خبرگزاری رضوی-زهرا رفعتی؛ یکی از معضلاتی که هر کشوری با هر نوع فرهنگ و سبک زندگی و مراودات اجتماعی و وضعیت اقتصادی با آن دست و‌پنجه نرم می کند موضوع قاچاق کالا است. پدیده ای که از زوایای مختلف مورد بررسی قرار می گیرد، در سطح خرد و کلان جامعه و حتی به تمامی ارکان تاثیر سوء می گذارد، پایه های پیشرفت و توسعه را سست می کند و آسیب های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و... بر پیکره جامعه وارد می کند و در برخی موارد شاهد هستیم به اندازه ای مخرب است که جبران ضرری که وارد کرده به سادگی ممکن نیست.
البته قاچاق کالا در علم اقتصاد بیشتر جای بحث دارد و در معنای لغوی به ورود و خروج غیر قانونی و به اصطلاح مخفیانه کالا اطلاق می شود که در هرصورت پشت این اقدام مخفیانه سوء استفاده عده ای قاچاقی است.قاچاق دارای دسته بندی زیادی است؛ از قاچاق انواع کالا گرفته تا موادی مانند سوخت، گازوئیل، بنزین، جنگ افزار، انواع مواد مخدر و حتی قاچاق انسان که پست ترین نوع آن نام می گیرد.
هرچند که دولت ها قوانین و مجازات سختی را برای قاچاقچیان در نظر گرفته اند اما انگار نه این قوانین آنقدر که شایسته و لازم است کارایی دارد و نه برای این متخلفان در مواردی کافی است و به مجازات واقعی می رسند، این نکته هم قابل ذکر است گاهی دست یابی به قاچاقچیان بسیار پروسه سخت و زمانبری است و همین می شود که این پدیده گاها لاینحل می ماند. در هرصورت دلایل زیادی برای افزایش آمار قاچاق وجود داردکه ذکر این نکته را تاکید می کند که نسبت کل قاچاق به تولید داخلی از 5.4 درصد در سال 1392 به 10.2 درصد در سال 1399 رسیده و طی این دوره به‌طور متوسط سالیانه حدود 9.5 درصد رشد داشته است.
آمار قاچاق کالاهای مختلف افزایش یافت
شاید این افزایش آمار به همان مطلبی که پیشتر گفتیم یعنی عدم قانون و مجازات اجرایی لازم و یا عدم نبود اطلاعات و دسترسی به قاچاقچیان مربوط می شود که حتی در مورد کالاهایی مانند لوازم خانگی و پوشاک هم آمار قاچاق بالا است؛ دبیرکل انجمن صنفی تولید کنندگان لوازم خانگی با اشاره به آمار غیررسمی ۴.۵ میلیارد دلاری قاچاق لوازم خانگی به کشور گفته با پذیرش این حجم قاچاق کالا؛ حدود یک میلیون فرصت شغلی در حوزه تولید لوازم خانگی را از دست داده ایم.
همچنین سعید قدیری دبیر اتحادیه تولید و صادرات نساجی و پوشاک با اشاره به افزایش آمار قاچاق در حوزه پوشاک گفته علی‌رغم اظهارات مسئولان مبنی بر کاهش آمار قاچاق پوشاک، مشاهدات میدانی نشان می‌دهد که این پدیده شوم از مبادی مختلف نظیر ملوانی، ته‌لنجی، تعاونی‌های مرزنشینی و سایر رویه‌های قاچاق کالا افزایش پیدا کرده است.
قاچاق از گمرکات رسمی کشور
حالا نکته مهم اینجاست که این حجم از ورود کالای قاچاق به کشور چگونه انجام می شود که طی سال های گذشته با وجود وعده های مکرر مسئولان و پیگیری های انجام شده هنوز هم آمار قاچاق بسیار قابل توجه است.
دبیر ستاد مبارزه با مفاسد اقتصادی سال 99 در خصوص چرایی این موضوع گفته بود: طبق گزارش تحقیق و تفحص مجلس شورای اسلامی که در سال ۹۶ و ۹۷ انجام شد، ۹۵ درصد حجم قاچاق کشور از گمرکات و مبادی رسمی کشور صورت می‌گیرد. همچنین ۳۵ درصد از حجم واردات کشور را قاچاق تشکیل داده است.
داوود گودرزی تصریح کرده بود: نکته قابل توجه این گزارش این است که دستگاه قضائی ما در نهایت توانسته است تنها یک درصد از این حجم قاچاق را رصد کند و فرآیند قضائی آن را طی کند.
وی با بیان اینکه ارزش مالی قاچاق در سال بین ۲۱.۵ تا ۲۵.۵ میلیارد دلار است اظهار کرده بود: کل صادرات کشور در سال ۹۷، ۴۰ میلیارد دلار بوده است. بنابراین اگر می‌خواهیم اشتغال را تقویت کنیم باید جلوی این حجم گسترده از قاچاق را بگیریم.
استقرار پلیس در گمرکات
در این میان نیروی انتظامی تلاش کرده با افزایش نظارت های خود بر گمرکات کشور با پدیده قاچاق کالا مبارزه کند که اولین اقدام استقرار پلیس در گمرکات کشور بوده است.
در همین رابطه سردار محمدرضا مقیمی، رئیس پلیس امنیت اقتصادی ناجا با تاکیئ بر عزم پلیس برای قابله با قاچاق گفته است: هدف گذاری پلیس امنیت اقتصادی بر جلوگیری از قاچاق کالا از طریق مبادی رسمی به همراه هوشمندسازی این پلیس و بهره مندی از بانک جامع اطلاعاتی سایر دستگاه های مسئول کامل است.
گرچه برخورد با قاچاقچیان در حوزه کالا به دلیل شبکه گسترده و و نفوذ در میان ادارات دولتی کاری سخت و زمانبر است ، اما اقدام قاطع و پیگیرانه متولیان این حوزه می تواند زمینه ورود کالای قاچاق به کشور راتا حد زیادی کاهش دهند.
موضوعی که نیازمند حمایت مجلس در تصویب قوانین سختگیرانه و حمایت نهادهای امنیتی برای مقابله با سرکردگان باندهای قاچاق کالا به کشور است.
دریافت صفحه با کد QR