پژوهشگر عراقی در گفتگو با رضوی مطرح کرد:
زیارت اربعین از بهترین فرصت ها برای همکاری محققان کشورهای اسلامی است
خبرگزاری رضوی- بهمن دهستانی؛ در آستانه زیارت اربعین حسینی عتبات مقدسه اهل بیت(ع) هر کدام تلاش های گوناگونی را برای بزرگداشت این مناسبت عظیم مبذول می دارند. سال ها است که پیاده روی اربعین به یکی از برجسته ترین پدیده های جهان تشیع تبدیل شده است و هر ساله میلیون ها نفر از اتباع اهل بیت(ع) از سراسر جهان خود را به اعتبات مقدسه کربلاء و نجف می رسانند تا شعائر اربعین را بجا آورند. درباره این رویداد جهانی مطالعات متعددی توسط علاقه مندان در داخل و خارج از جهان شیعه انجام شده است و چند سالی است مراکز علمی و دانشگاهی و پژوهشی نیز بر روی آن تمرکز یافته اند. در این رابطه با آقای دکتر نذير جبار الهنداوي مشاور علمی مرکز مطالعات کربلاء وابسته به عتبه حسینی گفتگو کرده ایم.
استاد؛ در ابتدا درباره همایش بین المللی اربعین که به تازگی در کربلاء آن را برگزار کردید توضیحی بفرمایید.
همایش بین المللی اربعین پنجمین دوره خود را برگزار کرد. هر سال قبل از زیارت مقدس اربعین این همایش برگزار می شود و نویسندگان و محققان زیادی از کشورهای مختلف در آن شرکت می کنند. شعار امسال همایش بین المللی اربعین «زیارت اربعین، پیکر زندگی، قلب خانواده و عقل جوانان» نام گرفت تا بتواند تأثیرات بزرگی که این زیارت بر اجتماع می گذارد را بررسی نماید. هر سال یک شعار و محور برای همایش انتخاب می شود و سعی می کنیم مهم ترین نیاز و دغدغه ای که جامعه عراق و شیعه به آن نیاز دارد را بررسی کنیم.
ما 5 سال است که یک شورای عالی علمی برای پشتیبانی فکری و نظری از زیارت میلیونی اربعین تشکیل داده ایم و دانشگاه های مختلف عراق هم در آن عضو هستند. در این دوره محققان 8 کشور اسلامی و اروپایی در همایش شرکت کردند و مقالات متنوعی به دبیرخانه مرکز در کربلاء رسید.
دلایل انتخاب موضوع خانواده و جوانان برای شعار امسال همایش بین المللی اربعین چه بود؟
خانواده و جوانان سال ها است هدف حمله و شبهات دشمنان عراق و تشیع هستند و در سال های اخیر با قدرت نرم ذهن جوانان را نسبت به مقدسات تخریب می کنند. باید با الهام از دروس و تعالیم عاشوراء و اربعین امام حسین(ع) به حفظ و صیانت از خانواده و جوانان مان کمک کنیم. پیاده روی میلیونی اربعین باید آثار خود را در ارتقای جایگاه خانواده عراقی و اسلامی نشان بدهد. مفاهیم و تجلی محبت و وحدت و همزیستی و مدارا در زیارت اربعین فراوان است و باید با استفاده از آنها جامعه خود را بسازیم. تلاش ما این بوده است تا موضوعاتی را بررسی کنیم که در عین برخوداری از وزانت علمی برای حال اجتماع نیز مفید باشد. جوانان مهم ترین دغدغه ما بود. عالی ترین مفاهیم انسانی در مدرسه عاشوراء و اربعین نهفته است و اگر قرار است دست به اصلاح جوانان و جامعه بزنیم باید از بهترین ها استفاده کنیم.
با توجه به اینکه زیارت اربعین متعلق به تمامی جهان تشیع است آیا در برگزاری همایش بین المللی اربعین از کمک یا همکاری مراکز اسلامی و شیعی غیر عراقی هم استفاده می کنید؟
بله کاملا؛ از همان ابتدا و اولین دوره همایش مراکز ایرانی شرکت داشته اند. از ایران دانشگاه ادیان و مذاهب قم از همکاران علمی همایش هستند. حتی از یمن مرکز مطالعات المحمدیه الهمدانیة عضو شورای برگزاری همایش هستند.
علاوه بر اینکه فراخوان ما بین المللی است و در تمامی کشورهای اسلامی و حتی اروپا و آمریکا منتشر می شود. ما فرخوان همایش را در نیویورک و مؤسسات ملل متحد هم توزیع می کنیم تا محققان ادیان هم از آن مطلع شوند.
دستاوردهای علمی و فکری همایش بین المللی امسال اربعین چه مواردی بوده است؟
120 مقاله در محورهای اعلام شده برای همایش به مرکز کمیسیون علمی همایش ارسال شده که 80 عنوان از این مقالات از خارج از عراق بود که نشان می دهد زیارت اربعین ابعاد جهانی یافته است. تمرکز بیشتر مقالات بر ارائه راهکارهایی برای اصلاح جوانان با استفاده از مفاهیم عاشوراء و اربعین بود اما مقالات زیادی هم درباره ارائه راهکارهایی جهت بهبود اجرای زیارت میلیونی اربعین با استفاده از ظرفیت جوانان کشورهای اسلامی داشتیم.
مشکلات ناشی از کرونا عملا بخش زیادی از زائران ایرانی و دیگر جوامع شیعه در جهان را از شرکت در پیاده روی اربعین محروم کرده است؛ چه اقدامات و راهکارهایی برای این وضعیت در عراق اندیشیده شده است؟
ما تا بحال نشست های متعددی را بصورت مجازی با صاحبنظران اسلامی درباره موضوع کرونا برگزار کرده ایم. این مسئله ای بود که همه دنیا را وادار به همفکری نمود و مراکز دینی باید خود را برای تبعات آن آماده می کردند. در همین هفته دانشگاه کربلاء نشستی را با موضوع ابعاد و ضرورت های واکسیناسیون برگزار کرد.
در موضوع کرونا همه تابع مقررات دولت ها هستند اما می توان راهکارهایی برای احیای زیارت اربعین و مشارکت از همه دول اسلامی یافت. دولت عراق سعی کرده است حداقل دستورالعمل های بهداشتی و صحی را از زائران بخواهد تا زیارت امام حسین(ع) و اربعین آسان باشد.
ارتقاء و کیفیت بخشی برگزاری مشایه و زیارت اربعین همواره از تقاضاهای جدی دولت ها و زائران کشورهای شرکت کننده بوده است. آیا چنین مسائلی هم مورد توجه مراکز کربلاء هست؟
موضوع تحول و ارتقای کیفی خدمات در زیارت اربعین همواره یکی از محورهای همایش های بین المللی اربعین بوده است. امسال با اینکه موضوع اصلی جوانان و خانواده بود اما مسئله خدمات هم یکی از محورهای فرعی بود اما در تمامی سال های گذشته سعی شده است از پیشنهادات صاحبنظران استفاده شود. اساسا تأسیس و برگزاری همایش بین المللی اربعین برای همین هدف بوده است که کیفیت ادای زیارت اربعین هر سال بهتر شود. تأکید تولیت شرعی حرم حسینی نیز همین بوده است.
استاد؛ در ابتدا درباره همایش بین المللی اربعین که به تازگی در کربلاء آن را برگزار کردید توضیحی بفرمایید.
همایش بین المللی اربعین پنجمین دوره خود را برگزار کرد. هر سال قبل از زیارت مقدس اربعین این همایش برگزار می شود و نویسندگان و محققان زیادی از کشورهای مختلف در آن شرکت می کنند. شعار امسال همایش بین المللی اربعین «زیارت اربعین، پیکر زندگی، قلب خانواده و عقل جوانان» نام گرفت تا بتواند تأثیرات بزرگی که این زیارت بر اجتماع می گذارد را بررسی نماید. هر سال یک شعار و محور برای همایش انتخاب می شود و سعی می کنیم مهم ترین نیاز و دغدغه ای که جامعه عراق و شیعه به آن نیاز دارد را بررسی کنیم.
ما 5 سال است که یک شورای عالی علمی برای پشتیبانی فکری و نظری از زیارت میلیونی اربعین تشکیل داده ایم و دانشگاه های مختلف عراق هم در آن عضو هستند. در این دوره محققان 8 کشور اسلامی و اروپایی در همایش شرکت کردند و مقالات متنوعی به دبیرخانه مرکز در کربلاء رسید.
دلایل انتخاب موضوع خانواده و جوانان برای شعار امسال همایش بین المللی اربعین چه بود؟
خانواده و جوانان سال ها است هدف حمله و شبهات دشمنان عراق و تشیع هستند و در سال های اخیر با قدرت نرم ذهن جوانان را نسبت به مقدسات تخریب می کنند. باید با الهام از دروس و تعالیم عاشوراء و اربعین امام حسین(ع) به حفظ و صیانت از خانواده و جوانان مان کمک کنیم. پیاده روی میلیونی اربعین باید آثار خود را در ارتقای جایگاه خانواده عراقی و اسلامی نشان بدهد. مفاهیم و تجلی محبت و وحدت و همزیستی و مدارا در زیارت اربعین فراوان است و باید با استفاده از آنها جامعه خود را بسازیم. تلاش ما این بوده است تا موضوعاتی را بررسی کنیم که در عین برخوداری از وزانت علمی برای حال اجتماع نیز مفید باشد. جوانان مهم ترین دغدغه ما بود. عالی ترین مفاهیم انسانی در مدرسه عاشوراء و اربعین نهفته است و اگر قرار است دست به اصلاح جوانان و جامعه بزنیم باید از بهترین ها استفاده کنیم.
با توجه به اینکه زیارت اربعین متعلق به تمامی جهان تشیع است آیا در برگزاری همایش بین المللی اربعین از کمک یا همکاری مراکز اسلامی و شیعی غیر عراقی هم استفاده می کنید؟
بله کاملا؛ از همان ابتدا و اولین دوره همایش مراکز ایرانی شرکت داشته اند. از ایران دانشگاه ادیان و مذاهب قم از همکاران علمی همایش هستند. حتی از یمن مرکز مطالعات المحمدیه الهمدانیة عضو شورای برگزاری همایش هستند.
علاوه بر اینکه فراخوان ما بین المللی است و در تمامی کشورهای اسلامی و حتی اروپا و آمریکا منتشر می شود. ما فرخوان همایش را در نیویورک و مؤسسات ملل متحد هم توزیع می کنیم تا محققان ادیان هم از آن مطلع شوند.
دستاوردهای علمی و فکری همایش بین المللی امسال اربعین چه مواردی بوده است؟
120 مقاله در محورهای اعلام شده برای همایش به مرکز کمیسیون علمی همایش ارسال شده که 80 عنوان از این مقالات از خارج از عراق بود که نشان می دهد زیارت اربعین ابعاد جهانی یافته است. تمرکز بیشتر مقالات بر ارائه راهکارهایی برای اصلاح جوانان با استفاده از مفاهیم عاشوراء و اربعین بود اما مقالات زیادی هم درباره ارائه راهکارهایی جهت بهبود اجرای زیارت میلیونی اربعین با استفاده از ظرفیت جوانان کشورهای اسلامی داشتیم.
مشکلات ناشی از کرونا عملا بخش زیادی از زائران ایرانی و دیگر جوامع شیعه در جهان را از شرکت در پیاده روی اربعین محروم کرده است؛ چه اقدامات و راهکارهایی برای این وضعیت در عراق اندیشیده شده است؟
ما تا بحال نشست های متعددی را بصورت مجازی با صاحبنظران اسلامی درباره موضوع کرونا برگزار کرده ایم. این مسئله ای بود که همه دنیا را وادار به همفکری نمود و مراکز دینی باید خود را برای تبعات آن آماده می کردند. در همین هفته دانشگاه کربلاء نشستی را با موضوع ابعاد و ضرورت های واکسیناسیون برگزار کرد.
در موضوع کرونا همه تابع مقررات دولت ها هستند اما می توان راهکارهایی برای احیای زیارت اربعین و مشارکت از همه دول اسلامی یافت. دولت عراق سعی کرده است حداقل دستورالعمل های بهداشتی و صحی را از زائران بخواهد تا زیارت امام حسین(ع) و اربعین آسان باشد.
ارتقاء و کیفیت بخشی برگزاری مشایه و زیارت اربعین همواره از تقاضاهای جدی دولت ها و زائران کشورهای شرکت کننده بوده است. آیا چنین مسائلی هم مورد توجه مراکز کربلاء هست؟
موضوع تحول و ارتقای کیفی خدمات در زیارت اربعین همواره یکی از محورهای همایش های بین المللی اربعین بوده است. امسال با اینکه موضوع اصلی جوانان و خانواده بود اما مسئله خدمات هم یکی از محورهای فرعی بود اما در تمامی سال های گذشته سعی شده است از پیشنهادات صاحبنظران استفاده شود. اساسا تأسیس و برگزاری همایش بین المللی اربعین برای همین هدف بوده است که کیفیت ادای زیارت اربعین هر سال بهتر شود. تأکید تولیت شرعی حرم حسینی نیز همین بوده است.
