خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
زنگ هشدار برای قطع برق در کشور به صدا درآمد/ صرفه جویی علاج واقعه
براساس آمار و اطلاعات مرکز ملی خشکسالی کشور، دمای کشور در ۵۰ سال اخیر حدود دو درجه گرمتر شده است و یکی از واضحترین پیامدهای گرما، افزایش تبخیر و در نتیجه کاهش منابع آب در سراسر کشور است. هر درجهای که دما زیاد شود، حدود شش درصد پتانسیل تبخیر بیشتر میشود. از سوی دیگر با گرمایش زمین، نیاز آبی گیاهان هم بیشتر میشود.
همچنین طبق اطلاعات مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی، روند افزایش دما در ایران سرعت بیشتری نسبت به میانگین جهانی داشته است.
محدودیت منابع آبی
دادههای قابل استناد نشان میدهد که ارتفاع ریزشهای جوی از اول مهر تا ۳ تیر سال آبی ۱۴۰۱-۱۴۰۰معادل۱/۱۸۴ میلیمتر بوده است. این مقدار بارندگی نسبت به میانگین دورههای مشابه درازمدت (۷/۲۳۷میلیمتر) ۲۳ درصد کاهش و نسبت به دوره مشابه سال آبی گذشته (۶/۱۴۶ میلیمتر) ۲۶ درصد افزایش را نشان میدهد. این درحالی است که سال آبی گذشته خشکترین سال نیم قرن اخیر بود و حالا امسال شرایط از آن هم بدتر است. به عبارتی، اکنون در خشکترین سال بازه درازمدت قرار داریم و محدودیت منابع آبی، ضرورت مدیریت مصرف را در تمام بخشها از خانگی تا کشاورزی یادآوری میکند.
رکوردزنی مصرف برق در آغازین روزهای تابستان
گرمای هوا امسال به اوج خود رسیده به طوری که بسیاری از مردم کشورمان دچار گرمازدگی شده اند از طرفی دیگر افزایش مصارف خانگی و اداری آب و برق، نگرانی قطعی برق را به همراه دارد. اما اگر مصرف خود را بهینه کنیم و همگی نسبت به این قضیه پایبند باشیم این نگرانی رفع خواهد شد و از طرفی با داشتن منابع انرژی کافی به توسعه های بیشتری دست خواهیم یافت.
امسال نیز تقریبا نیمی از آغاز ماه اول فصل تابستان را سپری کرده ایم. در این چند روز نیاز مصرف برق کشور رکورد زده و از مرز ۶۵ هزار مگاوات عبور کرده است. تمام نیروگاهها در ساعات اوج مصرف با حداکثر توان خود در مدار تولید قرار دارند و هزاران نفر در تلاش هستند که برق مصرفی مشترکان را از ۱۳۲ نیروگاه فعال در کشور تأمین کنند. به ویژه برای ۳۰ میلیون و ۸۸۶ هزار مشترک خانگی که در سال گذشته در چنین روزهایی با خاموشیهای گسترده مواجه بودند.
در زمینه تأمین پایدار آب نیز شرایط چنین است. به طوری که با وجود خشکسالیهای پیاپی سالهای اخیر و قرار گرفتن در خشکترین سال نیم قرن گذشته، صنعت آب در تلاش است که نیاز مصرف ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار مشترک آب شهری و روستایی بویژه در ۲۵۰ شهر گرفتار در تنش آبی را بدون قطعی تأمین کند؛ اما مسأله تأمین برق جدیتر است. چراکه برق مانند آب قابلیت ذخیره ندارد و در لحظه تولید، مصرف میشود و اگر در زمان اوج مصرف، مدیریت صورت نگیرد، خاموشی رخ خواهد داد. اکنون زنگ هشدار در هر دو بخش به صدا درآمده و لازم است که مشترکان بویژه بدمصرفها، میزان مصرف خود را مدیریت کنند.
بدمصرف ها جریمه می شوند
هیأت وزیران در اردیبهشت ماه سالجاری براساس پیشنهاد وزارت نیرو و اصل ۱۳۸ قانون اساسی جریمه ای برای بدمصرفان در نظر گرفتند. در این مصوبه که مشترکان اداری و خانگی را شامل می شود؛ مشترکان خانگی که دوبرابر الگوی برق مصرف میکنند، مجاب به پرداخت جریمه بدمصرفی میکند. این روند تا زمانی که مشترک مصرف خود را اصلاح نکند ادامه دارد. البته ۸۰ درصد مشترکان برق کشور بدمصرف نیستند و مشمول این جریمهها نمیشوند. امسال ۵ درصد از میزان مشترکان بدمصرف کشور کاسته شده و به خوش مصرفها اضافه شده است که به گفته سخنگوی صنعت برق «این موضوع نتیجه جریمه بدمصرف و پرداخت پاداش به خوش مصرفهاست». در مقابل نیز برخی مشترکان نیز پاداش خوش مصرفی میگیرند. به این ترتیب که مشترکان خانگی در صورت کاهش مصرف برق نسبت به سال گذشته، به ازای هر کیلووات ساعت مبلغ ۵۰۰ تومان پاداش در قبض برق آنها اعمال میشود.
تلاش وزارت نیرو برای عدم بازگشت به خاموشی ها
برنامه وزارت نیرو برای جلوگیری از تکرار قطعی برق برنامههایی دارد که حول محور کاهش مصرف متمرکز است. گفتههای متولیان صنعت برق نشان میدهد برای رفع معضل خاموشی، یک جعبه تقسیم طراحی شده که در آن سهم بخشهای مختلف اعم از خانگی، اداری، کشاورزی، صنعت و غیره برای کاهش مصرف برق اعلام شده است. بهعنوان نمونه، وزیر نیرو از تغییر ساعت ادارات در ماههای تیر و مردادماه خبر داد و گفت: اغلب سوال میکنند آیا تابستان امسال خاموشی داریم؟ پاسخ این است اگر مردم همکاری کنند، مشکل تامین برق حداقل خواهد بود. برمبنای شواهد موجود سعی وزارت نیرو بر این است که در کنار همه کمبودها در بخش تولید برق، با کمترین میزان خاموشی از پیک مصرف برق در این بخش از سال عبور کند؛ هرچند بهرغم این اقدامات، بازگشت دوباره خاموشیها کاملا محتمل است.
چگونه بهینه انرژی مصرف کنیم
از ساعت ۱۲ ظهر تا ۱۸ بیشترین میزان مصرف برق در کشور رقم میخورد و حدود ۲۴ هزار مگاوات از مصرف برق در این ساعات مربوط به وسایل سرمایشی است. اما با توجه به پیشبینی افزایش دما در اغلب نقاط کشور و تداوم آن تا ۲ هفته دیگر، لازم است که به منظور کمک به تأمین برق و جلوگیری از بروز خاموشی بویژه در استانهای جنوبی، همه مشترکان چند راهکار ساده کاهش مصرف را در این ساعات روز انجام دهند. نخست اینکه، کولرهای گازی را روی ۲۵ درجه تنظیم کنند. دوم اینکه از دور کند کولرهای آبی استفاده کنند. سوم، از نور طبیعی روز بهره ببرند و لامپهای اضافی را خاموش کنند و چهارم، از وسایل پرمصرف برقی مانند اتو، بخارشور، لباسشویی، آبمیوه گیری، ظرفشویی و غیره در ساعات گرم روز ستفاده نکنند.
ضرورت ترویج فرهنگ مصرف بهینه انرژی
محدودیت در منابع طبیعی و ضرورت مصرف بهینه و صیانت از آن به منظور استفاده نسلهای آینده و تاثیر مستقیمی که این رفتار بهینه در حفظ محیط زیست دارد، وظیفه متولیان امر، کارشناسان و روشنفکران جامعه را در آموزش و فرهنگ سازی اقشار مختلف جامعه، سنگین تر می کند. در این میان رسانه ها به ویژه رسانه ملی با توجه به کارکرد خود نقش به سزایی در اصلاح الگوی مصرف دارند. رسانه ملي مي تواند در تشويق افراد به اصلاح الگوي مصرف آب و برق نقش داشته باشد و با آموزش مصرف صحيح توسط کارشناسان مي تواند فرهنگ صحيح مصرف را در جامعه ترويج دهد.