ثبت ملی مراسم شبیهخوانی روستای فَدیشه نیشابور
ابوالفضل مکرمیفر افزود: روستای فدیشه واقع در 37 کیلومتری غربِ شهرِ نیشابور، یکی از روستاهای خراسان رضوی است که اهالی آن از گذشته تا امروز اهتمامِ ویژهای به برگزاری مراسمِ تعزیهخوانی در روزِ عاشورا دارند.
وی با بیان این که یکی از باشکوهترین تعزیهخوانیهای خراسان رضوی در این روستا اجرا می شود، ادامه داد: تعزیه و تعزیهخوانی که مردمِ فدیشه آن با عنوان شبیه و شبیهخوانی یاد میکنند درگذر زمان علاوه بر ادامه سنت های دینی به عنصری بدل شده است که آن را میتوان بخش اصلی هویت بخشی این روستا و منطقه قلمداد کرد و همین موضوع خود موجب تقویت اهتمامِ اهالی در برگزاری این مراسم، پایداری و استمرار آن است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: علاوه بر بعد هویتی این مراسمِ آیینی شکل گیری شبکه اجتماعی منطقهای و نظام مشارکتی اکثر اهالی این روستا و روستاهای اطراف در برگزاری مراسم شبیه خوانی و حضور در آن، نکته حائز اهمیتی در این زمینه است.
مکرمی فر افزود: از گذشته تا امروز مراسم شبیهخوانی فدیشه با برانگیختن مشارکت گروهی از روستاهای منطقه موجب شکلگیری نوعی شبکه اجتماعی و آیینی حولِ سوگواریهای ماه محرم و عاشورای امام حسین(ع) شده است و مشارکت روستاها در شبیهخوانی فدیشه عمدتا از خلال تماشا کردن مراسم شبیهخوانی و مخاطب آن بودن رقم میخورد.
وی ادامه داد: مردم این روستاها که بهطور میانگین در فاصله حدود شش کیلومتری روستای فدیشه قرار دارند درگذشته با بر دوش کشیدن علمهای عزاداری روستای خود، به فدیشه مراجعه و فعالانه در شبیه خوانی شرکت میکردهاند که این شبکه در گذشته محدود به چهار تا پنج روستا بوده است اما هم اکنون به بیش از 30 روستا افزایش یافته است.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان رضوی گفت: علاوه بر روستاهایی که بهصورت سنتی روزِ عاشورا را در مراسم شبیهخوانی فدیشه شرکت میکنند و آن بخش از روستاهای منطقه که در سالهای اخیر به این شبکه پیوستهاند، مراسم شبیهخوانی فدیشه مخاطبان و مشارکتکنندگان قابل توجهی از سایر نقاط استان خراسان رضوی و کشور دارد.
مکرمی فر افزود: این مراسم با گذشت حداقل بیش از 150 سال از اجرای آن، همچنان یکی از با سابقهترین اجراهای تعزیه خوانی به سبک سنتی خراسان است.
تعزیه خوانی درروستای فدیشه از نمایشهای آیینی منحصر به فرد در استان خراسان رضوی به شمار میرود که در روز عاشورا اهالی بیش از بیست روستا برای برپایی مراسم عزاداری به "فدیشه" میآیند.
این جمعیت که حدود 20 هزار نفر به این روستا می آیند تا غروب عاشورا مهمان اهالی روستای فدیشه هستند.