لزوم نگاه جامع بین المللی در برنامه های دهه کرامت

خبرگزاری رضوی-بهمن دهستانی؛ با نزدیک شدن به ماه ذوالقعده و ایام میلاد حضرت فاطمه معصومه(س) و امام رضا(ع) که به دهه کرامت نامگذاری و معروف گشته است تکاپوها برای بزرگداشت این مناسب دینی آغاز شده است.
دهه کرامت یازده روز ابتدایی دهه اول ماه ذو‌القعده است که همزمان با ولادت حضرت معصومه(س) در ۱ ذی‌القعده آغاز و با ولادت برادر عظیم الشأن ایشان حضرت امام رضا(ع) در ۱۱ ذو‌القعده پایان می‌یابد. در دهه کرامت برنامه‌های جشن و شادی در ایران برگزار می‌شود و در تقویم ایران، روزهای ۱ ذی‌القعده به عنوان روز دختر، ۵ ذی‌القعده روز تجلیل از امامزادگان و بقاع متبرک، ۶ ذی‌القعده روز بزرگداشت احمد بن موسی بن جعفر معروف به شاهچراغ نامگذاری شده است.
پیوند خوردن این مناسبت به رفتارهای مذهبی و اجتماعی ایرانیان و شیعیان و بخشی از مسلمانان منطقه آن را دارای ابعاد مهم ملی و بین المللی ساخته است.
مقوله زیارت یکی از آموزه های اصیل دینی است که سهم بی بدیلی در باورها و رفتارهای مسلمانان دارد و طریق پیوند امت اسلامی با امام تعریف شده است و بدون آن اتصال جامعه با راهبر و پیشوای خود منقطع گشته و زمینه انحراف و تفرقه ایجاد می گردد.
امامت از اصول دین و تولی و تبری از فروع دین شناخته می شود و امر زیارت تجلی ایمان به اصل امامت و التزام به ولایت امام و پرهیز از دیگر الگوها و طریق های دینی در زندگی و تاریخ است.
در تاریخ تمدن اسلامی مسئله امامت یکی از عناصر اساسی شکل گیری جریان های سیاسی و اجتماعی درون جوامع اسلامی بوده است. همزمان توسعه علم و فرهنگ و جلوه های تمدنی نیز ارتباط مستقیمی با امام و امامت یافت و در صدر امت اسلام، ائمه اهل بیت(ع) به عنوان جانشینان رسول خدا(ص) و عالمان وحی الهی در میان مسلمانان، مایه حیات و تداوم سنن و فرهنگ اصیل اسلامی تا به امروز هستند. این ارتباط و تدوام و تأثیرگذاری از رهگذر آیین های زیارت در تمامی اجزای جامعه و ادوار تاریخ جاری شد و همچنان استمرار دارد.
از این رو مقوله زیارت به مانند بسیاری از آموزه های شریعت اسلامی در عین برخورداری از عمق فردی دارای ابعاد جمعی شگرفی است و از سطوح محلی تا بین المللی و جهانی را به زیارت و دیدار با امام و آثار و معانی و  میراث او فرامی خواند.
زیارت در ایران اسلامی به دلیل وجود حرم امام هشتم شیعیان به عنوان تنها امام معصوم مدفون در ایران دارای منزلت والایی است علاوه بر آنکه مزار و بارگاه دیگر فرزندان و اعضای خاندان ائمه اطهار(ع) در سرزمین ایران، مقوله زیارت و امامت را به بخش جدایی ناپذیر از فرهنگ تمدن ایرانی تبدیل کرده است.
در این رابطه محمدمهدی اسماعیلی، وزیر فرهنگ در جلسه مشترک نمایندگان اعتاب مقدس و نهادهای فرهنگی کشور با موضوع «دهه کرامت» در تحلیل ارزنده ای گفته است: مهمترین سامانه فرهنگی کشور سامانه زیارت است که خوشبختانه این سامانه به عنوان یکی از پرمخاطب ترین سامانه های مردم نهاد مطرح است و به همین خاطر باید شرایط را تسهیل کنیم تا مردم و تشکل های مردمی در عرصه های فرهنگی و هنری میدان وارد عمل شوند. او یادآور شده است: اهل بیت(ع) محور وفاق و همدلی و تجمع عواطف امت اسلامی است.
وزیر فرهنگ خاطرنشان کرده است: دهه کرامت، دهه شادی عمومی همراه با معرفت در سطح کشور است و مردم مسلمان نسبت به این مقدسات دلدادگی تاریخی دارند و چیزی نیست که محصول امروز و دیروز باشد.
همچنین تولیت آستان قدس رضوی در جلسه ستاد مناسبت‌های ویژه آستان قدس رضوی که با موضوع ویژه برنامه‌های دهه کرامت رضوی در حرم مطهر امام رضا(ع) برگزار شد با بیان اینکه برنامه‎های دهه کرامت باید در راستای تقویت بنیه دینی و ترویج معارف اهل بیت(ع) در جامعه باشد، تصریح کرده است: دهه کرامت فرصتی برای معرفت افزایی است و توجه به مسائل معرفتی و عمق بخشی به مسائل دینی به ویژه جایگاه امامت و ولایت در ویژه برنامه‌های این دهه ضروریست.
این دیدگاه ها بستری برای برنامه ریزی های جامع جهت نیل به اهداف امامت و زیارت است چرا که مطابق آموزه های مندرج در زیارت نامه ها و احادیث ائمه دین، خصال و محاسن کلام اهل بیت(ع) هر انسانی را پیروی از این مکتب علاقه مند می سازد. این بنیان زمینه فرامحلی و فرامذهبی شدن امر زیارت و خصوصا برنامه های دهه کرامت با محوریت مشهدالرضا و حرم رضوی را به خوبی تأمین کرده است و لازم است تا به عنوان یک سرفصل اساسی در این مناسبت پیش رو مورد توجه قرار گیرد.
نگاه به دیگر ملل مسلمان و حتی غیر مسلمان در اداره جشن ها و آیین های رضوی علاوه بر آنکه موجب معرفت سایر مذاهب و ادیان به رهاوردهای وحیانی کلام و میراث رضوی می شود همزمان در ارتقای سبک برنامه ریزی و اجرای سیاست ها و تدابیر فرهنگی در سطح مشهد و قم به عنوان کانون های دهه کرامت و شهرهای مذهبی میزبان میلیون ها زائر بسیار مؤثر است.
دهه کرامت پیش رو به دلیل بهبود چشمگیر وضعیت کرونا در منطقه و جهان و تسهیل رفت و آمدها بعد از دو سال محدودیت فرصت مناسبی برای احیای منزلت بین المللی حرم رضوی و مشهدالرضا و مسائل زیارت است.