معاون وزیر آموزش و پرورش:
ساعت‌های آموزش مدارس در ایران بسیار بیشتر از میانگین جهانی است
به گزارش خبرگزاری رضوی،سید جواد حسینی روز شنبه در نشست بررسی چالش‌های آموزش و پرورش کشور در مشهد افزود: اکنون در ایران ۱۲ هزار و ۹۰۰ ساعت آموزش از اول ابتدایی تا پایان سال دوازدهم ارایه می‌شود در حالی که میانگین جهانی آن معادل هشت هزار ساعت است که این میزان هم مورد انتقاد قرار دارد.
وی با اشاره به بار سنگین آموزش زدگی تک ساحته در آموزش و پرورش اظهار داشت: این نوع آموزش ضمن اینکه خلاقیت را از بین می‌برد، هزینه‌های آموزش و پرورش را نیز افزایش می‌دهد.
او گفت: اکنون ۹۸.۶ درصد اعتبارات آموزش و پرورش در حوزه حقوق کارکنان هزینه می‌شود و فقط ۱.۴ درصد اعتبارات برای کیفیت بخشی آموزش و تعلیم و تربیت باقی می‌ماند که اگر وزارت آموزش و پرورش با کمبود بودجه هم مواجه شود از محل این اعتبارات تامین می‌شود.
حسینی تاکید کرد: باید تلاش شود آموزش و پرورش را از زیر بار سنگین آموزش زدگی که خلاقیت را از بین می‌برد و تفکر انتقادی و واگرا را با چالش مواجه می‌کند دور کنیم.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش و مدارس به عنوان جعبه سیاه جامعه محسوب می‌شود اظهار داشت: باید بدانیم که هرچه در جامعه امروز می‌گذرد از رخدادهای دیروز مدارس نشات گرفته است و هر چه در آینده بر جامعه خواهد گذشت از اتفاقات امروز مدارس رقم می‌خورد.
او گفت: آموزش وپرورش تک ساحته یک جامعه و انسان تک ساحته و دچار عدم تعادل ارائه می‌دهد که دارای ضرر برای جامعه و توسعه است.
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: برای رهایی از این وضعیت نظام تعلیم و تربیت چند راهکار وجود دارد که از آن جمله می‌توان به کاهش ساعت‌های آموزشی و کمک آموزشی به کمتر از هشت هزار ساعت اشاره کرد.
وی با بیان اینکه نظام ارزشیابی تعلیم و تربیت نباید آموزش محور باشد افزود: توجه به روش‌های نوین یاددهی و یادگیری، تدوین کتاب‌های درسی با تامین نیازهای ویژه، تمرکز زدایی از دامن متمرکز نظام تعلیم و تربیت و ملاک عمل قرار دادن مدرسه محوری در روند تعلیم و تربیت از دیگر راهکارهای مطرح در این زمینه است.
وی اظهار داشت: مطالعات انجام شده اخیر نشان می‌دهد گاهی در یک روز معادل ۷.۵ کیلو گرم بخشنامه در آموزش و پرورش صادر می‌شود که این روند مدیران مدارس را بخشنامه‌گرا نموده و موجب زدودن خلاقیت در نظام تعلیم و تربیت می‌شود.
رییس آموزش و پرورش استثنایی کشور گفت: طبق نظریه سرمایه انسانی، آموزش وپرورش وظیفه دارد منابع انسانی موجود در جامعه را به سرمایه انسانی تبدیل کند.
وی افزود: طبق مطالعات جهانی در این زمینه پربازده ترین نوع سرمایه، سرمایه گذاری انسانی است و کشورهایی که به نیروی انسانی و سرمایه گذاری در این حوزه توجه داشته اند طی ۲۰ سال میانگین رشد اقتصادی ۲۰ درصد را تجربه کرده اند.
حسینی با بیان اینکه آموزش و پرورش در توسعه تفکر انتقادی و تفکرات واگرا توفیقی نداشته و از حافظه محوری رنج می‌برد اظهار داشت: این چالش همان چیزی است که طبق سند تحول بنیادین تحت عنوان تعلیم و تربیت تک ساحتی مطرح شده و در قالب آن آموزش زدگی نهی گردیده است.
مدارس باید تحرک طبقاتی و عدالت را رقم بزنند
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه رویکردهای غالب در ایران به گونه ای است که به ویژه در دانشگاه‌ها نداشته‌ها بیشتر برجسته سازی می‌شود گفت: این امر خوب است اما ندیدن داشته‌ها و بی توجهی به آن‌ها نیز مشکل ساز می‌شود.
او افزود: به عنوان مثال طی سال‌های گذشته در استان سیستان و بلوچستان سرانه فضای آموزشی از ۱.۵ مترمربع به ۴.۲ متر مربع رسیده و پایان مدارس خشتی و گلی در این استان آذرماه امسال و در کشور مهرماه سال آینده جشن گرفته می‌شود .
حسینی با بیان اینکه در عین حال مشکلات نظام آموزش و پرورش را باید مورد توجه و بررسی قرارداد اظهار داشت: در نظام آموزش و پرورش فعلی تئوری پردازی و ذهنی گرایی بیشتر از مهارت‌های عملی مورد توجه است.
وی گفت: برای رفع این مشکل، نظام جامع کارآفرینی و نظام جامع توسعه مهارت‌های فنی و حرفه‌ای در آموزش و پرورش در حال تهیه و تدوین است.
او افزود: تحرک طبقاتی و عدالت در جوامع از نظر منتقدان عرصه جهانی از وظایف آموزش و پرورش است.
حسینی با اشاره به تحصیل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانش‌آموز در مدارس غیر دولتی اظهار داشت: ۱۰ درصد مدارس کشور را مدارس خاص شامل تیزهوشان، مدارس نمونه و امثال آن و ۹۰ درصد را مدارس معمولی و دولتی تشکیل می‌دهند که در این مدارس کیفیت آنطور که شایسته و بایسته است نمی‌باشد.
وی گفت: علاوه بر این نظام بودجه ریزی آموزش و پرورش دارای مشکل است و بین یک معلم روستایی، عشایری، استثنایی با یک معلم عادی در بهترین نقطه تهران هیچ تفاوتی وجود ندارد که این مورد باید اصلاح شود.
وی افزود: نظام تامین نیروی انسانی در کشور نیز دچار مشکل است به طوری که ۱۰ سال پیش ۱۶۰ هزار شبه معلم در نظام تعلیم و تربیت کشور به استخدام درآمدند و امروز همچنان درگیر همین نیروها و نحوه خدمت‌رسانی آنان هستیم.
حسینی اظهار داشت: بر اثر توزیع نامناسب نیرو در آموزش و پرورش هم اکنون ۵۵ هزار نیروی مازاد و ۵۵ هزار نیروی مورد نیاز به صورت همزمان داریم لذا نظام آمایش سرزمینی نیروی انسانی و طرح جذب نیروی انسانی از بوم برای بوم و در بوم مورد توجه قرار گرفته است.
وی با اشاره به وجود ۲۴ نوع مدرسه در کشور گفت: طرح ساماندهی مدارس، اصلاح نظام بودجه ریزی، تبدیل آموزش و پرورش به گفتمان غالب در جامعه و نظام رتبه بندی معلمان از جمله راهکارهای اصلاح وضعیت موجود است.
وی با اشاره به بار سنگین آموزش زدگی تک ساحته در آموزش و پرورش اظهار داشت: این نوع آموزش ضمن اینکه خلاقیت را از بین می‌برد، هزینه‌های آموزش و پرورش را نیز افزایش می‌دهد.
او گفت: اکنون ۹۸.۶ درصد اعتبارات آموزش و پرورش در حوزه حقوق کارکنان هزینه می‌شود و فقط ۱.۴ درصد اعتبارات برای کیفیت بخشی آموزش و تعلیم و تربیت باقی می‌ماند که اگر وزارت آموزش و پرورش با کمبود بودجه هم مواجه شود از محل این اعتبارات تامین می‌شود.
حسینی تاکید کرد: باید تلاش شود آموزش و پرورش را از زیر بار سنگین آموزش زدگی که خلاقیت را از بین می‌برد و تفکر انتقادی و واگرا را با چالش مواجه می‌کند دور کنیم.
وی با بیان اینکه آموزش و پرورش و مدارس به عنوان جعبه سیاه جامعه محسوب می‌شود اظهار داشت: باید بدانیم که هرچه در جامعه امروز می‌گذرد از رخدادهای دیروز مدارس نشات گرفته است و هر چه در آینده بر جامعه خواهد گذشت از اتفاقات امروز مدارس رقم می‌خورد.
او گفت: آموزش وپرورش تک ساحته یک جامعه و انسان تک ساحته و دچار عدم تعادل ارائه می‌دهد که دارای ضرر برای جامعه و توسعه است.
معاون وزیر آموزش و پرورش ادامه داد: برای رهایی از این وضعیت نظام تعلیم و تربیت چند راهکار وجود دارد که از آن جمله می‌توان به کاهش ساعت‌های آموزشی و کمک آموزشی به کمتر از هشت هزار ساعت اشاره کرد.
وی با بیان اینکه نظام ارزشیابی تعلیم و تربیت نباید آموزش محور باشد افزود: توجه به روش‌های نوین یاددهی و یادگیری، تدوین کتاب‌های درسی با تامین نیازهای ویژه، تمرکز زدایی از دامن متمرکز نظام تعلیم و تربیت و ملاک عمل قرار دادن مدرسه محوری در روند تعلیم و تربیت از دیگر راهکارهای مطرح در این زمینه است.
وی اظهار داشت: مطالعات انجام شده اخیر نشان می‌دهد گاهی در یک روز معادل ۷.۵ کیلو گرم بخشنامه در آموزش و پرورش صادر می‌شود که این روند مدیران مدارس را بخشنامه‌گرا نموده و موجب زدودن خلاقیت در نظام تعلیم و تربیت می‌شود.
رییس آموزش و پرورش استثنایی کشور گفت: طبق نظریه سرمایه انسانی، آموزش وپرورش وظیفه دارد منابع انسانی موجود در جامعه را به سرمایه انسانی تبدیل کند.
وی افزود: طبق مطالعات جهانی در این زمینه پربازده ترین نوع سرمایه، سرمایه گذاری انسانی است و کشورهایی که به نیروی انسانی و سرمایه گذاری در این حوزه توجه داشته اند طی ۲۰ سال میانگین رشد اقتصادی ۲۰ درصد را تجربه کرده اند.
حسینی با بیان اینکه آموزش و پرورش در توسعه تفکر انتقادی و تفکرات واگرا توفیقی نداشته و از حافظه محوری رنج می‌برد اظهار داشت: این چالش همان چیزی است که طبق سند تحول بنیادین تحت عنوان تعلیم و تربیت تک ساحتی مطرح شده و در قالب آن آموزش زدگی نهی گردیده است.
مدارس باید تحرک طبقاتی و عدالت را رقم بزنند
وی در بخش دیگری از سخنان خود با بیان اینکه رویکردهای غالب در ایران به گونه ای است که به ویژه در دانشگاه‌ها نداشته‌ها بیشتر برجسته سازی می‌شود گفت: این امر خوب است اما ندیدن داشته‌ها و بی توجهی به آن‌ها نیز مشکل ساز می‌شود.
او افزود: به عنوان مثال طی سال‌های گذشته در استان سیستان و بلوچستان سرانه فضای آموزشی از ۱.۵ مترمربع به ۴.۲ متر مربع رسیده و پایان مدارس خشتی و گلی در این استان آذرماه امسال و در کشور مهرماه سال آینده جشن گرفته می‌شود .
حسینی با بیان اینکه در عین حال مشکلات نظام آموزش و پرورش را باید مورد توجه و بررسی قرارداد اظهار داشت: در نظام آموزش و پرورش فعلی تئوری پردازی و ذهنی گرایی بیشتر از مهارت‌های عملی مورد توجه است.
وی گفت: برای رفع این مشکل، نظام جامع کارآفرینی و نظام جامع توسعه مهارت‌های فنی و حرفه‌ای در آموزش و پرورش در حال تهیه و تدوین است.
او افزود: تحرک طبقاتی و عدالت در جوامع از نظر منتقدان عرصه جهانی از وظایف آموزش و پرورش است.
حسینی با اشاره به تحصیل یک میلیون و ۲۰۰ هزار دانش‌آموز در مدارس غیر دولتی اظهار داشت: ۱۰ درصد مدارس کشور را مدارس خاص شامل تیزهوشان، مدارس نمونه و امثال آن و ۹۰ درصد را مدارس معمولی و دولتی تشکیل می‌دهند که در این مدارس کیفیت آنطور که شایسته و بایسته است نمی‌باشد.
وی گفت: علاوه بر این نظام بودجه ریزی آموزش و پرورش دارای مشکل است و بین یک معلم روستایی، عشایری، استثنایی با یک معلم عادی در بهترین نقطه تهران هیچ تفاوتی وجود ندارد که این مورد باید اصلاح شود.
وی افزود: نظام تامین نیروی انسانی در کشور نیز دچار مشکل است به طوری که ۱۰ سال پیش ۱۶۰ هزار شبه معلم در نظام تعلیم و تربیت کشور به استخدام درآمدند و امروز همچنان درگیر همین نیروها و نحوه خدمت‌رسانی آنان هستیم.
حسینی اظهار داشت: بر اثر توزیع نامناسب نیرو در آموزش و پرورش هم اکنون ۵۵ هزار نیروی مازاد و ۵۵ هزار نیروی مورد نیاز به صورت همزمان داریم لذا نظام آمایش سرزمینی نیروی انسانی و طرح جذب نیروی انسانی از بوم برای بوم و در بوم مورد توجه قرار گرفته است.
وی با اشاره به وجود ۲۴ نوع مدرسه در کشور گفت: طرح ساماندهی مدارس، اصلاح نظام بودجه ریزی، تبدیل آموزش و پرورش به گفتمان غالب در جامعه و نظام رتبه بندی معلمان از جمله راهکارهای اصلاح وضعیت موجود است.
