جود و سخاوت ویژگی بارز نهمین خورشید آسمان امامت

خبرگزاری رضوی- زهرا رفعتی؛امروز سالروز شهادت امام جواد علیه السلام است، جوانترین و رعناترین امام شیعیان که فقط وقتی ۲۵ سال سن داشتند به شهادت رسیدند و تنها ۱۷ سال امامت کردند و همین سن کم ایشان باعث شد برخی از اصحاب امام رضا علیه السلام به امامت ایشان تردید کنند. امام جواد علیه السلام نهمین ستاره برج امامت هستند که در سایه پدری معصوم و مادری پاکدامن پرورش یافتند و با نبوغ ذاتی و هوش سرشاری که داشتند از همان عنفوان جوانی اطرافیان را خیره به خود می کردند و این امام بزرگوار نقش مهمی در تربیت و تعلیم شیعه داشتند.
شاید به خاطر همین ویژگی معتصم عباسی نقش قتل امام جواد علیه السلام را کشید. وی با مسموم کردن غذا یا آب آشامیدنیِ حضرت، آن مولای بزرگوار را شهید کردند و جهانی را از فیض وجود آن خورشید عالم تاب محروم ساخت. این واقعه شوم، در ماه ذیقعده 220 هجری اتفاق افتاد و امشب که شب شهادت ایشان است دردی به وسعت ناجوانمردی که در حقش شد بر شیعیان می تابد، او جهالت و نادانی مردمان زمانه خویش را بر نمی تابید و با آگاه کردن و نشان دادن راه درست می خواست سایه بی خردی و خرافات را از سر مردم بردارد تا به شکوفایی عقل برسند و قلبشان روشن شود از عظمت خداوند.

نقل های مختلف از شهادت
در مورد شهادت این امام‌بزرگ نقل های مختلفی وحود دارد که در ادامه به چند مورد اشاره می کنیم: ابن شهر آشوب در کتاب " مناقب آل ابیطالب " نقل می کند: پس از آن که مردم با معتصم بیعت کردند، به عبدالملك که والى مدینه بود نامه ای نوشت تا آن حضرت را همراه "ام فضل" روانه بغداد كند، هنگامی که حضرت وارد بغداد شد به ظاهر مورد احترام قرار گرفت، سپس معتصم به وسیله غلام خود "اشناس" شربتى براى امام فرستاد، شاید معتصم در یك روز سه بار به مسموم ساختن امام علیه السلام اقدام كرده است تا مطمئن شود به هدف خود مى رسد. وقتی اشناس شربت را به خدمت آن حضرت آورد، عرض کرد: این شربتى است كه خلیفه براى خود ساخته است و پیش از شما خود و گروهى از بزرگان از آن نوشیده اند و امر كرده است شما هم آن را با یخ بنوشید. سپس یخ آورد و براى حضرت شربت آماده كرد. امام فرمود: در شب آن را مى نوشم . اشناس گفت : باید خنك نوشیده شود وگرنه یخ آن آب مى شود. هرقدر آن امام غریب مظلوم از آشامیدن امتناع نمود آن ملعون اصرار كرد و امام علیه السلام با علم به عمل آنان، آن شربت زهرآلود را نوشید.

چند مرتبه مصومیت
استاد علامه سید جفر مرتضی عاملی هم می گوید: « شاید معتصم در یك روز سه بار به مسموم ساختن امام علیه السلام اقدام كرده است تا مطمئن شود به هدف خود مى رسد، چنانچه در روایت اشناس نیامده است كه امام علیه السلام با نوشیدن آن شربت به شهادت رسید.»
علامه محمد تقی مجلسی (ره) در کتاب " جلاء العیون " نقل می کند: معتصم یكى از نویسندگان خود را مامور كرد تا ابوجعفر علیه السلام را به منزل خود دعوت كند و زهرى در غذای آن حضرت بریزد. آن ملعون نیز چنین كرد ولى امام علیه السلام نپذیرفت و فرمود : تو مى دانى كه من در مجالس شما حاضر نمى شوم . آن شخص ‍ گفت : غرض إطعام شما است و متبرك شدن خانه ما به مقدم شریف شما، یكى از وزارء خلیفه نیز آرزوى ملاقات شما را دارد. پس آن امام مظلوم به اجبار آن شخص به منزل او رفت.
شیعیان، اطراف خانه امام مظلوم خویش جمع شدند و چون معتصم درصدد بر آمده بود آنان را از تشییع جنازه آن حضرت باز دارد، شمشیرهایشان را آویخته، براى ایستادگى تا پاى مرگ، هم پیمان شده بودند. هنگامی که غذا تناول فرمود، اثر زهر را در گلوى خود احساس نمود. برخاست و اسب خود را طلبید. صاحب خانه از او خواست نرود، امام علیه السلام فرمود: بیرون رفتن من از خانه تو براى تو بهتر است! وقتی حضرت بـه مـنـزل رسـیـد اثـر زهـر در بدن شریفش ظاهر شد و در تمام آن روز و شب منقلب بود تا آنكه مرغ روح مقدسش بـه بال شهادت به اعلی درجات بهشت پرکشید.

مناظرات امام جواد علیه السلام
سخنان و مناظرات امام جواد علیه السلام و حلّ مشکلات بزرگ علمی و فقهی توسط آن حضرت، تحسین و اعجاب دانشمندان و پژوهشگران اسلامی 7 اعم از شیعه و سنی، را برانگیخته و آنان را به تعظیم در برابر عظمت علمی و امام وا داشته بود. به عنوان نمونه سِبط ابن جوزی درباره مقام بلند امام چنین گفته است: «او در علم و تقوا و زهد و بخشش بر روش پدرش بود». ابن حجر هیتمی درباره ایشان می نویسد: «مأمون او را به دامادی انتخاب کرد؛ زیرا با وجود کمی سن، از نظر علم و آگاهی و حلم، بر همه دانشمندان برتری داشت». شیخ مفید و فتّال نیشابوری که از بزرگان شیعه هستند از آن حضرت چنین یاد می کنند: «مأمون شیفته او شد؛ زیرا می دید که با وجود کمیِ سال از نظر علم و حکمت و ادب و کمالِ عقلی، به چنان رتبه والایی رسیده که هیچ یک از بزرگان علمی آن روزگار بدان پایه نرسیده اند.