زمین به کردار ما سبز می شود

خبرگزاری رضوی_ زهرا رفعتی؛ ای زمینیان! بشنوید صدای زمین را. صدای زمین، صدای وجدان ماست که نسل های آینده آن را از حلقوم انسان های پاک، فریاد می زنند. ای انسان ها! زمین بستر شماست. زمین پناهگاه شماست. زمین با همه نعمت های پیدا و ناپیدایش، برای شماست. در زمین پاک، پاک زیست کنید. خدا پاکیزگان را دوست دارد. اینک، دستان ناپاک، ناسپاسانه بر زمین زخم می زنند. ای دستان پاک، که زخم زمین را بر سینه دارید، مرهم شما نجات زمین است. زمین، امانت خداست. آن را سبز بداریم؛ همان گونه که بود؛ آن را پاک بداریم، همان گونه که بود."
این مطلع شاید درست ترین توصیف و توصیه برای احترام به محیط زیست و اینکه زمین پاک تا چه اندازه برای زیست ما و همه موجودات دارای اهمیت است، باشد. و بار دیگر یادمان می آورد که این امانت الهی از شگفتی های آفرینش است که برای پاسداشت و مراقبت از آن باید بکوشیم و خود را مسئول بدانیم. البته که در چند دهه اخیر کم لطفی و بی موالاتی و بی رحمی زیادی در حق طبیعت کرده ایم و با تخریب محیط زیست به روش های مختلف، با ناآگاهی و خودخواهی تیشه بر ریشه زمین و مشتقات آن زده ایم غافل از اینکه اولین وظیفه ما در طبیعت حفاظت از آن است و آیندگان نیازمند بکر بودن نعمتی هستند که اکنون به امانت در دست ماست.

با طبیعت مهربان باشیم
خداوند از آغاز خلقت بر تاثیر بزرگ محیط زیست سخن گفته و از زمین به عنوان پناهگاه، آسایشگاه و بستر نام میبرد و خطاب به انسان می گوید از بزرگترین نعمات هستی به شما هدیه داده ام. و یا آنجا که حضرت علی علیه السلام می فرماید: «خداوند انسان را از بهشت به سوی زمین فرستاد تا با نسل خود آنجا را آباد کند».
همه این تاکیدات و هشدارها به این خاطر است که ضربه ای هرچند کوچک به زمین تبعات بزرگی برای نفس کشیدن، زندگی، توسعه و پیشرفت بشریت دارد پس با کمی تعمق و مطالعه و تقویت حس مسئولیت اجتماعی می توان از آن مراقبت کرد. نام گذاری روزی به نام "زمین پاک" که مصادف است با دوم اردیبهشت نیز به دلیل اهمیت موضوع می باشد که یک سرش فرهنگ سازی و استفاده درست از طبیعت است آنهم وقتی توسعه شهرنشینی که به دنبال آن افزایش جمعیت، استفاده بیشتر از منابع طبیعی، تولید زباله بیشتر و... را در پی دارد و از طرفی فقدان قوانین کارآمد در خصوص تخریب محیط زیست، کمبود اعتبار در زمینه توسعه صنایع بازیافت و مشارکت جمعی را شاهدیم، باید هم نگرانی های فعالان محیط زیست از انتشار آلودگی های سطح شهر زیاد باشد.
پایبند بودن به شعار شهر ما خانه ماست شاید ابتدایی ترین و ساده ترین روش برای رعایت حقوق شهروندی است و تفکیک زباله از مبداء اولین اقدام برای توجه بدان است و با این کار به فرآیند بازیافت کمک می کنیم.

مدیریت ناپایدار منابع طبیعی
در حال حاضر آلودگی هوا، گرمایش جهانی، ازدحام جمعیت، کاهش منابع طبیعی، دفع زباله، جنگل زدایی، باران های اسیدی، مسائل بهداشت عمومی جهان ما را احاطه کرده است.
اما یکی از چالش های مهم زیست محیطی در بحران کم آبی، مدیریت ناپایدار منابع آبی می باشد چرا که در گذشته سیستم های استحصال سنتی آب نظیر چشمه ها و قنوات و نهرهای سنتی به نوعی طراحی شده بودند که بهره برداری از منابع متناسب با توان منبع انجام می گرفت، اما امروزه بهره برداری از آب های سطحی بر اساس برنامه های بلند مدت تنظیم و اجرایی می گردد یعنی بهره برداری از آب های زیرزمینی تا میزان ۸۰ درصد تغذیه صورت گیرد و عدم توجه به میزان کسری دریافتی هر سال و عدم اعمال سیاست صرفه جویی متناسب با کاهش دریافت سالانه منجر به وقوع کاهش سطح آب زیرزمینی، کاهش رطوبت سطحی زمین، از بین رفتن پوشش گیاهی و رشد سریع وسعت مناطق تولیدکننده گرد و غبار و … می گردد.

آلودگی محیط زیست و لایه اوزون 
طبق نظر کارشناسان یکی از مسائلی که در سالهای اخیر باعث نگرانی دانشمندان شده، مسئله تهی شدن لایه ازن و ایجاد حفره در این لایه در قطب جنوب است. لایه اوزون در فاصله ۱۶ تا ۴۸ کیلومتری از سطح زمین قرار گرفته و کره زمین را در برابر تابش فرابنفش نور خورشید محافظت می‌کند. هر گاه از مقدار لایه ازن ، ۱۰ درصد کم شود، مقدار تابشی که به سطح زمین می‌رسد تا ۲۰ درصد افزایش می‌یابد. تابش فرابنفش موجب بروز سرطان پوست در انسان می‌شود و به گیاهان صدمه می‌زند. مولکولهای کلروفلوئورکربنها (CFCها) در از بین بردن لایه ازن موثرند. از این ترکیبات بطور گسترده در دستگاههای سرد کننده و در افشانه‌ها (اسپری‌ها) استفاده می‌شود.
این مولکولها به علت پایداری آنها به استراتوسفر راه می‌یابند و در آنجا بر اثر تابش خورشید پیوند C-Cl شکسته می‌شود. اتم کلر حاصل به مولکول ازن حمله می‌کند و مولکول CLO را می‌دهد. این مولکول بنوبه خود با اکسیژن ترکیب شده ، مولکول O2 و اتم Cl آزاد می‌شود که مجددا در چرخه تخریب اوزون شرکت می‌کند. از این روست، در عهدنامه سال ۱۹۷۸ مونترال قرار این شده که از مصرف کلروفلوئوروکربنها به تدریج کاسته شود و مواد دیگری به عنوان جانشین برای آنها یافت شود و یافتن چنین ترکیباتی بطور مسلم کار شیمیدانان است.

در حفظ طبیعت کوشا باشیم
اما با چند روش ساده می توان حافظ محیط زیست بود که از جمله آن می توان به استفاده از ظروف تجزیه پذیر و چند بار مصرف، استفاده از کیسه های پارچه ای به جای کیسه های پلاستیکی، جمع‌آوری زباله ها، تفکیک زباله، اسراف نکردن، صرفه جویی در مصرف آب ، محافظت از پوشش گیاهی و درختان، استفاده از حمل و نقل عمومی، دفن کردن پسماند‌های غذا، خودداری از آسیب زدن به درختان مخصوصا در طبیعت بکر، استفاده و ترویج کشاورزی ارگانیک به جای کشاورزی صنعتی و شیمیایی، جلوگیری از شکار غیرقانونی حیات وحش، کاشتن درخت و به حداقل رساندن ضایعات مواد غذایی
اشاره کرد.