گفتگو با علی اکبر رضوانی کاتب خراسانی و خادم قرآنی
زیبایی را فدای خوانایی نکنیم
در سالن نگارخانه رضوان حضور دارد. به سراغ تک تک آثار خوشنویسی استاد علی اکبر رضوانی می رود. هر تابلو را که از نظر می گذراند نوجوانی اش را به یاد می آورد. فرصتش با اینکه کم است اما می خواهد بهره اش زیاد باشد، از 90 اثر به نمایش گذاشته شده گرفته تا محضر استاد که در سالن قدم می زند و به سوالات بازدیدکنندگان با فروتنی پاسخ می دهد. می گوید: «پزشک هستم. در دوران نوجوانی افتخار شاگردی استاد رضوانی را داشتم. غبطه می خورم که ای کاش در مشهد می ماندم و درکنار تحصیلات دانشگاهی، هنر خوشنویسی را ادامه می دادم. با این حال احساس می کنم همان مدت کوتاه شاگردی، لنز چشمم نسبت به هنر خوشنویسی با بقیه فرق دارد و این نگاه متفاوت را مدیون استاد رضوانی و به تعبیری دوست و رفیق بی ادعای دوران نوجوانی ام می دانم. هر جا اثری از استاد ببینم جمع آوری می کنم و سعی می کنم همین ارتباط معنوی از بین نرود.»
سلطان سخا
"سلطان سخا" نام مجموعه ای است که علی اکبر رضوانی حدود دو سال، 90 اثر شکسته نستعلیق را کتابت نموده است و به مناسبت دهه ولایت و عید سعید غدیر خم، آثار این استاد فرهیخته، به همت مؤسسه آفرینش های هنری آستان قدس رضوی در نگارخانه رضوان به نمایش گذاشته شده است. او تاکنون در نمایشگاه های متعدد گروهی داخلی و خارجی و از جمله 26 نمایشگاه انفرادی شرکت داشته است. رضوانی در خصوص پیش نیاز برگزاری نمایشگاه انفرادی و گروهی برای کسانی که وارد عرصه هنر خوشنویسی می شوند توصیه می کند که:«صبر و
خط ایرانی اسلامی
اکثر آثار شکسته نستعلیق نمایشگاه، در قالب شمسه انجام شده است. چشم نوازی شمسه، توأم با مضامینی مربوط به امام علی (ع)، روح و جان را جلا می دهد. استاد رضوانی گذری اجمالی بر خط و خوشنویسی ایرانی – اسلامی دارد و می گوید: از ابتدای خلقت خط وجود داشته و سند آن خطوط روی دیواره غارهاست که نیازها، روحیات و آنچه در ذهن و درون انسان اولیه بوده را نشان می دهد. جدا از خط ایرانی و کتیبه های باستانی، با ورود اسلام و سختی در نوشتن و خواندن خط کوفی، ابن مقله شیرازی، از خط کوفی اقلام ششگانه را استخراج کرد. که از میان آنها، نسخ، ثلث ایرانی بوده و کاربرد بیشتری دارد. این اقلام، خط را از نظر خوانایی ساده تر می کرد. با توجه به اینکه جایگاه خط در ایران چه قبل از اسلام و چه بعد از اسلام نسبت به سایر ملل متفاوت تر بوده است، بنابر این نمی توان خط را مطلقاً ایرانی یا مذهبی دانست و بهتر است بگوییم خط
زیبایی یا خوانایی
در هر گوشه از سالن نگارخانه رضوان، دفترچه هایی دیده می شود که در آن محتوای آثار خوشنویسی استاد رضوانی با شماره هر اثر، به عنوان راهنما در اختیار بازدیدکنندگان قرار می گیرد. جویای ارتباط بین زیبایی شکسته نستعلیق با سختی در خواندنش می شوم و استاد رضوانی شرح می دهد که: «حدود 50 سال پیش و حتی قبل تر خط روزمره مردم نستعلیق و شکسته نستعلیق بود که با وجود ادبیات سنگین آن زمان، این خط در بین عموم نیز رایج بوده است. امروزه این خط جنبه تابلویی پیدا کرده است. با وجود خط و نثر روزنامه ای و سادگی بیش از حد در نوشتن، از خط نستعلیق دور شده ایم. ولی این دلیل نمی شود که ما زیبایی را فدای خوانایی کنیم.»
اهمیت خوشنویسی
«اخلاق و منش و صبر و حوصله پدربزرگ ها، که در قدیم خیلی باسواد بودند دلیل بر ماندگاری خط و زیبانویسی آن شده است. کتاب های درسی خط نستعلیق بود. دیدن مکرر خط، آموزش خط و خواندن کتاب هایی که به خط نستعلیق بود در نگاه افراد تأثیر داشت. حتی سبک معماری خانه های قدیم، سقف خانه ها با انحنای خاص، حوض وسط حیاط، باغچه و درخت و گلدان های سفال، فرش های دستباف با نقش های برجسته و ... در رشد هنر خوشنویسی فرد تأثیر داشت.»
کتابت در بین عموم
خادم قرآنی و کاتب خراسانی قرآن کریم طریق شناساندن هنر خوشنویسی به عامه را اینگونه بیان می کند:«هنرمندان باید فاصله ای که بین هنر و عامه مردم وجود دارد را از بین برده و آن را جبران کنند. به عنوان مثال: در دارالهدایه و حرم که در روزهای خاصی از سال کتابت زنده انجام می شود، استقبال مردم بی نظیر است چرا که با قرار گرفتن در آن فضا و دریافت هدیه خوشنویسی از طرف هنرمندان و قاب گرفتن آن، یک اثر با ارزش هنری و معنوی به یادگار می برند، که بی شک در ترویج خوشنویسی بی تأثیر نیست.»
کتابت خاص
«اساتید بی نظیری داشتم. به تعداد اشتباهاتی که داشتم اساتیدم برایم خط را صحیح
حرف پایان
«به امید روزی که مسؤولان فرهنگی ما در جهت انجام امور فرهنگی که موجب رشد سطح فرهنگ جامعه می شود عاشقانه کار کنند.»