یادداشت؛
صحیفه سجادیه چراغ تشخیص حق از باطل در همه اعصار
خبرگزاری رضوی- الهام اسماعیلی، در دنیای پیچیده و پرهیاهوی امروز، تشخیص حق از باطل از همیشه دشوارتر شده است. سیل عظیمی از اطلاعات و اخبار، درست و نادرست، از طریق رسانهها و شبکههای اجتماعی به ما هجوم میآورند و گاه تمایز بین واقعیت و دروغ، حقیقت و فریب، دشوار میشود.
در چنین شرایطی، تشخیص حق از باطل نه تنها یک ضرورت اخلاقی، بلکه یک نیاز مبرم برای بقا و پیشرفت در جامعه است. چرا که وقتی انسانها در تاریکی جهل و ابهام به سر میبرند، به راحتی طعمه افراد سودجو و فرصتطلب قرار میگیرند و در مسیر باطل قدم میگذارند.
جوامعی که در تشخیص حق و باطل دچار تردید و سرگردانی هستند، به تدریج هویت و انسجام خود را از دست میدهند و در باتلاق فریب و تزویر غرق میشوند.
همچنین زمانی که زور و قدرت جایگزین عدالت و انصاف میشود، و افراد از تشخیص ظالم از مظلوم ناتوان باشند، جامعه به سوی تباهی و نابودی گام برمیدارد.
اما چگونه میتوان در این دنیای پر از تناقض، حق را از باطل تشخیص داد؟ علاوه بر اینکه خداوند به ما عقل داده و با استفاده از خرد خود و با تفکر عمیق می توان مسیر حق از باطل را تمییز کرد تمسک به آموزه های ائمه اطهار(ع) چراغ راه ما در تشخیص حق از باطل می تواند باشد. صحیفه سجادیه امام سجاد (ع)، که به «خواهر قرآن» و «انجیل اهل بیت(ع)» نیز مشهور است، مجموعهای از دعاها و مناجاتهای امام سجاد (ع) را دربرمیگیرد که این امام همام در این کتاب حقایق دین را به تصویر کشیده شده است.
امام سجاد(ع) در دوران پرتلاطم و حساسی پس از واقعه کربلا عهدهدار امامت شدند. ایشان در شرایطی که حکومت اموی با تمام توان به دنبال تحریف حقایق و ظلم به خاندان پیامبر (ص) بود، رسالت خطیر تبیین معارف الهی و روشنگری حق از باطل را بر دوش گرفتند.
صحیفه سجادیه سرشار از معارف ناب الهی و آموزههای اخلاقی و سلوکی است که راهنمای انسان در مسیر تشخیص حق از باطل و تقرب به خداوند متعال میباشد. در این دعاها، امام سجاد (ع) با ظرافت و ژرفنگری، حقایق دین مبین اسلام را به تصویر کشیده و با بیان اوصاف الهی، صفات متقین و مراتب ایمان و یقین، نقشه راهی برای تشخیص حق از باطل ارائه میفرمایند.
برخی از مهمترین محورهای صحیفه سجادیه که در تشخیص حق از باطل راهگشا هستند، عبارتند از:
تبیین صفات الهی: امام سجاد (ع) در دعاهای مختلف، به بیان اوصاف خداوند متعال مانند علم، قدرت، حکمت، عدالت و رحمت میپردازند. شناخت دقیق این صفات، انسان را در تشخیص حق از باطل یاری میرساند.
توصیف صفات متقین: در صحیفه سجادیه، امام سجار (ع) به ترسیم ویژگیهای مؤمنان واقعی و پرهیزکاران میپردازند. این اوصاف که شامل ایمان، تقوا، صبر، شکر، توکل و ... میشود، معیاری برای تشخیص افراد حقجو و حقیقتطلب از افراد گمراه و ظالم ارائه میدهد.
بیان مراتب ایمان و یقین: امام سجاد (ع) در دعاهای خود، مراتب مختلف ایمان و یقین را شرح میدهند و به تبیین تفاوت ایمان ضعیف، متوسط و قوی میپردازند. این تعالیم به انسان کمک میکند تا سطح ایمان خود را ارزیابی کرده و در مسیر تقویت آن گام بردارد.
دعوت به دعا و نیایش: دعا و مناجات با خداوند متعال، از مهمترین راههای تقویت ایمان و تقوا و تشخیص حق از باطل است. امام سجاد (ع) در صحیفه سجادیه، انسان را به راز و نیاز با خداوند و طلب هدایت و نور الهی تشویق میکنند.
تاکید بر تهذیب نفس: امام سجاد (ع) در دعاهای خود، بر اهمیت تهذیب نفس و تزکیه باطن تأکید میورزند. ایشان معتقدند که با تزکیه نفس و دوری از گناهان، میتوان به بصیرت و نورانیت قلب دست یافته و حقایق را به درستی درک کرد.
در مجموع، صحیفه سجادیه به عنوان گنجینهای از معارف الهی و آموزههای اخلاقی، نقشی اساسی در تبیین حقایق دین و یاری رساندن انسان در مسیر تشخیص حق از باطل ایفا میکند. مطالعه و تدبر در این دعاها، چراغ راهی برای روشنایی قلب و گام نهادن در مسیر سعادت و رستگاری خواهد بود.
منابع:
* صحیفه سجادیه
* شرح صحیفه سجادیه، امام خمینی (ره)
* تفسیر صحیفه سجادیه، علامه محمدباقر مجلسی
* مقالات و کتب مرتبط با نقش امام سجاد (ع) در تبیین حقایق دین