۰
تاریخ انتشار
دوشنبه ۲۱ آبان ۱۳۹۷ ساعت ۰۰:۳۵
یادداشت سردبیر خبرگزاری رضوی؛

مداخله نهادهای رسمی و افول حس تکریم زائر در شهروندان مشهدی

حجت الاسلام دکتر علی الهی خراسانی
مداخله نهادهای رسمی و افول حس تکریم زائر در شهروندان مشهدی
همه می‌ دانیم سالانه بیست تا سی ملیون زائر وارد مشهد امام رضا(ع) می شوند. زائر، به دلیل نیت پاک و ارادت مذهبی خود به امام رضا(ع) و از زاویه ای انسانی، مهمانی است که توسط میزبان و مشهدی ها باید تکریم شود و مورد احترام قرار گیرد.
در نگاهی جامعه شناختی و مناسکی، تکریم زائران توسط شهروندان بخشی از دینداری و حس معنوی و سرمایه نمادین میزبان به شمار می رود. شهروند مشهدی که به زائر چایی تقدیم می کند و یا عالمی که با دست خود، خوراکی به زائر می دهد، این رفتار را بخشی از دینداری خود و مهمتر آنکه بخشی از تجربه زیارت می داند.
تکریم زائران در شهر، تداوم حس تعلق به زیارت و امام رضا(ع) است و سرمایه اجتماعی و هویت شهری را سامان می دهد. میزبانی از زائران، تجربه هایی می آفریند که به گسترش فضاهای ذهنی کمک می کند.
باری! پرسش اصلی این است که چرا مردم مشهد حتی یک روز در سال دارای حس تکریم به زائران نیستند؟ چرا حتی یک روز در سال در کل شهر و نه در بخشی از شهروندان شور و دغدغه برای توجه به زائران وجود ندارد؟
من لزوما زائران پیاده را نمی گویم. هر زائری در شهر. با هر قومیت و ملیتی. چرا مردم مشهد یک روز در سال که می تواند روز شهادت امام رضا(ع) یا یک روز در ایام نوروز یا هر روز دیگری باشد، در ذهن و رفتارشان توجه و تکریم به زائر نیست؟ تکریم و توجه در هر قالب و مصداقی. ولو یک سلام و احوالپرسی. به گونه ای که یک روز در سال در تمام شهر، حس تکریم به زائر دیده شود.
ریشه این فقدان حس و شور و فضا چیست؟
ابتدا این نکته مهم را متذکر شوم که هر تکریم و احترامی به زائر که همان تداوم تجربه زیارت است باید مردمی و محصول خلاقیت و ابتکار خود مردم باشد. دخالت دولت ها، حس زدایی می کند.
از همین نقطه به ریشه می پردازم. نهادهای حاکمیتی و دولتی و شبه دولتی تا توانسته اند در امر زیارت و تجربه زیارت و بافت انسانی پیرامون حرم مداخله کرده اند. مداخله هایی از جنس سودآوری و سوداگری.
فضاهای عینی و کاربردی گسترش و توسعه نامتوازنی یافت و در مجتمع ها و مال ها، حس تعلق به زیارت و نمادهای تجربه زیارت گم شد و فضاهای ذهنی کمرنگ و کمرنگ تر گردید.
زیارت به مثابه کالای تجاری و زائر به مثابه واحد درآمد به شدت در فرهنگ و سبک زندگی مشهدی ها نهادینه شد.
کسی به زائر توجه می کند که بتواند از این واحد درآمد بهره اقتصادی ببرد. در نتیجه برای اقشار مختلف مردم، زائر هیچ حسی را ایجاد نمی کند! اگر حسی هم ایجاد شود، افزایش ترافیک و شلوغی و برای زائران عراقی حس بدبینی است!
نمی گویم اقتصاد شهر مشهد تعطیل شود. اما به صراحت از اقتصاد معطوف به زیارت و اقتصادی دفاع می کنم که بخشی از تجربه زیارت باشد. سخن درین باره فرصتی دیگر می خواهد.
حاکمیت و دولت به هر مقدار که در امر زیارت و تجربه زیارت مداخله کند، برون داد آن فاصله بیشتر مردم با امر زیارت و زائر است. هر چقدر دولت ها و نهادهای حاکمیتی به مردم اجازه بروز خلاقیت و ابتکار در تکریم زائر بدهند و تنها تسهیل گر باشند، خود مردم به گسترش حس تکریم زائر می پردازند. دولت ها میل به یکسان سازی و تصدی گری دارند و نتیجه آن مرگ خلاقیت ها و بروز رفتارهای مردمی است.
اگر در مناسک پیاده روی اربعین، اوج تکریم عراقی ها به زائران ایرانی و شکوه اخلاصی که ادامه تجربه زیارت امام حسین(ع) است را می بینیم به این دلیل است که در عراق، ستاد اربعین با ده ها کارگروه نیست!
 
https://www.razavi.news/vdcayyne.49niy15kk4.html
razavi.news/vdcayyne.49niy15kk4.html
کد مطلب ۳۶۴۴۴
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما