۰
تاریخ انتشار
شنبه ۲۶ تير ۱۴۰۰ ساعت ۲۳:۲۰
به مناسبت سالروز شهادت پنجمین خورشید آسمان امامت؛

سیره امام باقر(ع)، مسیر جهان اسلام برای پی ریزی تمدن نوین اسلامی است

سیره امام باقر(ع)، مسیر جهان اسلام برای پی ریزی تمدن نوین اسلامی است
خبرگزاری رضوی- بهمن دهستانی؛ دستیابی به سعادت و عزت و توانمندی از آمال تمامی ملل در طول تاریخ بوده است. در تاریخ اسلام، اهمیت دوران طلایی قرون چهارم و پنجم هج از آن رو است که اکنون جهان اسلام بیش یک قرن، در پی افول آخرین خلافت عثمانی در سال های نخستین قرن بیستم و تجزیه سرزمین های اسلامی و از دست رفتن شوکت مسلمانان؛ در آرزوی احیای عظمت از دست رفته، بازگشت و بازیابی وضعیتی مشابه تمدن پررونق در آن مرحله را آرزو می کند و اندیشمندان مسلمان رهیافت های گوناگونی را به این منظور عرضه داشته و آن را مقطعی الهام بخش برای زندگی جوامع اسلامی تصور می کنند.
تاریخ اسلام نشان می دهد قرن نخست هجری با ادوار متعددی از تنش ها و جنگ ها و جنایت ها همراه بود که نیمه اول آن با محوریت به حاشیه راندن خاندان اهل بیت(ع) و انکار حق و منزلت ایشان همراه است و نیمه دوم آن سراسر از واقعه خونین کربلاء متأثر می شود. قرنی که برای متوقف ساختن جنبش فکری و نهضت فرهنگی پیامبر اعظم(ص) و خاندان رسالت(ع)، حتی کتابت سخنان و احادیث رسول وحی ممنوع و متوقف می گردد.
اما قرن دوم هجری با تکاپوی فکری، معنوی، حدیثی و فقهی امام باقر(ع) چهره ای متفاوت پیدا می کند تا آنجا که برخی دانشمندان اهل سنت آن حضرت را مجدد یا احیاگر قرن دوم هجری دانسته اند.
شمس الدین ذهبی(متوفی 748 ه) محدث و تاریخ‌نگار مسلمان و سیره‌نویس شهیر و رجالی سخت گیر اهل سنت درباره امام باقر(ع) در کتاب معروف خود بنام «سیر اعلام النبلاء» می نویسد: او از کسانی است که بین علم و عمل و آقایی و شرف و ثاقت و متانت جمع کرده و اهلیت برای خلافت داشت.

در دوره معاصر محمد ابوزهره متفکر تمدن اندیش و نویسنده برجسته مصری در کتاب «الإمام الصادق، حياته وعصره، آراؤه وفقهه» درباره مرجعیت علمی امام باقر(ع) می نویسد: امام باقر(ع) وارث امام سجاد(ع) در امامتِ پیروان خود و هدایت مردم بود و از این رو مقصد دانشمندان از سراسر بلاد اسلامی گشت و کسی مدینه را زیارت نمی کرد مگر آنکه به محضر او می رسید و از علمش بهره می گرفت.
لقب باقر به معنای شکافنده دانش ها که به آن امام داده شد حکایت از وجهه غالب شخصیت آن حضرت در راهبری علمی و فرهنگی جامعه اسلامی دارد.
ابن منظور لغت شناس بزرگ عرب درباره کلمه باقر در کتاب مرجع «لسان العرب» می نویسد: تبقر داشتن علم و مال زیاد را گویند و به محمد بن علی بن الحسین بن علی، بدان جهت باقر گفته می شود که او علم را شکافت و اصول آن را مشخص کرد و شیوه استنباط فروع علم از اصول آن را بیان فرمود.
این توصیف ها نشان می دهد تلاش و مجاهدت و پیشوایی امام باقر(ع) تنها بیان عادی و پاسخگویی به بخشی از مسائل علمی مورد نیاز مسلمانان به مانند دیگر فقهاء و  محدثان آن عصر نبوده بلکه تراز حرکت آن حضرت ایجاد نوعی جهش فکری و معرفتی در امت پیامبر(ص) بعد از گذشت یک قرن از انواع محدودیت ها و ممنوعیت ها بوده است.
بنا بر اقوال تاریخی دوران حیات شریف امام باقر(ع) با حکومت ده تن از خلفای اموی و ایام امامتش با حکومت پنج تن از ایشان مقارن بود.
امام باقر(ع) که بنا بر احادیث منقول از آن حضرت، واقعه کربلاء را درک کرده بوده؛ دستگاه خلافت بنی امیه را به خوبی می شناخت و از تمامی فرصت ها برای پی ریزی معرفت و مدنیت و شاخص های تمدن مطلوب اهل بیت(ع) استفاده کرد و طبقه و نسل تازه ای را  در شرایط دشوار مبتنی بر تقیه تربیت کرد.
امام صادق(ع) درباره شاگردان پدر بزگوار خود می فرماید: اگر آنها (زراره و ابوبصیر و محمد بن مسلم و ... ) نبودند کسی نمی توانست در جامعه هدایت را تشخیص دهد و به دست آورد.
تأکیدات مکرر امام باقر(ع) مبنی بر اصالت و برتری علوم اهل بیت(ع) و مرجعیت آنان در احادیثی مانند "به شرق و غرب عالم بروید و بکاوید اما دانش صحیحی پیدا نمی کنید مگر آنکه از چشمه ما اهل بیت جوشیده باشد"؛ نشانگر توسعه تماس های مسلمانان با دیگر افکار و نحله ها و فرق و مکاتب دارد.
حرکت امام باقر(ع) تمدن نبوی را از انحطاط و انحراف نجات داد و برپایی تمدنی شکوفا و دانایی محور که علم پیشران و شاخص و معیار ارزش آفرینی آن بود را برای قرون بعد پی ریزی نمود.
https://www.razavi.news/vdcezp8f.jh8efi9bbj.html
razavi.news/vdcezp8f.jh8efi9bbj.html
کد مطلب ۷۴۶۷۱
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما