خبرگزاری رضوی گزارش می دهد:
ریشه ها و دلایل حمله خونین تروریستی به شیعیان پاکستان
خبرگزاری رضوی. بهمن دهستانی. شهادت ده ها تن از شیعیان مظلوم نمازگزار در شهر پیشاور پاکستان در روز جمعه گذشته موجی از خشم و محکومیت را در جهان تشیع پدید آورد و بار دیگر خطرات و تهدیدهای مستمر بر ضد پیروان اهل بیت(ع) در کشورهای مختلف را یادآور شد.
شیعیان پاکستان که از غیورترین جوامع جهان اسلام به شمار می روند با وجود زندگی و فعالیت مسالمت آمیز در کنار سایر مذاهب اسلامی هیچگاه از تعدی فرقه گرایان متعصب وهابی و سلفی در امان نبوده اند.
شکی نیست که پس از تقسیم شبه قاره به هند و پاکستان اندیشه هایی که وارد پاکستان شدند از نظر ساختاری ماهیتی نو یافته و نسبت به گذشته خود دست خوش تغییرات و تحولات بسیاری بوده اند. به عبارت دیگر پیش از استقلال هنگامی که از اسلام در شبه قاره نام برده می شد مسلمانان به عنوان امت واحده شناخته می شدند اما پس از تشکیل کشور پاکستان تمایزات و دسته بندی ها میان مسلمانان افزایش بافت و فرق و مذاهبی که یکدیگر را در گذشته به راحتی تحمل می کردند رو در روی هم قرار گرفتند و تکفیر می کردند و در حالی که در گذشته در برابر هندوها و انگلیسی ها صف واحدی تشکیل داده بودند اینک در برابر هم صف کشیدند و در طول نیم قرن گذشته مسلمانان بسیاری بر سر این اختلافات مذهبی جان خود را از دست دادند.
پس از تشکیل پاکستان و جدایی از هندوستان، یکی از جنبه های منفی که در میان مسلمانان این منطقه رشد بسیاری داشت روح تعصب و جزم اندیشی نسبت به اعتقادات خود بود تا آنجا که برای دفاع از پندارهای خود هر عملی حتی کشتن برادر مسلمان را نیز روا می داشتند.
هر چند پیش از استقلال پاکستان به عنوان یک کشور مسلمان در مقابل هند، تکفیر در میان مذاهب اسلامی وجود داشت اما پس از تقسیم تکفیر و مرتد دانستن یکدیگر به رویه ای طبیعی تبدیل شد.
البته میزان تعصب در میان فرقه های مختلف پاکستان متفاوت است اما تربیت یافتگان مکتب دیوبند که بزرگترین حوزه دینی مسلمانان اهل سنت در شبه قاره هند به شمار می رود به افراط گرایی معروف اند. برخی گروه ها و جریان های دیوبندی به سایر فرق همانند کفار می نگرند و خون آنها را نیز مباح می دانند. مولوی حق نواز جهنگوی گروهی به نام سپاه صحابه را برای مقابله با شیعیان تشکیل داد که با حمایت های پیدا و پنهان برخی دولت ها تبدیل به یک گروه برجسته ضد شیعه شد. پیروان این جریان و مکاتب در تبعیت از علمای خود حتی برای عملیات انتحاری آمورش دیده و آماده هستند و آن را اقدامی در راه اهداف مذهب می پندارند.
تردیدی نیست که در نیمه دوم قرن بیستم پاکستان مهم ترین کانون فعالیت علمی و سیاسی مدارس دینی دیوبند بوده است. بعد از استقلال پاکستان مرکزیت مکتب دیوبند از هند به پاکستان به عنوان کشور تماما مسلمان تازه تأسیس یافته انتقال یافت و نباید از یاد برد که این جریان همواره رویکرد سیاسی خود را در تمامی فعالیت های مذهبی و فرهنگی اش که در واقع حمایت از حاکمیت سیاسی پاکستان بوده حفظ کرده است. به عبارت دیگر حمایت دستگاه اطلاعاتی و امنیتی پاکستان از گروه های فرقه گرای متعصب ضد شیعه مسئله ای است که نمی توان آن را براحتی رد کرد و دولت اسلام آباد بنا بر اهداف خود در زمینه امنیت ملی در تقابل با هند از مجموعه ها و احزاب اسلامی حمایت کرده و از آنها بهره گرفته است.
این در حالی است که مشاور امنیت ملی پاکستان با اظهار اینکه این کشور از قربانیان اصلی جنگ افغانستان است، مدعی شده است که همه سران تحریک طالبان پاکستان در افغانستان هستند. اقای معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان درباره چرایی درخواست دولت این کشور از طالبان افغانستان برای میانجیگری بین اسلام‌آباد و جنبش طالبان پاکستان مدعی شد که همه سران این گروه شبه‌نظامی در افغانستان حضور دارند. یوسف به رسانه بی‌بی‌سی اردو گفته است: بحث میانجیگری نیست، طالبان بر افغانستان حاکم است و رهبری تحریک طالبان پاکستان نیز همگی در افغانستان هستند. پیش از این ذبیح‌الله مجاهد معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ و سخنگوی طالبان گزارش‌ها درباره ارتباط دولت طالبان با تحریک طالبان پاکستان را رد کرده بود. وی با تاکید بر اینکه مسئله تحریک طالبان پاکستان موضوع داخلی این کشور است، گفته بود: موضع امارت اسلامی افغانستان این است که ما در امور دیگر کشورها از جمله پاکستان دخالت نمی‌کنیم.
این اظهارات فارغ از فرافکنیاحتمالی اسلام آباد، پیچیدگی و سیاست ورزی گروه های اسلامی مسلح حاضر در پاکستان را هم نشان می دهد که با توسعه ارتباطات منطقه ای در صدد گسترش کارکردهای خود هستند.
اما ساعاتی پس از حمله انتحاری در داخل مسجد امامیه شیعیان شهر پیشاور، مسئولان ارشد حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان ضمن برگزاری کنفرانس خبری فوری در اسلام‌آباد، هیاتی به ریاست معاون دبیرکل این حزب سیاسی شیعیان به پیشاور اعزام کرده و رهبران ارشد این حزب در بیمارستان از زخمی‌های انفجار امروز عیادت کردند تا انسجام جامعه تشیع را در برابر حملات به نمایش گذارند. همزمان تعداد زیادی از فعالان سیاسی، مذهبی و مدنی متعلق به احزاب سیاسی شیعه عصر جمعه گذشته در شهرهای مختلف پاکستان از جمله اسلام‌آباد پایتخت این کشور در اعتراض به حمله تروریستی به مسجد شیعیان پیشاور دست به تظاهرات زدند تجمع معترضان به رهبری حزب مجلس وحدت مسلمین از احزاب پیشروی شیعیان پاکستان و همچنین نهضت فقه جعفریه مقابل باشگاه خبرنگاران اسلام‌آباد برگزار شد که طی آن شرکت کنندگان خشم خود را علیه عناصر تروریستی و تکفیری ابراز کردند. سخنرانان با ابراز نگرانی نسبت به موج جدید تحرکات تروریستی به ویژه توطئه فرقه گرایی در شهرهای مختلف پاکستان، خواستار برخورد قاطع دولت و ارتش علیه عاملان این اقدامات شنیع شدند.
تظاهرات مشابهی نیز عصر جمعه در شهرهای لاهور، پیشاور، کویته و کراچی برگزار شد و معترضان حمله تروریستی به مسجد جامعه شیعیان شهر پیشاور را محکوم کردند. دبیرکل حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان با انتقاد از عملکرد دولت ایالتی و نهادهای امنیتی، گفت: عناصر تروریستی از بی توجهی نهادهای ذیربط استفاده کرده و بار دیگر طرح‌های بزدلانه و شیطانی خود را علیه مسلمانان و مردم بی دفاع اجرا کردند.
این سخنان نشان می دهد امنیت جامعه شیعه پاکستان بطور سیستماتیک مورد بی اعتنایی قرار میگرد و از میان مذاهب اسلامی حاضر در کشور پاکستان تنها شیعیان هستند که عموما هدف حملات تروریستی قرار دارند.
شیعیان پاکستان که از غیورترین جوامع جهان اسلام به شمار می روند با وجود زندگی و فعالیت مسالمت آمیز در کنار سایر مذاهب اسلامی هیچگاه از تعدی فرقه گرایان متعصب وهابی و سلفی در امان نبوده اند.
شکی نیست که پس از تقسیم شبه قاره به هند و پاکستان اندیشه هایی که وارد پاکستان شدند از نظر ساختاری ماهیتی نو یافته و نسبت به گذشته خود دست خوش تغییرات و تحولات بسیاری بوده اند. به عبارت دیگر پیش از استقلال هنگامی که از اسلام در شبه قاره نام برده می شد مسلمانان به عنوان امت واحده شناخته می شدند اما پس از تشکیل کشور پاکستان تمایزات و دسته بندی ها میان مسلمانان افزایش بافت و فرق و مذاهبی که یکدیگر را در گذشته به راحتی تحمل می کردند رو در روی هم قرار گرفتند و تکفیر می کردند و در حالی که در گذشته در برابر هندوها و انگلیسی ها صف واحدی تشکیل داده بودند اینک در برابر هم صف کشیدند و در طول نیم قرن گذشته مسلمانان بسیاری بر سر این اختلافات مذهبی جان خود را از دست دادند.
پس از تشکیل پاکستان و جدایی از هندوستان، یکی از جنبه های منفی که در میان مسلمانان این منطقه رشد بسیاری داشت روح تعصب و جزم اندیشی نسبت به اعتقادات خود بود تا آنجا که برای دفاع از پندارهای خود هر عملی حتی کشتن برادر مسلمان را نیز روا می داشتند.
هر چند پیش از استقلال پاکستان به عنوان یک کشور مسلمان در مقابل هند، تکفیر در میان مذاهب اسلامی وجود داشت اما پس از تقسیم تکفیر و مرتد دانستن یکدیگر به رویه ای طبیعی تبدیل شد.
البته میزان تعصب در میان فرقه های مختلف پاکستان متفاوت است اما تربیت یافتگان مکتب دیوبند که بزرگترین حوزه دینی مسلمانان اهل سنت در شبه قاره هند به شمار می رود به افراط گرایی معروف اند. برخی گروه ها و جریان های دیوبندی به سایر فرق همانند کفار می نگرند و خون آنها را نیز مباح می
تردیدی نیست که در نیمه دوم قرن بیستم پاکستان مهم ترین کانون فعالیت علمی و سیاسی مدارس دینی دیوبند بوده است. بعد از استقلال پاکستان مرکزیت مکتب دیوبند از هند به پاکستان به عنوان کشور تماما مسلمان تازه تأسیس یافته انتقال یافت و نباید از یاد برد که این جریان همواره رویکرد سیاسی خود را در تمامی فعالیت های مذهبی و فرهنگی اش که در واقع حمایت از حاکمیت سیاسی پاکستان بوده حفظ کرده است. به عبارت دیگر حمایت دستگاه اطلاعاتی و امنیتی پاکستان از گروه های فرقه گرای متعصب ضد شیعه مسئله ای است که نمی توان آن را براحتی رد کرد و دولت اسلام آباد بنا بر اهداف خود در زمینه امنیت ملی در تقابل با هند از مجموعه ها و احزاب اسلامی حمایت کرده و از آنها بهره گرفته است.
این در حالی است که مشاور امنیت ملی پاکستان با اظهار اینکه این کشور از قربانیان اصلی جنگ افغانستان است، مدعی شده است که همه سران تحریک طالبان پاکستان در افغانستان هستند. اقای معید یوسف مشاور امنیت ملی پاکستان درباره چرایی درخواست دولت این کشور از طالبان افغانستان برای میانجیگری بین اسلام‌آباد و جنبش طالبان پاکستان مدعی شد که همه سران این گروه شبه‌نظامی در افغانستان حضور دارند. یوسف به رسانه بی‌بی‌سی اردو گفته است: بحث میانجیگری نیست، طالبان بر افغانستان حاکم است و رهبری تحریک طالبان پاکستان نیز همگی در افغانستان هستند. پیش از این ذبیح‌الله مجاهد معاون وزارت اطلاعات و فرهنگ و سخنگوی طالبان گزارش‌ها درباره ارتباط دولت طالبان با تحریک طالبان پاکستان را رد کرده بود. وی با تاکید بر اینکه مسئله تحریک طالبان پاکستان موضوع داخلی این کشور است، گفته بود: موضع امارت اسلامی افغانستان این است که ما در امور دیگر کشورها
این اظهارات فارغ از فرافکنیاحتمالی اسلام آباد، پیچیدگی و سیاست ورزی گروه های اسلامی مسلح حاضر در پاکستان را هم نشان می دهد که با توسعه ارتباطات منطقه ای در صدد گسترش کارکردهای خود هستند.
اما ساعاتی پس از حمله انتحاری در داخل مسجد امامیه شیعیان شهر پیشاور، مسئولان ارشد حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان ضمن برگزاری کنفرانس خبری فوری در اسلام‌آباد، هیاتی به ریاست معاون دبیرکل این حزب سیاسی شیعیان به پیشاور اعزام کرده و رهبران ارشد این حزب در بیمارستان از زخمی‌های انفجار امروز عیادت کردند تا انسجام جامعه تشیع را در برابر حملات به نمایش گذارند. همزمان تعداد زیادی از فعالان سیاسی، مذهبی و مدنی متعلق به احزاب سیاسی شیعه عصر جمعه گذشته در شهرهای مختلف پاکستان از جمله اسلام‌آباد پایتخت این کشور در اعتراض به حمله تروریستی به مسجد شیعیان پیشاور دست به تظاهرات زدند تجمع معترضان به رهبری حزب مجلس وحدت مسلمین از احزاب پیشروی شیعیان پاکستان و همچنین نهضت فقه جعفریه مقابل باشگاه خبرنگاران اسلام‌آباد برگزار شد که طی آن شرکت کنندگان خشم خود را علیه عناصر تروریستی و تکفیری ابراز کردند. سخنرانان با ابراز نگرانی نسبت به موج جدید تحرکات تروریستی به ویژه توطئه فرقه گرایی در شهرهای مختلف پاکستان، خواستار برخورد قاطع دولت و ارتش علیه عاملان این اقدامات شنیع شدند.
تظاهرات مشابهی نیز عصر جمعه در شهرهای لاهور، پیشاور، کویته و کراچی برگزار شد و معترضان حمله تروریستی به مسجد جامعه شیعیان شهر پیشاور را محکوم کردند. دبیرکل حزب مجلس وحدت مسلمین پاکستان با انتقاد از عملکرد دولت ایالتی و نهادهای امنیتی، گفت: عناصر تروریستی از بی توجهی نهادهای ذیربط استفاده کرده و بار دیگر طرح‌های بزدلانه و شیطانی خود را علیه مسلمانان و مردم بی دفاع اجرا کردند.
این سخنان نشان می دهد امنیت جامعه شیعه پاکستان بطور سیستماتیک مورد بی اعتنایی قرار میگرد و از میان مذاهب اسلامی حاضر در کشور پاکستان تنها شیعیان هستند که عموما هدف حملات تروریستی قرار دارند.
