طرحی نو باید درانداخت؛
اربعین؛ جای میهمان و میزبان عوض نشود!
غلامرضا بنی اسدی
میهمان، اگر چه حبیب خداست و عزیز خلق اما وقتی پا به خانه ای می گذارد، باید به آداب خانه و رسوم اهل آن، مودب و مقید باشد. هرچه هم عزیز باشد باز نباید به رسم خویش در خانه میزبان، رفتار کند.
نباید سلیقه خود را به صاحب خانه، تحمیل کند. نباید جوری رفتار کند که میزبان دچار عذاب و حتی تکلف شود. نباید در سفره ای که میزبان به عشق و احترام می گستراند اما و اگر آورد. نباید... اگر بخواهیم سیاهه « نبایدها» را بخوانیم، مثنوی ۷۰ من کاغذ هم جواب نمی دهد پس به همین مختصر بسنده می کنیم و از اصل موضوع سخن می کنیم که در راستای همین مقدمه است اما اول این خبر را بخوانید؛ آمار زائران اربعینی ایران که وارد عراق شده اند، از مرز ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفرگذشت.
این خبری است که در برنامه خبری ساعت ۱۴ امروز، یکشنبه، ۱۴ آبان اعلام می شود. در یک نگاه کلان، این ، یعنی یک حماسه، یعنی مانور اقتدار، یعنی « کلنا واحد» یعنی « کلنا فداک یا حسین» و خیلی معنی های خوب دیگر اما باید مراقبت افزون کرد که این مناسک که در تراز حماسه مطرح می شود، از آسیب ها مصون بماند، هم از حیث معرفتی و هم اجتماعی و هم حوزه های دیگر.
در حوزه معرفتی، چربش مناسک بر معارف یک آسیب جدی است که اهل معرفت باید نوشدارویش را به روز تولید کنند اما سخن این قلم در حوزه ادب اجتماعی سفر و آداب میهمانی رفتن است چه ما ایرانی ها در مراسم اربعین، میهمان عراقی ها هستیم و باید احترام میزبان را همه جوره نگهداریم.
باید به آداب و سنن آنان حرمت ویژه بگذاریم و از همه مهمتر باید جوری رفتار کنیم که میزبانان نه تنها احساس تحقیر نکنند که به حرمت گذاری ما، کرامت افزون تر هم بیابند. این نیز اقتضا می کند وقتی آنان ما را بر خان و به خانه خود خواندند ، اجابت کنیم و قبل از آنکه به سفره نظر کنیم، به صاحب خانه بیاندیشیم که دسترنج یک سال کار خود را نذر زائران پیاده سید الشهدا ( ع) کرده است و این اصلا پسندیده نیست که نان را در سفره بی رنگ اما خالص و آینه ای او بگذاریم و به موکب های عریض و طویلی برویم که نهاد ها و سازمان های ایرانی برپا کرده اند.
من معتقدم این مراسم، مال عراقی هاست و ما حق نداریم سلیقه خود را به آنان تحمیل کنیم. نذری اگر داریم، برنامه ای از سوی گروه های غیر دولتی اگر هست، کمکی اگر سازمان های مردم نهاد دارند و... همه و همه باید در چهارچوب طراحی عراقی ها باشد چه اصلا خوب نیست که میهمانان جای میزبانان را بگیرند و سلیقه و طرح خود را به آنان تحمیل کنند.
این « نازیبایی» زمانی افزون خواهد شد که از طرف ایران، سازمان ها و ارگان های دولتی، میدان دار کار شوند و با برپایی موکب های بزرگ با هزینه بیت المال و یا عوارض، کاری کنند که « مردم عراق» که میزبان های واقعی هستند از دور خارج شوند. معلوم است یک شهروند عراقی هرگز نمی تواند در تراز فلان سازمان و نهاد و آستان و شهرداری و... خدمت ارائه کند.
وقتی این ها به میدان پا می گذارند، دقیقا روی پای عراقی هایی است که می خواهند نقش میزبانی خود را ایفا کنند اما نه تنها چنین نمی شود که کسی به سفره آنان نگاه هم نمی کند و این غرورشان را هزار تکه می کند و باعث تحقیر شان می شود حال آنکه ما در اربعین به دنبال نمایش عظمت مکتب حسینی و امت اسلام هستیم. این عظمت هم قطعا از روی هم چیدن قژعات تحقیر شده، شکل نخواهد گرفت. باید دوباره با « بازطراحی» شیوه خدمت رسانی به زائران، نگذاریم موکب های سازمانی و دولتی، عرصه را بر میزبانی عراقی ها تنگ کند.
باید به سمتی برویم که آنان احساس میزبانی تام و تمام داشته باشند. ما هم اگر قصد کمک داریم در کنارشان باشیم و رفیق شان نه در مقابل و رقیب شان. این می تواند شعار محوری « کلنا واحد» را شقه،شقه کند. می تواند ما را از هدف اعلای برنامه دور کند حال آنکه ما را سر همراهی و وحدت است پس دوباره خوانی کنیم شیوه حضور در عتبات را و اصلاح کنیم برنامه ها را تا به مقصد عالی راهپیمایی اربعین برسیم ان شاالله.
نباید سلیقه خود را به صاحب خانه، تحمیل کند. نباید جوری رفتار کند که میزبان دچار عذاب و حتی تکلف شود. نباید در سفره ای که میزبان به عشق و احترام می گستراند اما و اگر آورد. نباید... اگر بخواهیم سیاهه « نبایدها» را بخوانیم، مثنوی ۷۰ من کاغذ هم جواب نمی دهد پس به همین مختصر بسنده می کنیم و از اصل موضوع سخن می کنیم که در راستای همین مقدمه است اما اول این خبر را بخوانید؛ آمار زائران اربعینی ایران که وارد عراق شده اند، از مرز ۱ میلیون و ۸۰۰ هزار نفرگذشت.
این خبری است که در برنامه خبری ساعت ۱۴ امروز، یکشنبه، ۱۴ آبان اعلام می شود. در یک نگاه کلان، این ، یعنی یک حماسه، یعنی مانور اقتدار، یعنی « کلنا واحد» یعنی « کلنا فداک یا حسین» و خیلی معنی های خوب دیگر اما باید مراقبت افزون کرد که این مناسک که در تراز حماسه مطرح می شود، از آسیب ها مصون بماند، هم از حیث معرفتی و هم اجتماعی و هم حوزه های دیگر.
در حوزه معرفتی، چربش مناسک بر معارف یک آسیب جدی است که اهل معرفت باید نوشدارویش را به روز تولید کنند اما سخن این قلم در حوزه ادب اجتماعی سفر و آداب میهمانی رفتن است چه ما ایرانی ها در مراسم اربعین، میهمان عراقی ها هستیم و باید احترام میزبان را همه جوره نگهداریم.
باید به آداب و سنن آنان حرمت ویژه بگذاریم و از همه مهمتر باید جوری رفتار کنیم که میزبانان نه تنها احساس تحقیر نکنند که به حرمت گذاری ما، کرامت افزون تر هم بیابند. این نیز اقتضا می کند وقتی آنان ما را بر خان و به خانه خود خواندند ، اجابت کنیم و قبل از آنکه به سفره نظر کنیم، به صاحب خانه بیاندیشیم که دسترنج یک سال کار خود را نذر زائران پیاده سید الشهدا ( ع) کرده است و این اصلا پسندیده نیست که نان را در سفره
من معتقدم این مراسم، مال عراقی هاست و ما حق نداریم سلیقه خود را به آنان تحمیل کنیم. نذری اگر داریم، برنامه ای از سوی گروه های غیر دولتی اگر هست، کمکی اگر سازمان های مردم نهاد دارند و... همه و همه باید در چهارچوب طراحی عراقی ها باشد چه اصلا خوب نیست که میهمانان جای میزبانان را بگیرند و سلیقه و طرح خود را به آنان تحمیل کنند.
این « نازیبایی» زمانی افزون خواهد شد که از طرف ایران، سازمان ها و ارگان های دولتی، میدان دار کار شوند و با برپایی موکب های بزرگ با هزینه بیت المال و یا عوارض، کاری کنند که « مردم عراق» که میزبان های واقعی هستند از دور خارج شوند. معلوم است یک شهروند عراقی هرگز نمی تواند در تراز فلان سازمان و نهاد و آستان و شهرداری و... خدمت ارائه کند.
وقتی این ها به میدان پا می گذارند، دقیقا روی پای عراقی هایی است که می خواهند نقش میزبانی خود را ایفا کنند اما نه تنها چنین نمی شود که کسی به سفره آنان نگاه هم نمی کند و این غرورشان را هزار تکه می کند و باعث تحقیر شان می شود حال آنکه ما در اربعین به دنبال نمایش عظمت مکتب حسینی و امت اسلام هستیم. این عظمت هم قطعا از روی هم چیدن قژعات تحقیر شده، شکل نخواهد گرفت. باید دوباره با « بازطراحی» شیوه خدمت رسانی به زائران، نگذاریم موکب های سازمانی و دولتی، عرصه را بر میزبانی عراقی ها تنگ کند.
باید به سمتی برویم که آنان احساس میزبانی تام و تمام داشته باشند. ما هم اگر قصد کمک داریم در کنارشان باشیم و رفیق شان نه در مقابل و رقیب شان. این می تواند شعار محوری « کلنا واحد» را شقه،شقه کند. می تواند ما را از هدف اعلای برنامه دور کند حال آنکه ما را سر همراهی و وحدت است پس دوباره خوانی کنیم شیوه حضور در عتبات را و اصلاح کنیم برنامه ها را تا به مقصد عالی راهپیمایی اربعین برسیم ان شاالله.
