خبرگزاری رضوی 27 شهريور 1399 ساعت 12:29 https://www.razavi.news/fa/report/61001/درخشش-شعر-کلام-شهریار -------------------------------------------------- به مناسبت روز شعر و ادب پارسی؛ عنوان : درخشش شعر در کلام «شهریار» -------------------------------------------------- تهران- اشعار بی بدیل استاد شهریار قطعا ستاره درخشانی در ادبیات معاصر کشور است که غبار کهنگی بر آن نمی نشیند و هر روز برای خوانندگان شور و شعف تازه به ارمغان می آورد. متن : خبرگزاری رضوی_ امروز(بیست و هفتم شهریور) سالروز درگذشت سید محمد حسین بهجت تبریزی متخلص به «شهریار» است که به زبان های فارسی و ترکی شعر می سرود و مجموعه «حیدر بابا سلام» وی از مشهوریت خاصی برخوردار است و به بیش از ۸۰ زبان زنده دنیا ترجمه شده است ازینرو خیلی ها دلیل معروفیت شهریار را همین آلبوم می دانند و شاید به همین دلیل است که این روز را روز شعر و ادب پارسی نام گذاری کرده اند. غزل معروف «علی ای همای رحمت» و « آمدی جانم به قربانت ولی حالا چرا» او از محبوبیت ویژه ای در تمامی این سالها برخوردار بوده است.  شهریار به تمامی هنرها، به ویژه شعر، موسیقی و خوشنویسی علاقه داشت. او نسخ، نستعلیق و خط تحریری را خوب می نوشت و قرآن را با خط خوش کتابت می کرد. در جوانی، سه تار را به نیکویی تمام می نواخت، ولی پس از مدتی در پی تحولاتی درونی، برای همیشه آن را کنار گذاشت. شهریار در سرودن انواع گونه‌های شعر فارسی -مانند قصیده، مثنوی، غزل، قطعه، رباعی و شعر نیمایی- نیز تبحر داشته‌است. شهریار هم در شعر میهنی-ملّی و هم شعر مذهبی-آیینی، محبوبیت دارد. شعرهای مذهبی، دینی، آرمانی و آیینی او، از چنان محبوبیتی برخوردار است که به آن جنبه قدسی و الهام داده اند و گفته اند که آیت الله العظمی سید شهاب الدین مرعشی نجفی از مراجع تقلید شیعه و مؤسس کتابخانه عظیم قم، در رؤیای صادقانه ای شهریار را مشمول لطف خاص امام علی علیه السلام دیده و شناسایی کرده است و برای شهریار در جمع شاعران بزرگ شیعه که در طول تاریخ در مدایح علوی شعر ساخته اند، جایی خاص اختصاص داده است. از طرف دیگر، شهریار شاعری است که به مناسبت های مختلف، اشعار ملی و میهنی فراوانی سروده است که برای تقویت هویت ملی ایرانیانی، سودمند و مفید و مؤثر بوده است. اهمیت شعر و جایگاه شهریار در سخن بزرگان اما در خصوص اهمیت شعر و جایگاه شهریار از زبان بزرگان به چند نمونه اشاره کردیم که در ادامه می خوانید: مقام معظم رهبری می فرمایند: "شعر و هنر، زیباترین قالب برای همه پیام های نوین و مایه گسترش و نفوذ این پیام ها تا هر سوی خطه وسیع دل ها و جان های انسانی است و شاعران و سخن سُرایان آگاه، همیشه توانسته اند والاترین معارف انسانی را در کتیبه روزگار با نقشی جاودانه، به نسل های بعد از خود بنمایانند." ابراهیم اقبالی، شهریار شناس تبریزی، عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز و  شاگرد استاد شهریار  در گفت‌وگو با ایسنا، در مورد شهریار گفته است: شهریار امتیازات درخشانی نسبت به دیگر شاعران دارد که می‌توان دوزبانه بودن وی را از اصلیترین این امتیازات برشمرد، این امر مهم، عامل وحدت ملی است. شاعری آذری زبان که منظومه «حیدربابایه سلام» را به آن فصاحت و فخامت آفریده، از اقیانوس ادب فارسی نیز غافل نبوده و جریان‌ساز می‌شود. دیوان شهریار تابحال تصحیح نشده و به صورت مغلوط چاپ می‌شود. اثر شاعر آئینه تفکرات اوست، اما ما نتوانسته‌‎ایم به شکل صحیح اندیشه شهریار را به مخاطبانش عرضه کنیم. هنوز سی سال از فوت استاد شهریار نگذشته است که به اینقدر در دیوانش غلط وجود دارد. نیاز است که مجمعی از بزرگان ادبیات فارسی گردهم جمع آیند و به این کار همت گمارند، چراکه اگر چنین خرد جمعی نباشد، هستند افرادی که از چاپ دیوان این استاد بزرگ منافع مادی دارند و ناشیانه دست به تصحیح و حتی تحریف آن می‌برند. چنین اشخاصی خودسرانه دست به تصحیح اشعار شهریار می ‎ برند درحالیکه ما اجازه چنین کاری را نداریم و باید اثری ممدح براساس آنچه مدنظر شاعر بوده برجای بگذاریم نه آنچه که بر ذهن و اندیشه خودمان می ‎گذرد. شهریار شاعر باسوادیست که علم و هنرش را درهم آمیخته و گنجینه گرانبهایی آفریده که مخاطب عامه داشته باشد، به این معنا که شعر شهریار هم در میان عاشقان، عارفان، عزاداران حسینی، سالخوردگان، جوانان و... طرفدار داشته و دارد و طیف گسترده ‎ ای از مردم ایران مست از باده اشعار این شاعر بزرگ هستند. بدین جهت است که شهریار و شعرهایش جنبه ملی و همگانی دارد و بدیهی است هر انسان آزاده ای با خواندن اشعار او به این حقیقت ناب اذعان نماید که این بزرگمرد تاریخ از هر شاعر دیگری صلاحیت و ارجحیت بیشتری برای نامگذاری روز ملی شعر و ادب فارسی به خود داشته باشد.   بزرگترین شاعر رمانتیک زبان فارسی دکتر محمدرضا شفیعی کدکنی از اساتید برجسته ادبیات فاسی نیز معتقد است «شهریار بی هیچ تردیدی بزرگترین شاعر رمانتیک زبان فارسی است. روی کلمه رمانتیک باید قدری درنگ کنیم. اگر بگویند فلان شاعر رمانتیک است، مردم از آن « آبکی»  بودن و « سطحی» بودن و «سوزناک و بی ارزش» بودن را می­فهمند و نمی­دانند که بزرگترین جنبش فرهنگی و ادبی و هنری تاریخ بشری در اروپا و آمریکا، جنبش رمانتیسم است؛ بزرگ ترین نوابغِ هنری و ادبیِ تاریخِ بشر، امثال گوته و شیلر و… همه رمانتیک هستند. ما از رمانتیسم چه می دانیم، کدام شاهکار رمانتیک جهان را خوانده ایم یا ترجمهء آن را به زبان فارسی ارائه داده ایم؟ شهریار، از مادر، رمانتیک زاده شده بود؛ او نیازی به خواندنِ بیانیة مکتب رمانتیسم نداشت. او همه عمر در «خیال» زیست و با « تخیل» شاعرانة خویش ما را به فضاهایی بُرد که دیگر شاعران هم عصرِ او، با آن فضاها بیگانه بودند». ملک ­الشعرا بهار شاعر نامدار ایرانی نیز می گوید:«من، شعر شهریار را می‌خوانم و زیاد می‌خوانم، شعر او برای تشحیذ ذهن و برانگیختن طبع و احساس شاعرانه، کمال تأثیر را دارد. شهریار، نه تنها افتخار ایران، بلکه افتخار عالم شرق است. شهریار شاعری است شیوا سخن و حد شاعری او را غزلیاتش گواهی است. او در هر غزلی به معنای تازه‌ای پی برده و ترکیبات شیرینی فراهم آورده است. شیوه‌اش نو، مرغوب و نزد پیر و جوان مطلوب است و آینده بهتر و عالی‌تری هم این صنعت وی را در پی است که اگر روزگاری مساعد و دانش‌پرور یابد، در این بیشه گوی‌ها زند و قصب‌السبق‌هار یابد.» نصرت رحمانی از شاعران نوگرای ایران نیز در مورد شهریار می گوید:« شاید برای تو؛ نه تو که برای همه آنچه من درباره این شاعر [شهریار] می‌اندیشم عجیب باشد. خاصه اینکه من همیشه سنگ مغزهای جوان را به سینه زده‌ام، نه جسم‌های جوان. شهریار...شهریار به نظر من تک شاعری است که به دلیل احاطه کاملش به زبان رخنه عجیبی در توده مردم داشت. و کمتر شاعری از تک شاعران زمان را می‌شناسیم که از کارهای این مرد بهره‌مند نشده باشند. نه تنها در توده مردم که در جمع اندک آگاهان زمانش نیز چنین بود. اغلب شهریار را به عمد فراموش یا درباره‌اش توطئه سکوت می‌کنند. اما باید دانست که هر کس دیگری را تخطئه کرد خود را تخطئه کرده است. اینها که می‌گویند: نیما، نیما...» زبان ادبیات، زبان صمیمیت  مهرداد اوستا از نویسندگان به نام کشور که برخی او را پدر ادبیات پایداری می نامند در خصوص شهریار چنین می گوید: «از برکات محضر استاد صالحی سمنانی بود، که سعادت دیدار با خداوند سخن شهریارم نصیب افتاد که یکچند از این پیش قصیدتی را، که در مدیح او سروده بودم؛ در مجلس بزرگداشت او باز خواندم و این به جای خویش، بس شنیدنی‌ست: که چند سال از این پیش، به یاد روز جهانی شعر، از من خواستند تا قصیدتی انشاد کنم، و در مجلس ملک‌پور، که بنیانگزار انجمن حافظ است، و یکی از مشوقان من، خوانده آمد و به ارادتی که مرا با شهریار بود نادیده، از او نیز یادی به میان آمده بود، لیکن مرا که جوان بودم، بدین پندار که حق‌شناسی، مایه شادی خطر استادان پیر خواهد بود، بدین واقعیت تلخم آگاه کردند؛ که نه همین یاد از شهریار مایه شادی نخواهم بود، که بارآور دشمنی‌ست، و من با کمال حیرت، ناگزیر به حذف نام شهریار آمدم! در حالی که نمی‌دانستم چرا حق‌شناسی را باید در شمار گناه به شمار آرند، و هنوزم، این معمّا، آسان نگشته است.» جلال آل احمد نویسنده مشهور ایرانی نیز می گوید: «شهریار، غزلسرای معاصر به عنوان شاعر دست اول در زبان ترکی شناخته شده است و حیدربابایه اسلام او قابل قیاس است با افسانة نیما، و تازه او در دوره‌ای تحصیل می‌کرد که چنین تحریمی بر زبان ترکی سایه نینداخته بود و اکنون بزرگترین خطر تحریم ترکی است که در آینده دیگر هیچ شاعر و نویسنده‌ای از آن خطه نخواهیم داشت. اگر توجه کنیم که زبان آینده دیگر هیچ شاعر و نویسنده‌ای از آن خطه نخواهیم داشت. اگر توجه کنیم که زبان ادبیات، زبان صمیمیت و کودکی و گهواره و دامان مادر است و نه یک زبان دوم که زبان رسمی حکومتی و دولتی است می‌توانیم توضیح بدهیم وضع شهریار را.» نیما یوشیج نیز معتقد بود:«چیزی که بیشتر مرا به‌این شیوه معتقد کرده‌است، همانا رعایت معنی و طبیعت خاص هرچیز است و هیچ حسنی برای شعر و شاعر بالاتر از این نیست که بهتر بتواند طبیعت را تشریح کند و معنی را به‌طور ساده جلوه دهد.»