معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان در گفتگو با خبرگزاری رضوی:
ام البنین(س) مظهر عشق به ولایت و اسوه صبر و بردباری است
خبرگزاری رضوی-مرضیه وحدت؛ «عالمان شیعه شجاعت، فصاحت و علاقه ام البنین(س) به اهل بیت بهویژه امام حسین (ع) را ستوده و از او به نیکی و بزرگی یاد کردهاند. ام البنین(س) نسبت به خاندان پیامبر(ص)، محبت زیادی داشت و خود را وقف خدمت به آنان کرده بود، اهل بیت(ع) نیز برای او احترام ویژه قائل بودند». مقدمه بالا برشی از سخنان حجت الاسلام حمید ایزدی با خبرگزاری رضوی است که در ادامه تقدیم خوانندگان می شود.
توسل به رفع مشکلات
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان بیان کرد: سید محمود حسینی شاهرودی از مراجع تقلید شیعه گفته است« من در مشکلات، برای ام البنین(س) صد مرتبه صلوات میفرستم و حاجت میگیرم». برخی گزارش کردهاند که ام البنین(س) در میان زنان شیعه جایگاه ویژهای دارد، زنان ایرانی برای برآورده شدن حاجات خود و همچنین برای بالا بردن نیروی شکیبایی و تحمل مصائب به او متوسل شده و سفرههای نذری به نام او برگزار میکنند. همچنین در برخی از مناطق شیعی سفرههایی با نام «سفره مادر حضرت ابوالفضل(ع)» یا «سفره ام البنین(س)» مرسوم است.
وی افزود: فاطمه بنت حِزام مشهور به اُمّالبَنین از همسران امام علی (ع) و مادر حضرت عباس(ع) بود . او همچنین مادر عبدالله، جعفر و عثمان است که هر چهار تن در روز عاشورا به شهادت رسیدند. پس از واقعه کربلا، ام البنین(س) به همراه نوهاش عبیدالله بن عباس بن علی و جمعی از مردم مدینه روزهای زیادی را در قبرستان بقیع برای امام حسین (ع) و فرزندانش سوگواری میکردند.
حجت الاسلام ایزدی با بیان اینکه امالبنین(س) فرزند حِزام بن خالد از قبیله بنی کلاب است؛ گفت: از تاریخ وفات امالبنین(س) اطلاع دقیقی در دست نیست. گفته شده او در ۱۳ جمادیالثانی سال ۶۴ق از دنیا رفته و در بقیع دفن شده است.برخی نیز وفات او را در ۱۸ جمادیالثانی ۶۴ق دانستهاند.
ازدواج با حضرت علی (ع)
وی اظهار داشت: پس از شهادت حضرت فاطمه(س)، امام علی (ع) از برادرش عقیل که در نسبشناسی عرب خبره بود، درباره انتخاب همسری که اصیل باشد و فرزندانی دلیر و جنگاور بیاورد، مشورت کرد. عقیل، فاطمه بنت حزام را پیشنهاد کرد و علی(ع)با او ازدواج کرد. گفته شده، امالبنین (س) پیش از ازدواج با حضرت علی (ع) با شخص دیگری ازدواج نکرده بود.
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان بیان کرد: گفته شده پس از گذشت مدتی از ازدواجشان، امالبنین(س) ه امام علی (ع) پیشنهاد کرد او را به نام اصلیاش که فاطمه بود، صدا نزند، تا حسنین (ع) با شنیدن نام فاطمه به یاد مادرشان نیفتند. از این رو امام علی(ع) او را امالبنین(س) مادر پسران نامید.
ام البنین(س) بعد از واقعه کربلا
وی اظهار داشت: امالبنین(س) در واقعه کربلا حضور نداشت. هنگامی که کاروان اسیران کربلا وارد مدینه شد و او از شهادت فرزندانش باخبر شد؛ از سرنوشت امام حسین (ع) پرسید و وقتی که خبر شهادت امام حسین (ع) را هم شنید. گفت «ای کاش فرزندانم و تمامی آنچه در زمین است فدای حسین میشد و او زنده میماند.» این سخنِ او را برخی دلیل دلدادگی عمیق او به اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) دانستهاند.
حجت الاسلام ایزدی بیان کرد: ام البنین(س) پس از باخبر شدن از شهادت فرزندانش، هر روز با نوهاش عبیدالله فرزند عباس به قبرستان بقیع میرفت و در آنجا اشعاری که خود سروده بود، میخواند و میگریست. اهل مدینه گرد او جمع میشدند و همراه او گریه میکردند.
وی با بیان اینکه ام البنین(س) را ادیب و شاعری فصیح و اهل فضل و دانش دانستهاند که در رثای حضرت عباس(ع) اشعاری را سروده بود و میخواند: «ای کسی که عباس را دیدی که بر دشمن حمله میکرد و فرزندان حضرت علی(ع) پشت سر او بودند. میگویند دست فرزندم قطع شده و بر سرش عمود فرود آمده. اگر شمشیرت را در دست داشتی کسی به تو نزدیک نمیشد».
جایگاه ام البنین(س) نزد شیعیان
وی در ادامه به دو نمونه از موارد صبر و بردباری آن بانوی بزرگوار در مقابل مشکلات، اشاره کرد و افزود: مورخان نقل می کنند که روزی امیر مؤمنان، عباس(ع) را در دامان خود گذاشت، آستین هایش را بالا زد و امام درحالی که به شدت می گریست به بوسیدن بازوان عباس(ع) پرداخت. ام البنین(س) حیرت زده از این صحنه، از امام پرسید: «چرا گریه می کنید؟ حضرت با صدایی آرام و اندوه زده پاسخ داد: «به این دو دست نگریستم و آنچه را بر سرشان خواهد آمد، به یاد آوردم، امّ البنین(س) شتابان و هراسان پرسید: «چه بر سر آنها خواهد آمد؟» حضرت با آوایی مملوّ از غم و اندوه و تأثر فرمود: «آنها از ساعد قطع خواهند شد.» این کلمات چون صاعقه ای بر امّ البنین(س) فرود آمد و قلبش را ذوب کرد. سپس او با اضطراب و به سرعت پرسید: «چرا قطع می شوند؟» امام به او خبر داد که فرزندش در راه یاری اسلام و دفاع از برادرش، حافظ شریعت الهی و ریحانه رسول اللّه دستانش قطع خواهد شد. امّ البنین(س) به شدت گریست و زنان همراه او نیز در غم، رنج و اندوهش شریک شدند.
در این لحظه بود که امّ البنین(س) عظمت و عمق ایمان خود را نشان داد و به دامن صبر و بردباری چنگ زد و خدای را سپاس گفت که فرزندش، فدایی سبط گرامی رسول خدا (ص) و ریحانه او خواهد بود.
وی عنوان کرد: نمونه دیگر صبر ام البنین(س) را جمله معروف او هنگام شنیدن خبر شهادت چهار فرزند خویش مقام صبر و تحمل این مادر را آشکار کرده و زینت بخش صفحات تاریخ کربلا شده است. با آنکه بشیر خبر شهادت چهار فرزندش را به مادرشان می دهد، وی صبر و بردباری می کند و فقط از امام خود می پرسد.
ولایت دوستی و ولایت پذیری
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان گفت: عشق و محبت به ولایت با جان او آمیخته بود. امام (ع) را نه تنها به عنوان همسر، بلکه به عنوان برادر رسول خدا و حجت خدا در میان مردم می دید و همسان به فرزندان معصوم او می نگریست. صفا و صمیمیت در محبت ایشان به مقام ولایت، موج می زد. هرگاه حسنین را بیمار می دید، دست مهربانی بر سرشان می کشید و همچون مادر از آنان پرستاری می کرد. با سخنان مهربانه اش، دل هایشان را آرامش می داد و در برابر آنان فروتنی می کرد. هرگاه با آنان روبه رو می شد، به ایشان لبخند می زد.
توسل به رفع مشکلات
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان بیان کرد: سید محمود حسینی شاهرودی از مراجع تقلید شیعه گفته است« من در مشکلات، برای ام البنین(س) صد مرتبه صلوات میفرستم و حاجت میگیرم». برخی گزارش کردهاند که ام البنین(س) در میان زنان شیعه جایگاه ویژهای دارد، زنان ایرانی برای برآورده شدن حاجات خود و همچنین برای بالا بردن نیروی شکیبایی و تحمل مصائب به او متوسل شده و سفرههای نذری به نام او برگزار میکنند. همچنین در برخی از مناطق شیعی سفرههایی با نام «سفره مادر حضرت ابوالفضل(ع)» یا «سفره ام البنین(س)» مرسوم است.
وی افزود: فاطمه بنت حِزام مشهور به اُمّالبَنین از همسران امام علی (ع) و مادر حضرت عباس(ع) بود . او همچنین مادر عبدالله، جعفر و عثمان است که هر چهار تن در روز عاشورا به شهادت رسیدند. پس از واقعه کربلا، ام البنین(س) به همراه نوهاش عبیدالله بن عباس بن علی و جمعی از مردم مدینه روزهای زیادی را در قبرستان بقیع برای امام حسین (ع) و فرزندانش سوگواری میکردند.
حجت الاسلام ایزدی با بیان اینکه امالبنین(س) فرزند حِزام بن خالد از قبیله بنی کلاب است؛ گفت: از تاریخ وفات امالبنین(س) اطلاع دقیقی در دست نیست. گفته شده او در ۱۳ جمادیالثانی سال ۶۴ق از دنیا رفته و در بقیع دفن شده است.برخی نیز وفات او را در ۱۸ جمادیالثانی ۶۴ق دانستهاند.
ازدواج با حضرت علی (ع)
وی اظهار داشت: پس از شهادت حضرت فاطمه(س)، امام علی (ع) از برادرش عقیل که در نسبشناسی عرب خبره بود، درباره انتخاب همسری که اصیل باشد و فرزندانی دلیر و جنگاور بیاورد، مشورت کرد. عقیل، فاطمه بنت حزام را پیشنهاد کرد و علی(ع)با او ازدواج کرد. گفته شده، امالبنین (س) پیش از ازدواج با حضرت علی (ع) با شخص دیگری ازدواج نکرده بود.
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان بیان کرد: گفته شده پس از گذشت مدتی از ازدواجشان، امالبنین(س) ه امام علی (ع) پیشنهاد کرد او را به نام اصلیاش که فاطمه بود، صدا نزند، تا حسنین (ع) با شنیدن نام فاطمه به یاد مادرشان نیفتند. از این رو امام علی(ع) او را امالبنین(س) مادر پسران نامید.
ام البنین(س) بعد از واقعه کربلا
وی اظهار داشت: امالبنین(س) در واقعه کربلا حضور نداشت. هنگامی که کاروان اسیران کربلا وارد مدینه شد و او از شهادت فرزندانش باخبر شد؛ از سرنوشت امام حسین (ع) پرسید و وقتی که خبر شهادت امام حسین (ع) را هم شنید. گفت «ای کاش فرزندانم و تمامی آنچه در زمین است فدای حسین میشد و او زنده میماند.» این سخنِ او را برخی دلیل دلدادگی عمیق او به اهل بیت(ع) و امام حسین(ع) دانستهاند.
حجت الاسلام ایزدی بیان کرد: ام البنین(س) پس از باخبر شدن از شهادت فرزندانش، هر روز با نوهاش عبیدالله فرزند عباس به قبرستان بقیع میرفت و در آنجا اشعاری که خود سروده بود، میخواند و میگریست. اهل مدینه گرد او جمع میشدند و همراه او گریه میکردند.
وی با بیان اینکه ام البنین(س) را ادیب و شاعری فصیح و اهل فضل و دانش دانستهاند که در رثای حضرت عباس(ع) اشعاری را سروده بود و میخواند: «ای کسی که عباس را دیدی که بر دشمن حمله میکرد و فرزندان حضرت علی(ع) پشت سر او بودند. میگویند دست فرزندم قطع شده و بر سرش عمود فرود آمده. اگر شمشیرت را در دست داشتی کسی به تو نزدیک نمیشد».
جایگاه ام البنین(س) نزد شیعیان
وی در ادامه به دو نمونه از موارد صبر و بردباری آن بانوی بزرگوار در مقابل مشکلات، اشاره کرد و افزود: مورخان نقل می کنند که روزی امیر مؤمنان، عباس(ع) را در دامان خود گذاشت، آستین هایش را بالا زد و امام درحالی که به شدت می گریست به بوسیدن بازوان عباس(ع) پرداخت. ام البنین(س) حیرت زده از این صحنه، از امام پرسید: «چرا گریه می کنید؟ حضرت با صدایی آرام و اندوه زده پاسخ داد: «به این دو دست نگریستم و آنچه را بر سرشان خواهد آمد، به یاد آوردم، امّ البنین(س) شتابان و هراسان پرسید: «چه بر سر آنها خواهد آمد؟» حضرت با آوایی مملوّ از غم و اندوه و تأثر فرمود: «آنها از ساعد قطع خواهند شد.» این کلمات چون صاعقه ای بر امّ البنین(س) فرود آمد و قلبش را ذوب کرد. سپس او با اضطراب و به سرعت پرسید: «چرا قطع می شوند؟» امام به او خبر داد که فرزندش در راه یاری اسلام و دفاع از برادرش، حافظ شریعت الهی و ریحانه رسول اللّه دستانش قطع خواهد شد. امّ البنین(س) به شدت گریست و زنان همراه او نیز در غم، رنج و اندوهش شریک شدند.
در این لحظه بود که امّ البنین(س) عظمت و عمق ایمان خود را نشان داد و به دامن صبر و بردباری چنگ زد و خدای را سپاس گفت که فرزندش، فدایی سبط گرامی رسول خدا (ص) و ریحانه او خواهد بود.
وی عنوان کرد: نمونه دیگر صبر ام البنین(س) را جمله معروف او هنگام شنیدن خبر شهادت چهار فرزند خویش مقام صبر و تحمل این مادر را آشکار کرده و زینت بخش صفحات تاریخ کربلا شده است. با آنکه بشیر خبر شهادت چهار فرزندش را به مادرشان می دهد، وی صبر و بردباری می کند و فقط از امام خود می پرسد.
ولایت دوستی و ولایت پذیری
معاون تبلیغ حوزه علمیه خراسان گفت: عشق و محبت به ولایت با جان او آمیخته بود. امام (ع) را نه تنها به عنوان همسر، بلکه به عنوان برادر رسول خدا و حجت خدا در میان مردم می دید و همسان به فرزندان معصوم او می نگریست. صفا و صمیمیت در محبت ایشان به مقام ولایت، موج می زد. هرگاه حسنین را بیمار می دید، دست مهربانی بر سرشان می کشید و همچون مادر از آنان پرستاری می کرد. با سخنان مهربانه اش، دل هایشان را آرامش می داد و در برابر آنان فروتنی می کرد. هرگاه با آنان روبه رو می شد، به ایشان لبخند می زد.