استاد برجسته حوزه علمیه مشهد:
احیاء سنتهای دیرینه حوزه علمیه برای تربیت نسل آینده ضروری است
بر اساس این گزارش حجت الاسلام والمسلمین محمد حسن ربانی بیرجندی از اساتید دروس خارج حوزه علمیه خراسان در خصوص پرداختن به سنتها و احیاء آن، ورود سنتها به عرصه پژوهش، تبیین باورها، رفتارها، و بایدها و نبایدهای حوزه، تبیین سبک و سیره زندگی علمای سلف بایراد سخن پرداخت.
وی ضمن توضیح کلمه «سنت» که به ماندگاری یک رفتار به عنوان سنت شناخته شده است با اشاره به سخنی از مرحوم آیت الله حمامی از علمای نجف که فرمود: «الکتابت هبه من الله» نویسندگی عنایتی از جانب خداوند است اظهار داشت: سنت های الهی بعضا مربوط به خلقت الهی است و بعضی به جامعه ارتباط دارد و جمعی به گروه خاص اختصاص دارد. کتاب سنت های کارآمد حوزه علمیه و سبک زندگی طلبگی از دسته سوم سنت ها است یعنی سنت های گروه خاصی را بیان می کند.
حجه الاسلام والمسلمین ربانی بیرجندی در ادامه اظهار داشت: یکی از سنت های حوزه منبر است که منبری های معروف و متبحر قدیمی ابتدا در اول منبر خطبه و اشعار می خواندند و بعد به تناسب حدیث و روایات و تاریخ نقل می کردند و انتهای منبر هم که سیره همه علما بود مصیبت می خواندند.
استاد دروس خارج حوزه بیان کرد: در حوزه های علمیه سنتهای عدیده ای از قبیل سنتهای آموزشی، پژوهشی و سبک زندگی رایج بوده است که بعضا رو به فراموشی گذاشته و در طول زمان از آنها غفلت شده است و احیاء آنها برای تربیت نسل آینده حوزه ها یک ضرورت است.
وی با اشاره به جایگاه این کتاب در کتابخانه ها افزود: این کتاب با همین عنوان در موضوعات و ردیف سبک زندگی و روش و اخلاق و در تاریخ علم و عالم طلبگی قرار می گیرد. البته در گذشته هم بعضی از کتب علما و تراجم در این خصوص نگاشته شده است من جمله کتاب «روضات الجنات» مرحوم سید محمد باقر خوانساری که به سبک زندگی، درسی، استاد شاگردی می پردازد و همچنین کتاب «سیاحت شرق» مرحوم آقا نجفی قوچانی که ریز مسائل سبک زندگی طلبگی را بیان می کند.
استاد ربانی بیرجندی کتابشناسی را به سه دسته کتابشناسی کتابخانه ای و کتاب شناسی توصیفی و کتاب شناسی تفصیلی تقسیم کرد و اظهار داشت: در زندگی علمای سلف و حوزه های علمیه سنت های بسیار مهم وتاثیر گذاری از قبیل سنت های درسی، پژوهشی، لباس، بیان و نطق و منبر، تعامل با مردم، عدم وابستگی به دولت ها، تاسیس کتابخانه ها وجود دارد که باید آنها را نصب العین قرار داد.
وی در پایان اظهار داشت، کتاب سنت های کارآمد و سبک زندگی طلبگی در حقیقت اندرون ذی طلبگی را واکاوی و به رشته تحریر در آورده و در نهایت همه چیز در پختگی تجارب است. یعنی همان سنت های طلبگی که بازخورد پختگی های درحوزه است.
هویت و سنت حوزه علمیه ثمره تاریخ 1000 ساله این نهاد است
حجت الاسلام سیدمسعود مرتضوی نویسنده کتاب « سنتهای کارآمد و سبک زندگی طلبگی» در این نشست گفت: حوزه های علمیه در طول سالیان و قرن ها دارای هویت و تعریف خاصی از خود بوده و تاریخ پر افتخار 1000 ساله این نهاد منصوب به ائمه اطهار علیهم السلام، خود گواه بر هویت انحصاری آن است.
حجت الاسلام مرتضوی با بیان اینکه ابتکار خلق این اثر در حوزه علمیه خراسان رضوی شکل گرفت، گفت: در واقع این کتاب حاصل نشستها، همایشها، سفرها و مصاحبه با اساتیدی است که در طول سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ شکل گرفته و از دادهها ایده گرفته و در نهایت تبدیل به سیره و جملاتی از بزرگان شده است.
وی تاکید کرد: بازشناسی انجام شده در این کتاب برای این است که به طلبه نشان دهیم این سنتها متعلق به اهل بیت(ع) بوده است. تلاش ما بر این بوده تا به واسطه این کتاب یک هویت آفرینی انجام شده و طلبه به عنوان خود در حوزه علمیه افتخار کند.
لازم بذکر است کتاب «سنتهای کارآمد و سبک زندگی طلبگی» اثر حجت الاسلام سیدمسعود مرتضوی در ۲۴۰ صفحه توسط انتشارات حوزه علمیه خراسان در سال ۱۴۰۲ به چاپ رسیده است.