برای ترویج مفاهیم قرآن از تمام ظرفیت‌های جامعه استفاده شود
به گزارش خبرگزاری رضوی، در پیام حجت‌الاسلام حسین مظاهری، رئیس حوزه علمیه اصفهان به‌مناسبت همایش ملی «شیوه‌ها و راهکارهای ترویج قرآن کریم در فرهنگ عمومی» آمده است: اکنون که با عنایات خداوند تعالی همایش ملی «شیوه‌ها و راهکارهای ترویج قرآن کریم در فرهنگ عمومی» برگزار می‌گردد، از سعی بلیغ همه دست‌اندرکاران و مشارکت‌کنندگان در این همایش قرآنی تشکر و قدردانی نموده و اظهار امیدواری می‌کنم که این سعی مشکور نظری، به نتایج مبارک عملی در متن جامعه اسلامی منتهی گردد و در این صورت است که همایش حاضر، به هدف اصلی خود نائل خواهد آمد.
وی در ادامه با بیان اینکه در این مجال کوتاه می‌خواهم نکته قابل توجه و تأملی در خصوص شیوه‌ها و راهکارهای ترویج قرآن کریم در فرهنگ عمومی را طرح نمایم و به اختصار درباره آن سخن بگویم، عنوان کرده است: بی شک اگر ما در جامعه اسلامی، به‌دنبال گسترش و تعمیق التزام نظری و عملی به قرآن کریم، به‌عنوان کتاب مقدس و وحی الهی هستیم و به عبارت دیگر به‌دنبال حضور فرهنگی قرآن در همه ساحت‌های زندگی مسلمانان و پیروان قرآن، خصوصاً در ساحت ذهن و ضمیر آنان هستیم و این مهم را به منزله یک هدف بنیانی در جامعه اسلامی تلقی می‌کنیم، طبعاً باید به شکل کاملاً فعالانه، از تمامی ظرفیت‌های ممکن در این زمینه، اعم از ظرفیت‌های علمی، فرهنگی، هنری، اجتماعی، تبلیغی و سایر ظرفیت‌ها به بهترین نحو، بهره‌برداری نماییم.
مظاهری در بخشی دیگر از این پیام گفته است: لازم است آموزش قرآن و ترویج تعالیم آن و تبیین حقانیت آن را از زیربنایی‌ترین نهاد اجتماع یعنی خانواده و از پایین‌ترین سطوح آموزشی و تربیتی آغاز نموده و همه ابزارهای مفید در این راستا از رسانه‌ها، مطبوعات، فضای مجازی و سینما و دیگر فعالیت‌های هنری گرفته تا کتاب و تحقیق و پژوهش تا مدارس و آموزشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها، همه و همه را به شکل اثرگذار و جذاب به کار گرفته و به این ترتیب، قرآن و مفاد پیام‌های حیات‌بخش آن را همچون زلال همیشه جاری در تمام ابعاد جامعه منتشر سازیم.
رئیس حوزه علمیه اصفهان در ادامه یادآور شده است: این‌ها همه اگرچه اقداماتی لازم و ضروری است ولی سخن من در اینجا، چیز دیگری است و آن اشاره‌ای گذرا به مهم‌ترین شاخص‌هایی است که به عنوان یک نماد روشن، نشان می‌دهد که قرآن در زندگی ما به چه میزان حاضر و جاری است و بنابراین ضعف یا فقدان این شاخص‌ها، بدان معناست که قرآن در متن زندگی و جامعه ما یا حضور ندارد و یا از حضوری ضعیف، برخوردار است، به عبارت دیگر، این شاخصه‌ها به منزله نوعی ترویج عملی قرآن است که اگر وجود نداشته باشد، همه آن فعالیت‌های علمی و نظری و تبلیغی هم، اثر و تأثیر لازم را نخواهند بخشید.
در جامعه‌ای که علم و دانش جایگاه ممتازی ندارد، قرآن به‌درستی ترویج داده نشده است
وی پیرامون شاخصه‌های جاری بودن قرآن در زندگی روزمره تصریح کرده است: مورد اول اینکه اگر درجامعه‌ای، «علم و دانش»، از جایگاه برجسته و ممتاز در فرهنگ عمومی و در تمامی شئون اجتماع و حکومت برخوردار نباشد و به معنای حقیقی کلمه، محترم و مورد اعتناء واقع نشود، مثل آنکه عالمان و دانشمندان در آن جامعه، بسط ید علمی و نظری لازم را نداشته باشند و یا نظامات تصمیم‌گری در آن جامعه، به طور جدّی، مبتنی بر نظامات علمی و دانش‌محور نباشد، طبعاً در چنین جامعه‌ای، قرآن به درستی ترویج نیافته است، زیرا قرآن کریم اولاً جایگاه ویژه‌ای را برای عالمان مقرّر می‌نماید «یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ» و ثانیاً همواره بر فاصله‌گذاری آشکار بین عالمان و غیر عالمان تأکید می‌ورزد: «قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ؟».
مظاهری با یادآوری اینکه اگر در جامعه‌ای، «اخلاق و رفتار عمومی»، از ارتقاء و تعالی، برخوردار نباشد و آمار آسیب‌های اجتماعی نظیر فحشاء و سرقت و اعتیاد و طلاق و نزاع و خشونت و کلاه‌برداری و کم‌فروشی و نزول‌خواری و بی‌ادبی و نظایر آن در این جامعه، رو به گسترش باشد، در چنین جامعه‌ای قرآن، مهجور است و به درستی ترویج نیافته است، بیان کرده است: قرآن کریم، سوء و فحشاء را از جانب شیطان می‌داند و بنابراین جامعه قرآنی را با خطوات و اوامر شیطان چه کار؟ «وَ لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ، إِنَّمَا یَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاءِ وَأَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ».
رئیس حوزه علمیه اصفهان در ادامه با تأکید بر اینکه جامعه‌ای که در آن «عدالت و قسط» به عنوان یک اصل بنیانی در همه ابعاد و اجزاء و شریان‌های حکومت و فرهنگ عمومی جریان نداشته باشد و یا این اصل، تضعیف و تحقیر شده باشد، جامعه‌ای نیست که قرآن کریم در متن آن جامعه، حضور و ترویج یافته باشد، خاطرنشان کرده است: قرآن کریم هم فلسفه ارسال رسل و بعثت انبیاء الهی را «قیام جامعه و مردمان به قسط و عدل» معرفی می‌فرماید «لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» و هم به طور مکرر، مردمان را به قسط و عدل امر می‌نماید «کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِکُمْ»، «قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ».
وی یادآور شده است: جامعه‌ای که در آن، «شاخصهای کلان اقتصادی و توسعه پایدار کشور»، منفی و رو به افول بوده و فقر و ناداری و استضعاف، گسترش داشته باشد، به یقین جامعه آرمانی قرآن به شمار نیامده و قرآن در آن جامعه، ترویج نیافته است، زیرا قرآن کریم علاوه بر آنکه فقر را دالان و مسیر شیطان برای واداشتن به فحشاء می‌داند «الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشَاءِ»، جامعه‌ای را به عنوان جامعه امن و آرام، توصیف می‌فرماید که در آن، زندگی مردم، آبادان و معمور است «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْیَةً کَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً یَأْتِیهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِنْ کُلِّ مَکَانٍ».
جامعه‌ای که گرفتار افراط و تفریط باشد، جامعه آرمانی قرآن نیست
مظاهری در بخشی دیگر از این پیام بیان کرده است: جامعه‌ای که در همه اجزاء و ابعاد حاکمیت و سیاست و فرهنگ عمومی آن، «اعتدال و میانه‌روی» که نماد و نمود عقلانیّت و خردورزی است، حاکم نشده باشد و گرفتار بلای دوگانه افراط و تفریط باشد، جامعه آرمانی قرآن و امتی که قرآن کریم در میان آنان ترویج یافته باشد نیست «وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَکُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ، وَ یَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیداً».
رئیس حوزه علمیه اصفهان با بیان اینکه پنج شاخصهای که بیان شد اگر چه همه معیارهای جامعه مطلوب قرآن کریم، که تعالیم انسان‌ساز و جامعه‌ساز آن کتاب مقدس در آن جامعه، ترویج یافته باشد نیست، ولی بی‌شک از زمرهع شاخصه‌های اصلی و معیارهای اولیه و بنیانی است، عنوان کرده است: اگر ما به دنبال راهکارها و شیوه‌های ترویج قرآن کریم در جامعه هستیم، باید بدانیم که بهترین راه در این زمینه، روش عملی است به این معنا که اگر با لطف خداوند و صداقت و جدیت همگان، جامعه‌ای ساخته شود که درآن علم و عالمان از جایگاه معتبر و برجسته خود برخوردار بوده و اخلاق و رفتار مردمان، نیکو و خالی از آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها باشد و عدل و قسط بر شئون حاکمیتی و فرهنگ عمومی آن حاکم باشد و زندگی عموم مردم، زیست آبرومندانه منهای فقر باشد و اعتدال و میانه‌روی و خردورزی در میان امت و ملت و دولت و حکومت، رایج و مرسوم باشد، در این صورت به بهترین وجه، قرآن کریم را ترویج و تبلیغ کرده‌ایم و اسوه‌ای عملی را در مقابل دید سایر جوامع قرار داده‌ایم.
در پایان این پیام نیز خاطرنشان شده است: امید است خداوند سبحان به همه ما توفیق فهم تعالیم والای قرآن کریم و ترویج آن آموزه‌های حیات‌بخش و اجرای کامل آن در جامعۀ اسلامی را عنایت فرماید.
وی در ادامه با بیان اینکه در این مجال کوتاه می‌خواهم نکته قابل توجه و تأملی در خصوص شیوه‌ها و راهکارهای ترویج قرآن کریم در فرهنگ عمومی را طرح نمایم و به اختصار درباره آن سخن بگویم، عنوان کرده است: بی شک اگر ما در جامعه اسلامی، به‌دنبال گسترش و تعمیق التزام نظری و عملی به قرآن کریم، به‌عنوان کتاب مقدس و وحی الهی هستیم و به عبارت دیگر به‌دنبال حضور فرهنگی قرآن در همه ساحت‌های زندگی مسلمانان و پیروان قرآن، خصوصاً در ساحت ذهن و ضمیر آنان هستیم و این مهم را به منزله یک هدف بنیانی در جامعه اسلامی تلقی می‌کنیم، طبعاً باید به شکل کاملاً فعالانه، از تمامی ظرفیت‌های ممکن در این زمینه، اعم از ظرفیت‌های علمی، فرهنگی، هنری، اجتماعی، تبلیغی و سایر ظرفیت‌ها به بهترین نحو، بهره‌برداری نماییم.
مظاهری در بخشی دیگر از این پیام گفته است: لازم است آموزش قرآن و ترویج تعالیم آن و تبیین حقانیت آن را از زیربنایی‌ترین نهاد اجتماع یعنی خانواده و از پایین‌ترین سطوح آموزشی و تربیتی آغاز نموده و همه ابزارهای مفید در این راستا از رسانه‌ها، مطبوعات، فضای مجازی و سینما و دیگر فعالیت‌های هنری گرفته تا کتاب و تحقیق و پژوهش تا مدارس و آموزشگاه‌ها و حوزه‌های علمیه و دانشگاه‌ها، همه و همه را به شکل اثرگذار و جذاب به کار گرفته و به این ترتیب، قرآن و مفاد پیام‌های حیات‌بخش آن را همچون زلال همیشه جاری در تمام ابعاد جامعه منتشر سازیم.
رئیس حوزه علمیه اصفهان در ادامه یادآور شده است: این‌ها همه اگرچه اقداماتی لازم و ضروری است ولی سخن من در اینجا، چیز دیگری است و آن اشاره‌ای گذرا به مهم‌ترین شاخص‌هایی است که به عنوان یک نماد روشن، نشان می‌دهد که قرآن در زندگی ما به چه میزان حاضر و جاری است و بنابراین ضعف یا فقدان این شاخص‌ها، بدان معناست که قرآن در متن زندگی و جامعه ما یا حضور ندارد و یا از حضوری ضعیف، برخوردار است، به عبارت دیگر، این شاخصه‌ها به منزله نوعی ترویج عملی قرآن است که اگر وجود نداشته باشد، همه آن فعالیت‌های علمی و نظری و تبلیغی هم، اثر و تأثیر لازم را نخواهند بخشید.
در جامعه‌ای که علم و دانش جایگاه ممتازی ندارد، قرآن به‌درستی ترویج داده نشده است
وی پیرامون شاخصه‌های جاری بودن قرآن در زندگی روزمره تصریح کرده است: مورد اول اینکه اگر درجامعه‌ای، «علم و دانش»، از جایگاه برجسته و ممتاز در فرهنگ عمومی و در تمامی شئون اجتماع و حکومت برخوردار نباشد و به معنای حقیقی کلمه، محترم و مورد اعتناء واقع نشود، مثل آنکه عالمان و دانشمندان در آن جامعه، بسط ید علمی و نظری لازم را نداشته باشند و یا نظامات تصمیم‌گری در آن جامعه، به طور جدّی، مبتنی بر نظامات علمی و دانش‌محور نباشد، طبعاً در چنین جامعه‌ای، قرآن به درستی ترویج نیافته است، زیرا قرآن کریم اولاً جایگاه ویژه‌ای را برای عالمان مقرّر می‌نماید «یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ وَالَّذِینَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجَاتٍ» و ثانیاً همواره بر فاصله‌گذاری آشکار بین عالمان و غیر عالمان تأکید می‌ورزد: «قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِینَ یَعْلَمُونَ وَالَّذِینَ لَا یَعْلَمُونَ؟».
مظاهری با یادآوری اینکه اگر در جامعه‌ای، «اخلاق و رفتار عمومی»، از ارتقاء و تعالی، برخوردار نباشد و آمار آسیب‌های اجتماعی نظیر فحشاء و سرقت و اعتیاد و طلاق و نزاع و خشونت و کلاه‌برداری و کم‌فروشی و نزول‌خواری و بی‌ادبی و نظایر آن در این جامعه، رو به گسترش باشد، در چنین جامعه‌ای قرآن، مهجور است و به درستی ترویج نیافته است، بیان کرده است: قرآن کریم، سوء و فحشاء را از جانب شیطان می‌داند و بنابراین جامعه قرآنی را با خطوات و اوامر شیطان چه کار؟ «وَ لَا تَتَّبِعُوا خُطُوَاتِ الشَّیْطَانِ إِنَّهُ لَکُمْ عَدُوٌّ مُبِینٌ، إِنَّمَا یَأْمُرُکُمْ بِالسُّوءِ وَالْفَحْشَاءِ وَأَنْ تَقُولُوا عَلَى اللَّهِ مَا لَا تَعْلَمُونَ».
رئیس حوزه علمیه اصفهان در ادامه با تأکید بر اینکه جامعه‌ای که در آن «عدالت و قسط» به عنوان یک اصل بنیانی در همه ابعاد و اجزاء و شریان‌های حکومت و فرهنگ عمومی جریان نداشته باشد و یا این اصل، تضعیف و تحقیر شده باشد، جامعه‌ای نیست که قرآن کریم در متن آن جامعه، حضور و ترویج یافته باشد، خاطرنشان کرده است: قرآن کریم هم فلسفه ارسال رسل و بعثت انبیاء الهی را «قیام جامعه و مردمان به قسط و عدل» معرفی می‌فرماید «لَقَد أَرسَلنا رُسُلَنا بِالبَیِّناتِ وَأَنزَلنا مَعَهُمُ الکِتابَ وَالمیزانَ لِیَقومَ النّاسُ بِالقِسطِ» و هم به طور مکرر، مردمان را به قسط و عدل امر می‌نماید «کُونُوا قَوَّامِینَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلَّهِ وَلَوْ عَلَى أَنْفُسِکُمْ»، «قُلْ أَمَرَ رَبِّی بِالْقِسْطِ».
وی یادآور شده است: جامعه‌ای که در آن، «شاخصهای کلان اقتصادی و توسعه پایدار کشور»، منفی و رو به افول بوده و فقر و ناداری و استضعاف، گسترش داشته باشد، به یقین جامعه آرمانی قرآن به شمار نیامده و قرآن در آن جامعه، ترویج نیافته است، زیرا قرآن کریم علاوه بر آنکه فقر را دالان و مسیر شیطان برای واداشتن به فحشاء می‌داند «الشَّیْطَانُ یَعِدُکُمُ الْفَقْرَ وَیَأْمُرُکُمْ بِالْفَحْشَاءِ»، جامعه‌ای را به عنوان جامعه امن و آرام، توصیف می‌فرماید که در آن، زندگی مردم، آبادان و معمور است «وَضَرَبَ اللَّهُ مَثَلًا قَرْیَةً کَانَتْ آمِنَةً مُطْمَئِنَّةً یَأْتِیهَا رِزْقُهَا رَغَدًا مِنْ کُلِّ مَکَانٍ».
جامعه‌ای که گرفتار افراط و تفریط باشد، جامعه آرمانی قرآن نیست
مظاهری در بخشی دیگر از این پیام بیان کرده است: جامعه‌ای که در همه اجزاء و ابعاد حاکمیت و سیاست و فرهنگ عمومی آن، «اعتدال و میانه‌روی» که نماد و نمود عقلانیّت و خردورزی است، حاکم نشده باشد و گرفتار بلای دوگانه افراط و تفریط باشد، جامعه آرمانی قرآن و امتی که قرآن کریم در میان آنان ترویج یافته باشد نیست «وَ کَذلِکَ جَعَلْناکُمْ أُمَّةً وَسَطاً لِتَکُونُوا شُهَداءَ عَلَى النَّاسِ، وَ یَکُونَ الرَّسُولُ عَلَیْکُمْ شَهِیداً».
رئیس حوزه علمیه اصفهان با بیان اینکه پنج شاخصهای که بیان شد اگر چه همه معیارهای جامعه مطلوب قرآن کریم، که تعالیم انسان‌ساز و جامعه‌ساز آن کتاب مقدس در آن جامعه، ترویج یافته باشد نیست، ولی بی‌شک از زمرهع شاخصه‌های اصلی و معیارهای اولیه و بنیانی است، عنوان کرده است: اگر ما به دنبال راهکارها و شیوه‌های ترویج قرآن کریم در جامعه هستیم، باید بدانیم که بهترین راه در این زمینه، روش عملی است به این معنا که اگر با لطف خداوند و صداقت و جدیت همگان، جامعه‌ای ساخته شود که درآن علم و عالمان از جایگاه معتبر و برجسته خود برخوردار بوده و اخلاق و رفتار مردمان، نیکو و خالی از آسیب‌ها و ناهنجاری‌ها باشد و عدل و قسط بر شئون حاکمیتی و فرهنگ عمومی آن حاکم باشد و زندگی عموم مردم، زیست آبرومندانه منهای فقر باشد و اعتدال و میانه‌روی و خردورزی در میان امت و ملت و دولت و حکومت، رایج و مرسوم باشد، در این صورت به بهترین وجه، قرآن کریم را ترویج و تبلیغ کرده‌ایم و اسوه‌ای عملی را در مقابل دید سایر جوامع قرار داده‌ایم.
در پایان این پیام نیز خاطرنشان شده است: امید است خداوند سبحان به همه ما توفیق فهم تعالیم والای قرآن کریم و ترویج آن آموزه‌های حیات‌بخش و اجرای کامل آن در جامعۀ اسلامی را عنایت فرماید.
