خبرگزاری رضوی به مناسبت روز اهدا عضو گزارش می دهد؛
یک تن به چندین تن نشانده مُهر خوبی
خبرگزاری رضوی_ رضا پیری، ۳۱ اردیبهشت روز اهدا عضو نام گذاری شده است. محبوبیت اهدا عضو در سالهای اخیر نه تنها در ایران که در دنیا باعث نجات جان میلیون ها انسان شده و چه قلب هایی که حالاتپش و ادامه حیات را مدیون تنی است که زیر خروارها خاک آرمیده است و چه جان هایی که امروز هستند و نفس می کشند از اهدا عضوی فردی دیگر که نجات بخش بوده و زندگی را اهدا کرده به آنها که نیازمند عضوی بودند. و حالا در قرن بیست و یک اهدا عضو به یکی از درمان های مهم بدل شده و هرروز بر کسانی که اقدام به گرفتن کارت اهدای عضو می کنند افزوده می شود.
اعضا قابل اهدا قلب، ریه ها، کبد، روده ها، لوزالمعده و کلیه ها می باشد. علاوه بر این اعضا، برخی از بافتهای بدن نیز قابل پیوند می باشند. با اهدای قرنیه می توان بینایی رابه فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده باز گرداند.
جالب است بدانید اولین پیوند موفقیت آمیز کلیه در دانشگاه هاروارد آمریکا درسال 1954، پیوند به طور علمی و عملی وارد عرضه خدمات پزشکی شد. به دنبال آن، پیوندهای کبد، لوزالمعده، قلب و ریه نیز با موفقیت انجام شد.
ایران پیشرو در اهدا عضو
نخستین پیوند عضو به معنای جایگزینی یك عضو با عضو مشابه، سال ۱۳۱۴ با انجام پیوند قرنیه در تهران و نخستین پیوند كلیه سال ۱۳۴۷ در شیراز صورت گرفت. همچنین تا سال ۱۳۵۷ نزدیك به ۸۰ مورد پیوند كلیه در ایران انجام شد.
در واقع پس از پیروزی انقلاب اسلامی با وجود آغاز هجمه های سنگین استكبار جهانی به ملت انقلابی ایران و تحمیل جنگ به كشورمان طی سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ تعداد ۵۰ عمل پیوند كلیه ایران صورت گرفت كه در این میان نقش پزشكان متعهد كشورمان از جمله دكتر ایرج فاضل و دكتر ناصر سیم فروش غیرقابل انكار است. بر همین اساس برای نخستین بار برنامه اساسی پیوند كلیه در ایران طراحی شد كه اصول آن از جمله لزوم انجام عمل پیوند در بیمارستانهای دانشگاهی، آموزش گسترده تیمهای پیوند و استفاده از دهنده فامیل اجرایی برای نخستین بار سال ۱۳۶۳ در بیمارستان هاشمی نژاد اجرایی گردید.
با توجه به افزایش افراد نیازمند پیوند و لزوم پیوند‌هایی غیر از كلیه همچون 'قلب، ریه و كبد' فتوای جواز پیوند عضو از فرد دچار مرگ مغزی هم اردیبهشت 1368 از سوی امام خمینی(ره) بنیانگذار كبیر انقلاب اسلامی ایران صادر شد. در ادامه این روند بود كه نخستین پیوند مغز استخوان سال ۱۳۷۰، نخستین پیوند موفق روده باریك سال ۱۳۷۱، نخستین پیوند قلب و نیز پیوند كبد سال ۱۳۷۲، نخستین پیوند ریه سال 1379 و پیوند پانكراس سال ۱۳۸۵ در كشور انجام شدند. یكی از نتایج پیشرفت این شاخه بسیار تخصصی علوم پزشكی در كشور و از دستاوردهای مبارك انقلای اسلامی تاسیس 'انجمن پیوند اعضا ایران' در سال 1374 بود.
تداوم این روند سال 1379 منجر به تصویب 'قانون پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی' از سوی مجلس شورای اسلامی شد و پس از آن با تصویب آیین نامه اجرایی همین قانون بود كه 'شبكه فراهم آوری اعضای پیوندی ایران' در سال 1381 طراحی و به تدریج اجرای آن در تهران و سایر شهرستانهای كشور شكل گرفت.
در ادامه اشاره ای به مهمترین عمل های پیوند اعضا می کنیم.
پیوند قلب
در حالی که بیماری که از نارسایی قلبی یا بیماری حاد عروق کرونررنج می برد، منتظر پیوند است، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای قرار دادن دستگاه کمکی بطن چپ LVAD برای بهبود موقت عملکرد قلب داشته باشد.
از آنجایی که پیوند قلب فرآیندی پیچیده است، تیم پزشکی معیارهای دقیق پزشکی را در ارزیابی اینکه آیا قلب اهدا کننده برای پیوند مناسب است، و اینکه آیا گیرنده بالقوه برای دریافت پیوند مناسب است یا خیر بررسی می کند.
دیالیز و پیوند کلیه
دلایل مختلفی باعث نارسایی کلیه می شود، اما دیالیز به بیماران اجازه می دهد تا انتظار برای پیوند عضو را راحت تر تحمل کنند.
پیوند کلیه پر تقاضا ترین پیوند عضو می باشد و سالانه بیش از 2500 پیوند کلیه در ایران انجام می شود. گفتنی است که اولین پیوند کلیه در ایران در نوامبر 1968 انجام شد.
در این فرآیند، کلیه سالم از یک اهدا کننده زنده یا مرده با کلیه بیمار جایگزین می شود.
دیابت و پیوند لوزالمعده
پیوند پانکراس یا لوزالمعده شامل یپوند پانکراس سالم برای افراد دیابتی است، چرا که در دیابت نوع 1 بخاطر برخی آسیب های دائمی، لوزالمعده دیگر قادر به تولید انسولین نیست.
هدف از این فرآیند ایجاد استقلال کامل انسولین است، و در برخی موارد ممکن است دیابت نوع 2 را نیز درمان کند.
در این فرآیند، لوزالمعده سالم اهدا کننده زنده یا اهدا کننده مرگ مغزی با پانکراس آسیب دیده جایگزین می شود.
پیوند کبد
نارسایی کبد دلایل مختلفی از جمله سیروز دارد و تنها درمان آن پیوند کبد است. در این فرآیند، کبد بیمار با کبد سالم اهدا کننده جایگزین می شود. کبد اهدایی می تواند از یک اهدا کننده مرگ مغزی شده باشد
پیوند ریه
عوامل متعدیی از جمله بیماری مزمن انسداد ریه (COPD) منجر به نارسایی ریه و نیاز به پیوند ریه می شود. پیوند ریه برای افرادی استفاده می شود که شرایط آنها به قدری حاد است که سایر درمان ها برای آنها دیگر جواب نمی‌دهد.
در این روش، ریه بیمار به طور جزئی یا کامل توسط ریه اهدا کننده مرگ مغزی شده جایگزین می شود. در برخی موارد، ممکن است همزمان هر دو ریه پیوند شوند.
پیوند قرنیه
پیوند قرنیه که به کراتوپلاستی نیز معروف است، جراحی ای برای جایگزینی قرنیه آسیب دیده یا بیمار با قرنیه اهدایی می باشد. از آنجا که قرنیه سالم برای بینایی لازم است، انجام پیوند قرنیه از اهمیت بالایی برخوردار است.
لازم به ذکر است که اهدای قرنیه بینایی به نابینایان مبتلا به بیماری قرنیه، که چهارمین علت نابینایی می باشد، بر می گرداند.
اعضا قابل اهدا قلب، ریه ها، کبد، روده ها، لوزالمعده و کلیه ها می باشد. علاوه بر این اعضا، برخی از بافتهای بدن نیز قابل پیوند می باشند. با اهدای قرنیه می توان بینایی رابه فردی که دچار صدمه شدید به چشم شده باز گرداند.
جالب است بدانید اولین پیوند موفقیت آمیز کلیه در دانشگاه هاروارد آمریکا درسال 1954، پیوند به طور علمی و عملی وارد عرضه خدمات پزشکی شد. به دنبال آن، پیوندهای کبد، لوزالمعده، قلب و ریه نیز با موفقیت انجام شد.
ایران پیشرو در اهدا عضو
نخستین پیوند عضو به معنای جایگزینی یك عضو با عضو مشابه، سال ۱۳۱۴ با انجام پیوند قرنیه در تهران و نخستین پیوند كلیه سال ۱۳۴۷ در شیراز صورت گرفت. همچنین تا سال ۱۳۵۷ نزدیك به ۸۰ مورد پیوند كلیه در ایران انجام شد.
در واقع پس از پیروزی انقلاب اسلامی با وجود آغاز هجمه های سنگین استكبار جهانی به ملت انقلابی ایران و تحمیل جنگ به كشورمان طی سالهای ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۳ تعداد ۵۰ عمل پیوند كلیه ایران صورت گرفت كه در این میان نقش پزشكان متعهد كشورمان از جمله دكتر ایرج فاضل و دكتر ناصر سیم فروش غیرقابل انكار است. بر همین اساس برای نخستین بار برنامه اساسی پیوند كلیه در ایران طراحی شد كه اصول آن از جمله لزوم انجام عمل پیوند در بیمارستانهای دانشگاهی، آموزش گسترده تیمهای پیوند و استفاده از دهنده فامیل اجرایی برای نخستین بار سال ۱۳۶۳ در بیمارستان هاشمی نژاد اجرایی گردید.
با توجه به افزایش افراد نیازمند پیوند و لزوم پیوند‌هایی غیر از كلیه همچون 'قلب، ریه و كبد' فتوای جواز پیوند عضو از فرد دچار مرگ مغزی هم اردیبهشت 1368 از سوی امام خمینی(ره) بنیانگذار كبیر انقلاب اسلامی ایران صادر شد. در ادامه این روند بود كه نخستین پیوند مغز استخوان سال ۱۳۷۰، نخستین پیوند موفق روده باریك سال ۱۳۷۱، نخستین پیوند قلب و نیز پیوند كبد سال ۱۳۷۲، نخستین پیوند ریه سال 1379 و پیوند پانكراس سال ۱۳۸۵ در كشور انجام شدند. یكی از نتایج پیشرفت این شاخه بسیار تخصصی علوم پزشكی در كشور و از دستاوردهای مبارك انقلای اسلامی تاسیس 'انجمن پیوند اعضا ایران' در سال 1374 بود.
تداوم این روند سال 1379 منجر به تصویب 'قانون پیوند اعضا از بیماران مرگ مغزی' از سوی مجلس شورای اسلامی شد و پس از آن با تصویب آیین نامه اجرایی همین قانون بود كه 'شبكه فراهم آوری اعضای پیوندی ایران' در سال 1381 طراحی و به تدریج اجرای آن در تهران و سایر شهرستانهای كشور شكل گرفت.
در ادامه اشاره ای به مهمترین عمل های پیوند اعضا می کنیم.
پیوند قلب
در حالی که بیماری که از نارسایی قلبی یا بیماری حاد عروق کرونررنج می برد، منتظر پیوند است، ممکن است نیاز به عمل جراحی برای قرار دادن دستگاه کمکی بطن چپ LVAD برای بهبود موقت عملکرد قلب داشته باشد.
از آنجایی که پیوند قلب فرآیندی پیچیده است، تیم پزشکی معیارهای دقیق پزشکی را در ارزیابی اینکه آیا قلب اهدا کننده برای پیوند مناسب است، و اینکه آیا گیرنده بالقوه برای دریافت پیوند مناسب است یا خیر بررسی می کند.
دیالیز و پیوند کلیه
دلایل مختلفی باعث نارسایی کلیه می شود، اما دیالیز به بیماران اجازه می دهد تا انتظار برای پیوند عضو را راحت تر تحمل کنند.
پیوند کلیه پر تقاضا ترین پیوند عضو می باشد و سالانه بیش از 2500 پیوند کلیه در ایران انجام می شود. گفتنی است که اولین پیوند کلیه در ایران در نوامبر 1968 انجام شد.
در این فرآیند، کلیه سالم از یک اهدا کننده زنده یا مرده با کلیه بیمار جایگزین می شود.
دیابت و پیوند لوزالمعده
پیوند پانکراس یا لوزالمعده شامل یپوند پانکراس سالم برای افراد دیابتی است، چرا که در دیابت نوع 1 بخاطر برخی آسیب های دائمی، لوزالمعده دیگر قادر به تولید انسولین نیست.
هدف از این فرآیند ایجاد استقلال کامل انسولین است، و در برخی موارد ممکن است دیابت نوع 2 را نیز درمان کند.
در این فرآیند، لوزالمعده سالم اهدا کننده زنده یا اهدا کننده مرگ مغزی با پانکراس آسیب دیده جایگزین می شود.
پیوند کبد
نارسایی کبد دلایل مختلفی از جمله سیروز دارد و تنها درمان آن پیوند کبد است. در این فرآیند، کبد بیمار با کبد سالم اهدا کننده جایگزین می شود. کبد اهدایی می تواند از یک اهدا کننده مرگ مغزی شده باشد
پیوند ریه
عوامل متعدیی از جمله بیماری مزمن انسداد ریه (COPD) منجر به نارسایی ریه و نیاز به پیوند ریه می شود. پیوند ریه برای افرادی استفاده می شود که شرایط آنها به قدری حاد است که سایر درمان ها برای آنها دیگر جواب نمی‌دهد.
در این روش، ریه بیمار به طور جزئی یا کامل توسط ریه اهدا کننده مرگ مغزی شده جایگزین می شود. در برخی موارد، ممکن است همزمان هر دو ریه پیوند شوند.
پیوند قرنیه
پیوند قرنیه که به کراتوپلاستی نیز معروف است، جراحی ای برای جایگزینی قرنیه آسیب دیده یا بیمار با قرنیه اهدایی می باشد. از آنجا که قرنیه سالم برای بینایی لازم است، انجام پیوند قرنیه از اهمیت بالایی برخوردار است.
لازم به ذکر است که اهدای قرنیه بینایی به نابینایان مبتلا به بیماری قرنیه، که چهارمین علت نابینایی می باشد، بر می گرداند.
