خبرگزاری رضوی گزارش می دهد؛
زکات رسم مسلمانی
خبرگزاری رضوی- رضا پیری؛ یکی از فروعات اسلام که بر مسلمانان لازم است بر احیا و انجام تلاش کنند "زکات" است.
خداوند در قرآن درباره این سومین رکن اسلام می فرماید: «پس اگر توبه کردند و نماز بجا آوردند و زکات دادند، برادران دینی شما هستند».
همچنین در سوره نساء آیه 162 آمده است "به كسانی كه نماز را به پا می دارند و زكات می دهند و ایمان به خدای بزرگ و قیامت دارند، پاداشی بزرگ عطا خواهیم نمود."
جمع آوری ۹۵۰ میلیارد زکات
هرساله کمیته امداد امام خمینی ره میزان زکات جمع آوری شده را اعلام می کند. امسال نیز مرتضی بختیاری در این باره گفت: از ابتدای امسال تاکنون ۹۵۰ میلیارد تومان زکات نقدی و غیر نقدی در کشور جمع‌آوری شده است که تا پایان سال به ۱,۵۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
وی با بیان اینکه زکات باعث طهارت مال در زندگی انسان می‌شود، ادامه داد: طبق تفاهم‌نامه با سازمان تبلیغات اسلامی، در حال حاضر سه هزار طلبه مستقر در روستاهای کشور، با شورای عالی زکات همکاری می‌کنند.
رئیس کمیته امداد خاطرنشان کرد: زکات جمع‌آوری شده توسط کمیته امداد بر اساس ماموریتی که بر عهده دارد در اختیار محرومان و نیازمندان قرار می‌گیرد.
وی با تاکید بر اینکه بیش از ۷۵ درصد زکات جمع‌آوری شده به سفره نیازمندان آورده می‌شود، خاطرنشان کرد: بقیه زکات نیز برای تهیه نیازهای مددجویان و بخشی هم در مسیر عمران و آبادانی مناطق محروم هزینه می‌شود.
معنی لغوی
زكات در لغت و قرآن، به معنای «طهارت، پاكیزگی، رشد و نموّ» به كار رفته است. به نقل دانشمند بزرگ شیعه، شیخ حمدحسن نجفی (صاحب كتاب ارزشمند جواهرالكلام): «زكات عبارت است از خارج كردن قسمتی از دارایی تا بقیه آن با بركات خداوند رشد كند ( و زیاد شود) و درجات صاحبش را بالا برد و مال را از حرام و صاحب آن را از صفات ناپسند، پاك گرداند».
در اسلام برای هر چیزی زکات مخصوصی معرفی شده مثلا زكات علم و دانش، نشر و یاد دادن آن به دیگران و تلاش برای عمل به آن است.زكات زیبایی، حفظ عفت و آلوده نكردن خود به گناه است.زكات سلامتی بدن، كوشش در عبادت پروردگار و روزه گرفتن است.زكات قدرت، رعایت انصاف نسبت به دیگران است.زكات توانگری و دارایی، نیكی به همسایگان و صله رحم است.زكات شجاعت، جهاد در راه خدا است.
آثار نپرداختن زکات
در مورد آثار نپرداختن زكات و موانع ترویج آن باید به تلف شدن اموال، مرگ چهارپايان، اتلاف دو برابر محروم شدن از رحمت، هزينه شدن اضطراري مال در راه اشرار، اخراج از مسجد، هزينه شدن مال در راه گناه، علامت نفاق كمبود و قحطي، قبول نشدن نماز و عبادات، محروم شدن از توليت و تعمير مراكز ديني، همرديف رباخواران، بي بركتي، گسترش فقر اشاره کرد.
جایگاه منابع مالی برای رشد و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، جایگاهی است بسیار مهم و سرنوشت ساز؛ درست همان گونه که برای شکوفایی علمی، فرهنگی، و توسعه و آبادانی جایگاهی است بنیادی و اساسی. در این میان، نقش زکات و دهشهای گوناگون که نوعی مالیات و یکی از منابع مهم درآمد مالی در جامعه اسلامی است جایگاهی است بسیار حساس و تعیین کننده.
چگونه از اهمیت پرداخت زکات سخن بگوییم؟
امروزه با استفاده از وسایل ارتباط جمعی ـ به ویژه صدا و سیما ـ می توان مسائل مربوط به زکات یا هر مسئله شرعی دیگر را به نحو شایسته به اطلاع مردم رساند. این گونه برنامه ها در شبکه های استانی و شبکه های سراسری قابل اجراست. جا دارد مسئولان و ستادهای مربوط، میزان کشت و میزان دریافت زکات و موارد مصرف و بالاخره کلیه احکام مربوط به زکات را به طور روشن به اطلاع مردم برسانند. مثلاً در ایام برداشت محصولاتی چون گندم، جو، خرما و کشمش برنامه های ویژه ای تولید و پخش گردد و از صاحب نظران و شخصیتهای دارای نفوذ کلام کشور یا منطقه در جهت ترغیب کشاورزان و دامداران به ادای این فریضه الهی استفاده شود.
ممکن است در جامعه اسلامی افرادی باشند که با جایگاه والای زکات و آثار و برکات پرداخت و نیز عواقب شوم عدم پرداخت آن آشنا نبوده و تاکنون مسائل مربوط به زکات به گوششان نخورده باشد. مسئولان محترم، به خصوص مروّجان دین و مبلّغان اسلام با استفاده از رسانه ها می باید به وظیفه خویش عمل نموده و حجت را بر دیگران تمام سازند تا مردم مشمول محتوای جمله معروف «عقاب بلا بیان» قرار نگیرند.
برخی مباحث به گونه ای است که علی رغم علم اجمالی به آثار شوم انجام یا عواقب زشت عدم انجام آن نیاز به توجه مکرر دارد و همواره باید در فرصتهای مناسب آن را تذکر داد تا به بوته فراموشی سپرده نشود. مسائل خمس و زکات و دیگر فروعات دینی از این سنخ است.
برگزاری همایشهای سراسری احیای زکات و تمجید از مؤدّیان محترم زکات و پخش چنین برنامه هایی از صدا و سیما در معرّفی چهره های خدوم و خیّر کشور نقش عجیب و اثر بخشی در مطرح ساختن زکات در جامعه خواهد داشت.
با توجه به آنکه برداشت محصولاتی چون گندم، جو، خرما و... به جهت اختلاف جوّی و تفاوتهای اقلیمی در کشور، متفاوت است، می توان در ماههای اول سال به امر یادآوری و اطلاع رسانی اقدام نمود و در رادیو و تلویزیون به بحث زکات و احیاء آن پرداخت و شوری در بین جامعه ایجاد کرد.
جای تقدیر است که در سالهای اخیر، سروران محترم روحانی و برخی از موجّهین جامعه و مسئولان محترم در ستادهایی به نام «ستاد احیاء زکات» فعالیتهای گسترده ای را انجام داده و توفیقات خوبی هم به دست آورده اند.
خداوند در قرآن درباره این سومین رکن اسلام می فرماید: «پس اگر توبه کردند و نماز بجا آوردند و زکات دادند، برادران دینی شما هستند».
همچنین در سوره نساء آیه 162 آمده است "به كسانی كه نماز را به پا می دارند و زكات می دهند و ایمان به خدای بزرگ و قیامت دارند، پاداشی بزرگ عطا خواهیم نمود."
جمع آوری ۹۵۰ میلیارد زکات
هرساله کمیته امداد امام خمینی ره میزان زکات جمع آوری شده را اعلام می کند. امسال نیز مرتضی بختیاری در این باره گفت: از ابتدای امسال تاکنون ۹۵۰ میلیارد تومان زکات نقدی و غیر نقدی در کشور جمع‌آوری شده است که تا پایان سال به ۱,۵۰۰ میلیارد تومان خواهد رسید.
وی با بیان اینکه زکات باعث طهارت مال در زندگی انسان می‌شود، ادامه داد: طبق تفاهم‌نامه با سازمان تبلیغات اسلامی، در حال حاضر سه هزار طلبه مستقر در روستاهای کشور، با شورای عالی زکات همکاری می‌کنند.
رئیس کمیته امداد خاطرنشان کرد: زکات جمع‌آوری شده توسط کمیته امداد بر اساس ماموریتی که بر عهده دارد در اختیار محرومان و نیازمندان قرار می‌گیرد.
وی با تاکید بر اینکه بیش از ۷۵ درصد زکات جمع‌آوری شده به سفره نیازمندان آورده می‌شود، خاطرنشان کرد: بقیه زکات نیز برای تهیه نیازهای مددجویان و بخشی هم در مسیر عمران و آبادانی مناطق محروم هزینه می‌شود.
معنی لغوی
زكات در لغت و قرآن، به معنای «طهارت، پاكیزگی، رشد و نموّ» به كار رفته است. به نقل دانشمند بزرگ شیعه، شیخ حمدحسن نجفی (صاحب كتاب ارزشمند جواهرالكلام): «زكات عبارت است از خارج كردن قسمتی از دارایی تا بقیه آن با بركات خداوند رشد كند ( و زیاد شود) و درجات صاحبش را بالا برد و مال را از حرام و صاحب آن را از صفات ناپسند، پاك گرداند».
در اسلام برای هر چیزی زکات مخصوصی معرفی شده مثلا زكات علم و دانش، نشر و یاد دادن آن به دیگران و تلاش برای عمل به آن است.زكات زیبایی، حفظ عفت و آلوده نكردن خود به گناه است.زكات سلامتی بدن، كوشش در عبادت پروردگار و روزه گرفتن است.زكات قدرت، رعایت انصاف نسبت به دیگران است.زكات توانگری و دارایی، نیكی به همسایگان و صله رحم است.زكات شجاعت، جهاد در راه خدا است.
آثار نپرداختن زکات
در مورد آثار نپرداختن زكات و موانع ترویج آن باید به تلف شدن اموال، مرگ چهارپايان، اتلاف دو برابر محروم شدن از رحمت، هزينه شدن اضطراري مال در راه اشرار، اخراج از مسجد، هزينه شدن مال در راه گناه، علامت نفاق كمبود و قحطي، قبول نشدن نماز و عبادات، محروم شدن از توليت و تعمير مراكز ديني، همرديف رباخواران، بي بركتي، گسترش فقر اشاره کرد.
جایگاه منابع مالی برای رشد و پیشرفت اقتصادی، اجتماعی و سیاسی، جایگاهی است بسیار مهم و سرنوشت ساز؛ درست همان گونه که برای شکوفایی علمی، فرهنگی، و توسعه و آبادانی جایگاهی است بنیادی و اساسی. در این میان، نقش زکات و دهشهای گوناگون که نوعی مالیات و یکی از منابع مهم درآمد مالی در جامعه اسلامی است جایگاهی است بسیار حساس و تعیین کننده.
چگونه از اهمیت پرداخت زکات سخن بگوییم؟
امروزه با استفاده از وسایل ارتباط جمعی ـ به ویژه صدا و سیما ـ می توان مسائل مربوط به زکات یا هر مسئله شرعی دیگر را به نحو شایسته به اطلاع مردم رساند. این گونه برنامه ها در شبکه های استانی و شبکه های سراسری قابل اجراست. جا دارد مسئولان و ستادهای مربوط، میزان کشت و میزان دریافت زکات و موارد مصرف و بالاخره کلیه احکام مربوط به زکات را به طور روشن به اطلاع مردم برسانند. مثلاً در ایام برداشت محصولاتی چون گندم، جو، خرما و کشمش برنامه های ویژه ای تولید و پخش گردد و از صاحب نظران و شخصیتهای دارای نفوذ کلام کشور یا منطقه در جهت ترغیب کشاورزان و دامداران به ادای این فریضه الهی استفاده شود.
ممکن است در جامعه اسلامی افرادی باشند که با جایگاه والای زکات و آثار و برکات پرداخت و نیز عواقب شوم عدم پرداخت آن آشنا نبوده و تاکنون مسائل مربوط به زکات به گوششان نخورده باشد. مسئولان محترم، به خصوص مروّجان دین و مبلّغان اسلام با استفاده از رسانه ها می باید به وظیفه خویش عمل نموده و حجت را بر دیگران تمام سازند تا مردم مشمول محتوای جمله معروف «عقاب بلا بیان» قرار نگیرند.
برخی مباحث به گونه ای است که علی رغم علم اجمالی به آثار شوم انجام یا عواقب زشت عدم انجام آن نیاز به توجه مکرر دارد و همواره باید در فرصتهای مناسب آن را تذکر داد تا به بوته فراموشی سپرده نشود. مسائل خمس و زکات و دیگر فروعات دینی از این سنخ است.
برگزاری همایشهای سراسری احیای زکات و تمجید از مؤدّیان محترم زکات و پخش چنین برنامه هایی از صدا و سیما در معرّفی چهره های خدوم و خیّر کشور نقش عجیب و اثر بخشی در مطرح ساختن زکات در جامعه خواهد داشت.
با توجه به آنکه برداشت محصولاتی چون گندم، جو، خرما و... به جهت اختلاف جوّی و تفاوتهای اقلیمی در کشور، متفاوت است، می توان در ماههای اول سال به امر یادآوری و اطلاع رسانی اقدام نمود و در رادیو و تلویزیون به بحث زکات و احیاء آن پرداخت و شوری در بین جامعه ایجاد کرد.
جای تقدیر است که در سالهای اخیر، سروران محترم روحانی و برخی از موجّهین جامعه و مسئولان محترم در ستادهایی به نام «ستاد احیاء زکات» فعالیتهای گسترده ای را انجام داده و توفیقات خوبی هم به دست آورده اند.
