خواستار توجه ویژه به حاشیه شهر مشهد در تخصیص اعتبارات ملی هستیم
به گزارش خبرگزاری رضوی، علیرضا رزم‌حسینی در همایش «بازآفرینی، هم‌افزایی و هم‌آفرینی» که در سالن اجتماعات استانداری برگزار شد، اظهار داشت: بیش از 40 سال است که به دلیل تمرکز بر درآمدهای نفتی و غفلت از اقتصاد خانوار، جامعه روستایی از 74 درصد در اوایل انقلاب، امروز به 26 درصد کاهش یافته است.
استاندار خراسان رضوی افزود: متاسفانه در سال‌های گذشته با جاذبه‌های فریبنده‌ای که برای کشاورزان ایجاد شد، با وجود هزینه‌کرد بودجه‌های فراوان برای ایجاد امکانات و زیرساخت‌ها در روستاها، متأسفانه بسیاری از خانوارهای روستایی به حاشیه شهرها مهاجرت کردند؛ به طوری‌که امروز بر اساس اعلام معاون وزیر راه و شهرسازی، بیش از 25 میلیون نفر در پیرامون شهرها سکونت دارند.
وی تصریح کرد: بی‌توجهی به اقتصاد خانوار روستایی باعث تشدید مهاجرت به حاشیه شهرها شده است، بنابراین باید رویه نادرست گذشته را اصلاح کرد و معکوس شدن روند مهاجرت از روستا به شهر، از ظرفیت شرکت‌های توسعه‌گرا در راستای توانمندسازی مردم در روستاها بهره گرفت.
رزم حسینی عنوان کرد: به‌دلیل عدم اجرای وظایف قانونی برخی دستگاههای اجرایی در زمینه جلوگیری از حاشیه‌نشینی و تغییر کاربری اراضی دولتی و موقوفه در پیرامون شهرها، امروز با مشکلات عدیده‌ای تحت عنوان سکونتگاه‌های غیررسمی مواجه هستیم که برای ساماندهی آن همه نهادها باید پای کار باشند.
استاندار خراسان رضوی اظهار کرد: براساس آمارهای رسمی، در حال حاضر 80 درصد درآمد کشاورزی کشور متعلق به 20 درصد افراد جامعه است به این معنی که کشاورزان زحمتکش به‌دلیل نبود بسترهای کسب‌وکار در روستاها، به حاشیه شهرها مهاجرت کرده‌اند، ما به چه حقی دشت‌های آبی را به‌افرادی خاص می‌دهیم.
وی با تاکید بر برنامه‌ریزی درست در جهت پیشبرد اهداف، اظهار کرد: به‌دنبال بهره‌گیری از ظرفیت شرکت‌های توانمند اقتصادی در مسیر تحقق این مهم هستیم و خوشبختانه تا به‌امروز گام‌های ارزشمندی در این راستا برداشته شده است، امروز هم اگر صرفا بر روی مسئله بازآفرینی تمرکز داشته و از مسئله بسیار مهم تقویت اقتصاد خانوار روستایی غفلت کنیم، در آینده بافت ناکارآمد دیگری در پیرامون بافت‌های موجود ایجاد می‌شود.
رزم حسینی متذکر شد: مدیران استانی از اختیارات لازم برای تصمیم‌گیری درباره مسائل مختلف برخوردار نیستند و باید برای برون رفت از این مشکل چاره‌ای پیدا کنیم.
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه محوریت بازآفرینی سکونتگاه‌های غیررسمی مشهد با مدیریت شهری است، بیان کرد: شهرداری مشهد به‌عنوان معین اقتصاد مقاومتی این شهرستان، مسئولیت توسعه محلی و راه‌اندازی دفاتر تسهیل‌گری در محلات حاشیه شهر را برعهده گرفته است و دیگر دستگاه‌ها باید در مدیریت شهری در مسیر تحقق اهداف ترسیم شده، مشارکت کنند.
وی ادامه داد: در 6 محله حاشیه شهر الگوی بازآفرینی شهری شامل طرح کاهش آسیب‌های اجتماعی و طرح بهسازی کالبدی با مشارکت مردم اجرا و در 66 محله نیز دفاتر تسهیل‌گری توسط شهرداری مشهد راه‌اندازی می‌شود.
رزم حسینی با بیان اینکه خراسان رضوی با میلیون‌ها زائر بین‌المللی دارد و کوچکترین ناامنی در این منطقه نتایج بین‌المللی دارد، خواستار توجه ویژه به‌حاشیه شهر مشهد در تخصیص اعتبارات ملی برای اجرای طرح‌های بازآفرینی شهری شد.
استاندار خراسان رضوی تصریح کرد: از مشکلات بافت‌های ناکارآمد در شهرستان‌ها غافل نشده‌ایم و به‌زودی با تعیین شرح وظایف ادارات مربوطه، فرمانداران مکلف به پیگیری موضوع بازآفرینی شهری مطابق دستورالعمل‌ها می‌شوند.
مشهد به‌جز سرانه مذهبی در مابقی سرانه‌ها پایین‌تر از سرانه سایر شهرها است
در ادامه معاون امور آسیب‌ها و مسائل اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور گفت: در حوزه اعتبارات جاری از سال ۹۵ ردیف بودجه ای که به موضوع آسیب های اجتماعی اختصاص پیدا کرده بود، ۱۰۰ میلیارد تومان بود که در سال۹۵ به طور خالص ۲۰میلیارد تومان از این رقم در حوزه برنامه های حاشیه نشینی تخصیص داده و از طریق دستگاه ها و استان ها هزینه شد.
رضا محبوبی افزود: وقتی مسئله حاشیه‌نشینی وضعیت حاد و به‌خصوصی دارد، این مسئله باید در عملکرد ما به‌عنوان یک حوزه کارشناسی در حوزه‌های اجتماعی بازتاب داشته باشد.
وی تاکید کرد: به‌طور کلی یکی از شاخص‌های توجه به موضوع حاشیه‌نشینی بحث مدیریت منابع است که تلاش شده در سازمان امور اجتماعی به‌دلیل اهمیت این موضوع روز به‌روز سهم این منابع افزایش پیدا کند.
معاون امور آسیب‌ها و مسائل اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور اظهار کرد: برنامه‌ای نیز در حوزه حاشیه‌نشینی مورد توجه قرار گرفت که ایده اصلی آن از مسؤولان در وزارت راه و شهرسازی گرفته شده است، این ایده در شرکت بازآفرینی شهری ایران بسط داده شد و دستورالعمل‌ها و سازوکارهای آن آماده و در نهایت در سال ۹۶ نیز با تخصیص حدود ۲۰ میلیارد تومان از منابع در ۱۰ استان این برنامه آغاز شد.
محبوبی متذکر شد: برابر آمارها ۱۱ میلیون نفر از شهروندان ایرانی در بافت‌های فرسوده زندگی می‌کنند که این عدد تا ۱۷ میلیون نفر نیز می‌رسد.
وی تصریح کرد: این محیط‌ها کانون‌های بالقوه تولید آسیب‌های اجتماعی هستند، ما در مشهد با جامعه‌ای درگیر هستیم که به‌جز سرانه مذهبی در مابقی سرانه‌ها پایین‌تر از سرانه سایر شهرها هستند.
معاون امور آسیب‌ها و مسائل اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور با بیان اینکه این محیط‌ها مستعد آسیب‌های اجتماعی هستند، عنوان کرد: عمده دلیل آن از دیدگاه جامعه شناختی آن است که نظارت در این محیط‌ها کمتر است، ما قبول داریم نیازهای ساکنین در این مناطق ، اقتصادی است اما پاسخ دادن به این نیازها اگر مبتنی بر مشارکت اجتماعی نباشد، راه به جایی نمی‌بریم، باید روش‌ها مبتنی بر الگویی باشد که مشارکت ساکنین را همراه خود داشته باشد که الگوی ایجاد دفاتر تسهیل‌گری نمونه‌ای از این مشارکت است.
بازآفرینی شهری نیازمند شفافیت است
رئیس شورای شهر مشهد نیز در این همایش گفت: تحقق برنامه‌های بهسازی و نوسازی شهری مستلزم اتخاذ سیاست‌های چندوجهی در حوزه عمران، خدمات و مسکن شهری و خدمات اجتماعی و اقتصادی به‌ساکنان این نواحی است.
محمدرضا حیدری اظهار کرد: شهرها بیش از آنکه یک مجموعه کالبدی باشند، یک سازمان اجتماعی، با هویت مشخص و شبکه‌های درونی خود هستند.
وی افزود: امروزه در کشور و کلان‌شهری چون مشهد بافت‌های فرسوده و قدیمی تبدیل به‌معضلی جدی و محوری شده‌اند به‌گونه‌ای که شهرداری‌ها و دولت را در تکاپوی ساماندهی و بازآفرینی این بافت‌ها سوق داده استف در این میان رویکردهای مرمت و بهسازی شهری در سیر تحول و تکامل خود از بازسازی، باز زنده‌سازی، نوسازی و توسعه مجدد به بازآفرینی و نوزایی شهری تکامل‌یافته است.
رئیس شورای شهر مشهد با بیان اینکه مفهوم بازآفرینی در ادبیات شهری و اجرایی مطرح بوده است، بیان کرد: با این احوال امروز بازآفرینی شهری تبدیل به‌نیاز جدی شهرها شده است در واقع بازآفرینی شهری فرآیندی است که به خلق فضای شهری جدید با حفظ ویژگی‌های اصلی منجر می‌شود.
حیدری با بیان اینکه در حوزه بازآفرینی دو موضوع بافت اجتماعی و منابع مالی باید توجه کرد، تصریح کرد: در حوزه بافت اجتماعی در بازآفرینی شهری باید به‌چند موضوع توجه ویژه داشت، به‌گونه‌ای که باید دسترسی ساکنان به‌خدمات زیربنایی و روبنایی جدید و همچنین بازگشایی معابر و توسعه خدمات در گام اول مورد توجه باشد، زیرا با این اقدام به‌صورت عملی شاهد احیای هویت اجتماعی آن منطقه هستیم و به مردم اعلام می‌کنیم که نمی‌خواهیم این منطقه و بافت اجتماعی آن را نابود کنیم بلکه به‌دنبال بازآفرینی شهری با مشارکت اجتماعی هستیم.
وی تاکید کرد: تا کنون سخنان زیادی در این رابطه گقته شده، اما در عمل فعالیتی شکل نگرفته است، اکنون اگر یک دفتر بازآفرینی تشکیل می‌شود باید سرمایه‌گذار آن مشخص باشد.
رئیس شورای شهر مشهد با اشاره به بافت‌های فرسوده اطراف حرم مطهر، آبکوه و وکیل‌آباد اظهار کرد: متأسفانه مداخله تمام عیار باعث از دست رفتن سرمایه‌های زیادی در این مناطق شده است.
حیدری متذکر شد: نخستین و مهم‌ترین مسئله در بازآفرینی شهری بحث سرمایه است، باید فرآیند سود سرمایه برای سرمایه‌گذار مشخص باشد.
