۰
تاریخ انتشار
يکشنبه ۱۶ شهريور ۱۳۹۹ ساعت ۱۲:۲۵
استاد دانشگاه امام صادق(ع) در گفتگو با رضوی:

نهضت فقرزدایی امام موسی صدر، قابلیت الهام بخشی برای جهان اسلام را دارد

نهضت فقرزدایی امام موسی صدر، قابلیت الهام بخشی برای جهان اسلام را دارد
خبرگزاری رضوی. سرویس جهان اسلام. شهریورماه و ایام سالگرد ربوده شدن امام موسی صدر، مصلح بزرگ جهان اسلام در قرن اخیر، فرصتی برای بازخوانی اندیشه و عمل او در مسیر احیای فکر دینی و عمل اسلامی و انسانی است.
با گذشت بالغ بر چهل سال از مفقود شدن و غیبت او اقدامات و مدل های اصلاح گری ایشان در لبنان همچنان مورد توجه صاحبنظران مسلمان در جهان اسلام است. در این رابطه با دکتر عادل پیغامی، استاد اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و صاحبنظر در اقتصاد اسلامی و مقاومتی به گفتگو نشستیم.

در سالگرد ربوده شدن امام موسی صدر، از دیدگاه جنابعالی کدام جنبه از شخصیت و عمل این رهبر بزرگ جهان اسلام شایسته توجه بیشتر است؟
در تاریخ معاصر جهان اسلام و تشیع ، احیاگران فکر دینی و جامعه سازان دینی یک نقش و مأموریت منحصر و ویژه ای را ایفا کرده اند که در راس این امر می توان از امام خمینی(ره) نام برد و افرادی مثل شهید مطهری و علامه طباطبائی و شهید صدر از جمله بهترین مصلحان و احیاگران فکر دینی و جامعه سازان دینی هستند و در بین این افراد امام موسی صدر شخصیت برجسته و خاصی است چرا که دیگر افراد فعال در این حیطه فقط به احیای اندیشه های دینی پرداخته اند ولی فرصت جامعه سازی پیدا نکردند اما امام موسی صدر جامعه سازی کلان را در سطح ملی رقم زد و ازجمله فقهای احیاگر فکر دینی است که این فرصت را پیدا کرده است که جامعه سازی خرد را هم رقم بزند و جنوب لبنان را به شکل واقعی احیا کند از این حیث امام موسی صدر را از یک منظر می توان احیاگر فکر و اندیشه دینی در تاریخ معاصر جهان اسلام و دنیای تشیع نام برد و از جهت دیگر در واقع ایشان احیاگر انسان و خدمت به انسان در قالب جامعه سازی هستند.

سال هاست که مقوله عدالت شعار و تلاش بسیاری از کشورهای اسلامی است، اما فقر و وابستگی از جهان اسلام رخت برنمی بندد، دلایل این وضعیت را چه می دانید؟
 امام موسی صدر در واقع به این سوال پاسخ داده است که یکی در سخنرانی ایشان در باره مباحث عدالت در کنفرانس الجزایر مطرح شده است و دیگری بخش هائی از سخنرانی ایشان در کنفرانس قاهره است که با نام روح شریعت اسلامی امروزه چاپ شده است و در هردوی این کنفرانس ها امام موسی صدر آسیب شناسی هائی درباره این مقوله دارند که در آن بخش اول و مهمتر را به نقش علمای دین می دهند در واقع نخبگان علمای دینی  در عرصه اقامه عدل کم کاری کرده اند که این کم کاری ها  بخشی از آن به حوزه معرفتی در بخش عدالت برمی گردد که  در واقع مقوله عدالت به دلیل زیرساخت های ایدئولوژیکی که دارد در جهان اسلام  به آن توجه نشده است و به همین دلیل ما دچار مشکلاتی در روبنای مسأله شده ایم و در عین اینکه زیرساخت ها مشکلاتی دارد اما روبناها نشان داده می شود و در این باره علمای جهان اسلام را فراخوان می کنند که در تک تک زوایای زندگی انسانی مقوله عدالت را جدی بگیرند و برای آن به نوعی آستین بالا بزنند که دین و معصومین و در راس آن پیامبر اکرم (ص) تشریع کلی مسأله را ذکر کرده اند و قانونگذاری و اجراء و مقتضیات زمان و مکان تناسب دارد که این موضوع به اقدام و عمل نخبگان و علمای دینی برمی گردد.
 
از این حیث مشکل عدالت که در جامعه خودمان به تعبیر رهبری حرکات زیگزاگی داریم و از طرفی در جهان اسلام به طور کلی ابتدا بر می گردد به آنچه که در روح شریعت  وبه تعبیر امام موسی صدر روح تشریع در عدالت در احکام اسلامی دارد را ما جدی نگرفته ایم و صرفا  به ظواهر و فرمالیزم احکام دین اکتفا  کرده ایم و روح تشریع که عدالت است را پیگیری نکرده ایم و در نتیجه چه بسا فرمالیزمی از دین را اجراء کرده ایم ولی نتایج مورد پسند و درواقع قصد دین نشده است.

رهیافت امام موسی صدر برای توانمند سازی جوامع اسلامی چه بود؟
امام موسی صدر با توجه به فراخوانی که برای علمای دینی و نخبگان دارد به انواع نهادسازی ها و نابرابری های اجتماعی اشاره می کند و در مواردی مثل حوزه زکات و فقر زدائی و تعدد زوجات مثال های متعددی دارند که از جمله نهادسازی هائی است که در عرصه دین باید  این موضوعات انجام شود که دین مداران و در راس آن علمای دین این امر را رقم بزنند و امام موسی صدر در ایده عملی خود و ادامه فعالیت های اجتماعی و محروم زدائی وقتی وارد لبنان می شوند با حرکت المحرومین و نهادهای اقتصادی که در جنوب لبنان رقم می زنند و کارگاه های قالیبافی و مزارع چای کاری ایجاد می کنند در واقعی سعی می کنند که محرومیت زدائی اقتصادی و فقر زدائی را در اولویت کار قرار دهند و در این مسیر در واقع فراتر از محروم زدائی فرهنگی و معرفتی پیش می رود چرا که به تعبیر جمله مشهورموجود شکم گرسنه دین و ایمان ندارد و در عین حال ما شاهد هستیم که امام موسی صدر در ورود به لبنان توسعه اقتصادی و فقر زدائی را در راس کار خود قرار می دهد.
 
آیا نسخه و رهیافت امام موسی صدر برای فقرزدایی هنوز برای امروز کشور و جامعه ما با شرایط متفاوت راهگشا است؟
در واقع جمهوری اسلامی در این مسیر طی شده چهل ساله به جامعه سازی کلان پرداخته است و در کنار جامعه سازی کلان به عنوان یک پروژه و پروسه مکمل ما باید جامعه سازی خرد را هم در نظر بگیریم و روحانیون و علما و نخبگان جامعه باید علاوه  بر پرداختن به جامعه سازی و تمدن سازی کلان به جامعه سازی های خرد، منطقه ای و محله ای هم بیندیشند دلیل اینکه ما دچار آسیب های اجتماعی هستیم در واقع بخشی از آن به غفلت ما از جامعه سازی خرد مربوط می شود و در این مسیر سیره عملی الگوی امام موسی صدر می تواند به عنوان یک الگوی مکمل مورد استفاده قرار بگیرد و در گام دوم انقلاب در جامعه سازی لحاظ شود.
https://www.razavi.news/vdcfjtdv.w6dxyagiiw.html
razavi.news/vdcfjtdv.w6dxyagiiw.html
کد مطلب ۶۰۵۱۴
برچسب ها
امام موسی صدر
ارسال نظر
نام شما

آدرس ايميل شما