معرفی پیشکسوت قرآنی خفته در جوار امام هشتم(ع)؛
استادی که تصدیق قرائت قرآن را از امام خمینی(ره) گرفت
خبرگزاری رضوی ـ آزیتا ذکاء؛ بخشی از دوران كودكی خود را در هرات افغانستان گذرانده و فعالیتهای قرآنی را در این شهر با نظارت محمدطاهر قندهاری آغاز کرده بود؛ بعد از هجرت به ایران چون استاد مناسبی نیافت، ادامه فعالیتهای قرآنی خود را در زمینه تجوید و صوت و لحن با استفاده از کتاب و نوار ادامه داد و ابتدا با مراجعه به كتابهای تجوید، به روش علمی تجوید قرآن را فرا گرفت و در ادامه نیز به نوارهای قاریان مصری گوش داده و صوت و لحن خود را تقویت کرد.
استاد محمود فرقانی از اساتید و قاریان پیشکسوت مشهدالرضا(ع) بود که سال 1339 در حضور امام خمینی(ره) و دیگر علما در نجفاشرف به قرائت سوره جمعه به سبك عبدالباسط پرداخت كه برخی از علما در آن جلسه به گریه افتادند و امام به او تصدیق قرائت قرآن را بخاطر تلاوت زیبا اهدا کردند.
زاده شهر هرات
استاد محمود فرقانی سال 1320 در شهر هرات افغانستان متولد شد، البته وی اصالتا ایرانی بوده ولی خانواده او در دوران کشف حجاب و برای زیرپا نگذاشتن اعتقادات به هرات مهاجرت کردند و این استاد قرآن در این شهر متولد شد.
اُنس با قرآن از خردسالی
مرحوم فرقانی به جهت علاقهای که خودش داشته از سنین خردسالی به سمت قرآن رفته و استاد خاصی نداشته است؛فراگیری قرآن را در حد روخوانی و روانخوانی از مکتبخانه شروع کرده و در آن زمان قرائت نبوده و سواد ایشان هم سواد مکتبخانهای بوده است.
مرحوم فرقانی فعالیتهای قرآنی را در هرات با نظارت محمدطاهر قندهاری آغاز کرد و بعد از هجرت به ایران چون استاد مناسبی نیافت، ادامه فعالیتهای قرآنی خود را در زمینه تجوید و صوت و لحن با استفاده از کتاب و نوار ادامه داد و ابتدا با مراجعه به كتابهای تجوید، به روش علمی تجوید قرآن را فرا گرفت و در ادامه نیز به نوارهای قاریان مصری گوش داده و صوت و لحن خود را تقویت کرد. از همان اوایل جوانی نیز به تدریس و آموزش قرآن در قالب جلسات پرداخت و قبل از بیماری نیز این كلاسها با استفاده از کتب و جزوات قرآنی در طول سال و حتی شبهای ماه مبارک رمضان دایر بود.
ازدواج و حضور در ایران
استاد فرقانی سال ۱۳۴۹ ازدواج کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی همراه خانواده در سال ۱۳۵۸ وارد ایران شد و با تکیه بر پیشینه ایرانی که داشته، تابعیت ایرانی گرفت و شهر مشهد را برای سکونت انتخاب کرد.
اخذ مدرک قرآن از امام
این استاد پیشکسوت برای اینکه مدرکی از یک مکان معتبر داشته باشد، سال ۱۳۳۹ به عراق سفر کرد، نزد امام خمینی(ره) رفته و به ایشان میگوید که قصد دارد به الازهر مصر رفته و نزد اساتید عرب آنجا امتحان بدهد و مدرک قرآنی بگیرید که امام(ره)، او را به گرفتن مدرک از «مدرسة جامعة النجف الدينية»، تشویق میکنند که در نهایت هم استاد فرقانی به این مدرسه رفته و در آنجا، اساتید از وی امتحانهای مختلف قرآنی میگیرند و چون آن زمان مدرک چاپی در آن سطح نداشتند، سه ماه بعد مدرک استاد را که در سطح بالایی بوده به صورت دستنویس پست میکنند. وقتی که امام(ره) در نجف بودند، این استاد پیشکسوت قرآن در محضر ایشان و جمع ديگری از علما آن زمان، سوره جمعه را به سبك عبدالباسط میخواند و حاضران تحت تأثیر قرار میگیرند و امامخمينی(ره) هم به استاد تصديق قرائت قرآن اهداء میکنند.
شیوه و تدریس قرآن
استاد از 15 سالگی جلسات تدریس و آموزش قرآن را شروع كرد. جلسات وی به صورت ثابت در مساجدی همچون بناها، شهدا، حسینیه هراتیها و ... برگزار میشد. شیوه تدریس او بدینگونه بود که هر کس یک صفحه از قرآن را میخواند و ایشان ایراداتش را بیان میکرد، هر جا هم که لازم بود، معنای قرآن گفته میشد تا همه استفاده کنند و برخورد استاد با هر کس به اندازه سطح سواد و سنش بود. اما از زمانی که بیمار شد دیگر تدریس را کنار گذاشت.
سختگیری در آموزش
وی از کوچکترین اشتباه شاگردان نمیگذشت و گوشزد میکرد، با این وجود همه جلساتش بسیار پربار بود و همه سعی میکردند، حضور یافته و چیزی یاد بگیرند؛ حتی در خلال تدریس هم گاهی ترجمه آیات را بیان و به نکات تفسیر و شأن نزول هم اشارهای داشتند.
او صبحها به محل کارش که شغل آزاد بود، میرفت و نهار را هم همانجا میخورد و تا غروب در محل کارش میماند و بعد از نماز مغرب و عشاء جلساتش آغاز میشد. حدود یازده شب به منزل برمیگشت و عملا فرزندانش آنقدر استاد را نمیدیدند.
بهترین قاریان مشهد شاگرد استاد
تعداد شاگردان استاد بسیار زیاد است که از جمله آنها میتوان به حمید و حامد شاکرنژاد، حاج عصمتالله ذبیحی، کبیر قلندرزاده، مسئول جامعه قاریان افغانستان در ایران و بسیاری دیگر از پیشکسوتان و قرآنیان ممتاز اشاره کرد.
کسب توفیق با همراهی همسر
همسرش همراه خوبی برای او بوده، چون وی وقت زیادی را صرف کار آموزش و برپایی جلسات قرآن میکرد؛ حتی جلسات جمعهها در حسینیه هراتیها بعد از تعطیلی این مکان، حدود چهار سال به منزلش منتقل شد و تا قبل از بیماری در خانهاش برگزار میشد.
قدیمیترین جلسه قرآن مشهد
حسینیه خیاطها قدیمیترین جلسه قرآن مشهد است که مرحوم مقدم مشکیباف بنیانگذار این جلسه در هر شب چهارشنبه بود و هنوز هم این رسم ادامه داد. ابتدا در اختیار مرحوم استاد محمدعلی مختاری بود و او از استاد فرقانی خواست تا اداره جلسات آنجا را بر عهده بگیرد که وی حدود پنج سال مدیریت این جلسه را بر عهده داشت.
آشنایی با رهبر معظم انقلاب
مرحوم فرقانی به طور مداوم در جلسات رهبر معظم انقلاب در نخست روز ماه مبارک رمضان در تهران حضور داشت و ارتباطش با آقا به اواخر سالهای 1340 در مسجد كرامت و جلسات قرآن آن زمان بازمیگردد.
مدفون در حرم رضوی
این استاد قرآن کریم سال ۱۳۷۹ بر اثر سکته مغزی بخشی از توان حرکتی و تکلم خود را از دست داد و خانهنشین شد. البته به مرور زمان بهبودی نسبی در وضعیت جسمانی استاد فرقانی ایجاد شد، اما نمیتوانست زیاد صحبت کند و شاید برخی جملات و عبارتهایی که بیان میکرد، واضح نبود. عاقبت ۳۰ آذرماه سال 1396 پس از گذراندن یک دوره بیماری طولانی دارفانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع جنازه باشکوه در اتاق 10 بلوک 532 صحن جمهوری اسلامی به خاک سپرده شد.
استاد محمود فرقانی از اساتید و قاریان پیشکسوت مشهدالرضا(ع) بود که سال 1339 در حضور امام خمینی(ره) و دیگر علما در نجفاشرف به قرائت سوره جمعه به سبك عبدالباسط پرداخت كه برخی از علما در آن جلسه به گریه افتادند و امام به او تصدیق قرائت قرآن را بخاطر تلاوت زیبا اهدا کردند.
زاده شهر هرات
استاد محمود فرقانی سال 1320 در شهر هرات افغانستان متولد شد، البته وی اصالتا ایرانی بوده ولی خانواده او در دوران کشف حجاب و برای زیرپا نگذاشتن اعتقادات به هرات مهاجرت کردند و این استاد قرآن در این شهر متولد شد.
اُنس با قرآن از خردسالی
مرحوم فرقانی به جهت علاقهای که خودش داشته از سنین خردسالی به سمت قرآن رفته و استاد خاصی نداشته است؛فراگیری قرآن را در حد روخوانی و روانخوانی از مکتبخانه شروع کرده و در آن زمان قرائت نبوده و سواد ایشان هم سواد مکتبخانهای بوده است.
مرحوم فرقانی فعالیتهای قرآنی را در هرات با نظارت محمدطاهر قندهاری آغاز کرد و بعد از هجرت به ایران چون استاد مناسبی نیافت، ادامه فعالیتهای قرآنی خود را در زمینه تجوید و صوت و لحن با استفاده از کتاب و نوار ادامه داد و ابتدا با مراجعه به كتابهای تجوید، به روش علمی تجوید قرآن را فرا گرفت و در ادامه نیز به نوارهای قاریان مصری گوش داده و صوت و لحن خود را تقویت کرد. از همان اوایل جوانی نیز به تدریس و آموزش قرآن در قالب جلسات پرداخت و قبل از بیماری نیز این كلاسها با استفاده از کتب و جزوات قرآنی در طول سال و حتی شبهای ماه مبارک رمضان دایر بود.
ازدواج و حضور در ایران
استاد فرقانی سال ۱۳۴۹ ازدواج کرد و پس از پیروزی انقلاب اسلامی همراه خانواده در سال ۱۳۵۸ وارد ایران شد و با تکیه بر پیشینه ایرانی که داشته، تابعیت ایرانی گرفت و شهر مشهد را برای سکونت انتخاب کرد.
اخذ مدرک قرآن از امام
این استاد پیشکسوت برای اینکه مدرکی از یک مکان معتبر داشته باشد، سال ۱۳۳۹ به عراق سفر کرد، نزد امام خمینی(ره) رفته و به ایشان میگوید که قصد دارد به الازهر مصر رفته و نزد اساتید عرب آنجا امتحان بدهد و مدرک قرآنی بگیرید که امام(ره)، او را به گرفتن مدرک از «مدرسة جامعة النجف الدينية»، تشویق میکنند که در نهایت هم استاد فرقانی به این مدرسه رفته و در آنجا، اساتید از وی امتحانهای مختلف قرآنی میگیرند و چون آن زمان مدرک چاپی در آن سطح نداشتند، سه ماه بعد مدرک استاد را که در سطح بالایی بوده به صورت دستنویس پست میکنند. وقتی که امام(ره) در نجف بودند، این استاد پیشکسوت قرآن در محضر ایشان و جمع ديگری از علما آن زمان، سوره جمعه را به سبك عبدالباسط میخواند و حاضران تحت تأثیر قرار میگیرند و امامخمينی(ره) هم به استاد تصديق قرائت قرآن اهداء میکنند.
شیوه و تدریس قرآن
استاد از 15 سالگی جلسات تدریس و آموزش قرآن را شروع كرد. جلسات وی به صورت ثابت در مساجدی همچون بناها، شهدا، حسینیه هراتیها و ... برگزار میشد. شیوه تدریس او بدینگونه بود که هر کس یک صفحه از قرآن را میخواند و ایشان ایراداتش را بیان میکرد، هر جا هم که لازم بود، معنای قرآن گفته میشد تا همه استفاده کنند و برخورد استاد با هر کس به اندازه سطح سواد و سنش بود. اما از زمانی که بیمار شد دیگر تدریس را کنار گذاشت.
سختگیری در آموزش
وی از کوچکترین اشتباه شاگردان نمیگذشت و گوشزد میکرد، با این وجود همه جلساتش بسیار پربار بود و همه سعی میکردند، حضور یافته و چیزی یاد بگیرند؛ حتی در خلال تدریس هم گاهی ترجمه آیات را بیان و به نکات تفسیر و شأن نزول هم اشارهای داشتند.
او صبحها به محل کارش که شغل آزاد بود، میرفت و نهار را هم همانجا میخورد و تا غروب در محل کارش میماند و بعد از نماز مغرب و عشاء جلساتش آغاز میشد. حدود یازده شب به منزل برمیگشت و عملا فرزندانش آنقدر استاد را نمیدیدند.
بهترین قاریان مشهد شاگرد استاد
تعداد شاگردان استاد بسیار زیاد است که از جمله آنها میتوان به حمید و حامد شاکرنژاد، حاج عصمتالله ذبیحی، کبیر قلندرزاده، مسئول جامعه قاریان افغانستان در ایران و بسیاری دیگر از پیشکسوتان و قرآنیان ممتاز اشاره کرد.
کسب توفیق با همراهی همسر
همسرش همراه خوبی برای او بوده، چون وی وقت زیادی را صرف کار آموزش و برپایی جلسات قرآن میکرد؛ حتی جلسات جمعهها در حسینیه هراتیها بعد از تعطیلی این مکان، حدود چهار سال به منزلش منتقل شد و تا قبل از بیماری در خانهاش برگزار میشد.
قدیمیترین جلسه قرآن مشهد
حسینیه خیاطها قدیمیترین جلسه قرآن مشهد است که مرحوم مقدم مشکیباف بنیانگذار این جلسه در هر شب چهارشنبه بود و هنوز هم این رسم ادامه داد. ابتدا در اختیار مرحوم استاد محمدعلی مختاری بود و او از استاد فرقانی خواست تا اداره جلسات آنجا را بر عهده بگیرد که وی حدود پنج سال مدیریت این جلسه را بر عهده داشت.
آشنایی با رهبر معظم انقلاب
مرحوم فرقانی به طور مداوم در جلسات رهبر معظم انقلاب در نخست روز ماه مبارک رمضان در تهران حضور داشت و ارتباطش با آقا به اواخر سالهای 1340 در مسجد كرامت و جلسات قرآن آن زمان بازمیگردد.
مدفون در حرم رضوی
این استاد قرآن کریم سال ۱۳۷۹ بر اثر سکته مغزی بخشی از توان حرکتی و تکلم خود را از دست داد و خانهنشین شد. البته به مرور زمان بهبودی نسبی در وضعیت جسمانی استاد فرقانی ایجاد شد، اما نمیتوانست زیاد صحبت کند و شاید برخی جملات و عبارتهایی که بیان میکرد، واضح نبود. عاقبت ۳۰ آذرماه سال 1396 پس از گذراندن یک دوره بیماری طولانی دارفانی را وداع گفت و پیکرش پس از تشییع جنازه باشکوه در اتاق 10 بلوک 532 صحن جمهوری اسلامی به خاک سپرده شد.