرد سیاسی دولت مصر نشأت میگیرد، به هیچ عنوان مبنای دینی ندارد. اگر کسی بخواهد در این زمینه اختلافات سلفیها با شیعیان را ملاک قرار دهد، قطعاً آن شخص یا مجموعه، دولت نخواهد بود، زیرا دولت مسئول امنیت داخلی کشور مصر است و باید از اقدامات متخلفان پیشگیری کند و متخلف در این بستر طبق ادعای دولت، سلفیهایی هستند که شیعیان را تهدید کردهاند و نه شیعیانی که با آرامش به عزاداری و عرض ارادت به خاندان پیامبر میپردازند.
دولت مصر موظف است از شیعیان در این زمینه حمایت کند، اما اگر چنین نمیکند تعجبی ندارد، زیرا این دولت با شیعیان مخالف است و با اسراییل که دشمن درجه یک مسلمانان است، هم پیمان شده است. اما اینکه جامع الازهر در این زمینه سکوت کرده، جای بسی تعجب است. جامع الازهر هیچگاه یک نهاد سیاسی نبوده و حتی در مواقع حساس سیاسی کشور مصر، خود را کنار کشیده و در امور سیاسی دخالت نکرده است. بنابراین توقع میرود که در این مسئله که یک مسئله کاملاً دینی و مرتبط با وظایف ذاتی جامع الازهر است، ورود کرده و اقدام لازم جهت رفع موانع عزاداری در تاسوعا و عاشورا را فراهم آورد. چه بسا عملکرد ناقص و نامتوزان الازهر در این مقوله، زمینه بهار اسلامی دیگری را در مصر فراهم آورد. بنابراین قبل از اینکه خیلی دیر شود، باید از رفتارهای افراطگرایانه سلفیها و البته دولت مصر در این موارد جلوگیری کرد.