معرفی شهید مِنا مدفون در حرم مطهر رضوی؛
شهادت با جامه احرام و خاکسپاری با لباس خادمی امام رضا(ع)
به گزارش خبرگزاری رضوی ـ آزیتا ذکاء؛ مرگبارترین رویداد تاریخ حج را در فاجعه مِنا مصادف با روز دوم مهرماه سال ۱۳۹۴ شاهد بودیم که حاجیان همزمان با روز عید قربان در مراسم رمی‌جمرات در «خیابان ۲۰۴» نزدیک تقاطع آن با «خیابان ۲۲۳»، در منطقه مِنا جان خود را در ازدحام جمعیت و گرمای طاقت‌فرسا عربستان از دست دادند. در این حادثه ۴۶۴ نفر حاجی ایرانی داشتیم که از جمله آنها حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد نمازی‌مکی است که سال‌ها خادم زائران امام رضا(ع) و حاجیان خانه خدا بود که در جامه احرام به شهادت رسید و طبق وصیتش با لباس خادمی حرم مطهر رضوی دفن شد.
دهه کرامت امسال بهانه‌ای شد در معرفی یکی از مشاهیر مدفون در حرم مطهر رضوی یادی از این شهید روحانی مِنا کنیم که مثل ارباب خود علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) در جمع خانواده، دوستان و همکارانش به مهربانی و رأفت شناخته شده بود.
شهیدی از تبار شهید مدرّس
حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد نمازی‌مکی در سال 1342 در روستای مکی از توابع کوهسرخ شهرستان کاشمر در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. پدرش در كسوت روحانيت نبود، ولی به جهت اشراف به مسائل ديني در نبود روحانی در روستا پاسخگوی احكام شرعي هم‌ولایتی‌های خود بود.
فضاي مذهبی خانواده زمينه را براي آغاز طلبگی و دروس حوزوی او در سال ۱۳۵۹ فراهم می‌کند. او سال 1360 برای پبشرفت علمی به حوزه علميه كهن مشهد مي‌آید و در مدرسه علميه امام محمدباقر(ع) مشغول به تحصیل مي‌شود و بنا به گفته خودش، با بركت‌ترين دوران تحصيلش در همان سنوات حضور در اين مدرسه گذشته است.
دانش‌آموخته ممتاز حوزه و دانشگاه
این طلبه کاشمری در كنار تحصيل در حوزه از تحصیل در دانشگاه غفلت نورزید. او پس از گرفتن مدرك ديپلم، وارد دانشكده الهيات شهيد مطهري دانشگاه فردوسي مشهد شد و كارشناسي و ارشد خود را در رشته فقه و مباني حقوق به پايان رساند. پايان‌نامه ارشد او كه با موضوع «حقوق كيفري- حدود و قصاص در مذاهب خمسه» است، به جهت فضاي علمي و محققانه از طرف وزير وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان پايان‌نامه برتر معرفي شد و لوح تقدير دريافت کرد.
همچنین پس از اتمام تحصيلات سطح، 10 سال هم به دروس خارج فقه و اصول مشغول بود و همواره در امتحانات عمومي حوزه علميه خراسان رتبه ممتاز را كسب مي‌كرد. پس از وقفه‌اي كه در تحصيلاتش ايجاد شد در دوره دكتري دانشگاه فردوسي، شركت كرد و با نمره 18/62 از عهده امتحان جامع برآمد.
.jpg)
اشتغال به تدریس در کنار تحصیل
این روحانی و دانشجوی ممتاز، همواره به تدريس ادبيات عرب و فقه در حوزه و دانشگاه‌هاي مختلف مشغول بود و پنج سال هم عضویت هيئت علمي دانشگاه را داشت و چندين سال نیز به تدريس كارآموزان قضايي مبادرت ورزید. او با وجود مشغله‌هاي قضايي و علمي از كارهاي اجتماعي نیز غافل نبود. كساني كه حاج آقا را مي‌شناختند از او به‌عنوان يك عالمِ عاملِ خير ياد مي‌كردند.
همکاری با دادسرای ویژه روحانیت
حاج آقا از سال ۱۳۶۷ با دادسراي ويژه روحانيت خراسان شروع به همکاری می‌کند و پس از چند سال در اين مجموعه به عنوان داديار به انجام وظيفه مشغول مي‌شود. همچنین چند سالي هم به عنوان مستشار در دادگاه تجديدنظر استان به صورت نيمه‌وقت به خدمت می‌پردازد.
این روحانی برجسته و متخلّق به اخلاق، به مهربانی و داشتن قلب رئوف شناخته می‌شد و بارها متهم‌هایی که می‌دانست بی‌گناه هستند را نمی‌گذاشت در بازداشتگاه بمانند. متهم را با اجازه خودش به خانه‌اش می‌برد و به خانواده زنگ می‌زد، میهمان داریم. جوانی که از آشناهایش بود را نگذاشت خانواده‌اش بفهمند. تلفن را به داخل زندان برد تا با پدر و مادرش صحبت کند و بگوید مسافرت رفته‌ام. پس از 10 روز که آزاد شد. حاج آقا برایش سوغات خرید تا با خودش به خانه ببرد. با این کار خداپسندانه او، خانواده آن جوان نفهمیدند، پسرشان در زندان بوده است.
ازدواج با دخترخاله
حاج آقا در سن 23 سالگی با آسیه قرخانی دخترخاله خود ازدواج کرد. او دارای تحصیلات حوزوی و دانشگاهی بود، اما همسرش تا سیکل بیشتر درس نخوانده بود. حجاب و اخلاق یک زن مسلمان برایش خیلی اهمیت داشت و زنی می‌خواست که هر لحظه غر نزند و با مشکلات زندگی کنار بیاید. این تفاوت زیاد در میزان تحصیلات به زندگی مشترک آن لطمه وارد نکرد و همسرش معتقد بود: «موفقیت‌ترین زندگی مشترک را آنها تجربه کردند و گاهی تعجب می‌کند، که برخی می‌گویند: «دعوای زن و شوهری».
مهربان با خانواده
رفتار حاج آقا با خانواده بسیار خوب بود. در 29 سال زندگی مشترک برای یکبار هم صدای خود را به دعوا بلند نکرد و هیچ‌وقت هم بچه‌ها شاهد جر و بحث پدر و مادر خود نبودند. به بچه‌هایش امر و نهی نمی‌کرد که کمک مادرتان کنید، خودش می‌دید همسرش در امور خانه به کمک نیاز دارد با وجود خستگی به کمک او می‌شتافت.
در مورد هیچ‌کاری نیز به تنهایی تصمیم نمی‌گرفت. حتی اگر میهمانی کوچک هم بود، دو نفری با هم تصمیم می‌گرفتند. نظراشان به هم نزدیک بود و به نظرات یکدیگر احترام می‌گذاشتند.
اعتقاد به ازدواج به موقع فرزندان
شهید نمازی‌مکی یک دختر و دو فرزند پسر داشت و معتقد بود که فرزندانش باید به موقع ازدواج کنند. چون از ازدواج خودش راضی بود و به فامیل بسیار اهمیت می‌داد، بنابراین ازدواج با فامیل را می‌پسندید.
دخترش را در سن 19 سالگی عروس کرده و دامادش هم از فامیل بود. برای پسرش هم که قبل سفرش، 20 سال سن داشت، دختر خواهرزنش را در نظر گرفته و صحبت‌های اولیه را کرده بود. تصمیم داشت که قبل رفتن به حج، پسرش را نیز داماد کند. همسرش پیشنهاد داد که در این امر مهم عجله نکند و مراسم عقد را برای بازگشتش از حج موکول کند. اما عمر او کفاف نداد و دامادی پسرش را ندید.
12 سال توفیق خادمی امام رضا(ع)
حاج جواد نمازی از آذرماه سال 1381 به عنوان خادم افتخاری کشیک پنجم در بخش کفشداری توفیق خدمتگذاری به زائران امام رضا(ع) را پیدا کرد و تازه حکم خادمی‌اش آمده بود که یک فتوکپی از آن گرفت و در حرم به همه همکارانش نشان داد. فتوکپی را آنجا گذاشت و اصلش را به خانه برد و به خانواده‌اش گفت: «من در حرم جا قبر دارم» و وصیت کرده بود که او را با لباس خادمی‌اش دفن کنند.
شهادت در انجام مأموریت
مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین نمازی‌مکی هر سال به عنوان روحانی کاروان برای حج عمره می‌رفت. ولی حج واجب را هر دو سال یکبار توفیق می‌یافت. او تاکنون 8 حج واجب و 18 حج عمره رفته بود که در هشتمین حج واجب خود، در فاجعه مِنا علی‌رغم سعی و تلاش برای نجاتش از آن معرکه، جان سالم بدر نبرد و شربت شهادت نوشید. پیکرش پس از بازگشت به میهن و تشییع جنازه باشکوه در بهشت ثامن‌الائمه(ع) صحن جمهوری اسلامی در کنار قبر شهید حاج محسن حاجی حسنی کارگر به خاک سپرده شد.
دهه کرامت امسال بهانه‌ای شد در معرفی یکی از مشاهیر مدفون در حرم مطهر رضوی یادی از این شهید روحانی مِنا کنیم که مثل ارباب خود علی‌بن‌موسی‌الرضا(ع) در جمع خانواده، دوستان و همکارانش به مهربانی و رأفت شناخته شده بود.
شهیدی از تبار شهید مدرّس
حجت‌الاسلام‌والمسلمین جواد نمازی‌مکی در سال 1342 در روستای مکی از توابع کوهسرخ شهرستان کاشمر در خانواده‌ای مذهبی به دنیا آمد. پدرش در كسوت روحانيت نبود، ولی به جهت اشراف به مسائل ديني در نبود روحانی در روستا پاسخگوی احكام شرعي هم‌ولایتی‌های خود بود.
فضاي مذهبی خانواده زمينه را براي آغاز طلبگی و دروس حوزوی او در سال ۱۳۵۹ فراهم می‌کند. او سال 1360 برای پبشرفت علمی به حوزه علميه كهن مشهد مي‌آید و در مدرسه علميه امام محمدباقر(ع) مشغول به تحصیل مي‌شود و بنا به گفته خودش، با بركت‌ترين دوران تحصيلش در همان سنوات حضور در اين مدرسه گذشته است.
دانش‌آموخته ممتاز حوزه و دانشگاه
این طلبه کاشمری در كنار تحصيل در حوزه از تحصیل در دانشگاه غفلت نورزید. او پس از گرفتن مدرك ديپلم، وارد دانشكده الهيات شهيد مطهري دانشگاه فردوسي مشهد شد و كارشناسي و ارشد خود را در رشته فقه و مباني حقوق به پايان رساند. پايان‌نامه ارشد او كه با موضوع «حقوق كيفري- حدود و قصاص در مذاهب خمسه» است، به جهت فضاي علمي و محققانه از طرف وزير وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی به عنوان پايان‌نامه برتر معرفي شد و لوح تقدير دريافت کرد.
همچنین پس از اتمام تحصيلات سطح، 10 سال هم به دروس خارج فقه و اصول مشغول بود و همواره در امتحانات عمومي حوزه علميه خراسان رتبه ممتاز را كسب مي‌كرد. پس از وقفه‌اي كه در تحصيلاتش ايجاد شد در دوره دكتري دانشگاه فردوسي، شركت كرد و با نمره 18/62 از عهده امتحان جامع برآمد.
اشتغال به تدریس در کنار تحصیل
این روحانی و دانشجوی ممتاز، همواره به تدريس ادبيات عرب و فقه در حوزه و دانشگاه‌هاي مختلف مشغول بود و پنج سال هم عضویت هيئت علمي دانشگاه را داشت و چندين سال نیز به تدريس كارآموزان قضايي مبادرت ورزید. او با وجود مشغله‌هاي قضايي و علمي از كارهاي اجتماعي نیز غافل نبود. كساني كه حاج آقا را مي‌شناختند از او به‌عنوان يك عالمِ عاملِ خير ياد مي‌كردند.
همکاری با دادسرای ویژه روحانیت
حاج آقا از سال ۱۳۶۷ با دادسراي ويژه روحانيت خراسان شروع به همکاری می‌کند و پس از چند سال در اين مجموعه به عنوان داديار به انجام وظيفه مشغول مي‌شود. همچنین چند سالي هم به عنوان مستشار در دادگاه تجديدنظر استان به صورت نيمه‌وقت به خدمت می‌پردازد.
این روحانی برجسته و متخلّق به اخلاق، به مهربانی و داشتن قلب رئوف شناخته می‌شد و بارها متهم‌هایی که می‌دانست بی‌گناه هستند را نمی‌گذاشت در بازداشتگاه بمانند. متهم را با اجازه خودش به خانه‌اش می‌برد و به خانواده زنگ می‌زد، میهمان داریم. جوانی که از آشناهایش بود را نگذاشت خانواده‌اش بفهمند. تلفن را به داخل زندان برد تا با پدر و مادرش صحبت کند و بگوید مسافرت رفته‌ام. پس از 10 روز که آزاد شد. حاج آقا برایش سوغات خرید تا با خودش به خانه ببرد. با این کار خداپسندانه او، خانواده آن جوان نفهمیدند، پسرشان در زندان بوده است.
ازدواج با دخترخاله
حاج آقا در سن 23 سالگی با آسیه قرخانی دخترخاله خود ازدواج کرد. او دارای تحصیلات حوزوی و دانشگاهی بود، اما همسرش تا سیکل بیشتر درس نخوانده بود. حجاب و اخلاق یک زن مسلمان برایش خیلی اهمیت داشت و زنی می‌خواست که هر لحظه غر نزند و با مشکلات زندگی کنار بیاید. این تفاوت زیاد در میزان تحصیلات به زندگی مشترک آن لطمه وارد نکرد و همسرش معتقد بود: «موفقیت‌ترین زندگی مشترک را آنها تجربه کردند و گاهی تعجب می‌کند، که برخی می‌گویند: «دعوای زن و شوهری».
مهربان با خانواده
رفتار حاج آقا با خانواده بسیار خوب بود. در 29 سال زندگی مشترک برای یکبار هم صدای خود را به دعوا بلند نکرد و هیچ‌وقت هم بچه‌ها شاهد جر و بحث پدر و مادر خود نبودند. به بچه‌هایش امر و نهی نمی‌کرد که کمک مادرتان کنید، خودش می‌دید همسرش در امور خانه به کمک نیاز دارد با وجود خستگی به کمک او می‌شتافت.
در مورد هیچ‌کاری نیز به تنهایی تصمیم نمی‌گرفت. حتی اگر میهمانی کوچک هم بود، دو نفری با هم تصمیم می‌گرفتند. نظراشان به هم نزدیک بود و به نظرات یکدیگر احترام می‌گذاشتند.
اعتقاد به ازدواج به موقع فرزندان
شهید نمازی‌مکی یک دختر و دو فرزند پسر داشت و معتقد بود که فرزندانش باید به موقع ازدواج کنند. چون از ازدواج خودش راضی بود و به فامیل بسیار اهمیت می‌داد، بنابراین ازدواج با فامیل را می‌پسندید.
دخترش را در سن 19 سالگی عروس کرده و دامادش هم از فامیل بود. برای پسرش هم که قبل سفرش، 20 سال سن داشت، دختر خواهرزنش را در نظر گرفته و صحبت‌های اولیه را کرده بود. تصمیم داشت که قبل رفتن به حج، پسرش را نیز داماد کند. همسرش پیشنهاد داد که در این امر مهم عجله نکند و مراسم عقد را برای بازگشتش از حج موکول کند. اما عمر او کفاف نداد و دامادی پسرش را ندید.
12 سال توفیق خادمی امام رضا(ع)
حاج جواد نمازی از آذرماه سال 1381 به عنوان خادم افتخاری کشیک پنجم در بخش کفشداری توفیق خدمتگذاری به زائران امام رضا(ع) را پیدا کرد و تازه حکم خادمی‌اش آمده بود که یک فتوکپی از آن گرفت و در حرم به همه همکارانش نشان داد. فتوکپی را آنجا گذاشت و اصلش را به خانه برد و به خانواده‌اش گفت: «من در حرم جا قبر دارم» و وصیت کرده بود که او را با لباس خادمی‌اش دفن کنند.
شهادت در انجام مأموریت
مرحوم حجت‌الاسلام‌والمسلمین نمازی‌مکی هر سال به عنوان روحانی کاروان برای حج عمره می‌رفت. ولی حج واجب را هر دو سال یکبار توفیق می‌یافت. او تاکنون 8 حج واجب و 18 حج عمره رفته بود که در هشتمین حج واجب خود، در فاجعه مِنا علی‌رغم سعی و تلاش برای نجاتش از آن معرکه، جان سالم بدر نبرد و شربت شهادت نوشید. پیکرش پس از بازگشت به میهن و تشییع جنازه باشکوه در بهشت ثامن‌الائمه(ع) صحن جمهوری اسلامی در کنار قبر شهید حاج محسن حاجی حسنی کارگر به خاک سپرده شد.
