فرازهایی از زندگی امام هفتم(ع) در گفت وگو با آیت ا... عباسی خراسانی؛
صبر و حلم مهمترین آموزه اخلاقی امام موسی کاظم علیه السلام/حدیث جالب امام هفتم درباره آراستگی مرد در خانه
ساحل عباسی- امام موسی بن جعفر معروف به امام موسی کاظم و باب الحوائج از ائمه شیعیان به شمار می روند که دوران امامت ایشان با خلاف منصور، هادی، مهدی و هارون عباسی مصادف بود.ایشان چندین باز از سوی مهدی و هارون عباسی زندانی شد ودر سال 183 ه.ق به شهادت رسید. زندگی امام کاظم علیه السلام با اوج قدرت خلافت عباسی همزمان بود اما ایشان با مناظرات وگفتگوهایی که با برخی از عالمان یهودی و مسیحی داشتند و بیان احادیث بسیاری موجب روشنگری در زمان حیات خود بودند.
منابع شیعه و سنی، علم، عبادت، بردباری و بخشندگی وی را ستوده و آنها را به ایشان لقب داده اند. سالگرد شهادت امام موسی کاظم علیه السلام بهانه ای شد تا در محضر درس آیت الله هادی عباسی خراسانی بنشینیم ومرور کوتاهی داشته باشیم به زندگی امامی که به فرو خوردن خشم وحلم فراوان مشهوراست.
آیت الله هادی عباسی خراسانی استاد حوزه علمیه قم با اشاره به زندگی امام موسی کاظم درباره ایشان گفت: یکی از وقایعی که در ماه رجب ماهی که از صفات قرآنی ونقطه اتصال بین انسان وخدا به وقوع پیوسته شهادت امام موسی کاظم علیه السلام است. امام موسی کاظم علیه السلام بعد از شهادت امام صادق علیه السلام در سال 148 ه .ق به عنوان امام شیعیان عهده دار مسوولیت جامعه دینی وشیعی زمان خود شدند وعهده دار رسالت مکتب علمی عملی بازمانده از دوران حیات مبارک امام صادق علیه السلام را که بزرگانی از سایر مذاهب اسلامی چون ابوحنیفه هم در پای آن درس پس می دادند شدند.
این استاد دینی با اشاره به القاب آن امام همام خاطرنشان شد: القاب امام موسی کاظم علیه السلام که درطول تاریخ وروایات دینی برآن تاکید شده همگی نشانه هایی دال بر رفتار؛ کردار؛اندیشه وگفتار ایشان می باشد, القابی چون عبد صالح، کاظم، باب الحوائج، صابر و سایر اوصافی که برای آن حضرت ذکر شده است. امام موسی کاظم علیه السلام در سال 128 هجری قمری در روستایی از روستاهای مدینه متولد شدند و در روز 28 رجب سال 18 3 هجری قمی به سبب مسمومیت در زندان هارون به شهادت رسیدند.دوران حیات مبارک آن حضرت 55 سال عنوان شده و به کاظم که معروفترین لقب ایشان است ملقب شده اند. مسلما اولین موضوعی که دال بر اصالت فرزند و تجلی شخصیت والای اوست پدر ومادری است که فرزند از آنها متولد شده است, امام باقرعلیه السلام نسب به مادر ایشان که حمیده نام داشتند چنین عنوان کرده است : در دنیا انسان فرهیخته وستوده ای و در عالم آخرت هم انسان پسندیده ای است.
استاد عباسی خراسانی با بیان اینکه امام موسی کاظم از دیدگاه پدر معصومشان کشتی بان امت بوده اند اظهار داشت: بی شک با نگاهی به اوصاف و کمالات روحی ورفتاری معصومین می توانیم از آنها به عنوان بهترین الگوهای حیات بخش در کل زندگی امان بهره برداری کنیم و آنها را تا حد توان در خود متجلی نماییم تا به قدر لازم در زمره شیعیان واقعی حضرات معصومین علیهم السلام باشیم. حضرت امام صادق علیه السلام در جمع خانواده برای بیان ویژگی های امام موسی کاظم درباره ایشان خطاب به دیگران چنین اظهار نظر کرده اند که :فرزندان من همانند کشتی هستند اما ناخدای شما فرزندان من ومردم حضرت امام کاظم علیه السلام است.
این استاد حوزه علمیه با اشاره به ویژگی کظم غیظ امام خاطر نشان شد: یکی از مهمترین القاب امام کاظم علیه السلام کاظم است , به این معنا که ایشان ناراحتی وخشم را فرومی برده و حلم وبردباری زیادی از خود نشان می داند. گذشت یکی از بزرگترین ویژگی های اخلاقی آن امام همام بوده است از این روست که ایشان را که موسی نام داشتند به دلیل حلم فراوان کاظم خطاب می کردند. اولین موضوعی که درباره حضرت مصداق دارد کظم غیظ ایشان است. کظم غیظ یکی از راه های برون رفت از بسیاری از ناراحتی ها است چرا که انسان در موقع غضب می تواند تصمیمات خطرناکی اتخاذ کند از این روست که شیطان چندین بار براین نکته تاکید کرده که در چند جا شیطنت زیادی می کنم ویکی از انها زمان غضب ناک شدن انسانها وبودن دو فرد نامحرم در مکان خلوتی است. بی شک یکی از راه های برون رفت از دام شیطان افزایش حلم وبردباری درانسانهاست. باید در زمان غضب به اخلاق زیبای امام موسی کاظم رجوع کرد وبا تمسک به صبر بر مشکلات فائق آمد.
در روایات آمده فردی در یکی از باغات مدینه مشغول کار بود آن مرد دراین باره گفته: حضرت به دیدن من آمدند ومن با حضرت خشونت کردم حضرت به من سلام کردند من به ایشان گفتم چرا روی این زمین ها حرکت می کنید چون هدفم ناراحت کردن ایشان بود, از هر راهی برای ناراحت کردن ایشان اقدام کردم اما نه تنها حضرت ناراحت نشدند بلکه با توسل به اخلاق زیبا باعث هدایت من شدند تا جایی که برگشتم به حضرت عرض کردم خداوند متعال می داند که رسالت، نبوت وامامت را دراشخاص صبور و با اخلاقی مثل شما قرار دهد.بی شک مسوولین نظام اسلامی در صبوری وحلم با مردم وزیر دستان باید به ائمه اطهار علیهم السلام بخصوص امام موسی کاظم علیه السلام رجوع نمایند.
وی درباره یکی از روایت ها دراین باب افزود: در روایت آمده یکی از وزرای هارون الرشید که از علاقمندان وشیعیان امام کاظم علیه السلام بود از عراق وبغداد برای دیدن امام به مدینه رفت اما متوجه ناراحتی امام از خود شد بنحوی که حضرت ایشان را به حضور خود نپذیرفت, شخص با اظهار تعجب ازاینکه من محب مولایم هستم علت را جویا شد که به ایشان عنوان شد که شما درخواست یکی از مردم را اجابت نکرده ای وآن شتربان حاجتمند را دست خالی برگردانده ای!آن شخص برای جبران این موضوع از امام راهکار خواست, به ایشان گفته شد که به بقیع برو و بعد از عرض سلام به قبور بقیع سوار شتری که در فلان گوشه بقیع است شو و به بغداد برو کار آن کارگر را انجام بده نزد امام بازگرد.این موضوع بیانگر اهتمام ائمه معصومین وشخص امام موسی کاظم علیه السلام به برآورده کردن حاجات مردم است بنحوی که در روایت آمده حاجت روا کردن دیگران برابر با هفتاد حج است. زمانی که فرد از عراق به مدینه بازگشت مورد احترام ومحبت حضرت قرار گرفت وبه آن مرد عرض کردند که حالا که آن کارگر را خوشحال کردی ما هم تورا خوشحال می کنیم پس ما در خانه وارد شو.
آیت الله هادی خراسانی درخصوص اهتمام امام به آراستگی ظاهری وتوصیه مومنان به اهتمام به پاکیزگی ظاهری گفت: جریان دیگری که از اخلاق امام کاظم علیه السلام برای همه ما بخصوص آقایان درس زندگی است موضوع مراقبت از آراستگی ظاهری و نظافت است.متاسفانه برخی از مردان اهل نظافت وآراستگی ظاهری نیستند وبرخی نیز برای بیرون از منزل آراستگی را رعایت می کنند در حالی که یکی از شیعیان روایت کرده که روزی به محضر امام کاظم علیه السلام وارد شدم ایشان را دیدم در حالی که محاسن شریف را رنگ کرده بودند و با لباس خاصی داخل خانه نشسته بودند از ایشان پرسیدم آیا میهمان دارید فرمودند: منتظر میهمان هستم اما آراستگی من برای اهل خانه است, حضرت در ادامه جمله قابل توجهی فرمودند : آراستگی مرد در داخل خانه و ژولیده نبودن او باعث تقویت عفت زن می شود و در ادامه فرمودند: اهل نظافت بودن و خوش بویی از اخلاق انبیای الهی است.
این استاد اخلاق ومعارف دینی در پایان با اشاره به یکی از وقایع تاثیر گذار اخلاقی در دوران زندگی آن حضرت اظهار داشت: نکته دیگری از حضرت که برای مردم امروزبسیار قابل اقتداست شنیده شدن صدای موسیقی از درون یکی از خانه های مدینه است بنحوی که شخصی از آن خانه بیرون آمد امام کاظم به وی فرمودند:آیا صاحب این خانه آزاد است یا بنده ؟ گفتند آزاد است امام در پاسخ فرمودند اگر بنده می بود از خدایش می ترسید واینگونه صدای موسیقی اش از خانه بیرون نمی آمد و موجب اذیت مردم نمی شد! صاحب خانه که متوجه این موضوع شد پای برهنه دنبال امام راه افتاده واز آقا درخواست توبه کرد.در تاریخ آمده این مرد تا پایان عمر به برکت آن روزی که در محضر امام توبه کرد دیگر کفش به پا نکرد, یا در حالت صفوان که به هارون شتر اجاره می داد آمده که امام موسی کاظم علیه السلام به ایشان گفته اند: هرگز به ظالم کمک نکن ولو اینکه اجاره دادن شترهایت باشد.
استاد هادی عباسی خراسانی با اشاره به تعیین چارچوب هایی در تقسیم اوقات از بیان امام موسی کاظم علیه السلام خاطر نشان شد: در روایات آمده شخصی بر امام کاظم علیه السلام وارد شد واز ایشان دستور کار روزانه را خواست امام فرمودند: روزت را به چهار قسمت تقسیم کن یک قسمت مناجات با خدا، یک قسمت از روز را برای زندگی با عائله و تجارت و کسب وکار و رسیدگی به امور زندگی وقسمت سوم را به معاشرت با افرادی که موجب تعالی روحی تو می شوند و قسمت چهارم را به تفریح اختصاص بده که تفریح توان مضاعفی برای تقویت سایر فعالیتهای روز دیگر به شما می بخشد. بی شک پیروی از راه وروش وسیره امامی که مظهر پیروزی بر خشم و غضب است بسیار مفید به فایده بوده ومی تواند نجات بخش ما در زندگی دنیا وآخرت باشد.
منابع شیعه و سنی، علم، عبادت، بردباری و بخشندگی وی را ستوده و آنها را به ایشان لقب داده اند. سالگرد شهادت امام موسی کاظم علیه السلام بهانه ای شد تا در محضر درس آیت الله هادی عباسی خراسانی بنشینیم ومرور کوتاهی داشته باشیم به زندگی امامی که به فرو خوردن خشم وحلم فراوان مشهوراست.
آیت الله هادی عباسی خراسانی استاد حوزه علمیه قم با اشاره به زندگی امام موسی کاظم درباره ایشان گفت: یکی از وقایعی که در ماه رجب ماهی که از صفات قرآنی ونقطه اتصال بین انسان وخدا به وقوع پیوسته شهادت امام موسی کاظم علیه السلام است. امام موسی کاظم علیه السلام بعد از شهادت امام صادق علیه السلام در سال 148 ه .ق به عنوان امام شیعیان عهده دار مسوولیت جامعه دینی وشیعی زمان خود شدند وعهده دار رسالت مکتب علمی عملی بازمانده از دوران حیات مبارک امام صادق علیه السلام را که بزرگانی از سایر مذاهب اسلامی چون ابوحنیفه هم در پای آن درس پس می دادند شدند.
این استاد دینی با اشاره به القاب آن امام همام خاطرنشان شد: القاب امام موسی کاظم علیه السلام که درطول تاریخ وروایات دینی برآن تاکید شده همگی نشانه هایی دال بر رفتار؛ کردار؛اندیشه وگفتار ایشان می باشد, القابی چون عبد صالح، کاظم، باب الحوائج، صابر و سایر اوصافی که برای آن حضرت ذکر شده است. امام موسی کاظم علیه السلام در سال 128 هجری قمری در روستایی از روستاهای مدینه متولد شدند و در روز 28 رجب سال 18 3 هجری قمی به سبب مسمومیت در زندان هارون به شهادت رسیدند.دوران حیات مبارک آن حضرت 55 سال عنوان شده و به کاظم که معروفترین لقب ایشان است ملقب شده اند. مسلما اولین موضوعی که دال بر اصالت فرزند و تجلی شخصیت والای اوست پدر ومادری است که فرزند از آنها متولد شده است, امام باقرعلیه السلام نسب به مادر ایشان که حمیده نام داشتند چنین عنوان کرده است : در دنیا انسان فرهیخته وستوده ای و در عالم آخرت هم انسان پسندیده ای است.
استاد عباسی خراسانی با بیان اینکه امام موسی کاظم از دیدگاه پدر معصومشان کشتی بان امت بوده اند اظهار داشت: بی شک با نگاهی به اوصاف و کمالات روحی ورفتاری معصومین می توانیم از آنها به عنوان بهترین الگوهای حیات بخش در کل زندگی امان بهره برداری کنیم و آنها را تا حد توان در خود متجلی نماییم تا به قدر لازم در زمره شیعیان واقعی حضرات معصومین علیهم السلام باشیم. حضرت امام صادق علیه
این استاد حوزه علمیه با اشاره به ویژگی کظم غیظ امام خاطر نشان شد: یکی از مهمترین القاب امام کاظم علیه السلام کاظم است , به این معنا که ایشان ناراحتی وخشم را فرومی برده و حلم وبردباری زیادی از خود نشان می داند. گذشت یکی از بزرگترین ویژگی های اخلاقی آن امام همام بوده است از این روست که ایشان را که موسی نام داشتند به دلیل حلم فراوان کاظم خطاب می کردند. اولین موضوعی که درباره حضرت مصداق دارد کظم غیظ ایشان است. کظم غیظ یکی از راه های برون رفت از بسیاری از ناراحتی ها است چرا که انسان در موقع غضب می تواند تصمیمات خطرناکی اتخاذ کند از این روست که شیطان چندین بار براین نکته تاکید کرده که در چند جا شیطنت زیادی می کنم ویکی از انها زمان غضب ناک شدن انسانها وبودن دو فرد نامحرم در مکان خلوتی است. بی شک یکی از راه های برون رفت از دام شیطان افزایش حلم وبردباری درانسانهاست. باید در زمان غضب به اخلاق زیبای امام موسی کاظم رجوع کرد وبا تمسک به صبر بر مشکلات فائق آمد.
در روایات آمده فردی در یکی از باغات مدینه مشغول کار بود آن مرد دراین باره گفته: حضرت به دیدن من آمدند ومن با حضرت خشونت کردم حضرت به من سلام کردند من به ایشان گفتم چرا روی این زمین ها حرکت می کنید چون هدفم ناراحت کردن ایشان بود, از هر راهی برای ناراحت کردن ایشان اقدام کردم اما نه تنها حضرت ناراحت نشدند بلکه با توسل به اخلاق زیبا باعث هدایت من شدند تا جایی که برگشتم به حضرت عرض کردم خداوند متعال می داند که رسالت، نبوت وامامت را دراشخاص صبور و با اخلاقی مثل شما قرار دهد.بی شک مسوولین نظام اسلامی در صبوری وحلم با مردم وزیر دستان باید به ائمه اطهار علیهم السلام بخصوص امام موسی کاظم علیه السلام رجوع نمایند.
وی درباره یکی از روایت ها دراین باب افزود: در روایت آمده یکی از وزرای هارون الرشید که از علاقمندان وشیعیان امام کاظم علیه السلام بود از عراق وبغداد برای دیدن امام به مدینه رفت اما متوجه ناراحتی امام از خود شد بنحوی که حضرت ایشان را به حضور خود نپذیرفت, شخص با اظهار تعجب ازاینکه من محب مولایم هستم علت را جویا شد که به ایشان عنوان شد که شما درخواست یکی از مردم را اجابت نکرده ای وآن شتربان حاجتمند را دست خالی برگردانده ای!آن شخص برای جبران این موضوع از امام راهکار خواست, به ایشان گفته شد که به بقیع برو و بعد از عرض سلام به قبور بقیع سوار شتری که در فلان گوشه بقیع است شو و به بغداد برو کار آن کارگر را انجام بده نزد امام بازگرد.این موضوع بیانگر اهتمام ائمه معصومین وشخص امام موسی کاظم علیه السلام به برآورده کردن حاجات مردم است بنحوی که در روایت آمده حاجت روا کردن دیگران برابر
آیت الله هادی خراسانی درخصوص اهتمام امام به آراستگی ظاهری وتوصیه مومنان به اهتمام به پاکیزگی ظاهری گفت: جریان دیگری که از اخلاق امام کاظم علیه السلام برای همه ما بخصوص آقایان درس زندگی است موضوع مراقبت از آراستگی ظاهری و نظافت است.متاسفانه برخی از مردان اهل نظافت وآراستگی ظاهری نیستند وبرخی نیز برای بیرون از منزل آراستگی را رعایت می کنند در حالی که یکی از شیعیان روایت کرده که روزی به محضر امام کاظم علیه السلام وارد شدم ایشان را دیدم در حالی که محاسن شریف را رنگ کرده بودند و با لباس خاصی داخل خانه نشسته بودند از ایشان پرسیدم آیا میهمان دارید فرمودند: منتظر میهمان هستم اما آراستگی من برای اهل خانه است, حضرت در ادامه جمله قابل توجهی فرمودند : آراستگی مرد در داخل خانه و ژولیده نبودن او باعث تقویت عفت زن می شود و در ادامه فرمودند: اهل نظافت بودن و خوش بویی از اخلاق انبیای الهی است.
این استاد اخلاق ومعارف دینی در پایان با اشاره به یکی از وقایع تاثیر گذار اخلاقی در دوران زندگی آن حضرت اظهار داشت: نکته دیگری از حضرت که برای مردم امروزبسیار قابل اقتداست شنیده شدن صدای موسیقی از درون یکی از خانه های مدینه است بنحوی که شخصی از آن خانه بیرون آمد امام کاظم به وی فرمودند:آیا صاحب این خانه آزاد است یا بنده ؟ گفتند آزاد است امام در پاسخ فرمودند اگر بنده می بود از خدایش می ترسید واینگونه صدای موسیقی اش از خانه بیرون نمی آمد و موجب اذیت مردم نمی شد! صاحب خانه که متوجه این موضوع شد پای برهنه دنبال امام راه افتاده واز آقا درخواست توبه کرد.در تاریخ آمده این مرد تا پایان عمر به برکت آن روزی که در محضر امام توبه کرد دیگر کفش به پا نکرد, یا در حالت صفوان که به هارون شتر اجاره می داد آمده که امام موسی کاظم علیه السلام به ایشان گفته اند: هرگز به ظالم کمک نکن ولو اینکه اجاره دادن شترهایت باشد.
استاد هادی عباسی خراسانی با اشاره به تعیین چارچوب هایی در تقسیم اوقات از بیان امام موسی کاظم علیه السلام خاطر نشان شد: در روایات آمده شخصی بر امام کاظم علیه السلام وارد شد واز ایشان دستور کار روزانه را خواست امام فرمودند: روزت را به چهار قسمت تقسیم کن یک قسمت مناجات با خدا، یک قسمت از روز را برای زندگی با عائله و تجارت و کسب وکار و رسیدگی به امور زندگی وقسمت سوم را به معاشرت با افرادی که موجب تعالی روحی تو می شوند و قسمت چهارم را به تفریح اختصاص بده که تفریح توان مضاعفی برای تقویت سایر فعالیتهای روز دیگر به شما می بخشد. بی شک پیروی از راه وروش وسیره امامی که مظهر پیروزی بر خشم و غضب است بسیار مفید به فایده بوده ومی تواند نجات بخش ما در زندگی دنیا وآخرت باشد.
