۰
تاریخ انتشار
شنبه ۱۲ مهر ۱۳۹۹ ساعت ۱۰:۳۵
خبرگزاری رضوی بررسی کرد:

رشد دستاوردهای تمدنی اربعین بدون زائران از دیگر کشورها چگونه ممکن است؟

رشد دستاوردهای تمدنی اربعین بدون زائران از دیگر کشورها چگونه ممکن است؟
خبرگزاری رضوی- بهمن دهستانی؛ با پایان حکومت بعث صدام بر عراق و رفع فشارها و محدودیت ها از شیعیان این کشور در نخستین اربعین بعد از سقوط صدام نزدیک به 2 میلیون نفر از مردم استان های جنوبی و مرکزی و مناطق شیعه نشین شمال عراق راهی کربلاء شدند تا آیین صدها ساله و تاریخی پیاده روی اربعین را که بیش از سه دهه در عراق ممنوع بود را احیاء کنند.
پدیده اربعین با بهبود زیرساخت های عراق و امکان مسافرت های هوایی و زمینی به این کشور و با فراگیرشدن جذابیت ها و ذکر معنویت کم نظیر آن در میان محافل و جوامع شیعی، زائران از دیگر کشورها را نیز به خود جلب میکرد تا آنجا که در طول ده سال اخیر شاهد نوعی خیزش شیعی در ماه صفر برای عزیمت به عراق و کربلاء بوده ایم.
این مسئله به گفته مقامات محلی عراقی موجب تبدیل فرودگاه بین المللی نجف اشرف به دومین فرودگاه بزرگ و پرتردد عراق شده و حتی آستان مقدس حرم امام حسین(ع) را وادار به احداث فرودگاه بین المللی کربلاء نموده است که حاکی از جهانی شدن مقوله زیارت امام حسین(ع) و خصوصا پدیده اربعین به عنوان پرجمعیت ترین مناسبت زیارتی کرد.

رویش های تمدنی جهانی
اما سال گذشته رویداد دیگری به جهانی سازی و برجسته شدن ابعاد تمدنی پدیده اربعین کمک شایانی کرد. سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی ملل متحد (یونسکو)، در چهاردهمین نشست کمیته بین‌المللی برای حفظ میراث معنوی بشری در کشور کلمبیا، مهمان‌داری و ارائه خدمات در خلال زیارت اربعین امام حسین(ع) را بعنوان یک میراث معنوی ثبت جهانی کرد و صفحه رسمی سازمان یونسکو در توئیتر این رخداد فرهنگی را به مردم عراق تبریک گفت.
هزاران موکب در طول بیش از ۲۰ روز هر ساله در ایام پیاده روی اربعین امام حسین علیه السلام در مسیر نجف به کربلا، از میلیون‌ها زائر پذیرایی می‌کنند. خدماتی از قبیل تهیه غذا و جای خواب تا دهها خدمات مختلف دیگر و منحصربفرد، نمونه بی نظیر جهانی را خلق می‌کند.
همچنین پیاده‌روی اربعین بزرگ‌ترین مراسم اطعام جهان است. حدود ۷۰۰ میلیون وعده‌غذا شامل صبحانه و ناهار و شام و همچنین میان وعده بین زائران اربعین توزیع می‌شود که بخش عمده آن با هزینه‌های شخصی مردم عراق و روستاییان و کشاورزان مناطق اطراف کربلا و البته داوطلبانی از کشورهای همسایه طبخ می‌شود و به کمک‌های دولتی و بین‌المللی نیازمند نیست.

بنیان های معنوی اربعین
اما بدیهی است که این جمعیت میلیونی برای صرف غذا به عراق نمی روند و با توجه با کم و کیف زیرساخت های عراق عملا زیارت اربعین با زحمات و خستگی و مرارت های فراوانی برای زائران همراه است اما هر ساله شاهد رشد سفرهای اربعینی و زئران از کشورهای مختلف هستیم.
مطابق آمارهای عتبه حسینی، در اربعین از حدود 70 کشور خود را به کربلاء می رسانند.
در سال های گذشته مراکز معتبر افکارسنجی مطالعات  و بررسی های متعددی را درباره انگیزه و اهداف زائران اربعین به انجام رسانده اند که به روشنی از وجود عزم معنوی در میان شرکت کنندگان در پیاده روی اربعین حمایت می کند و جوشش های اخلاقی و معنوی و عرفانی که خود را در قالب خدمت رسانی و ایثار و کمک و مواسات جلوه گر می سازد.
رویش های معنوی و اجتماعی و فرهنگی بی سابقه در پرتو اربعین بسیاری از ناظران و صاحبنظران و فعالان شیعی را به ایده بررسی این پدیده در یک تراز تمدنی متمایل ساخته است و ارزش های خلق شده در این موسم را به مثابه ارزش های جهانی قابل رقابت با هنجارهای فرهنگی سایر تمدن های بشری می بینند.

ضرورت بازتعریف شاخص های تمدنی اربعین
دکتر علی شریعتی از متفکران برجسته معاصر ایران که شهرت قابل توجهی نیز در جهان اسلام دارد در درس گفتارهای خود که با عنوان تاریخ تمدن انتشار یافته است درباره تمدن این گونه اظهار نظر می کند: «به عقیده من تمدن عبارت است از زمینه مساعد و بارآوری که هر استعدادی در آن امکان شکوفا شدن آزادانه خویش را به دست می آورد ... آنهایی که تمدن را عینی می دانند، به لباس و ثروت و تولید و مصرف و ساختمان و به طور کلی ظاهر افراد و مظاهر خارجی تمدن نگاه می کنند در حالی که در صورت دوم طبق نظر من تمدن یک حالت روحی و درجه معنوی و فکری است».
دیدگاه دکتر علی شریعتی به دلیل برخورداری او از رهیافت تمدنی و آشنایی و تماس با جلوه های تمدنی غرب و شرق و نیز داخل و خارج از جهان اسلام در قرن20 اهمیت مضاعفی می یابد و می تواند مبنایی برای واکاوی پدیده اربعین باشد. دیدگاه های تمدن پژوهان داخل در جهان اسلام به دلیل تماس نزدیک با واقعیت های تمدنی مسلمانان عموما بستر مناسبی برای فهم ابعاد تمدنی رهاوردهای اسلامی شیعی در اختیار علاقه مندان می گذارد.
بر این اساس اگر تمدن را یک پدیده و جلوه روحی و معنوی و فکری بدانیم قطعا تطابق کاملی با ابعاد و شاخص های مقوله اربعین پیدا می کند.
در سال جاری که به دلیل پاندمی کرونا و محدودیت های ناشی از آن بسیاری از جلوه های مادی و ملموس اربعین حسینی برای بخش قابل توجی از زائران غیرملموس شده است، فرصت تازه ای برای جلوه گری ابعاد روحی و معنوی و فکری برآمده به برکت اربعین به عنوان زیرساخت اصلی آنچه تمدن اربعین خوانده می شود بوجود آمده است.
با اتکاء به این مبنای فکری می توان دستاوردهای بزرگی که در طول سالیان گذشته نصیب جوامع شیعه شده است را محفوظ داشت. همبستگی کم نظیری که شیعیان در طول زیارت اربعین احساس می کنند یکی از بزرگترینِ این سرمایه ها است که توان رشد و تعالی قدرتمندی را در حوزه های اجتماعی و فرهنگی و حتی سیاسی در اختیار مسلمانان شیعه قرار می دهد.
اربعین سال 1442 آزمون مهمی را در برابر جوامع شیعه نهاده است که امید می رود با تکیه به تجارب و ذخایر اندخته شده در اربعین های سال های گذشته تبدیل به گام تازه و برجسته ای برای رشد تمدنی شود.
 
https://www.razavi.news/vdcjtmem.uqevxzsffu.html
razavi.news/vdcjtmem.uqevxzsffu.html
کد مطلب ۶۱۶۴۳
برچسب ها
اربعین
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما