رفت و آمدهای اخیر میان کشورهای منطقه تا همگرایی اسلامی فاصله دارد

خبرگزاری رضوی- ساحل عباسی؛ سفرهای مقامات امارات و عربستان به کشورهای رقیب در منطقه و گفتگو با سران دولت ها بعد از سال ها تنش نمایی از تغییر را جلوه گر ساخته است. این تحول در شرایطی رخ می دهد که پیش از آن عادی سازی و علنی سازی روابط با رژیم صهیونیستی بطور برجسته ای توسط امارات و عربستان و دولت های اقماری مانند بحرین محقق شد در حالی که بیش از ده سال بود روابط میان کشورهای اسلامی در بدترین وضعیت خود قرار داشت و گفتگو و همکاری میان کشورهای بزرگ اسلامی متوقف مانده بود. درباره فرصت ها و تهدیدهای شرایط جدید با آقای علی عبدی تحلیلگر مسائل غرب آسیا گفتگو کرده ایم.

مناسبات سیاسی جهان اسلام و منطقه نشان می دهد همگرایی هایی میان کشورهای رقیب در حال انجام است. آیا این وضعیت تداوم خواهد یافت و به بهود روابط خواهد انجامید؟
در این زمینه آنچه که به ذهن می رسد ابتدا مساله تغییر دولت در آمریکاست. در دوره آقای ترامپ مبنا براین اساس بود که کشورهای امارات و عربستان سعودی با محوریت رژیم صهیونیستی برای دشمنی هر چه بیشتر با جمهوری اسلامی ایران و به آشوب کشاندن منطقه وارد عمل شوند. دراین سناریو نتانیاهو، بن سلمان و بن زاید به هم نزدیک شدند. این نزدیکی تا حدی به جلو رفت و روندی شکل گرفت که موجب شد اقداماتی در ایران رخ بدهد مثل ماجرای تابستان داغ ایران، ترور شهید فخری زاده و بلوک بندی هایی که عرصه را برایران تنگ می کرد. با تغییر دولت در امریکا و کنار رفتن نتانیاهو وروی کارآمدن دولت جدید در رژیم صهیونیستی معادله به هم خورد وشاهد روند دیگری هستیم که باز هم دولتهای منطقه از آمریکا خط می گیرند. یعنی نزدیک شدن به ایران نیز این بار از خط دهی دولت آمریکا سرچشمه می گیرد.
 
سفرها و گفتگوهای اخیر مقامات سیاسی کشورهای اسلامی و عربی مانند سفر مقامات اماراتی به سوریه و ایران و یا سفر ولی عهد عربستان به کشورهای عربی حوزه خلیج فارس و یا گفتگوهای ایران و سعودی می تواند به احیای نوعی همگرایی یا همبستگی اسلامی منتهی شود؟
به نظر نمی رسد که این سفرها و دیدار سران کشورهای اسلامی در راستای افزایش وحدت اسلامی باشد. چرا که سیاست خارجی آقای بایدن برخلاف آقای ترامپ این است که تنش های منطقه ای افزایش نیابد بلکه تنش های منطقه ای کاهش بیابد و به سمت ائتلاف سازی و همگرایی بیشتر منطقه ای در راستای کاهش تنش ها حرکت کنند. تا آمریکا بتواند برای جا به جایی و کنترل سیاست هایی که در آسیای شرقی علیه خود یک خطر احساس می کند وقت برنامه ریزی داشته باشد. به این دلیل است که روابط  قطر با شورای همکاری خلیج فارس، روابط ترکیه با محور امارات و سعودی از طرف دیگر تنش هایی که بین مصر و قطر بر سر اخوان المسلمین بود همه به نحوی هدایت شد تا تنش های منطقه به شکلی کاهش بیابد تا در چارچوب سیاست خارجی جدید کشورها حتی به صورت ظاهری به سمت همگرایی پیش بروند تا دولت آمریکا برای تحقق سایر اهداف خود وقت و انرژی زیادی صرف نکند.

با توجه به پررنگ شدن نقش آفرینی صهیونیست ها چه راهکار هایی برای تبدیل تفاهامت و تماس های حداقلی اخیر به فرصت هایی برای کاهش تنش ها و دست یابی به ارتباطات پایدار وجود دارد؟
اگر بخواهم واقع گرایانه به این موضوع اشاره کنم نمی توادن گفت که این رفت و آمدها به تفاهم بین سران کشورهای اسلامی ختم می شوئد. یا اینکه آن همگرایی اسلامی به معنایی که مد نظر جمهوری اسلامی است به محقق نمیشود. چرا که منشاء همگرایی های جدید، اسلام گرایانه نیست، بلکه تامین منافع آمریکا و رژیم صهیونیستی و کاهش تنش هاست. مثلا امارات بیشتر به دنبال کاهش تنش هاست که بتواند روابط خود را از یک طرف با رژیم صیهونیستی عادی کند و از آن سو سعی می کند ایران را راضی نگه دارد، ضمن اینکه تلاش می کند تا تنش هایش را با ترکیه کاهش دهد.
رژیم صهیونیستی در کشورهای اسلامی یاد شده سرمایه گذاری مالی می کند تا این کشورها را به خود وابسته کند. در حوزه دیپلماسی اقتصادی و توسعه یافتگی سعی می کند آنها را تقویت کند تا با این کار و وابسته کردن آنها به خود بتواند در برابر ایران سدهای بازدارندگی برای محافظت از خود ایجاد کند. این خواستگاه نشان می دهد موضوع مورد نظر سران کشورهای اسلامی اعم از امارات وسعودی افزایش وحدت اسلامی نیست.