خبرگزاری رضوی 20 مرداد 1399 ساعت 14:24 https://www.razavi.news/fa/report/59384/لطمه-کرونا-حوزه-نشر-غیرقابل-انکارست-ناشران-دوام-بیاورند -------------------------------------------------- رئیس تعاونی ناشران خراسان رضوی در گفتگو با خبرگزاری رضوی؛ عنوان : لطمه کرونا به حوزه نشر غیرقابل انکارست/ناشران دوام بیاورند -------------------------------------------------- مشهد- رئیس تعاونی ناشران خراسان رضوی خواستار حمایت از ناشران برای تاب آوری در دوران فعلی به دلیل شیوع کرونا برای جلوگیری از تعطیلی صنوف فعال در این حوزه شد. متن : خبرگزاری رضوی- همین طور که در گزارش ها و خبرهای متمادی به آن اشاره کردیم، کرونا خسارات و زیان های بعضا جبران ناپذیری به کسب و کارهای مختلف وارد کرد و نه تنها در کشورمان بلکه در دنیا بحران اقتصادی ناشی از این بیماری همه گیر غیر قابل انکار است و متاسفانه هرروز شاهد از رونق افتادن و تعطیلی صنوف مختلف هستیم. از جمله حوزه هایی که در این مدت دچار مشکلاتی بیشتر از قبل شد صنعت نشر و حوزه کتاب است، موضوعی که خبرگزاری رضوی بارها بدان پرداخته و از معضلات همیشگی ناشران کتاب و بی توجه به این عرصه مهم فرهنگی کشورمان سخن گفته است و در این مدت نیز شیوع کرونا بر مشکلات ناشران و فروش کتاب تاثیر عمیقی گذاشته است. در این بین اگر زیرساخت ها فراهم باشد و حمایت های لازم از این بخش به عمل آید مسلما کمتر شاهد تعطیلی کتاب فروشی ها و خداحافظی ناشران باتجربه از این صنعت خواهیم بود. اما چالش هایی پیش رو و ارائه راهکار برای رونق این حوزه موضوعی است که با مهدی نصیرزاده مدیر انتشارات «مرندیز» و رئیس تعاونی ناشران خراسان رضوی در میان گذاشتیم.  *جناب نصیرزاده در حال حاضر فضای نشر کشورمان را چطور ارزیابی می کنید؟ از مشکلات این حوزه برایمان بگویید. حوزه نشر از مدت ها قبل مشکلات های زیادی داشته و مدت هاست که فضای نشر کشور دچار چالش است اما به هرحال این حوزه جسته و گریخته به کار خود ادامه داده و میدهد. ولی متاسفانه با توجه به این که در کشورمان بسیاری از زیرساخت ها فراهم نیست شرایط جدید باعث شد ضربه بزرگی هم به حوزه نشر و هم کتابفروشی ها وارد شود‌. از طرفی کسانی که در حوزه کتاب فعالیت می کنند آنطور که باید توانایی مالی ندارند که بتوانند شرایط را تسهیل ببخشند و اکنون بسیاری از کتاب فروشی ها باتوجه به این که اصل فایده و ارزش را مدنظر قرار داده اند در روزهای کرونا شرایط مساعدی ندارند، تقاضا کم است و مساله کرونا علاوه بر مشکلات درمانی مشکلات اقتصادی را نیز اضافه کرده است. کتاب های درسی و کمک اموزشی نیز با مشکل مواجه شده اند، بی هیچ روی کتاب خواندن به فراغت و آرامش خاطر نیاز دارد اما وقتی این مسایل پیش می آید شاید آن تمرکز لازم برای کتاب خواندن از بین برود و این لطمه بیشتری بر حوزه کتاب و کتاب خوانی وارد کرده است. اما در مجموع در کشور ما کتاب جز سبد اقتصادی خانوار نبوده و با شیوع کرونا بر مشکلات این حوزه اضافه شد، نمی گویم کرونا فقط بر صنعت نشر و کتاب ضربه زده اما به هرحال به صنوف دیگر مقطعی بوده است اما کتاب و نشر از گذشته دچار مشکل بوده و حالا با این ویروس جهانی دامنه این ضربه بیشتر شده است. *پس با این توضیحات تیراژ کتاب نیز پایین آمده است؟ بله تیراژ کتاب پایین آمده و زمانی که تقاضا نیست تیراژ کم می شود. خیلی از ناشران به چاپ دیجیتال روی آوردند و البته تعدادش کم است و بر مبنای تقاضا، کتاب چاپ میشود مگر این که فروشش زیاد باشد وگرنه اکثرا تیراژها را به زیر هزار تا رسانده اند و به مرور چاپ مجدد می کنند چرا که بحث انبارها و برگشت سرمایه نیز مدنظر است و درست است دولت تمهیداتی در مواجه با توزیع کاغذ به قیمت یارانه ای بین ناشران اقدام کرده، منتها بخش کاغذ یک بخش تولید است نه همه آن و ما باید دیگر مواردی که در این حوزه نقش دارند از جمله گرافیک، چاپ، صحافی و... را نیز مدنظر قرار دهیم و تمام اینها باعث شده قیمت ها سرسام اور افزایش یابد. عملا شاید قیمت کتاب دوبرابر شده باشد اما قیمت مقوا نسبت به سال گذشته ۵ برابر شده است. * طرح های فروش اینترنتی چقدر توانسته جبران کسری فروش در دوران کرونا باشد؟ و توانسته مشکلات این حوزه را مرتفع کند؟  خیر اصلا. ممکن است بخشی از این مشکلات را جواب داده باشد. سفارش اینترنتی این است که شما به دنبال کتاب خاصی هستید و جستجو می کنید و سفارش میدهید اما در مورد کتاب عمومی حتما باید به بازار بروید و مثل باقی اجناس آن را با چشم ببینید، طرح جلد و عنوانش شما را جذب کند و باید حضور مستقیم داشته باشید. سفارش اینترنتی شاید بخشی از نیاز انسان را پوشش بدهد اما در مورد کتاب های عمومی نه و این نوع خرید جایگزین خرید حضوری نیست و حتی کتابفروشی ها به این مساله اذعان می کنند بیشترین فروش متعلق به فروش حضوری آنها است. فروش اینترنتی تنها بخشی از مشکل را پوشش داده است. از طرف دیگر فروش اینترنتی هزینه پست هم دارد که گاهی از قیمت کتاب بالاتر می رود و زیرساخت های لازم برای ارسال کتاب به صورت رایگان فراهم نشده است و اگر بناست این روال ادامه پیدا کند کسانی که در حوزه توزیع فعالیت می کنند باید فکری به حال این موارد کنند. *همینطور که مستحضرید و خودتان به آن اشاره کردید با شیوع کرونا صنعت نشر و کتاب دچار آسیب های عدیده ای شد، با این اوصاف چه راهکاری برای جبران مشکلات اقتصادی کرونا در حوزه نشر پیشنهاد می کنید؟ برای جبران خسارات ناشی از کرونا، کارهایی انجام شده مانند طرح «تابستانه کتاب» که البته بازهم حضوری است و بخشی از کتاب فروشی ها براساس کانال هایی که دارند کتاب هایشان را معرفی و ارسال می کنند و به فروش شان منجر می شود اما واقعیت این است که باتوجه به این که زیر ساخت های لازم در کشور فراهم نیست، این که در یک بازه زمانی کوتاه مدت طرحی را ارایه دهیم که این مشکلات را پوشش دهد شاید واقعا امکان پذیر نباشد؛ اما امیدواریم با هم اندیشی که در حوزه های مختلف در حال انجام است بتوانیم کاری کنیم که حداقل جلوی تعطیلی کتاب فروشی ها و انصراف ناشران را بگیریم و اگر بتوانند فعالان این حوزه در دوره کرونا تاب آوری کنند که صدالبته به حمایت های لازم هم نیاز دارند، شریان ها تولید و انتشار کتاب بسته نمی شود. واقعیت این است بازگردان کسی که از یک شغل بیرون رفته کار سختی است چرا که مسلما تجربیات ناخوشایندی داشته که باعث شده از یک حوزه خارج شود و بازگشت مجدد به شرایط قبلی منوط به رفع مشکلاتی است که باعث رهایی آن فرد از شغل شده است، بنابراین قبل از این که به این مرحله برسیم باید از مشکلات احتمالی در این مسیر جلوگیری کنیم. در این مدت ناشرانی که چندین سال فعالیت می کردند با مشکلات عدیده ای مواجه شدند که با سابقه ای ۴۰ ساله تصمیم گرفتند از حوزه نشر خارج شوند. با این اقدام در واقع ۴۰ سال انباشت تجربه را از دست می دهیم چراکه آورده های تجربی خود را از با خود میبرند و انشالله که این اتفاق نیفتد و تا مجدد کسب و کار رونق پیدا کند. *منظورتان این است با تزریق بودجه می توان به این بخش فرهنگی کشور کمک کرد؟ و اینکه گردش مالی کتاب به نسبت دیگر حوزه ها چقدر است؟  واقعیت این است که گردش مالی حوزه کتاب اگر ده هزارم بخش های دیگر باشد همه اینها سرپا می ماند و به عقیده من یک هزارم گردش مالی حوزه های دیگر اگر به حوزه کتاب می آمد این حوزه رونق پیدا میکرد و بسیاری از کتاب فروشی ها تعطیل نمیشد. همینطور که مشخص است نظام آماری درستی در کشور نداریم. در کشورهای خارجی عکس این قضیه وجود دارد و برای مثال در آمریکا عنوان شد کتاب های کمک آموزشی با ۱۵ درصد رشد مواجه شده، آمارهایشان دقیق و نظام مند است اما ما آمار دقیقی نداریم تا درصد رشد را دریابیم و حتی در حوزه خرده فروشی هم آمار دقیق نداریم. در خصوص آمار های کلی قضیه فرق می کند. اما در مورد آمار جزیی چون به صورت خرده مالکی است و بر مبنای مشاهدات، آماری را ارایه می دهیم که ممکن است با واقعیت هم منطبق نباشد، نمی توانیم به جواب درستی دست یابیم.