خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
کام تشنه سدها/ کشاورزان چشم به سخاوت آسمان دارند
خبرگزاری رضوی-زهرا رفعتی، خشکسالی‌های پی در پی، کمبود بارش، جیره بندی آب و کم آبی شدید، کاهش آب پشت سدها و هوای سرد و خشک در کشورمان عمری دراز دارد و این زمستان های خشک که چند سالی است علاوه بر اینکه خطر بزرگی برای محیط زیست به شمار می رود اعصاب مردم را نیز نشانه گرفته است، موضوع جدیدی نیست و البته چه بسیارند آنها که با الگوی صحیح مصرف آب کمک بزرگی به این معضل می کنند.
با این وجود در چند سال اخیر شاهد جیره بندی آب در مناطق زیادی از کشورمان هستیم. استان های جنوبی حتی آب سالم برای نوشیدن ندارند و تصاویری که در صف های طولانی به دنبال جرعه آبی هستند که تلف نشوند از بی آبی ناراحت کننده و البته غیر قابل باور است.
هرساله هم مسئولان زیربط از تغییر اقلیم، هشدار کمبود آب و افزایش میزان تبخیر آب، انتشار سوخت های فسیلی سخن می گویند اما مابه ازای آن از فرهنگ سازی از درست مصرف کردن آب، از ارائه راهکار برای مقابله با بی آبی چیزی نمی گویند و یا آنقدر عملی و راهگشا نیست که دردی دوا کند.
تابستان امسال هم شاهد جیره بندی در برخی شهرها بودیم. و هرسال وضعیت وخیم تر از قبل می شود؛ "زمستان های کم بارش و تابستان های خشک"
امسال هم دوباره وضع به همین صورت است و رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ایران هشدار داده که خشکسالی در کشور «به نظر می‌رسد تا ابتدای زمستان نیز ادامه داشته باشد».
وی این راهم تاکید کرده که «احتمال این که بارندگی‌های امسال کمتر از حد نرمال باشد بالا است و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد احتمال می‌دهیم که بارش‌های پاییز کمتر از نرمال باشد.
«به نظر می‌رسد که بارندگی‌های پاییز امسال دیرتر شروع شود. تمام مدل‌های هواشناسی، اقلیم‌شناسی و پیش‌بینی‌های فصلی نشان می‌دهد که بارندگی‌ها طی آبان و آذرماه سال جاری ضعیف‌تر از حد نرمال خواهد بود و پاییز کم‌بارشی در کشور پیش‌ِ رو داریم.»
هشدار هواشناسی
هواشناسی نیز از بارش کمتر از نرمال در اکثر مناطق کشور طی پاییز امسال خبر داده و شرایط ۱۳ استان در خصوص بارش‌ها را حادتر پیش بینی کرده است.
سازمان هواشناسی اعلام کرده: بارش در فصل پاییز در اکثر مناطق کشور به جز سواحل دریای خزر کمتر از نرمال (میانگین بلندمدت آماری) پیش‌بینی می‌شود که سهم ماه‌های مهر و آبان در این کم‌بارشی بیشتر است. از نیمه دوم آذرماه 1400، شرایط بارشی در کشور مقداری متعادل شده و انتظار می‌رود بارش در اکثر مناطق کشور به نرمال گرایش یابد.
استان‌های اصفهان، یزد، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، فارس، هرمزگان، کرمان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خوزستان و ایلام نسبت به سایر استان‌ها از شرایط حادتری برخوردارند.
پیش‌بینی‌های داده شده شامل بارش‌های سیلابی نیست و بارش‌های سیلابی لزوماً نافی زیر نرمال بودن مجموع مقدار بارش نیست. پیش‌بینی بارش‌های شدید و سیلابی در بازه‌های زمانی تا چند روز قبل از وقوع، معنی‌دار است و ارائه آنها در پیش‌بینی‌های فصلی و ماهانه جایگاه ندارد.
سدهای خراسان رضوی با کمبودآب مواجه هستند
وضعیت آب پشت سدها هم تعریفی ندارد و از آن طرف هم با کمبود جدی مواجه هستیم.
برای مثال در خراسان رضوی سد بتنی دو قوسی کارده با ارتفاع ۷۰ متر و طول تاج ۱۴۴ متر بر روی رود کارده احداث شده است. این سد که در ۴۰ کیلومتری مشهد قرار دارد یکی از سدهای تامین کننده آب مشهد است. حجم کل مخزن کارده ۳۰میلیون متر مکعب است در حال حاضر ۱۱ میلیون متر مکعب آب دارد و سال گذشته در همین زمان ۱۵میلیون متر مکعب بوده است. در سال گذشته ذخیره سدهای استان خراسان رضوی از جمله سد دوستی ، سد طرق، سد ارداک، سد کارده و .... ۶۹۱ میلیون متر مکعب بوده است و در سال جاری به ۴۹۷ میلیون متر مکعب کاهش یافته است، و کاهشی ۱۰ درصدی را در پی داشته است. در سال جاری حدود ۵ میلیون متر مکعب آب وارد سدهای استان شده است که این عدد در سال گذشته بیش از ۵۰۰ میلیون متر مکعب بوده است. میانگین بارش ۵۰ساله در خراسان رضوی ۲۲۱ میلی‌متر است. از ۲۰ مهر ماه سال ۹۸ تا اول اردیبهشت سال ۹۹، ۲۴۱ میلی‌متر میزان بارندگی بوده است، اما در سال جاری در همین بازه زمانی تنها ۸/۷۳ میلی‌متر بارندگی صورت گرفته است.
کاهش ۲۷ درصدی آب پشت سدها
همچنین به گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران، بررسی‌ها نشان می‌دهد، از ابتدای مهرماه ۹۹ تا هفتم خرداد امسال، ۲۸ میلیارد و ۸۱ میلیون مترمکعب آب در مخازن سدهای کشور ذخیره شده است.
ذخیره آبی در همین بازه زمانی در سال آبی گذشته (مهرماه ۹۸ تا آخر شهریور ۹۹) ۳۹ میلیارد و ۶۸ میلیون مترمکعب بوده است.
کل ورودی آب به مخازن سدها از ابتدای سال آبی جاری تا هفتم خرداد ۲۵ میلیارد و ۲۹ میلیون مترمکعب است، اما در سال آبی گذشته این میزان ۴۷ میلیارد و ۵۸ میلیون مترمکعب بوده که نشان از کاهش ۴۷ درصدی دارد.
میزان خروجی آب از سدها نیز از ابتدای سال آبی جاری تا هفتم خرداد به رقم ۲۳ میلیارد و ۶۳ میلیون مترمکعب رسید. در حالی که در سال آبی قبل از آن در همین بازه زمانی میزان خروجی آب از سدها ۳۶ میلیارد و ۴۶ میلیون مترمکعب بوده که کاهش ۳۵ درصدی را نشان می‌دهد.
اکنون درصد پُر شدگی آب سدهای کشور به ۵۷ رسیده است. ظرفیت کل سدهای کشور ۵۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب است. وضعیت موجودی آب سدها درحالی با کاهش همراه شده که سازمان هواشناسی کشور روزهای گرم و بدون باران را تا پایان هفته برای بیشتر مناطق کشور به‌جز استان‌های ساحلی خزر (گیلان، مازندران، گلستان) و اردبیل پیش‌بینی کرده است.
با این وجود در چند سال اخیر شاهد جیره بندی آب در مناطق زیادی از کشورمان هستیم. استان های جنوبی حتی آب سالم برای نوشیدن ندارند و تصاویری که در صف های طولانی به دنبال جرعه آبی هستند که تلف نشوند از بی آبی ناراحت کننده و البته غیر قابل باور است.
هرساله هم مسئولان زیربط از تغییر اقلیم، هشدار کمبود آب و افزایش میزان تبخیر آب، انتشار سوخت های فسیلی سخن می گویند اما مابه ازای آن از فرهنگ سازی از درست مصرف کردن آب، از ارائه راهکار برای مقابله با بی آبی چیزی نمی گویند و یا آنقدر عملی و راهگشا نیست که دردی دوا کند.
تابستان امسال هم شاهد جیره بندی در برخی شهرها بودیم. و هرسال وضعیت وخیم تر از قبل می شود؛ "زمستان های کم بارش و تابستان های خشک"
امسال هم دوباره وضع به همین صورت است و رئیس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ایران هشدار داده که خشکسالی در کشور «به نظر می‌رسد تا ابتدای زمستان نیز ادامه داشته باشد».
وی این راهم تاکید کرده که «احتمال این که بارندگی‌های امسال کمتر از حد نرمال باشد بالا است و حدود ۶۰ تا ۷۰ درصد احتمال می‌دهیم که بارش‌های پاییز کمتر از نرمال باشد.
«به نظر می‌رسد که بارندگی‌های پاییز امسال دیرتر شروع شود. تمام مدل‌های هواشناسی، اقلیم‌شناسی و پیش‌بینی‌های فصلی نشان می‌دهد که بارندگی‌ها طی آبان و آذرماه سال جاری ضعیف‌تر از حد نرمال خواهد بود و پاییز کم‌بارشی در کشور پیش‌ِ رو داریم.»
هشدار هواشناسی
هواشناسی نیز از بارش کمتر از نرمال در اکثر مناطق کشور طی پاییز امسال خبر داده و شرایط ۱۳ استان در خصوص بارش‌ها را حادتر پیش بینی کرده است.
سازمان هواشناسی اعلام کرده: بارش در فصل پاییز در اکثر مناطق کشور به جز سواحل دریای خزر کمتر از نرمال (میانگین بلندمدت آماری) پیش‌بینی می‌شود که سهم ماه‌های مهر و آبان در این کم‌بارشی بیشتر است. از نیمه دوم آذرماه 1400، شرایط بارشی در کشور مقداری متعادل شده و انتظار می‌رود بارش در اکثر مناطق کشور به نرمال گرایش یابد.
استان‌های اصفهان، یزد، خراسان جنوبی، خراسان رضوی، سیستان و بلوچستان، فارس، هرمزگان، کرمان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، لرستان، خوزستان و ایلام نسبت به سایر استان‌ها از شرایط حادتری برخوردارند.
پیش‌بینی‌های داده شده شامل بارش‌های سیلابی نیست و بارش‌های سیلابی لزوماً نافی زیر نرمال بودن مجموع مقدار بارش نیست. پیش‌بینی بارش‌های شدید و سیلابی در بازه‌های زمانی تا چند روز قبل از وقوع، معنی‌دار است و ارائه آنها در پیش‌بینی‌های فصلی و ماهانه جایگاه ندارد.
سدهای خراسان رضوی با کمبودآب مواجه هستند
وضعیت آب پشت سدها هم تعریفی ندارد و از آن طرف هم با کمبود جدی مواجه هستیم.
برای مثال در خراسان رضوی سد بتنی دو قوسی کارده با ارتفاع ۷۰ متر و طول تاج ۱۴۴ متر بر روی رود کارده احداث شده است. این سد که در ۴۰ کیلومتری مشهد قرار دارد یکی از سدهای تامین کننده آب مشهد است. حجم کل مخزن کارده ۳۰میلیون متر مکعب است در حال حاضر ۱۱ میلیون متر مکعب آب دارد و سال گذشته در همین زمان ۱۵میلیون متر مکعب بوده است. در سال گذشته ذخیره سدهای استان خراسان رضوی از جمله سد دوستی ، سد طرق، سد ارداک، سد کارده و .... ۶۹۱ میلیون متر مکعب بوده است و در سال جاری به ۴۹۷ میلیون متر مکعب کاهش یافته است، و کاهشی ۱۰ درصدی را در پی داشته است. در سال جاری حدود ۵ میلیون متر مکعب آب وارد سدهای استان شده است که این عدد در سال گذشته بیش از ۵۰۰ میلیون متر مکعب بوده است. میانگین بارش ۵۰ساله در خراسان رضوی ۲۲۱ میلی‌متر است. از ۲۰ مهر ماه سال ۹۸ تا اول اردیبهشت سال ۹۹، ۲۴۱ میلی‌متر میزان بارندگی بوده است، اما در سال جاری در همین بازه زمانی تنها ۸/۷۳ میلی‌متر بارندگی صورت گرفته است.
کاهش ۲۷ درصدی آب پشت سدها
همچنین به گزارش شرکت مدیریت منابع آب ایران، بررسی‌ها نشان می‌دهد، از ابتدای مهرماه ۹۹ تا هفتم خرداد امسال، ۲۸ میلیارد و ۸۱ میلیون مترمکعب آب در مخازن سدهای کشور ذخیره شده است.
ذخیره آبی در همین بازه زمانی در سال آبی گذشته (مهرماه ۹۸ تا آخر شهریور ۹۹) ۳۹ میلیارد و ۶۸ میلیون مترمکعب بوده است.
کل ورودی آب به مخازن سدها از ابتدای سال آبی جاری تا هفتم خرداد ۲۵ میلیارد و ۲۹ میلیون مترمکعب است، اما در سال آبی گذشته این میزان ۴۷ میلیارد و ۵۸ میلیون مترمکعب بوده که نشان از کاهش ۴۷ درصدی دارد.
میزان خروجی آب از سدها نیز از ابتدای سال آبی جاری تا هفتم خرداد به رقم ۲۳ میلیارد و ۶۳ میلیون مترمکعب رسید. در حالی که در سال آبی قبل از آن در همین بازه زمانی میزان خروجی آب از سدها ۳۶ میلیارد و ۴۶ میلیون مترمکعب بوده که کاهش ۳۵ درصدی را نشان می‌دهد.
اکنون درصد پُر شدگی آب سدهای کشور به ۵۷ رسیده است. ظرفیت کل سدهای کشور ۵۰ میلیارد و ۵۰۰ میلیون مترمکعب است. وضعیت موجودی آب سدها درحالی با کاهش همراه شده که سازمان هواشناسی کشور روزهای گرم و بدون باران را تا پایان هفته برای بیشتر مناطق کشور به‌جز استان‌های ساحلی خزر (گیلان، مازندران، گلستان) و اردبیل پیش‌بینی کرده است.
