پژوهشگر دینی در گفت و گو با رضوی عنوان کرد؛
مباهله حکم عقلی برای اثبات حقانیت اسلام
محمد هادی میهن دوست در گفت وگو با خبرنگار خبرگزاری رضوی، در تبیین معنای مباهله اظهار کرد: مباهله به معنای نفرین دو نفر علیه یکدیگر و درخواست رسیدن بلا و سختی به طرف مقابل و در نتیجه رسوایی وی است. منظور از نزول بلا هم حتما عذاب فوری آسمانی مورد نظر نیست؛ همین که شخص مبتلا به سختی، گرفتاری و بلایی شود که ناحق بودن کلام و عقیده‌اش روشن شود، در صدق آن کفایت می‌کند.
مباهله و تمییز حق از باطل
وی هدف مباهله را شناسایی و تمییز حق از باطل دانست و افزود: مباهله حکمی اسلامی است و محدود به شخص و زمان پیامبر (ص) نیست؛ از این نظر منعی در به‌کارگیری آن بین افراد نیست؛ به شرط اینکه شرایط آن مراعات شود؛ به‌ویژه اینکه اطمینان و یقین به حق بودن اعتقاد و اخلاص و اعتماد به نفسی که در مباهله لازم است به آسانی برای هر فردی مهیا نمی‌شود.
این پژوهشگر تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: مباهله از احکام و آداب اسلامی است و آیه ۶۱ سوره آل‌عمران درباره مباهله پیامبر (ص) با مسیحیان نجران است و این آیه علاوه بر حکم مباهله، یکی از فضائل مهم امیرالمؤمنین (ع) را می‌رساند؛ چرا که پیامبر (ص) از حضرت علی (ع) تعبیر به نفس خود کرده است.
مباهله؛ حکمی عقلانی
وی در ادامه به مباهله به عنوان یک حکم عقلانی نیز اشاره کرد: برخی بدخواهان، در فضای مجازی این‌گونه شبهه می‌کنند که اسلام، به جای آنکه مخالفان خودش را دعوت به گفتگو کند و با عقل و منطق مجاب کند، دعوت به مباهله و نفرین کردن می‌کند. در جواب باید گفت مباهله بعد از گفتگو و اقامه برهان و دلیل و آخرین حربه و مرحله است؛ چنانچه در قرآن قبل از آیه مباهله، استدلال‌ها و گفتگوها بین پیامبر (ص) و مسیحیان نجران نقل شده است و وقتی مسیحیان بر ادعای ناحق خود پافشردند، آیه مباهله نازل شد.
میهن دوست با اشاره به مخالفت دشمنان با دین اسلام، از همان ابتدای اسلام با روش‌ها و اشکال مختلف اذعان کرد: اسلام در برابر این مخالفت‌ها، به فراخور مخالفت ابرازشده، از روش‌های متعددی استفاده می‌کند؛ اما روش و راهکار غالب و اولیه اسلام در برابر مخالفت‌های فکری و نظری، تبیین و استدلال منطقی بوده است؛ اما مخالفان در مخالفت‌هایشان همیشه دنبال منطق و استدلال نیستند.
این پژوهشگر سیره اهل بیت(ع) در معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی ادامه داد: مباهله در چنین موقعیتی به عنوان آخرین راهکار به کار گرفته می شود تا حق برای مردم روشن شود؛ بنابراین مباهله بر خلاف عقل و منطق نیست بلکه کاملا در راستای عقل و منطق حرکت می کند.
مباهله؛ اعجازی برای اثبات حقانیت
وی همچنین مباهله را حکمی عمومی و بین هر دو نفری که اعتقاد به حق بودن خود دارند را قابل اجرا ذکر کرد و افزود: در حقیقت کسی که اقدام به مباهله می‌کند، این را می‌خواهد بیان کند که نگرش و اعتقادش صحیح و مطابق حقیقت است تا جایی که خداوند را به کمک می‌طلبد و طلب و دعایی اعجازگونه دارد تا شکی باقی نماند. می‌توان گفت مباهله همان نقش معجزه را برای اثبات حقانیت دارد.
میهن دوست با اشاره به اینکه مباهله در همه اعصار به کار برذه می شود، افزود: امام صادق(ع) به یاران خود دستور به مباهله و دعوت مخالفان شیعه به مباهله را می‌داد (كلینی الكافی، كتاب الدعاء، باب مباهلة الخصم).
وی با بیان اینکه روز مباهله و بزرگداشت آن می تواند محور وحدت اسلامی در جهان اسلام باشد، خاطرنشان کرد: جریان نزول آیه مباهله و دلالت آن بر فضیلت پنج‌تن آل عبا از متواترات اسلامی است و دانشمندان و مورخین اهل سنت به این مطلب و این شان نزول تصریح کرده‌اند.
این پژوهشگر و نویسنده معارف اسلامی تصریح کرد: همچنین جریان مباهله و جریان نزول آیه این واقعه بزرگ حاوی این نکته است که اسلام دین عقلانیت و گفتگوی مسالمت آمیز بین ادیان است؛ چنانچه گفتگوی پیامبر (ص) با ابوحارثه، کشیش بزرگ نصارای نجران، قبل از مباهله، در روایات ما نقل شده است.
وی بیان کرد: این رفتار مسالمت آمیز، عقلانی، توأم با آرامش و سعه صدر رسول خدا در زمانی است که پیامبر (ص) در اوج شکوه قدرت سیاسی و نظامی قرار داشتند و از مباهله نیز به عنوان آخرین حربه در روشن شدن حق و حقیقت استفاده کردند.
مباهله و تمییز حق از باطل
وی هدف مباهله را شناسایی و تمییز حق از باطل دانست و افزود: مباهله حکمی اسلامی است و محدود به شخص و زمان پیامبر (ص) نیست؛ از این نظر منعی در به‌کارگیری آن بین افراد نیست؛ به شرط اینکه شرایط آن مراعات شود؛ به‌ویژه اینکه اطمینان و یقین به حق بودن اعتقاد و اخلاص و اعتماد به نفسی که در مباهله لازم است به آسانی برای هر فردی مهیا نمی‌شود.
این پژوهشگر تاریخ اسلام خاطرنشان کرد: مباهله از احکام و آداب اسلامی است و آیه ۶۱ سوره آل‌عمران درباره مباهله پیامبر (ص) با مسیحیان نجران است و این آیه علاوه بر حکم مباهله، یکی از فضائل مهم امیرالمؤمنین (ع) را می‌رساند؛ چرا که پیامبر (ص) از حضرت علی (ع) تعبیر به نفس خود کرده است.
مباهله؛ حکمی عقلانی
وی در ادامه به مباهله به عنوان یک حکم عقلانی نیز اشاره کرد: برخی بدخواهان، در فضای مجازی این‌گونه شبهه می‌کنند که اسلام، به جای آنکه مخالفان خودش را دعوت به گفتگو کند و با عقل و منطق مجاب کند، دعوت به مباهله و نفرین کردن می‌کند. در جواب باید گفت مباهله بعد از گفتگو و اقامه برهان و دلیل و آخرین حربه و مرحله است؛ چنانچه در قرآن قبل از آیه مباهله، استدلال‌ها و گفتگوها بین پیامبر (ص) و مسیحیان نجران نقل شده است و وقتی مسیحیان بر ادعای ناحق خود پافشردند، آیه مباهله نازل شد.
میهن دوست با اشاره به مخالفت دشمنان با دین اسلام، از همان ابتدای اسلام با روش‌ها و اشکال مختلف اذعان کرد: اسلام در برابر این مخالفت‌ها، به فراخور مخالفت ابرازشده، از روش‌های متعددی استفاده می‌کند؛ اما روش و راهکار غالب و اولیه اسلام در برابر مخالفت‌های فکری و نظری، تبیین و استدلال منطقی بوده است؛ اما مخالفان در مخالفت‌هایشان همیشه دنبال منطق و استدلال نیستند.
این پژوهشگر سیره اهل بیت(ع) در معاونت تبلیغات اسلامی آستان قدس رضوی ادامه داد: مباهله در چنین موقعیتی به عنوان آخرین راهکار به کار گرفته می شود تا حق برای مردم روشن شود؛ بنابراین مباهله بر خلاف عقل و منطق نیست بلکه کاملا در راستای عقل و منطق حرکت می کند.
مباهله؛ اعجازی برای اثبات حقانیت
وی همچنین مباهله را حکمی عمومی و بین هر دو نفری که اعتقاد به حق بودن خود دارند را قابل اجرا ذکر کرد و افزود: در حقیقت کسی که اقدام به مباهله می‌کند، این را می‌خواهد بیان کند که نگرش و اعتقادش صحیح و مطابق حقیقت است تا جایی که خداوند را به کمک می‌طلبد و طلب و دعایی اعجازگونه دارد تا شکی باقی نماند. می‌توان گفت مباهله همان نقش معجزه را برای اثبات حقانیت دارد.
میهن دوست با اشاره به اینکه مباهله در همه اعصار به کار برذه می شود، افزود: امام صادق(ع) به یاران خود دستور به مباهله و دعوت مخالفان شیعه به مباهله را می‌داد (كلینی الكافی، كتاب الدعاء، باب مباهلة الخصم).
وی با بیان اینکه روز مباهله و بزرگداشت آن می تواند محور وحدت اسلامی در جهان اسلام باشد، خاطرنشان کرد: جریان نزول آیه مباهله و دلالت آن بر فضیلت پنج‌تن آل عبا از متواترات اسلامی است و دانشمندان و مورخین اهل سنت به این مطلب و این شان نزول تصریح کرده‌اند.
این پژوهشگر و نویسنده معارف اسلامی تصریح کرد: همچنین جریان مباهله و جریان نزول آیه این واقعه بزرگ حاوی این نکته است که اسلام دین عقلانیت و گفتگوی مسالمت آمیز بین ادیان است؛ چنانچه گفتگوی پیامبر (ص) با ابوحارثه، کشیش بزرگ نصارای نجران، قبل از مباهله، در روایات ما نقل شده است.
وی بیان کرد: این رفتار مسالمت آمیز، عقلانی، توأم با آرامش و سعه صدر رسول خدا در زمانی است که پیامبر (ص) در اوج شکوه قدرت سیاسی و نظامی قرار داشتند و از مباهله نیز به عنوان آخرین حربه در روشن شدن حق و حقیقت استفاده کردند.
