کتابی که باید خواند:
ادب و هنر در آیینه فرهنگ رضوی
در ایران، هنر اسلامی یکی از جریانسازترین هنرهایی است که به ابعاد گوناگون زندگی جامعه ایرانی راه یافته است. این فرهنگ نهتنها در سبک زندگی ایرانیان تاثیرات خاص خود را باقی گذاشته، بلکه در ادبیات و هنرهای معماری، خط، نقاشی، نمایش و ... ایرانیان نیز نفوذ کرده و موجب خلق زیباییهای بسیار شده است.
هنر اسلامی به برکت وجود چهارده معصوم (ع) زیرمجموعهها و شاخههای گوناگونی دارد؛ که هر یک از این ابعاد در عین جامعیت، به انعکاس سخنان و سیره یکی از معصومین (ع) اشارت دارد. فرهنگ و هنر رضوی، با توجه به وجود بارگاه مبارک امام رضا (ع) در ایران، یکی از پررنگترین و تابندهترین ابعاد این فرهنگ است که سبب عیان شدن جلوهها و هنرنماییهای بسیار شده است.
دبیرخانه جشنواره بینالمللی امام رضا (ع) در راستای معرفی گوشههایی از این برکت، در دهمین دوره خود، با همکاری پژوهشگاه فرهنگ هنر و ارتباطات، به انتشار مجموعه مقالاتی تحت عنوان «ادب و هنر در آیینه فرهنگ رضوی» کمر همت بسته است. این مجموعه شامل هفت مقاله از بهترین مقالات برگزیده این جشنواره میشود. مقالاتی با موضوعات «هنر هفتم و فرهنگ رضوی»، «نقش فرهنگ رضوی در ارتقای سینمای دینی»، «تاثیر فرهنگ رضوی بر فیلمنامهنویسی و فیلمنامهنویس»، «امام رضا (ع) در آیینه احادیث کتیبههای دوره صفوی»، «مدایح رضوی در آیینه تعزیه و چاووشیخوانی»، «تحلیل معنای باطنی و طبیعی تشبیهات قرآنی- روایی» و «شهامت ادبی دعبل در پاسداری از حریم علی بن موسی الرضا (ع)».
مقالاتی که با معرفی پیشینه هر یک از شاخههای هنری، و با آوردن شاهد مثال و رجوع به منابع و شواهد موجود، به آگاهی مخاطب و آشنا کردن او با جلوههای گوناگون هنر رضوی میانجامند. ویژگی دیگر این کتاب این است که در عین توجه به مقالاتی پیرامون هنرهای نوظهورتری چون سینمای دینی، به هنر اصیل و مغفول ماندهای چون تعزیه نیز توجه نشان داده است، و در عین معرفی شخصیت و وجهه ادبی شاعری چون دعبل، به تحلیل معنای باطنی تشبیهات قرآنی- روایی در شعر شاعران دیگر نیز پرداخته است.
شاید یکی از زیباترین مقالات این کتاب، مقالهای باشد که به جلوههای معماری اصیل اسلامی و سیر تکامل آن در بارگاه ملکوتی امام رضا (ع) توجه نشان داده است. بارگاهی که زیبایی و کمال بیحدش بارها در چشمان شگفتزده زائران، برق تعجب را رقم زده و انگشت تحیر بر دهان آنان نشانده است.
این کتاب در سال 91، و توسط انتشارات امید مهر منتشر شده است. خواندن آن را به همه کسانی که علاقمند به آشنایی با ادب و هنر رضوی هستند، توصیه میکنم.
* ادب و هنر در آیینه فرهنگ رضوی، انتشارات امید مهر، ص22