خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
رشد علمی و دانشگاهی در حرم رضوی؛ گامی برای مرجعیت مشهد در جهان اسلام
خبرگزاری رضوی-بهمن دهستانی؛ شهر مشهد به عنوان دومین کلان شهر ایران اسلامی، یکی از پرظرفیت ترین شهرهای کشور است که انتظار می رود به دلیل وجود حرم مطهر رضوی سهم و نقش برجسته تری در مناسبات علمی فرهنگی جهان اسلام پیدا کند.
شاید بتوان تعیین مشهد در سال 2017 به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام را نقطه آغازین و تازه ای در رشد جایگاه بین المللی مشهد دانست. این مناسبت و رویداد با آنکه در مشهد مورد اعتنای لازم قرار نگرفت اما مباحث متعددی را درباره چگونگی بهره مندی از ظرفیت های فراملی مشهد برانگیخت و به تلاش های مختلف در این مسیر وسعت بخشید.
در حوزه حرم مطهر امام رضا علیه السلام و آستان قدس رضوی در طول یک دهه گذشته شاهد افزایش برنامه ریزی ها و اقدامات دارای اهداف بین المللی هستیم. از توسعه و تنوع بخشی به برنامه های فرهنگی مذهبی داخل حرم مطهر به زبان های گوناگون برای مخاطبان کشورهای مختلف اسلامی تا ساخت بیمارستان فوق تخصصی رضوی به عنوان یک پایگاه برند درمان در سطح منطقه با رویکرد گردشگری سلامت را می توان در این مسیر دانست.
این حرکت ها که بطور محسوس از همان سال 2017 تا امروز شتاب بیشتری یافته است با شکل گیری معاونت علمی در آستان قدس رضوی و سپس سازمان علمی و فرهنگی تلاش دارد صورت بنیادینی به خود بگیرد و در دست یابی به نوعی مرجعیت علمی بخت خود را بیازماید.
با وجود تصویب برخی اسناد بالادستی در آستان قدس رضوی یا تشکیل شوراهای عالی علمی و فرهنگی در این مجموعه با حضور صاحبنظران نامدار کشور اما هنوز برای افکار جامعه نخبگانی و دانشگاهی کشور روشن نیست که جهت گیری اساسی علمی آستان قدس چه سمت و سویی خواهد یافت.
این مسئله نشان دهنده آن است که رشد علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و تعیین سیاست توسعه علمی در آن نیازمند زمان و مطالعات بیشتری است.
اما با این وجود، رویدادهای علمی در بخش های دانشگاهی و پژوهشی وابسته به حرم رضوی نشان می دهد شاخص های شناخته شده برای مراکز علمی در این مجموعه ها بیشتر از گذشته مورد توجه قرار می گیرد.
همچنین در داخل حرم مطهر امام رضا علیه السلام نیز شاهد توجه به اداره دانش بیان امور زائران هستیم که در نوع خود کم سابقه است.
در این رابطه مدیر عالی حرم رضوی گفته است: "یکی از القاب شاخص و مهم حضرت رضا(ع)، «عالم آل محمد(ص)» است و بر همین مبنا، ما نیز اساس کار خودمان در مدیریت این مجموعه را بر علم گرایی پایه گذاری کرده ایم، در همین راستا تلاش خواهیم کرد حرم مطهر این امام رئوف(ع) هم در راستای حرکت در مسیر علم گرایی و حمایت از نوآوری، پیشگام باشد و نه تنها در مشهد و ایران بلکه در کل جهان، به نام یک مرکز نوآوری و حامی فعالیت های نوآورانه دانش بنیان شناخته شود".
همچنین در این راستا هفته گذشته دومین رویداد علمی مرتبط با حرم با نام محفل نوآوری رضوی با هدف شناسایی استارتاپ‌ها و شرکت‌های خلاق دانش بنیان توسط مرکز نوآوری حرم مطهر رضوی برگزار شد و 12 شرکت دانش بنیان به معرفی طرح‌های نوآورانه خود با محوریت ارائه خدمات نوین به زائران پرداختند.
همزمان تأسیس بورس شهید فخری زاده در دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام وابسته به آستان قدس رضوی از اتفاقات مهم و جالب در جهت توسعه علمی و تقویت جایگاه مشهد به عنوان مرجعیت علمی در جهان اسلام است.
همچنین جلسه مشترک و تفاهمات هفته گذشته میان این دانشگاه با مدیر کل دانشجویان غیرایرانی و نیز مدیر امور کنسولی وزارت علوم برای تقویت جایگاه دانشگاه امام رضا(ع) در سطح بین المللی از دیگر رویدادهای حائز اهمیت در این زمینه بوده است.
رئیس دانشگاه امام رضا(ع) در این باره گفته است: "برنامه‌‌ریزی و پیگیری لازم برای پی‌‌ریزی شبکه‌های ارتباطی با مؤسسه‌ها و نهادهای علمی جهانی و ایجاد پیوند بین نخبگان خارجی و بدنه علمی و دانشجویی دانشگاه، افزایش و پیگیری تفاهم‌‌نامه‌‌های بین‌المللی با دانشگاه‌ها، مؤسسه‌ها، و مراکز آموزشی پژوهشی و فرهنگی خارجی و داخلی و زمینه‌سازی برای ورود به برنامه‌های تبادل استاد و دانشجو با دانشگاه‌ها و مراکز علمی معتبر بین‌المللی جزو سیاست‌های این دانشگاه در حوزه بین‌الملل است".
این اتفاقات متنوع در صورت استمرار و تعمیق و توسعه می تواند حلقه های لازم برای شکل گیری یک جنبش علمی فرهنگی الهام بخش در جهان اسلام را فراهم آورد.
واقعیت آن است ایجاد رشد علمی با محوریت حرم رضوی با وجود ظرفیت های بی بدیل این آستان نیازمند برنامه ریزی های مؤثرتری است و تا شناسایی نهادهای علمی حرم و به تبع آن مشهدالرضا در محافل علمی منطقه و جهان اسلام راه زیادی مانده است.
گرچه به گفته رئیس دانشگاه امام رضا(ع) طبق جدیدترین رتبه‌بندی مركز منطقه‌ای علوم جهان اسلام (ISC)، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا(ع) برترین دانشگاه غیردولتی ایران معرفی شده است و 1000 دانشجوی غیرایرانی در آن مشغول به تحصیل هستند اما باید از همین امتیازات پلی برای دستیابی به مراتب معتبرتر جهانی ساخت و به آنها اکتفاء نکرد.
رویکردهای وزارت علوم در سالهای گذشته مبتنی بر پذیرش بیشتر دانشجویان خارجی و تبادل استاد و برگزاری دوره های علمی مشترک با دانشگاه های دیگر کشورها بوده که دانشجویان و نخبگان فراوانی را از کشورهای همسایه به ایران کشانده و دانشوران زیادی را تربیت کرده است. این سیاست ها با توجه به موقعیت و جغرافیای فرهنگی مشهد زمینه مساعد دیگری برای شکل دهی به ایده و آرمان مرجعیت علمی مشهدالرضا است.
شاید بتوان تعیین مشهد در سال 2017 به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اسلام را نقطه آغازین و تازه ای در رشد جایگاه بین المللی مشهد دانست. این مناسبت و رویداد با آنکه در مشهد مورد اعتنای لازم قرار نگرفت اما مباحث متعددی را درباره چگونگی بهره مندی از ظرفیت های فراملی مشهد برانگیخت و به تلاش های مختلف در این مسیر وسعت بخشید.
در حوزه حرم مطهر امام رضا علیه السلام و آستان قدس رضوی در طول یک دهه گذشته شاهد افزایش برنامه ریزی ها و اقدامات دارای اهداف بین المللی هستیم. از توسعه و تنوع بخشی به برنامه های فرهنگی مذهبی داخل حرم مطهر به زبان های گوناگون برای مخاطبان کشورهای مختلف اسلامی تا ساخت بیمارستان فوق تخصصی رضوی به عنوان یک پایگاه برند درمان در سطح منطقه با رویکرد گردشگری سلامت را می توان در این مسیر دانست.
این حرکت ها که بطور محسوس از همان سال 2017 تا امروز شتاب بیشتری یافته است با شکل گیری معاونت علمی در آستان قدس رضوی و سپس سازمان علمی و فرهنگی تلاش دارد صورت بنیادینی به خود بگیرد و در دست یابی به نوعی مرجعیت علمی بخت خود را بیازماید.
با وجود تصویب برخی اسناد بالادستی در آستان قدس رضوی یا تشکیل شوراهای عالی علمی و فرهنگی در این مجموعه با حضور صاحبنظران نامدار کشور اما هنوز برای افکار جامعه نخبگانی و دانشگاهی کشور روشن نیست که جهت گیری اساسی علمی آستان قدس چه سمت و سویی خواهد یافت.
این مسئله نشان دهنده آن است که رشد علمی و فرهنگی آستان قدس رضوی و تعیین سیاست توسعه علمی در آن نیازمند زمان و مطالعات بیشتری است.
اما
همچنین در داخل حرم مطهر امام رضا علیه السلام نیز شاهد توجه به اداره دانش بیان امور زائران هستیم که در نوع خود کم سابقه است.
در این رابطه مدیر عالی حرم رضوی گفته است: "یکی از القاب شاخص و مهم حضرت رضا(ع)، «عالم آل محمد(ص)» است و بر همین مبنا، ما نیز اساس کار خودمان در مدیریت این مجموعه را بر علم گرایی پایه گذاری کرده ایم، در همین راستا تلاش خواهیم کرد حرم مطهر این امام رئوف(ع) هم در راستای حرکت در مسیر علم گرایی و حمایت از نوآوری، پیشگام باشد و نه تنها در مشهد و ایران بلکه در کل جهان، به نام یک مرکز نوآوری و حامی فعالیت های نوآورانه دانش بنیان شناخته شود".
همچنین در این راستا هفته گذشته دومین رویداد علمی مرتبط با حرم با نام محفل نوآوری رضوی با هدف شناسایی استارتاپ‌ها و شرکت‌های خلاق دانش بنیان توسط مرکز نوآوری حرم مطهر رضوی برگزار شد و 12 شرکت دانش بنیان به معرفی طرح‌های نوآورانه خود با محوریت ارائه خدمات نوین به زائران پرداختند.
همزمان تأسیس بورس شهید فخری زاده در دانشگاه بین المللی امام رضا علیه السلام وابسته به آستان قدس رضوی از اتفاقات مهم و جالب در جهت توسعه علمی و تقویت جایگاه مشهد به عنوان مرجعیت علمی در جهان اسلام است.
همچنین جلسه مشترک و تفاهمات هفته گذشته میان این دانشگاه با مدیر کل دانشجویان غیرایرانی و نیز مدیر امور کنسولی وزارت علوم برای تقویت جایگاه دانشگاه امام رضا(ع) در سطح بین المللی از دیگر رویدادهای حائز اهمیت در این زمینه بوده است.
رئیس دانشگاه امام رضا(ع) در این باره گفته است: "برنامه‌‌ریزی و پیگیری
این اتفاقات متنوع در صورت استمرار و تعمیق و توسعه می تواند حلقه های لازم برای شکل گیری یک جنبش علمی فرهنگی الهام بخش در جهان اسلام را فراهم آورد.
واقعیت آن است ایجاد رشد علمی با محوریت حرم رضوی با وجود ظرفیت های بی بدیل این آستان نیازمند برنامه ریزی های مؤثرتری است و تا شناسایی نهادهای علمی حرم و به تبع آن مشهدالرضا در محافل علمی منطقه و جهان اسلام راه زیادی مانده است.
گرچه به گفته رئیس دانشگاه امام رضا(ع) طبق جدیدترین رتبه‌بندی مركز منطقه‌ای علوم جهان اسلام (ISC)، دانشگاه بین‌المللی امام‌رضا(ع) برترین دانشگاه غیردولتی ایران معرفی شده است و 1000 دانشجوی غیرایرانی در آن مشغول به تحصیل هستند اما باید از همین امتیازات پلی برای دستیابی به مراتب معتبرتر جهانی ساخت و به آنها اکتفاء نکرد.
رویکردهای وزارت علوم در سالهای گذشته مبتنی بر پذیرش بیشتر دانشجویان خارجی و تبادل استاد و برگزاری دوره های علمی مشترک با دانشگاه های دیگر کشورها بوده که دانشجویان و نخبگان فراوانی را از کشورهای همسایه به ایران کشانده و دانشوران زیادی را تربیت کرده است. این سیاست ها با توجه به موقعیت و جغرافیای فرهنگی مشهد زمینه مساعد دیگری برای شکل دهی به ایده و آرمان مرجعیت علمی مشهدالرضا است.
