خبرگزاری رضوی به مناسبت روز خانواده گزارش می دهد؛
خانواده ضامن سعادت فرزندان
خبرگزاری رضوی- زهرا رفعتی؛ از ابتدای تاریخ تاکنون خانواده اصلی ترین نهاد اجتماعی نام گذاری شده و آن را جامعه کوچکی می دانیم که مراحل جامعه شناسی در آن صورت می گیرد. خانواده مهمترین کانون تربیت است و دستیابی به آرامش و تامین نیازهای روحی و عاطفی در آن شکل می گیرد. به خاطر اهمیت بنیان خانواده است که ۱۴ مرداد روز خانواده و تکریم بازنشستگان نام گذاری شده است.
خداوند در قرآن می فرماید: «اي کساني که به خدا ايمان آورده ايد، بکوشيد خود و خانواده خويش را از آتش دوزخ مصون داريد»؛ چرا که «همانا زيان کارترين افراد کساني هستند که خود و خانواده خويش را در روز قيامت به زيان انداختند. هان! اين همان خسران و زيان آشکار است».
پس اهمیت نقش خانواده نزد خدا نیز بسیار بالا است.
خانواده در اسلام
در اسلام بنیادی ترین واحد جامعه خانواده است واهمیت ویژه ای به خانواده داده شده و مایه آرامش انسانها دانسته شده است.-ومن ایاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها و جعل بینکم مودة و رحمة-یعنی یکی از نشانه های او اینست که از خود شما برای شما همسر آفرید تا با او آرام گیرید ومیان شما مهر و محبت قرار داد.(سوره روم آیه 21).
در طول تاریخ تلاش های زیادی برای حذف خانواده صورت گرفته است حتی جوامعی نیز سعی در از میان برداشتن ضرورت مقررات قانونی و مذهبی ازدواج را داشتند. ولی بزودی به مشکلات و پیامدهای این طرز زندگی زناشویی واقف گشته و بتدریج مجبور شدند به عمل ازدواج جنبه ی قانونی داده و مقررات جدیدی را برای حفظ خانواده بعنوان سلول زندگی اجتماعی مورد توجه قرار دهند.
در اسلام، زن و مرد که رکن اصلى نظام خانواده را تشکیل مىدهند، حقوقى دارند، و چه بسا که هر کدام، حقوق و تکالیف مشابه و مشترکى نیز دارند نظیر حق حیات، حق مسکن، حق حضانت، و نظیر تکالیف احکام عبادى اعم از واجب و حرام و مستحب و مندوب از قبیل وجوب نماز، روزه، زکات، و حج و صله ارحام، و حرمت خمر، قمار، رشوه و دزدى و غصب و سایر محرمات.
اگر در اسلام، مرد حقوقى دارد، زن نیز داراى حقوقى مىباشد، و اگر وظایف و تکالیفى را بر عهده مرد گذاشته، بر عهده زن نیز تکالیف و وظایفى را نهاده است و هر کدام، حقى بر گردن یکدیگر دارند، چنانکه رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم) در حجه الوداع فرمود: «ان لکم من نسائکم حق و لنسائکم علیکم حقا». «شما بر زنان حقى دارید و زنان شما، بر شما حقى دارند».
چرا خانواده مهم است؟
خانواده مهم است چون انسان نمیتواند همیشه به تنهایی زندگی کند. ما به حمایت و عشق دیگران نیاز داریم و در مقابل نیز به آنها عشق و حمایت هدیه میکنیم. اگر برای یک مصاحبه کاری آماده میشوید و یا اخیرا دچار یک بحران عاطفی و شکست عشقی شدهاید هیچ چیزی مثل حمایت خانواده نمیتواند شما را در این شرایط سخت یاری کند چون اعضای خانواده تحت هر شرایطی به شما عشق میورزند و بهترینها را برای شما میخواهند. حس ترس و ناامنی در هر انسانی وجود دارد، همه ما دوست داریم که احساس امنیت و آرامش داشته باشیم و یک خانواده میتواند این حس امنیت را برای اعضای خود فراهم کند. این قدرت اعضای خانواده نیست که اهمیت دارد بلکه وقتی اعضا در کنار هم هستند و تحت هر شرایطی پشت هم میایستند این احساس امنیت به وجود میآید.
انحرافات خانواده، عدم سلامت روانی خانواده ، مشکلات اقتصادی و اجتماعی خانواده از لحاظ تأثیری که روی اعضاء خود دارد جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. افراد پیوند میان خانواده و اجتماع هستند. افراد پرورش یافته در خانواده وارد اجتماع میشوند و ویژگیهای سالم یا ناسالم خود را که در خانواده دریافت کرده وارد اجتماع میکنند. از این لحاظ سلامت یک جامعه به سلامت خانوادههای آن وابسته است.
خانواده، نقش مهمی در رشد و تربیت فرزند بازی میکند. خانواده شما میتوانند در بزرگ کردن فرزندان شما، به شما کمک کنند. اگر با اعضای خانواده خود ارتباط نزدیکی داشته باشید کار مراقبت و تربیت فرزندان نیز با کمک آنها سادهتر خواهد شد و شما وقت بیشتری برای رسیدگی به زندگی شخصی و کاری خود خواهید داشت. در این شرایط شما به عنوان یک پدر و مادر، تنها نخواهید بود و افراد دیگری هم هستند که به کمک شما بیایند. پس اگر بیمار شوید یا برای مدتی مجبور به ترک خانه باشید میدانید که فرزندان شما در دست افرادی مطمئن و مهربان خواهند بود. پس بهتر است اهمیت خانواده و حفظ ارتباط با آنها را دست کم نگیرید.
اهمیت خانواده از نظر روانشناسی تاثیر شگرف آن بر ایجاد سلامت روانی بچه ها و دیگر اعضای خانواده است.
در مواقع خوب یا بد، خانواده ها می توانند محبت و تشویقی را که یک شخص نیاز دارد را فراهم کنند. یافتن دوست یا هدف در بزرگسالی دشوار است. اگر شخصی خانواده ای مستحکم داشته باشد، همیشه می تواند عشق و حمایت مورد نیاز خود را دریافت کند.
با تکیه بر خانواده، فرد انگیزه و شجاعت موفقیت را پیدا خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر شخصی از ساختار خانواده محبت و حمایت دریافت نکند، احساس تنهایی، احساس افسردگی و ناامیدی می کند.
نظر رهبر انقلاب اسلامی در مورد خانواده
در ادامه به گزیده ای از فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد خانواده اشاره می کنیم؛
"اگر در جامعهای خانواده مستحکم شد و زن و شوهر حقوق یکدیگر را رعایت کردند و با هم اخلاق خوش داشته و سازگاری نمودند و با همکاری هم مشکلات را بر طرف نموده و فرزندان را تربیت کردند، جامعهای که این طور خانوادهها را داشته باشد، به صلاح خواهد رسید و نجات پیدا خواهد کرد و اگر مصلحی در جامعه باشد میتواند این طور جوامع را اصلاح نماید. اگر خانوادهای نبود، بزرگترین مصلحین هم بیایند نمیتوانند جامعه را اصلاح کنند.
هر کشوری که در آن بنیان خانواده مستحکم باشد، بسیاری از مشکلات آن کشور، بخصوص مشکلات اخلاقی و معنوی آن به برکت خانوادهی سالم و مستحکم برطرف میشود یا اصلاً بوجود نمیآید.
در بنا و تشکیل خانواده و در حفظ خانواده، باید این احکام اسلامی را رعایت کرد تا خانواده باقی بماند. لذا شما در خانوادههای متدین که زن و شوهر به این حدود اهمیت میدهند میبینید که سالهای متمادی با هم زندگی میکنند. محبّت زن و شوهر به یکدیگر باقی میماند و جداییشان از هم سخت است و دل در گرو محبت یکدیگر دارند. این حسن و این محبتهاست که بنای خانواده را ماندگار میکند و لذا اسلام به این چیزها اهمیت داده است.
اگر روشهای اسلامی رواج پیدا کند، خانواده ها مستحکم خواهد شد. همچنانکه در گذشته های ما – نه در دوران منحوس پهلوی – آن وقتهایی که هنوز ایمان مردم سالمتر و کاملتر و دست نخوردهتر بود، در زمان قدیم. خانواده مستحمکتر بود.زن و شوهر به هم علاقهمندتر بودند، فرزندان در محیطهای امن و امان بیشتری پرورش پیدا میکردند. حالا هم راه همین است. آن خانادهای که جهات اسلامی را رعایت میکنند، اینها غالباً خانوادههایی محکمتر، بهتر، قویتر و محیط امن تری برای فرزندان و کودکان خواهند بود."
خداوند در قرآن می فرماید: «اي کساني که به خدا ايمان آورده ايد، بکوشيد خود و خانواده خويش را از آتش دوزخ مصون داريد»؛ چرا که «همانا زيان کارترين افراد کساني هستند که خود و خانواده خويش را در روز قيامت به زيان انداختند. هان! اين همان خسران و زيان آشکار است».
پس اهمیت نقش خانواده نزد خدا نیز بسیار بالا است.
خانواده در اسلام
در اسلام بنیادی ترین واحد جامعه خانواده است واهمیت ویژه ای به خانواده داده شده و مایه آرامش انسانها دانسته شده است.-ومن ایاته ان خلق لکم من انفسکم ازواجاً لتسکنوا الیها و جعل بینکم مودة و رحمة-یعنی یکی از نشانه های او اینست که از خود شما برای شما همسر آفرید تا با او آرام گیرید ومیان شما مهر و محبت قرار داد.(سوره روم آیه 21).
در طول تاریخ تلاش های زیادی برای حذف خانواده صورت گرفته است حتی جوامعی نیز سعی در از میان برداشتن ضرورت مقررات قانونی و مذهبی ازدواج را داشتند. ولی بزودی به مشکلات و پیامدهای این طرز زندگی زناشویی واقف گشته و بتدریج مجبور شدند به عمل ازدواج جنبه ی قانونی داده و مقررات جدیدی را برای حفظ خانواده بعنوان سلول زندگی اجتماعی مورد توجه قرار دهند.
در اسلام، زن و مرد که رکن اصلى نظام خانواده را تشکیل مىدهند، حقوقى دارند، و چه بسا که هر کدام، حقوق و تکالیف مشابه و مشترکى نیز دارند نظیر حق حیات، حق مسکن، حق حضانت، و نظیر تکالیف احکام عبادى اعم از واجب و حرام و مستحب و مندوب از قبیل وجوب نماز، روزه، زکات، و حج و صله ارحام، و حرمت خمر، قمار، رشوه و دزدى و غصب و سایر محرمات.
اگر در اسلام، مرد حقوقى دارد، زن نیز داراى حقوقى مىباشد، و اگر وظایف و تکالیفى را بر عهده مرد گذاشته، بر عهده زن نیز تکالیف و وظایفى را نهاده است و هر کدام، حقى بر گردن یکدیگر دارند، چنانکه رسول خدا(صلى الله علیه و آله و سلم) در حجه الوداع فرمود: «ان لکم من نسائکم حق و لنسائکم علیکم حقا». «شما بر زنان حقى دارید و زنان شما، بر شما حقى دارند».
چرا خانواده مهم است؟
خانواده مهم است چون انسان نمیتواند همیشه به تنهایی زندگی کند. ما به حمایت و عشق دیگران نیاز داریم و در مقابل نیز به آنها عشق و حمایت هدیه میکنیم. اگر برای یک مصاحبه کاری آماده میشوید و یا اخیرا دچار یک بحران عاطفی و شکست عشقی شدهاید هیچ چیزی مثل حمایت خانواده نمیتواند شما را در این شرایط سخت یاری کند چون اعضای خانواده تحت هر شرایطی به شما عشق میورزند و بهترینها را برای شما میخواهند. حس ترس و ناامنی در هر انسانی وجود دارد، همه ما دوست داریم که احساس امنیت و آرامش داشته باشیم و یک خانواده میتواند این حس امنیت را برای اعضای خود فراهم کند. این قدرت اعضای خانواده نیست که اهمیت دارد بلکه وقتی اعضا در کنار هم هستند و تحت هر شرایطی پشت هم میایستند این احساس امنیت به وجود میآید.
انحرافات خانواده، عدم سلامت روانی خانواده ، مشکلات اقتصادی و اجتماعی خانواده از لحاظ تأثیری که روی اعضاء خود دارد جامعه را تحت تأثیر قرار میدهد. افراد پیوند میان خانواده و اجتماع هستند. افراد پرورش یافته در خانواده وارد اجتماع میشوند و ویژگیهای سالم یا ناسالم خود را که در خانواده دریافت کرده وارد اجتماع میکنند. از این لحاظ سلامت یک جامعه به سلامت خانوادههای آن وابسته است.
خانواده، نقش مهمی در رشد و تربیت فرزند بازی میکند. خانواده شما میتوانند در بزرگ کردن فرزندان شما، به شما کمک کنند. اگر با اعضای خانواده خود ارتباط نزدیکی داشته باشید کار مراقبت و تربیت فرزندان نیز با کمک آنها سادهتر خواهد شد و شما وقت بیشتری برای رسیدگی به زندگی شخصی و کاری خود خواهید داشت. در این شرایط شما به عنوان یک پدر و مادر، تنها نخواهید بود و افراد دیگری هم هستند که به کمک شما بیایند. پس اگر بیمار شوید یا برای مدتی مجبور به ترک خانه باشید میدانید که فرزندان شما در دست افرادی مطمئن و مهربان خواهند بود. پس بهتر است اهمیت خانواده و حفظ ارتباط با آنها را دست کم نگیرید.
اهمیت خانواده از نظر روانشناسی تاثیر شگرف آن بر ایجاد سلامت روانی بچه ها و دیگر اعضای خانواده است.
در مواقع خوب یا بد، خانواده ها می توانند محبت و تشویقی را که یک شخص نیاز دارد را فراهم کنند. یافتن دوست یا هدف در بزرگسالی دشوار است. اگر شخصی خانواده ای مستحکم داشته باشد، همیشه می تواند عشق و حمایت مورد نیاز خود را دریافت کند.
با تکیه بر خانواده، فرد انگیزه و شجاعت موفقیت را پیدا خواهد کرد. از طرف دیگر، اگر شخصی از ساختار خانواده محبت و حمایت دریافت نکند، احساس تنهایی، احساس افسردگی و ناامیدی می کند.
نظر رهبر انقلاب اسلامی در مورد خانواده
در ادامه به گزیده ای از فرمایشات رهبر معظم انقلاب اسلامی در مورد خانواده اشاره می کنیم؛
"اگر در جامعهای خانواده مستحکم شد و زن و شوهر حقوق یکدیگر را رعایت کردند و با هم اخلاق خوش داشته و سازگاری نمودند و با همکاری هم مشکلات را بر طرف نموده و فرزندان را تربیت کردند، جامعهای که این طور خانوادهها را داشته باشد، به صلاح خواهد رسید و نجات پیدا خواهد کرد و اگر مصلحی در جامعه باشد میتواند این طور جوامع را اصلاح نماید. اگر خانوادهای نبود، بزرگترین مصلحین هم بیایند نمیتوانند جامعه را اصلاح کنند.
هر کشوری که در آن بنیان خانواده مستحکم باشد، بسیاری از مشکلات آن کشور، بخصوص مشکلات اخلاقی و معنوی آن به برکت خانوادهی سالم و مستحکم برطرف میشود یا اصلاً بوجود نمیآید.
در بنا و تشکیل خانواده و در حفظ خانواده، باید این احکام اسلامی را رعایت کرد تا خانواده باقی بماند. لذا شما در خانوادههای متدین که زن و شوهر به این حدود اهمیت میدهند میبینید که سالهای متمادی با هم زندگی میکنند. محبّت زن و شوهر به یکدیگر باقی میماند و جداییشان از هم سخت است و دل در گرو محبت یکدیگر دارند. این حسن و این محبتهاست که بنای خانواده را ماندگار میکند و لذا اسلام به این چیزها اهمیت داده است.
اگر روشهای اسلامی رواج پیدا کند، خانواده ها مستحکم خواهد شد. همچنانکه در گذشته های ما – نه در دوران منحوس پهلوی – آن وقتهایی که هنوز ایمان مردم سالمتر و کاملتر و دست نخوردهتر بود، در زمان قدیم. خانواده مستحمکتر بود.زن و شوهر به هم علاقهمندتر بودند، فرزندان در محیطهای امن و امان بیشتری پرورش پیدا میکردند. حالا هم راه همین است. آن خانادهای که جهات اسلامی را رعایت میکنند، اینها غالباً خانوادههایی محکمتر، بهتر، قویتر و محیط امن تری برای فرزندان و کودکان خواهند بود."