خبرگزاری رضوی-محمد یوسفی شاتور*؛ به طور تدریجی امروزه آب در مسیر حرکت خود به سمت گونه‌ای از مسائلی سیاسی و امنیتی باعث بروز برخی تهدیدات و چالش‌های اساسی در اغلب نواحی کشور شده که بحران آب در آن‌ها به یک مسأله تهدید آمیز مبدل گردیده است. با توجه به این دیدگاه، بحران آب در ایران بسیار محتمل به نظر می‌رسد و باید آن را تحت نظر و پیرو چگونگی مدیریت و سیاستگذاری‌های مربوط به آب دانست. زمانی که بدون یک نگاه همه جانبه و غیر منطقی و کارشناسی شده، آب را در مسیر لوله‌های انتقال آن از یک نقطه بحران‌خیز به یک نقطه دیگر قرار می‌دهیم، طبیعتاً آن ناحیه مبدأ مستعد شیوه‌های گوناگونی از درگیری‌ها بر سر آب می‌شود که به گونه‌ای با عدم پیروی از قوانین حقوقی و سیاسی ناشی می‌شود.
بر این اساس، با توجه به حساسیت‌های امروزه مسائل آب در ایران که اغلب به نوعی با مدیریت و چگونگی سیاستگذاری‌های ملی با آن پیونده خورده است؛ اغلب نواحی کشور را به سمت و سویی سوق داده که چالش‌های اجتماعی ناشی از آن‌ها باعث بروز درگیری هایی بر سر آب در این نواحی گردیده است. به طور ضمنی، باید اشاره نمود که اغلب استان‌های مرکزی کشور به دلیل پیچیدگی‌های مربوط به موضوع آب در ایران و اینکه با معیشت و اقتصاد اغلب ساکنان این نواحی رابطه یکسره دارد؛ امروزه نیز این نواحی با چالش‌های آبی زیادی رو به هستند و این استان‌ها مستعد بحران آب در حال حاضر و آینده می‌باشند. بدین ترتیب، امروزه هم گونه‌ای از زبانه‌های مناقشه آب در این مناطق شعله‌ور شده است. اما باید بدان مسأله اشاره نمود که شروع یک بحران واقعی آب را می‌توان زمانی تجربه نمود که آب به طور کامل در چارچوب سیاستگذاری‌های مربوط به آب به یک جنبه‌ی فوق امنیتی و حساسی برسد. از این منظر، کشور ایران با توجه به سیاست‌هایی که طی چند دهه اخیر در رابطه با مدیریت منابع آب کشور از یک طرف و نیز افزایش جمعیت از سوی دیگر به کار گرفته است. امروزه نیز با توجه به افزایش رشد تقاضا برای آب در کشور در کنار سایر عوامل طبیعی همچون تغییر‌اقلیم و امنیت‌ملی و نیز گرمایش جهانی و تغییرات هیدرولوژیکی، انتظار می‌رود که دامنه بحران آب در ایران حالتی صعودی بگیرد و بسیاری از مسائل و جنبه‌های امنیتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را متأثر از خود بکند.
در نهایت، کشور ایران را می‌توان جزء کشور‌هایی قلمداد نمود که مسائل زیادی مرتبط با آب را تا کنون تجربه کرده است و امروزه نیز آب به عاملی تأثیر‌گذار در سیاست‌های کلان ملی نقش زیادی را در تعیین چگونگی وضعیت ثبات و یا بی ثباتی منطقه دارد. به همین خاطر می‌توان پیش بینی نمود که کشور در ایران طی یک دهه آینده پتانسیل وقوع بحران آبی در آن بسیار بالا است. به گونه‌ای که ایران در یک دهه آینده با توجه به مسائلی که در رابطه با آب تجربه کرده است وارد مرحله جدیدی می‌شود که عمده‌ترین چالش‌های آبی را در پیش رو دارد.
*عضو انجمن ژئوپولتیک ایران
بر این اساس، با توجه به حساسیت‌های امروزه مسائل آب در ایران که اغلب به نوعی با مدیریت و چگونگی سیاستگذاری‌های ملی با آن پیونده خورده است؛ اغلب نواحی کشور را به سمت و سویی سوق داده که چالش‌های اجتماعی ناشی از آن‌ها باعث بروز درگیری هایی بر سر آب در این نواحی گردیده است. به طور ضمنی، باید اشاره نمود که اغلب استان‌های مرکزی کشور به دلیل پیچیدگی‌های مربوط به موضوع آب در ایران و اینکه با معیشت و اقتصاد اغلب ساکنان این نواحی رابطه یکسره دارد؛ امروزه نیز این نواحی با چالش‌های آبی زیادی رو به هستند و این استان‌ها مستعد بحران آب در حال حاضر و آینده می‌باشند. بدین ترتیب، امروزه هم گونه‌ای از زبانه‌های مناقشه آب در این مناطق شعله‌ور شده است. اما باید بدان مسأله اشاره نمود که شروع یک بحران واقعی آب را می‌توان زمانی تجربه نمود که آب به طور کامل در چارچوب سیاستگذاری‌های مربوط به آب به یک جنبه‌ی فوق امنیتی و حساسی برسد. از این منظر، کشور ایران با توجه به سیاست‌هایی که طی چند دهه اخیر در رابطه با مدیریت منابع آب کشور از یک طرف و نیز افزایش جمعیت از سوی دیگر به کار گرفته است. امروزه نیز با توجه به افزایش رشد تقاضا برای آب در کشور در کنار سایر عوامل طبیعی همچون تغییر‌اقلیم و امنیت‌ملی و نیز گرمایش جهانی و تغییرات هیدرولوژیکی، انتظار می‌رود که دامنه بحران آب در ایران حالتی صعودی بگیرد و بسیاری از مسائل و جنبه‌های امنیتی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را متأثر از خود بکند.
در نهایت، کشور ایران را می‌توان جزء کشور‌هایی قلمداد نمود که مسائل زیادی مرتبط با آب را تا کنون تجربه کرده است و امروزه نیز آب به عاملی تأثیر‌گذار در سیاست‌های کلان ملی نقش زیادی را در تعیین چگونگی وضعیت ثبات و یا بی ثباتی منطقه دارد. به همین خاطر می‌توان پیش بینی نمود که کشور در ایران طی یک دهه آینده پتانسیل وقوع بحران آبی در آن بسیار بالا است. به گونه‌ای که ایران در یک دهه آینده با توجه به مسائلی که در رابطه با آب تجربه کرده است وارد مرحله جدیدی می‌شود که عمده‌ترین چالش‌های آبی را در پیش رو دارد.
*عضو انجمن ژئوپولتیک ایران