خبرگزاری رضوی به مناسبت روز ملی خلیج فارس بررسی می کند؛
خلیج فارس شاهرگ انرژی دنیا/ آبی بیکرانی که تا ابد «خلیج فارس» خواهد ماند
خبرگزاری رضوی-اردیبهشت از آن ماه هایی است که انبوهی از اتفاقات و مناسبت ها و نام گذاری های بزرگ در آن ثبت شده است. از جمله آن که مصادف با ۱۰ اردیبهشت است روز ملی خلیج فارس است، روزی که به اخراج پرتغالی ها از تنگه هرمز و خلیج همیشه فارس توسط سردار ایرانی امامقلی خان منجر شد. دست درازی بیگانگان به خاک این وطن متعلق به امروز و دیروز و ایالت و یک و یا دو کشوری استبدادجو و منفعت طلب نیست، از هزاران سال گذشته استعمارگران زیادی به ثروت و قدرت این خاک چشم طمع داشتند و در تلاش استعمار آن بودند. تمدن کهن و ذخایر نفتی عظیم و موقعیت استراتژیک ایران در دوره های مختلف مورد تهاجم زیادی قرار گرفته است. از دخالت های شدید و بی وقفه انگلیس از لحاظ اقتصادی و نظامی در دوره تیموریان و صفویان و افشاریه تا شیوه نوین استعمار آمریکا و زیاده خواهی و حس قدرت طلبی و برتر بینی این کشور زورگو که همچنان تمامی ندارد.
اما موضوع خلیج فارس شاید کمی فرق دارد و تلاش برای تصرف خلیج فارس به سال ۱۴۹۸(در منابعی ۱۴۸۹ آمده است) بر می گردد. در واقع پرتغالی ها اولین استعمارگرانی بودند که از غرب اروپا به خلیج فارس وارد شدند و سال های زیادی در آب های نیلگون خلیج فارس به تجارت مشغول بودند و به تدریج بر دامنه فعالیت خود می افزودند.
کدام کشورها در طلب خلیج فارس بودند؟
خلیج فارس مهم ترين آبراه تجاري و استراتژيک جهان است و که از لحاظ سیاسی نیز موقعیت برجسته‌ای را شامل می شود وهمین امتیاز ویژه بود که بعد از پرتغال، هلند، انگلیس، فرانسه، روسیه و آلمان را برآن داشت که در صدد به نام خود کردن و تصرف این میراث گرانبها باشند. هلندی ها، انگلیسی ها و پرتغالی ها هرکدام شاید حدوددیک قرن در بنادر خلیج فارس مسلط شده و حکم رانی کردند. پرتغالی ها علاوه بر خلیج فارس بر هرمز نیز وارد شده و مردمان آن منطقه قیام های زیادی را علیه آن ها کردند و انگلیسی ها چهار بار به بوشهر حمله کردند و خونریزی های زیادی صورت گرفت که در نهایت با شهید شدن تعداد زیادی از اهالی بومی آن مناطق متجاوزگران انگلیسی از بوشهرو خلیج فارس بیرون رانده شدند.
تاکید بر نام خلیج فارس در تمامی ادوار
اما همه این خون ریزی ها و قتل و غارت های بیگانگان و مقاومت هایی که همیشه در هر برهه ای و در مواجه با هر اتفاقی از این ملت به نمایش گذاشته شده است، به جاوید ماندن نام خلیج فارس منجر شد و رشادت و صبوری مردم این خطه ارزش این ثروت تاریخی را داشته و دارد. حتی سازمان ملل با انتشار بیانیه ها و قطعنامه ها بر نام خلیج فارس تاکید کرده است، خلیج فارس نه کمتر و نه بیشتر شعار هر ایرانی است که برای تمامیت این کشور از جان مایه می گذارد.
جالب است بدانید رئیس بنیاد ایران شناسی شعبه بوشهر در ارتباط با واژه خلیج فارس و مستندات تاریخی موجود آن گفته است: مردم ایران بویژه بوشهر «خلیج فارس» را به عنوان یكی از نمادهای ملی و میهنی همراه با باورهای ژرف دینی و الهی در قلب خود پاس داشته و آن را چون پاره تنشان در مقابل بدخواهان حراست می كنند تا این آبراه بین المللی همچنان قلب ملت ایران در اعصار تاریخ بماند.
در دوره های زیادی تلاش شد که نام جعلی برای خلیج فارس انتخاب کنند اما اکنون ۳۰ هزار سند در استان بوشهر در ارتباط با خلیج فارس وجود دارد و کشورهايي که حتي برخي از آنها سابقه تاسيس شان به 60 سال نمي رسد تلاش گسترده اي به کار مي برند تا يک نام جعلي را که همان خليج عربي و فاقد استنادات تاريخي و استدلا لهاي منطقي است براي خليج فارس در محافل و مجالس بين المللي به کار گرفته و تثبيت کنند اما موفق نشدند.
نفت بی نظیر خلیج فارس و ثروتی عظیم
هشت کشور در اطراف خلیج فارس قرار دارند. کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. خلیج فارس از لحاظ موقعیت ژئوپلتیوی خاصی دارد و حدودا ۶۰۰ میلیارد بشکه ذخیره نفتی دارد که این مقدار ۶۳ درصد کل ذخایر ۵/۵۹۶ میلیارد بشکه نفتی شناخته شده در جهان را شامل می شود، بنابراین خلیج فارس از مهم ترین مخازن انرژی جهان به شمار می آید که در تأمین انرژی آینده جهان، نقشی اساسی بر عهده دارد. خلیج فارس در واقع محور ارتباط بین اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است. از نظر راهبردی در منطقه خاورمیانه، به عنوان بزرگ‌ترین و مهمترین مرکز ارتباطی بین این سه قاره‌است و بخشی از یک سیستم ارتباطی شامل اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند است. وسعت آن بين 220 تا 240 هزار کيلومتر مربع است يعني تقريبا مساحتي نصف مساحت درياي خزر. طول سواحل خليج فارس 3000 کيلومتر است که بيشترين خط ساحلي را ايران دارا است يعني از دهانه فاو گرفته تا تنگه هرمز جزو مناطق ساحلي ايران محسوب شده و بقيه خطوط ساحلي کشورهاي عربي حوزه خليج فارس را شامل مي شود. بنابراين از 3000 کيلومتر خط ساحلي 1722 کيلومتر آن از آن ايران است.
دیگر دلایل اهمیت خلیج فارس
از دلایل اهمیت خلیج فارس این است که تمام نفت ايران ازخليج فارس و تنگه هرمز صادر مي شود. لذا مهمترين دليل اهميت خليج فارس براي اين صادرات نفت از اين منطقه است. به اين علت است که از دهه 70 به بعد مقامات ايراني اعلا م کردند که اين تنگه شاهرگ حياتي ايران است لذا سعي بر اين است که همواره باز باشد. از طرفی درآمدهای اقتصادی آبراه خلیج فارس سهم عمده ای در بازار معیشتی دارد و موقعیت جغرافیایی این منطقه زبانزد است. همچنین نقش فرهنگی و ایدئولوژی این منطقه را نمی توان نادیده گرفت. راه زمینی معروف به جاده ابریشم و راه دریایی معروف به راه ادویه، دو راه حیاتی فوق، از خلیج فارس و سواحل شرقی مدیترانه می گذشته اند. ذخایر گاز طبیعی در ایران، قطر، امارات، عربستان با وجود این، منطقه خلیج فارس به صورت بالقوه، ذخایر عظیم گاز طبیعی دارد. همچنین فضاي انساني حاکم بر مناسبات ميان جوامع پيرامون خليج فارس قابل توجه است.
اما موضوع خلیج فارس شاید کمی فرق دارد و تلاش برای تصرف خلیج فارس به سال ۱۴۹۸(در منابعی ۱۴۸۹ آمده است) بر می گردد. در واقع پرتغالی ها اولین استعمارگرانی بودند که از غرب اروپا به خلیج فارس وارد شدند و سال های زیادی در آب های نیلگون خلیج فارس به تجارت مشغول بودند و به تدریج بر دامنه فعالیت خود می افزودند.
کدام کشورها در طلب خلیج فارس بودند؟
خلیج فارس مهم ترين آبراه تجاري و استراتژيک جهان است و که از لحاظ سیاسی نیز موقعیت برجسته‌ای را شامل می شود وهمین امتیاز ویژه بود که بعد از پرتغال، هلند، انگلیس، فرانسه، روسیه و آلمان را برآن داشت که در صدد به نام خود کردن و تصرف این میراث گرانبها باشند. هلندی ها، انگلیسی ها و پرتغالی ها هرکدام شاید حدوددیک قرن در بنادر خلیج فارس مسلط شده و حکم رانی کردند. پرتغالی ها علاوه بر خلیج فارس بر هرمز نیز وارد شده و مردمان آن منطقه قیام های زیادی را علیه آن ها کردند و انگلیسی ها چهار بار به بوشهر حمله کردند و خونریزی های زیادی صورت گرفت که در نهایت با شهید شدن تعداد زیادی از اهالی بومی آن مناطق متجاوزگران انگلیسی از بوشهرو خلیج فارس بیرون رانده شدند.
تاکید بر نام خلیج فارس در تمامی ادوار
اما همه این خون ریزی ها و قتل و غارت های بیگانگان و مقاومت هایی که همیشه در هر برهه ای و در مواجه با هر اتفاقی از این ملت به نمایش گذاشته شده است، به جاوید ماندن نام خلیج فارس منجر شد و رشادت و صبوری مردم این خطه ارزش این ثروت تاریخی را داشته و دارد. حتی سازمان ملل با انتشار بیانیه ها و قطعنامه ها بر نام خلیج فارس تاکید کرده است، خلیج فارس نه کمتر و نه بیشتر شعار هر ایرانی است که برای تمامیت این کشور از جان مایه می گذارد.
جالب است بدانید رئیس بنیاد ایران شناسی شعبه بوشهر در ارتباط با واژه خلیج فارس و مستندات تاریخی موجود آن گفته است: مردم ایران بویژه بوشهر «خلیج فارس» را به عنوان یكی از نمادهای ملی و میهنی همراه با باورهای ژرف دینی و الهی در قلب خود پاس داشته و آن را چون پاره تنشان در مقابل بدخواهان حراست می كنند تا این آبراه بین المللی همچنان قلب ملت ایران در اعصار تاریخ بماند.
در دوره های زیادی تلاش شد که نام جعلی برای خلیج فارس انتخاب کنند اما اکنون ۳۰ هزار سند در استان بوشهر در ارتباط با خلیج فارس وجود دارد و کشورهايي که حتي برخي از آنها سابقه تاسيس شان به 60 سال نمي رسد تلاش گسترده اي به کار مي برند تا يک نام جعلي را که همان خليج عربي و فاقد استنادات تاريخي و استدلا لهاي منطقي است براي خليج فارس در محافل و مجالس بين المللي به کار گرفته و تثبيت کنند اما موفق نشدند.
نفت بی نظیر خلیج فارس و ثروتی عظیم
هشت کشور در اطراف خلیج فارس قرار دارند. کشورهای ایران، عمان، عراق، عربستان سعودی، کویت، امارات متحده عربی، قطر و بحرین در کناره خلیج فارس هستند. خلیج فارس از لحاظ موقعیت ژئوپلتیوی خاصی دارد و حدودا ۶۰۰ میلیارد بشکه ذخیره نفتی دارد که این مقدار ۶۳ درصد کل ذخایر ۵/۵۹۶ میلیارد بشکه نفتی شناخته شده در جهان را شامل می شود، بنابراین خلیج فارس از مهم ترین مخازن انرژی جهان به شمار می آید که در تأمین انرژی آینده جهان، نقشی اساسی بر عهده دارد. خلیج فارس در واقع محور ارتباط بین اروپا، آفریقا، آسیای جنوبی و جنوب شرقی است. از نظر راهبردی در منطقه خاورمیانه، به عنوان بزرگ‌ترین و مهمترین مرکز ارتباطی بین این سه قاره‌است و بخشی از یک سیستم ارتباطی شامل اقیانوس اطلس، دریای مدیترانه، دریای سرخ و اقیانوس هند است. وسعت آن بين 220 تا 240 هزار کيلومتر مربع است يعني تقريبا مساحتي نصف مساحت درياي خزر. طول سواحل خليج فارس 3000 کيلومتر است که بيشترين خط ساحلي را ايران دارا است يعني از دهانه فاو گرفته تا تنگه هرمز جزو مناطق ساحلي ايران محسوب شده و بقيه خطوط ساحلي کشورهاي عربي حوزه خليج فارس را شامل مي شود. بنابراين از 3000 کيلومتر خط ساحلي 1722 کيلومتر آن از آن ايران است.
دیگر دلایل اهمیت خلیج فارس
از دلایل اهمیت خلیج فارس این است که تمام نفت ايران ازخليج فارس و تنگه هرمز صادر مي شود. لذا مهمترين دليل اهميت خليج فارس براي اين صادرات نفت از اين منطقه است. به اين علت است که از دهه 70 به بعد مقامات ايراني اعلا م کردند که اين تنگه شاهرگ حياتي ايران است لذا سعي بر اين است که همواره باز باشد. از طرفی درآمدهای اقتصادی آبراه خلیج فارس سهم عمده ای در بازار معیشتی دارد و موقعیت جغرافیایی این منطقه زبانزد است. همچنین نقش فرهنگی و ایدئولوژی این منطقه را نمی توان نادیده گرفت. راه زمینی معروف به جاده ابریشم و راه دریایی معروف به راه ادویه، دو راه حیاتی فوق، از خلیج فارس و سواحل شرقی مدیترانه می گذشته اند. ذخایر گاز طبیعی در ایران، قطر، امارات، عربستان با وجود این، منطقه خلیج فارس به صورت بالقوه، ذخایر عظیم گاز طبیعی دارد. همچنین فضاي انساني حاکم بر مناسبات ميان جوامع پيرامون خليج فارس قابل توجه است.
