«صبر» حلقه گمشده زندگی امروز است/ گره گشایی از کار مردم، سیره امام جواد(ع)

ماه رجب از پر فضیلت ترین ماه های خداوند است و ولادت فرزند علی بن موسی الرضا(ع) نورانیت این ماه را دو چندان کرده است. 

 

امامان معصوم (علیه السلام) از نظر داشتن صفات عالی انسانی و از جمله مکارم اخلاق در حد اعلای کمال هستند. سجایا و مکارم اخلاقی این بزرگوران از والاترین منبع اخلاق سرچشمه گرفته است. آنان اخلاق نیک را از جد گرامیشان پیامبر اسلام (ص) به ارث بردند و آیینه تمام نمای رسول خدا (ص) هستند.

 

فضائل و مکارم اخلاقی امام جواد (ع) به گونه ای بود که همگی حتی مخالفان و دشمنان بدان اعتراف کرده و با دیدن آن خصال برجسته ناخودآگاه مجذوب آن وجود الهی شده، زبان به مدح و ستایش می گشودند.

 

بر همین اساس خبرگزاری رضوی با حجت الاسلام مسلم داوودی نژاد مشاور نهاد رهبری در دانشگاه ها و ستاد ازدواج کشور و کارشناس مسائل خانواده در خصوص چگونگی بهره گیری از آموزه های امام جواد(ع) در زندگی امروز گفتگویی داشته است که در ادامه می خوانیم.

 

وی ابراز کرد: امام رضا(ع) با وجود اینکه کنار فرزند نیستند، اما مراقبت های ویژه ای داشتند و نصیحت های ایشان به فرزندشان از نکات ظریفی است که کمتر به آن توجه شده است‌. 

 

بسیاری از خانواده ها شکایت می کنند از اینکه چون پدر کنار فرزند نیست نمی تواند کاری تربیتی انجام دهند؛ در حالیکه امام رضا(ع) بسیار بر این امر مهم توجه و تاکید داشتند‌‌‌. 

 

این کارشناس مسائل خانواده ابراز کرد: هنگامی که امام رضا(ع) در خراسان بودند، اصحاب، امام جواد(ع) را از درب فرعی خانه خارج می‌کردند تا با افراد کمتری که برای دریافت کمک گرد خانه‌ شان تجمع می‌کردند، مواجه شوند.

 

حضرت رضا(ع) نامه‌ای به فرزندشان فرستادند و به او سفارش نمودند تا به حرف کسانی که به او می‌گویند از درب اصلی رفت و آمد نکند، گوش ندهند. امام رضا(ع) در این نامه به فرزندشان سفارش کردند که: «هر زمان می‌خواهی از خانه خارج شوی، مقداری سکه طلا و نقره همراه داشته باش. هیچ‌کس از تو درخواستی نکند مگر اینکه چیزی به او بدهی.». امام در این فراز تاکید می کنند که در بین مردم حضور داشته باش تا اگر کسی از تو کمک خواست به او پاسخ دهی. 

 

من گاهی در حرم امام رضا(ع) نگاه می کنم برخی شخصیت ها مانند حجت الاسلام قرائتی به گونه ای وارد و خارج می شوند که از میان جمعیت و مردم عبور کنند. با اینکه او را به زحمت می اندازند اما می ایستد و با آرامش گوش می کند و گاهی ارجاع می دهد و می گوید از طلبه ای سوال کنید این درسی است برای ما که با مردم مدارا می کنیم.
 

وی با اشاره به اینکه یکی از حلقه های گمشده زندگی امروز صبر است، افزود: یکی از مهم ترین سیره های تربیتی امام جواد که در جامعه ما به شدت به آن نیازمند است موضوع "صبر" می باشد، پیامبر خوبی ها حضرت محمد(ص) فرمودند :«اِنتِظارُ الفَرَجِ بِالصَّبرِ عِبادَةٌ ؛انتظار فَرَج با شكيبايى ، عبادت است»

 

فردی می تواند ادعای انتظار امام زمان(ع) را داشته باشد که صبور باشد. بسیاری تاکید بر دعای فرج و هیئت رفتن دارند،  اما حداقل صبر با خود، خانواده و جامعه را ندارند‌ . برخی حتی نسبت به خودشان  عصبانی و پرخاشگر می شوند. 

 

فشار های روحی و روانی در جامعه را نمی توانیم تحمل کنیم‌. بسیار قابل تامل است که یک کلمه حرف بی حساب را نمی توانیم در رفتار با همسر تحمل کنیم، بعد دم از مهدی فاطمه می زنیم. ما اگر می خواهیم امام جوادی زندگی کنیم گام اول صبر است. 

انسان بخشنده انتظاری از دیگران ندارد

حجت الاسلام داوودی نژاد ابراز کرد: گام دوم جود و احسان است. نام امام نهم جواد است چون بخشنده است. جواد از ریشه «جود» در لغت به معنای سخیّ و بسیار بخشنده است و در اصطلاح کلام اسلامی «جواد» به کسی گفته می‌شود که آنچه سزاوار حال دیگری است را در اختیار او قرار داده و از وی انتظار جبران نیز نداشته باشد. جواد کسی است که چیز مناسب را بدون چشم داشت در جای مناسب خود، جود و بخشش کند. 

 

اما متاسفانه این جود و بخشش در جامعه ما کمرنگ است. در ارث و میراث خواهر و برادر چه می کنند؟ نه تنها جود و احسان ندارند بلکه حق دیگری را نیز پایمال می کنند. 

 

بزرگی می فرمود اگر کسی به شما ظلم کرده که  لایق بخشیدن نیست، اما شما لایق مهربان بودن هستید؛ بنابراین مهربان باشیم مانند امام جواد‌. 

مسئولین در پیروی از سیره امام جواد، باید خدمت گذار مردم باشند

مشاور نهاد رهبری در دانشگاه ها و ستاد ازدواج کشور گفت: خدمت گذار مردم بودن از خصوصیات و و شاخصه های تربیتی امام جواد(ع) است ؛ چرا که ایشان هر اندازه می توانستند قدم خیر برمی داشتند و دست گیر مردم بودند.

یکی از افراد اهل سجستان ایران (سیستان امروزی) گفت به حج و خدمت امام جواد (ع) رفتم و گفتم فرماندار سجستان برای من مالیات سنگینی بسته است و شما می‌توانید یک نامه‌ای به او بنویسید که این مالیات را ببخشد؟

امام جواد (ع) کاغذی را برداشتند و چنین نوشتند: «أَمَّا بَعْدُ فَإِنَّ مُوصِلَ کِتَابِی هَذَا ذَکَرَ عَنْکَ مَذْهَباً جَمِیلًا.» «کسی که نامه من را به تو می‌رساند خیلی از تو تعریف کرده است. از اعتقادات و رفتار خوبت برای من صحبت کرده است.» «وَ إِنَّ مَا لَکَ مِنْ عَمَلِکَ مَا أَحْسَنْتَ فِیهِ.» «یعنی آنی که به تو می‌رسد همین کار‌های خوبی است که انجام می‌دهی.»« فَأَحْسِنْ إِلَى إِخْوَانِکَ» «برای برادران ایمانی خودت، حالا که مذهب استانداری را داری، به این‌ها رسیدگی کن.»

در ادامه نامه چنین آمده بود که : آقای فرماندار (مسئول) بدان از حکومت فقط خدمت به مردم می‌ماند و «و أعلم أن الله عزّ و جلّ سائلک عن مثاقیل الذرّ و الخردل» «خداوند از عملی که به اندازه دانه خردل است، سوال می‌کند.» یعنی خداوند، فردای قیامت شمای مسئول را روی پل صراط نگه می‌دارد و از ذره ذره کارهایت، از حقوقی که داده‌ای تا بیت المالی که در دستت بوده است و از همه جزئیات سوال می‌کند و باید به تمامی آن‌ها پاسخ بدهی.

مرد سیستانی تعجب کرد که این نامه به درد مشکلش نمی‌خورد چراکه به نوعی، نصیحت و کلی بود، ولی وقتی فرماندار، این خبر را شنید، سوار بر مرکب شد و دوازده کیلومتر (دو فرسخ) از سجستان بیرون آمد و گفت که شنیدم این مرد از حج برمی گردد و برای من نامه‌ای از آقایم امام جواد (ع) آورده است و در دو فرسخی به مرد سیستانی رسید و سپس، خم شد و دست آن مرد را بوسید و گفت: دستی که نامه امام من را آورده است را باید بوسید.

فرماندار سجستان، نامه رسیده از امام جواد (ع) را روی چشم هایش گذاشت و بوسید و گریه کرد و سپس از مرد پرسید: چه حاجتی داری؟ او حاجت خود را بیان کرد و فرماندار به او گفت: تا زمانی که من والی شهر شمایم از دادن مالیات معاف هستی و بعد هم از عائله او پرسید و وقتی فهمید که عائله‌مند است، او را با بخششی از مال خود، مورد احسان قرار داد و تا زمانی که بر سِمَت خود باقی بود نه از او مالیات گرفت و نه کمک خود را قطع کرد و همچنین، مرد را به دارالاماره برد و به او گفت: هرچیزی که از ثروتم را بتوانم نصف کنم را با تو تقسیم می‌کنم.

این کارشناس مسائل خانواده ابراز کرد: این موضوع نشان می‌دهد که این فرماندار، دست به خیر بوده است و چقدر خوب است که مسئولین ما هم به چنین مسائلی توجه داشته باشند و به نامه هایی که از مردم می رسد رسیدگی کنند.

این نامه امام جواد (ع) هم امروز خطاب به تک تک افرادی است که دستشان به جایی می‌رسد چراکه فقط احسان برای انسان باقی می‌ماند و فرد مسئول باید فردای قیامت جوابگو باشد.

امام جواد(ع) باب رحمت الهی هستند
حجت الاسلام داوودی نژاد ابراز کرد: نکته عجیب در خصوص سیره امام جواد(ع) روایاتی است که درباره ولادت ایشان عنوان شده است. علی بن موسی الرضا نسبت به پسر بزرگوارشان می فرمایند‌ «این مولود، مولودی است که در اسلام، پربرکت تر از او برای شیعیان ما زاده نشده است» بنابراین در رحمت در خانه امام جواد(ع) است.

این کارشناس مسائل خانواده ابراز کرد: حضرت رضا (ع) در همان شب ولادت، شیعیان را از تولد فرزند خود آگاه کرد و فرمود: حق تعالی به من پسری عنایت کرد که چون موسی بن عمران شکافنده دریاهاست و نظیر عیسی بن مریم (ع) است که حق تعالی مادر او را مقدس و مطهر گردانید و طاهر و مطهر آفریده شده بود. با شنیدن این خبر دل شیعیان شاد، چشم آنان روشن و نگرانی ایشان برطرف شد و خدا را بر این نعمت سپاس گفتند.

امام هشتم شیعیان، نام مولودش را به نام جدش رسول خدا (ص) محمد گذاشت. زیرا در صحیفه ای که از آسمان نازل شده بود، آن حضرت، کنیه ابوجعفر را برای فرزندش انتخاب کرد و همواره او را با این کنیه می خواند و چون در نام و کنیه با پیشوای پنجم امام محمد باقر (ع) مشترک بود، نزد مورخان و محدثان به ابوجعفر ثانی مشهور گشت.